«A Beginner's Guide»: '80s U.S. Power Metal

To U.S. power metal είναι ένα είδος που ουσιαστικά εμπεριέχει συγκροτήματα των οποίων η μουσική κατεύθυνση ξεκινάει από τον κλασικό ήχο και φτάνει μέχρι τις παρυφές του thrash. Η δεκαετία η οποία αντικειμενικά μας έδωσε και τις καλύτερες κυκλοφορίες και την οποία θα εξετάσουμε εδώ ήταν αυτή των '80s, όταν και οι μπάντες άρχισαν να πειραματίζονται προσπαθώντας να ξεφύγουν από τα στεγανά που δημιούργησε το NWOBHM ή συγκροτήματα όπως οι Judas Priest.  

Η κυριότερη διαφορά του U.S. από το ευρωπαϊκό power είναι η περισσότερο σκοτεινή προσέγγιση, τόσο μουσικά όσο και στιχουργικά. Οι ταχύτητες δεν είναι πάντα υπερηχητικές, οι τραγουδιστές εξερευνούν όλο το εύρος των φωνών τους και δεν επικεντρώνονται αυστηρά στα ψηλά φωνητικά, ενώ και τα ρεφρέν δεν είναι τόσο πομπώδη, σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού.

Ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο είναι η προοδευτικότητα που έδειξαν κάποιες από αυτές τις μπάντες. Δύο μάλιστα από τα συγκροτήματα που μνημονεύονται στο εν λόγω αφιέρωμα εξελίχτηκαν σε κύριους εκφραστές του progressive metal, ενώ δεν είναι λίγες εκείνες οι δουλειές κάποιον άλλων συγκροτημάτων που φλερτάρουν και αυτά με την ίδια ταμπέλα.

Για να αποφευχθούν παρεξηγήσεις, θα αναφέρουμε πως συγκροτήματα στα οποία το επικό στοιχείο υπερισχύει αφέθηκαν εκτός και έτσι δεν θα δείτε δίσκους από μπάντες όπως οι Manilla Road και οι Manowar, οι οποίοι θα βρουν τη θέση τους σε κάποιο μελλοντικό αφιέρωμα. Ο αριθμός των άλμπουμ που έπρεπε να επιλεχτούν ήταν αρκετά περιοριστικός, οπότε λογικό είναι κάποιοι σπουδαίοι επίσης δίσκοι να μείνουν εκτός.  Τέλος, η σειρά παράθεσης είναι χρονολογική.

Savatage - Sirens
Par (1983)

To "Sirens" είναι ο πρώτος δίσκος των Θεών, και από τους πρώτους που ορίσανε το αμερικάνικο power metal ύφος: Σκληρό και τραχύ, riffάτο και αλανιάρικο, θυμίζει ελάχιστα έως καθόλου την εποχή Zak Stevens του συγκροτήματος (την οποία ασφαλώς και λατρεύουμε), καθώς εδώ δεν ακούμε ούτε συμφωνικές επιρροές, ούτε πιάνο, ούτε χορωδίες, ούτε -φυσικά- μπαλάντες. Στο "Sirens", οι Savatage είναι ορμητικοί και ultra heavy ("Sirens", "Scream Murder", "Holocaust"), εκδηλώνουν απροκάλυπτα τις Scorpions και Judas Priest επιρροές τους ("I Believe", "Twisted Little Sister", "Rage") και μοιάζουν πιο ξέγνοιαστοι από ποτέ. Τα αδέλφια Oliva ηγούνται του συγκροτήματος και είναι σαφώς οι πρωταγωνιστές αυτού του τεράστιου άλμπουμ, ο μεν Jon με την παρανοϊκή και ακατέργαστη φωνή του, ο δε Criss με τον έντονο χαρακτήρα που απέπνεε ως κιθαρίστας αλλά και ως συνθέτης. Ένα τρομερό σερί εκπληκτικών δίσκων είχε μόλις ξεκινήσει.

Β.Σ.

Jag Panzer - Ample Destruction
Azra (1984)

Tο ντεμπούτο των Jag Panzer είναι ένας από τους καλύτερους metal δίσκους όλων των εποχών, ανεξαρτήτως ιδιώματος. Αν σου αρέσει το heavy metal, θα σου αρέσει και το "Ample -fucking- Destruction", δεν υπάρχει ενδιάμεση κατάσταση. Περιέχει εννέα κομμάτια, το ένα καλύτερο από το άλλο, τα περισσότερα σταθερές επιλογές στις ζωντανές εμφανίσεις του συγκροτήματος (αν δεν τους έχεις δει, μην χάσεις την επόμενη φορά...), τα οποία θα σου δώσουν τα μυαλά στο χέρι. Και τι δεν έχει ειπωθεί γι' αυτόν τον δίσκο, για τη φωνή του Conklin, για τα riff και τα solo των Briody / Tafolla, για το "License To Kill", για το "Warfare", για το "Harder Than Steel", για το "Reign Of The Tyrants", για το "Symphony Of Terror"... Πρόκειται για μια κλασική δημιουργία, που δεν θα πρέπει να λείπει -κυριολεκτικά- από καμία metal δισκοθήκη. Κάποιοι ίσως παραπονεθούν για την αδύναμη και «στεγνή» παραγωγή, αλλά γραψ' τους στα ας μην τους δώσει κανείς σημασία.

Β.Σ.

Queensryche - The Warning
EMI (1984)

Αν και από το ιδίωμα ήταν περαστικοί, καθώς μετεξελίχτηκαν σε κάτι τελείως διαφορετικό, οι Queensryche πρόλαβαν και κυκλοφόρησαν έναν full length δίσκο διαφήμιση για το αμερικάνικο heavy metal. Στο "The Warning" θα ξεκινήσει μεν να εξελίσσεται ο ήχος του EP, με  μεγαλύτερες διάρκειες τραγουδιών και πιο πολύπλοκες δομές, αλλά η δύναμη, ο λυρισμός και τα πομπώδη ρεφρέν ισοσκελίζουν το ισοζύγιο power / prog. Ο Tate λάμπει με της ερμηνείες του και τι και αν και η επιθετικότητα έχει υποχωρήσει και οι ταχύτητες έχουν πέσει, τραγούδια όπως το ομώνυμο, το "Take Hold Of The Flame", το "Child Of Fire" και το "En Force" πιστοποιούν την αισθητική του είδους και της εποχής που πρέσβευαν. Πουκαμισάτο μεν, λυρικότατο και αντρίκιο heavy metal δε.

Κ.Π.

Omen - Warning Of Danger
Roadrunner (1985)

Ίσως ο πιο τραχύς δίσκος αυτής της παρουσίασης και σίγουρα ο πιο βάρβαρος (και βαρβάτος). Στο "Warning Of Danger" περιέχονται εκείνα τα τραγούδια του προκαλούν ντελίριο ενθουσιασμού όπου και όποτε ακούγονται, ακόμα και από την τωρινή, «ερασιτεχνική» touring band των Omen. To ομώνυμο τραγούδι είναι ένας μεγαλοπρεπής ύμνος αυτής της μουσικής, το "Don't Fear The Night" συγκλονίζει με τη μελωδία του και με τους στίχους - words to live by, το "Ruby Eyes Of The Serpent" σε ψαρώνει με το καταιγιστικό του ρεφρέν, το "Make Me Your King" φουσκώνει τα... πνευμόνια σου με περηφάνια. Επηρεασμένοι σαφώς από τους Iron Maiden, oι Omen είχαν τότε την τύχη να περιλαμβάνουν στις τάξεις τους έναν μοναδικό και ιδιαίτερο τραγουδιστή, όπως τον εκλιπόντα J.D. Kimball, ο οποίος κυριολεκτικά απογείωνε τις συνθέσεις της μπάντας, με την απόλυτα ανδροπρεπή και αγέρωχη φωνή του. Ηρωικές καταστάσεις...

Β.Σ.

Fates Warning - Awaken The Guardian
Metal Blade (1986)

Πολύ πολύ παλιά, σε έναν γαλαξία πολύ μακρινό, οι Fates Warning κυκλοφόρησαν το τρίτο και κορυφαίο της πρώτης περιόδου τους δίσκο, το μυθικό "Awaken The Guardian". Ελάχιστη σχέση βέβαια, είχαν οι τότε Fates με τους σημερινούς, καθώς ήταν προσανατολισμένοι σε ένα αμιγώς μεταλλικό και κάργα maiden-ικό ύφος. Τραγούδια με υπέροχες μελωδίες, μεγάλα σε διάρκεια, τεχνικά και δουλεμένα με τελειομανία αλλά όχι «progressive». "The Sorceress", "Fata Morgana", "Valley Of The Dolls" και το εξόδιο έπος "Exodus" ξεχωρίζουν ως τα κορυφαία του δίσκου αλλά και ως διαμάντια της υπερτριακονταετούς καριέρας των Fates Warning. Ο υψίφωνος John Arch βρίσκεται πίσω από το μικρόφωνο της μπάντας, ο οποίος μπορεί να μην έχει τον αέρα και την έντονη προσωπικότητα του διαδόχου του, αλλά για κάποιο λόγο η φωνή του είναι η πλέον κατάλληλη για το υλικό του άλμπουμ, το οποίο αρέσει ακόμα και σε κόσμο που απεχθάνεται τη μεσαία και ύστερη εποχή των Fates. Όσο για το εξώφυλλο, που στέκεται ως ένα από τα ομορφότερα της μεταλλικής ιστορίας, τα λόγια είναι περιττά...

Β.Σ.

Fifth Angel - Fifth Angel
Shrapnel (1986)

Το ντεμπούτο των Fifth Angel είναι ένας δίσκος που το συνθετικό του βάθος καθιστά απαραίτητη την απόκτησή του, άρτιος τεχνικά με τον James Byrd να δείχνει την κιθαριστική δεξιοτεχνία του, ενώ ταυτόχρονα ο τραγουδιστής Ted Pilot συνεισφέρει τα μέγιστα στο αποτέλεσμα χρησιμοποιώντας και μεσαίες κλίμακες και όχι μόνο υψηλών συχνοτήτων φωνητικά - που ήταν η κύρια τάση όμως της εποχής. Ακούγοντας ύμνους όπως το καταιγιστικό "In The Fallout", το mid tempo "Call Out The Warning" με την έξοχη ερμηνεία του Pilot, το ομώνυμο με το επικό του συναίσθημα και το περισσότερο μπαλαντοειδές "Cry Out The Fools" αποκλείεται να μην απορήσει κάποιος γιατί αυτό το συγκρότημα δεν έκανε ποτέ επιτυχία παρά διαλύθηκε αμέσως μετά την κυκλοφορία του αρκετά καλού "Time Will Tell".

Κ.Π.

Heir Apparent - Graceful Inheritance
Black Dragon (1986)

Μαγευτικό άλμπουμ με πληθώρα συνθέσεων, οι οποίες ενθουσιάζουν ακόμα και σήμερα με την ευρηματικότητα και το μεγαλείο που τις χαρακτηρίζει. Το power metal του "Graceful Inheritance" είναι τεχνικό και με προοδευτικές, αλλά όχι «τεχνοκρατικές» τάσεις, άκρως συναισθηματικό και μελωδικό, ίσως και λίγο μελαγχολικό σε κάποια σημεία ( άκου τα "Another Candle", "Hands Of Destiny", "Keeper Of The Reign") και με μια επική αύρα που συναρπάζει ("Tear Down The Walls", "The Cloak", "Running From The Thunder"). Ο Tery Gorle και η παρέα του είναι σε δαιμονιώδη φόρμα και βγάζουν ασπροπρόσωπο το Seattle, με αυτό το μοναδικού κάλλους και προσωπικότητας δίσκο, που συγκρίνεται μόνο με δημιουργίες επιπέδου "Rage For Order" ή "Transcedence". Το "One Small Voice" που ακολούθησε, ήταν επίσης υπέροχο, αλλά το "Graceful..." είναι απόλυτα αντιπροσωπευτικό του αμερικάνικου power metal ιδιώματος.

Β.Σ.

Metal Church - The Dark
Elektra (1986)

Λίγο περίεργη η περίπτωση των Metal Church καθώς από πολλούς θεωρούνται (και ως έναν βαθμό είναι) thrash μπάντα, τουλάχιστον στα '80s, αλλά η αλήθεια είναι πως η μουσική τους είναι αρκετά πολυσυλλεκτική. Για ακόμα μια φορά υπήρχε δίλλημα για το ποια κυκλοφορία θα μπει αλλά προτιμήσαμε το δεύτερο άλμπουμ τους που είναι πιο κοντά στο ύφος του αφιερώματος. Ακούγοντας το εναρκτήριο "Ton Of Bricks" όντως νιώθεις να σε πλακώνουν τούβλα. Το άλμπουμ είναι τίγκα από στιγμές U.S. metal ανθολογίας. Από τα mid tempo αλλά βαριά σαν τσουβάλια με ελιές "Start The Fire" και "Method To Your Madness", στο πιο ήρεμο και χτιάκι "Watch The Children Play" και από εκεί στο φρενήρες thrash-αρισμα των "Psycho" και "Line Of Death", το "The Dark" είναι ένας δίσκος από εκείνους που λες πως δεν έχουν ούτε μια αδύναμη στιγμή. 

Κ.Π.

Crimson Glory - Transcendence
Roadrunner (1988)

Εδώ το παλέψαμε αρκετά για τον ποιόν δίσκο θα βάζαμε, καθώς και το ντεμπούτο τους είναι εξίσου φοβερή κυκλοφορία. Το "Transcendence" είναι ένας δίσκος που αποδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο την μουσική ιδιοφυία της μπάντας. Αν και οι δομές είναι ξεκάθαρα μιας περισσότερο straight forward αισθητικής, η συνολική ατμόσφαιρα βγάζει μια προοδευτικότητα. Ο μακαρίτης ο Midnight θα μας χαρίσει με το απίστευτο λαρύγγι του κάποιες μεγαλειώδεις ερμηνείες, άλλοτε έντονες και άλλοτε συναισθηματικές, ενώ τα δάκτυλα του Drenning θα βάλουν φωτιά στην ταστιέρα τις κιθάρας, με το κάθε solo να ταιριάζει στην διάθεση του εκάστοτε τραγουδιού. Ο λυρισμός, η επιθετικότητα, ο συναισθηματισμός είναι εμφανέστατα  σε τραγούδια όπως "Lady Of Winter", "Red Sharks", "Where Dragons Rule" και "Lonely", χωρίς να θέλω να αδικήσω κάποιο από τα υπόλοιπα. Αυτό που κατάφεραν οι Crimson Glory εδώ δεν το έφτασε ποτέ κανένας.

Κ.Π.

Liege Lord - Master Control
Metal Blade (1988)    

Οι Liege Lord στον τρίτο δίσκο κάνουν την κίνηση ματ προσλαμβάνοντας για τραγουδιστή τον Joe Comeau (μετέπειτα Overkill και Annihilator)  και εκεί γύρω στα τέλη των '80s κυκλοφορούν το "Master Control", το οποίο θα μνημονεύεται ως ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά άλμπουμ του U.S. metal. Riff ροπαλιές στο κεφάλι, ενθουσιώδη solo, καταπληκτικά φωνητικά, στιβαρό rhythm section, φοβερή -για την εποχή- παραγωγή, ενδιαφέρουσα στιχουργία, τι άλλο να ζητήσει κανείς από έναν δίσκο; Θες να δοκιμάσεις πριν αποκτήσεις; Άκου τα "Fear Itself", "Master Control" και "Broken Wasteland" και δεν υπάρχει περίπτωση να μην νιώσεις το μεγαλείο. Στον δίσκο υπάρχει και μια καταπληκτική διασκευή στο "Kill The King" των Rainbow που για πολλούς αποτέλεσε το πρώτο power metal τραγούδι που γράφτηκε ποτέ.

Κ.Π.

Riot - Thundersteel
CBS (1988)

Η μπάντα που έχει παίξει τα πάντα, μέσα στο metal πλαίσιο, εν έτει 1988 αποφάσισε να διδάξει τον πλανήτη σύγχρονο (τότε) power metal. Και το αποτέλεσμα δεν ήταν τίποτα λιγότερο από άψογο. Με ανανεωμένη  σύνθεση, η παρέα του Αθάνατου Mark Reale, κυκλοφορεί μια εκπληκτική δουλειά, που αγνοεί την έννοια «fillers». Με εννέα υπερμελωδικά αλλά όχι «φλώρικα» τραγούδια, με έμφαση στα ευμνημόνευτα ρεφρέν και στα τεχνικά, σχεδόν κλασικότροπα solo και riff, το "Thundersteel" είναι μάλλον το αγαπημένο άλμπουμ του ελληνικού κοινού από τους Riot, γι' αυτό και εκείνοι συχνά μας κερνούν επί σκηνής με το μαγικό κρασί των "Thundersteel", "Fight Or Fall", "Sign Of The Crimson Storm", "Bloodstreets", "Johnny's Back"... σταματώ, γιατί ανατρίχιασα μόνο με την παράθεση των τίτλων. Δίσκος - ευαγγέλιο του power metal.

Β.Σ.

Sanctuary - Refuge Denied
CBS (1988)

Με παραγωγό και μέντορά τους τον Dave Mustaine, οι Sanctuary, άλλο ένα καμάρι του Seattle, μπαίνουν το 1987 στο στούντιο και ηχογραφούν έναν πολυαγαπημένο και πολυακουσμένο δίσκο ενθουσιώδους heavy metal, που ακροβατεί επιτυχημένα ανάμεσα στο power, το ( Bay Area ) thrash και στο doom, το αξεπέραστο "Refuge Denied". Εμπνευσμένες συνθέσεις, στην κορυφή των οποίων στέκoνται το εναρκτήριο "Battle Angels", το υπερκλασικό "Die For My Sins" και το Candlemass-ικό "Veil Of Disguise", παθιασμένες ερμηνείες από έναν Warrel Dane, εντελώς διαφορετικό από τον μετέπειτα εαυτό του (ακόμα και στο επόμενο αριστούργημα του συγκροτήματος, το "Into The Mirror Black"), αξεπέραστα κιθαριστικά lead και rhythm section thrash metal νοοτροπίας, αυτά είναι τα συστατικά του εν λόγω μνημείου. Αν και ο MegaDave δεν τα κατάφερε και τόσο στην παραγωγή, ο δίσκος είναι πραγματικά άριστος, αν εξαιρέσει κανείς την εντελώς εκτός ατμόσφαιρας διασκευή στο "White Rabbit" των Jefferson Airplane, η οπoία πάντως αρέσει σε αρκετό κόσμο.

Β.Σ.

Vicious Rumors - Digital Dictator
Roadrunner (1988)

Το κέρμα ερρίφθη και βγήκε το "Digital Dictator" (κορώνα) θα μπορούσε να είναι το "Welcome To The Ball" (γράμματα), αλλά αυτό κυκλοφόρησε το 1991. Μουσικά οι Vicious Rumors εδώ συνεχίζουν το ένδοξο ταξίδι τους εξερευνώντας τα όριά τους, αλλά αυτή τη φορά έχουν στις τάξεις τους το φαινόμενο Carl Albert (R.I.P.). Από την ψαρωτική εισαγωγή "Replicant" και με τον ομώνυμο δυναμίτη που ακολουθεί καταλαβαίνει πως πρόκειται για κυκλοφορία των υψηλότερων προδιαγραφών. Μπορεί η παραγωγή να μην λέει και πολλά, αλλά αυτό δεν είναι ικανό να αναιρέσει την ασύλληπτη ποιότητα του δίσκου. Φωνητικές ακροβασίες από τον Carl, καταπληκτική riff-ολογια και solo από τους Thorpe / McGee και ρεφρέν που σου κολλάνε στο μυαλό συνιστούν ένα σύνολο το οποίο θα αποτελέσει την ναυαρχίδα της δισκογραφίας της μπάντας και γενικότερα μια από της κορυφαίες κυκλοφορίες του είδους.

Κ.Π.

Helstar - Nosferatu
Road Racer (1989)

Από τα πρώτα βινύλια που απέκτησα στη ζωή μου και είμαι περήφανος που το κατέχω, το τέταρτο άλμπουμ των Τεξανών Helstar θα σε κονιορτοποιήσει στο διάβα του, αν είσαι ανυποψίαστος. Εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με παραμυθένιο ή «αγαπησιάρικο» power metal, αλλά με ένα μνημείο επιθετικότητας και απειλητικότητας. Κάτι δηλαδή σαν τον Κόμη Δράκουλα, την ιστορία του οποίου εύγλωττα μας αφηγούνται οι Helstar σε αυτό το σκοτεινό concept. Τεχνικό και παγερό σε σημεία, αλλού μελωδικό και πύρινο, το "Nosferatu" παρουσιάζει το ύφος των Helstar τελειοποιημένο, αναδεικνύει όλο το εύρος της φωνάρας του μεγάλου James Rivera και διδάσκει μαθήματα δίδυμης κιθαριστικής επίθεσης (Barragan, Corbin). Αδύνατο να ξεχωρίσεις τραγούδια μέσα από τούτο το μνημείο, το οποίο πρέπει να ακούγεται ολόκληρο, από την εισαγωγή "Rhapsody In Black" έως το επικό τελείωμα του "Aieliaria And Everonn". Τέλειο.

Β.Σ.

Titan Force - Titan Force
U.S. Metal (1989)

Το ομώνυμο ντεμπούτο των Titan Force έθεσε τέτοια όρια ποιότητας που το κατέστησαν αυτομάτως ως έναν υπερ-κλασικό δίσκο. Δεν είναι μόνο η καταπληκτική ερμηνεία ενός εκ των καλύτερων τραγουδιστών του ιδιώματος, του Harry Conklin. Είναι και τα εννέα καταπληκτικά  τραγούδια που παντρεύουν αρμονικά την δύναμη με τη μελωδία και την τεχνική με την ευθύτητα. Είναι τα φοβερά solo, το εξαίσιο rhythm section και τα κολλητικά ρεφρέν. Από το εναρκτήριο και proggy "Chase Your Dreams" έως το μελωδικό κλείσιμο με το "Fool On The Run", ο ακροατής δεν θα συναντήσει ούτε μια αδύναμη στιγμή, παρά θα δει μόνο κάποιες μικρές heavy metal κορυφές να προστίθενται στην λίστα με τα αγαπημένα του τραγούδια. Το καταιγιστικό και ωμό "Blaze Of Glory" θα είναι σίγουρα μια από αυτές.

Κ.Π.