100+10: Τα Rock Άλμπουμ της Δεκαετίας του '90

Ο απόλυτος οδηγός για την rock μουσική των '90s μέσα από τα άλμπουμ που καθόρισαν την δεκαετία

30/04/2015 @ 12:24

Συνεχίζοντας την παράδοση που έχουμε καθιερώσει στο Rocking.gr με τα μεγάλα αφιερώματα-οδηγούς, μετά από την παρουσίαση των 100 άλμπουμ της metal μουσικής που καθόρισαν την δεκαετία των '90s, ήρθε η σειρά για τα rock άλμπουμ της αντίστοιχης περιόδου.

Πρόκειται για την δεκαετία στην οποία «μεγάλωσε» μουσικά η πλειονότητα της συντακτικής μας ομάδας και για την οποία γίνεται ακόμα μεγάλη κουβέντα στο κατά πόσο επηρέασε θετικά ή αρνητικά την πορεία της μουσικής αυτής, διαδεχόμενη τα '80s, όπου και βρέθηκε στο εμπορικό της απόγειο.

Δυο δεκαετίες μετά πολλοί από τους τότε πρωτοεμφανιζόμενους μουσικούς σήμερα θεωρούνται κλασσικοί ενώ η χρονική απόσταση μας δίνει την ευχέρεια να δούμε πιο απομακρυσμένα και αντικειμενικά την αξία και τον αντίκτυπο κάποιων κυκλοφοριών και μουσικών κυμάτων που ξεχώρισαν τότε.

Πρόκειται για μια δεκαετία που διαδέχθηκε τα φανταχτερά '80s με εσωστρέφεια και η οποία δεν θα ήταν υπερβολή να ειπωθεί πως άλλαξε σε μεγάλο βαθμό το πρόσωπο της rock μουσικής, έχοντας αφήσει το στίγμα της ως και σήμερα.

Μέσα στα 100 άλμπουμ του βασικού κορμού του αφιερώματος, περιλαμβάνονται αυτά που χαρακτηρίζονται ως rock στη δομή και τα βασικά χαρακτηριστικά τους, ενώ στα επιπλέον 10 βρίσκουμε δίσκους που φλερτάρουν με την έννοια του rock,εφάπτονται της περιφέρειάς του, το επηρέασαν και ακούστηκαν από τους rock οπαδούς, αλλά δεν αγγίζουν τον πυρήνα του, ούτε ταυτίζονται με τις βασικές αρχές του, όπως τα βασικά 100.

Τελικά, πώς ανταπεξήλθαν και προσαρμόστηκαν στα '90s τα μεγάλα ονόματα του παρελθόντος, που πολλοί σε πρώτη ανάγνωση θεωρούν ότι παρήκμασαν κατά αυτή τη δεκαετία;

Πόσο έντονη και σημαντική είναι η παρουσία συγκροτημάτων και δίσκων από τον χώρο του grunge και το βροχερό Seattle στα πραγματικά σπουδαία;

Πόσοι αστέρες επόμενων δεκαετιών πρόλαβαν να παρουσιάσουν τα πρώτα εξαιρετικά δείγματα γραφής τους;

Υπήρξαν ελληνικές κυκλοφορίες που σε βάθος χρόνου στέκονται ως ίσες και βρίσκουν τη θέση στους σε αυτή τη λίστα;

100+10 άλμπουμ. 110 κείμενα. Υπέρ-πολλαπλάσιες αναμνήσεις και ιστορίες που μπορούν να ειπωθούν.

Με ιδιαίτερη χαρά σας παρουσιάζουμε το μεγάλο αφιέρωμά μας για την rock μουσική της δεκαετίας του 1990. Απολαύστε...

Επιμέλεια: Αντώνης Μουστάκας, Χρήστος Καραδημήτρης


1. AC/DC - The Razors Edge
Atco (1990)

ACDC - The Razors Edge

Μετά από μια περίοδο συνθετικής κάμψης με τρία μέτρια άλμπουμ ("Flick Of The Switch" το 1983, "Fly On The Wall" το 1985 και "Blow Up Your Video" το 1988) οι AC/DC έπρεπε να ανακάμψουν, και το κατάφεραν! Το "Razor's Edge" που κυκλοφόρησε στις αρχές της δεκαετίας, με οδηγό το "Thunderstruck", ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα τραγούδια τους, και σύμμαχους τις υπόλοιπες υπέροχες συνθέσεις που περιλαμβάνονταν στον δίσκο, τους έδωσε την ώθηση που χρειάζονταν για μια δεύτερη καριέρα. Το επαναλαμβανόμενο «Ah-ah-ah, Thunder» έκανε εκατομμύρια οπαδών να παραληρούν. Όλος ο δίσκος ακούγεται χωρίς να χρειάζεται κάποιο skip, αποδεικνύοντας ότι τα καταξιωμένα σχήματα έχουν μερικές φορές τον τρόπο να γράφουν συνθέσεις που ηχούν φρέσκιες και τιμούν την ιστορία τους. Ε, δεν θέλει και πολύ ένα άλμπουμ να ξεχωρίσει...

Essential Track: "Thunderstruck"

Θοδωρής Μηνιάτης


2. Alice In Chains - Facelift
Columbia (1990)

Alice In Chains - Facelift

Για μια μικρή περίοδο στα τέλη των '80s, o Layne Staley είχε μια glam μπάντα, τους Alice N' Chains, ένα όνομα που έφερε μαζί του όταν εντάχθηκε λίγο αργότερα στην μπάντα του κιθαρίστα Jerry Cantrell. Αφού το άλλαξαν σε Alice In Chains, με το μπάσιμο της νέας δεκαετίας κυκλοφόρησαν το ντεμπούτο άλμπουμ τους "Facelift" στο οποίο μπορεί να υπάρχουν κάποια (ελάχιστα και καλά κρυμμένα) απομεινάρια της προγενέστερης εποχής, αλλά ευτυχώς ο Cantell είχε άλλες μουσικές βλέψεις. Πρόκειται για ένα από τα πρώτα σπουδαία άλμπουμ της grunge εποχής, ανοίγοντας τον δρόμο για πολλούς μετά, χαρίζοντας απλόχερα πεσιμισμό ("We Die Young"), αρρώστια ("Love, Hate, Love") και το πρώτο μεγάλο hit ("Man In The Box") του συγκροτήματος. Ο Cantrell κι ο Staley ξεκίνησαν έναν συνθετικό και ερμηνευτικό επαναπροσδιορισμό της hard rock μουσικής με αυτό εδώ το άλμπουμ...

Essential track: "Man In The Box"

Χρήστος Καραδημήτρης


3. Bad Religion - Against The Grain
Epitaph (1991)

Bad Religion - Against The Grain

Θα γίνω λίγο κυνικός και θα πω ότι για πολλούς τα "Stranger Than Fiction" και "The Gray Race" είναι οι καλύτεροι δίσκοι των Bad Religion στα '90s επειδή πολύ απλά έτυχε να κυκλοφορήσουν από μεγάλη δισκογραφική-πολυεθνική, και για αυτό το λόγο να προωθηθούν περισσότερο από κάθε άλλο άλμπουμ της τεράστιας δισκογραφίας αυτού του μεγάλου συγκροτήματος. Αντιθέτως, κατά την ταπεινή μου γνώμη, η αλήθεια όλη βρίσκεται στο "Against The Grain", που πετυχαίνει την μπάντα ένα μόλις χρόνο μετά το θρυλικό "No Control", το οποίο πραγματικά τάραξε τα νερά του punk rock σε παγκόσμιο επίπεδο και «νόθευσε» για τα καλά το είδος με τις μελωδικές δόσεις που χρειαζόταν. Οι Bad Religion εδώ συνεχίζουν στο ίδιο ύψιστο επίπεδο να σου μιλούν ειλικρινά και απευθείας στην καρδιά, προσφέροντας αξεπέραστους ύμνους που ακόμη, 25 χρόνια μετά, περιλαμβάνονται στα setlist των συναυλιών τους.

Essential track: "21st Century Digital Boy"

Ντίνος Παυλίδης


4. Blues Traveler - Blues Traveler
A&M (1990)

Blues Traveler - Blues Traveler

O John Popper οργιάζει στην φυσαρμόνικα κάνοντας τον κόσμο να αναρωτηθεί για τον τρόπο που σολάρει, η Joan Osborne προσφέρει όμορφα δεύτερα φωνητικά και το συγκρότημα τζαμάρει χωρίς έλεος με βάση -και μόνο- το blues rock. Οι αλλαγές στους χρόνους, η ανοιχτή φιλοσοφία στην σύνθεση και το πάθος που ξεχειλίζει έκαναν το συγκρότημα να ξεχωρίσει μαζί με δύο-τρία ακόμα από το κίνημα που στις αρχές της δεκαετίας του '90 ονομάστηκε jam. Μπορεί η μεγάλη επιτυχία να ήρθε αργότερα με το "Four", ωστόσο η ενέργεια που περικλείεται σε αυτό το άλμπουμ δύσκολα θα μπορέσει να αιχμαλωτιστεί ξανά.

Essential track: "But Anyway"

Αντώνης Μουστάκας


5. Firehouse - Firehouse
Epic (1990)

Firehouse - Firehouse

Το 1990, το glam metal είχε φτάσει στην κορυφή, όμως ήταν εκατοστά από τον γκρεμό. Τα συγκροτήματα του είδους είχαν γίνει υπερβολικά πολλά, ως αποτέλεσμα της λαιμαργίας των δισκογραφικών και της υπεροχής της ποσότητας κατά της ποιότητας. Σε αυτό το σημείο λοιπόν, εμφανίζονται οι Firehouse, με έναν πραγματικά καλό δίσκο και βρίσκουν την ευκαιρία να ξεχωρίσουν. Το συγκρότημα έχτισε έναν επιβλητικό ήχο, βασιζόμενο στο glam και δημιουργώντας εντέλει ένα σύνολο καλογραμμένων hard rock συνθέσεων, κομμένων και ραμμένων για μεγάλα στάδια. Το άλμπουμ έγινε διπλά πλατινένιο στις ΗΠΑ και είχε τέσσερα πολύ επιτυχημένα single, χρίζοντας τους Firehouse ως το νέο μεγάλο όνομα της σκηνής. Βέβαια, λίγο καιρό μετά, το breakthrough ενός αριστερόχειρα νεαρού και της μπάντας του έμελλε να αλλάξει ριζικά τα πράγματα...

Essential Track: "All She Wrote"

Χρυσόστομος Μπάρμπας


6. Fugazi - Repeater
Dischord (1990)

Fugazi - Repeater

Μετά τη διάλυση των hardcore punk πρωτοπόρων, Minor Threat, o Ian MacKaye σχημάτισε τους Fugazi και συνέχισε ό,τι άφησε στη μέση με τους πρώτους. Με DIY ήθος, οργιαστικές κιθάρες, αλλοπρόσαλλους ρυθμούς, αδιανόητο rhythm section και άκρατη ενέργεια, το "Repeater" αποτέλεσε το άλμπουμ-σταθμό για το post-hardcore σηματοδοτώντας μια νέα εποχή για το είδος. Τα υπέροχα hooks του μπάσου του Joe Lally, μπαίνουν σφήνα ανάμεσα στις κιθάρες και οδηγούν τις συνθέσεις, ενώ ο MacKaye φτύνει κατά κύριο λόγο πολιτικοποιημένους στίχους, ενώ άλλες φορές ακολουθεί το straight edge lifestyle, με στίχους κατά των ναρκωτικών. Το "Repeater" εμπεριέχει ό,τι θα ήθελε ο οποιοσδήποτε από ένα γαμάτο punk άλμπουμ. Είναι θυμωμένο και γρήγορο, με επαναστατικές ανησυχίες, ενώ καταφέρνει να μην ακούγεται ούτε στιγμή πομπώδες, με ευφυείς συνθέσεις και κομμάτια που κολλάνε στο μυαλό μετά από μόλις μία ακρόαση.

Essential Track: "Turnover"

Μανώλης Κληρονόμος


7. Sonic Youth - Goo
Geffen (1990)

Sonic Youth - Goo

Το μπλουζάκι με το εξώφυλλο του Raymond Pettibon, το φοράνε τύποι, όπως οι «μπουζοκογκόμενες» φοράνε Motorhead. Και πάλι, θες να το βάλεις. Έτσι είναι και ο δίσκος. Οι Sonic Youth υπέγραψαν σε πολυεθνική το '90 μετά το μνημειώδες "Daydream Nation" και είπαν στα αφεντικά, να υπογράψουν άλλη μία μπάντα, τους Nirvana. Bίαιοι και άφοβοι όπως πάντα αλλά σχεδόν «μελωδικοί» σε σχέση με άλλες δουλειές τους. Κατακλυσμός στο "Mildred Pierce". Kαμία δεν μπορεί να πει το "Kool Thing" όπως η Kim Gordon. Το "Tunic (Song For Karen)" συγκλονιστικό. Το "Mote" αναπνέει μέσα από ένα κιθαριστικό σφυροκόπημα. Αν αρχίσεις να ακούς Sonic Youth, ξεκίνα από εδώ, αγόρασε το T Shirt που είπαμε και να γραφεις το «cool», «Kool».

Essential Track: "Tunic (Song For Karen)"

Γιάννης Λυμπέρης


8. The Black Crowes - Shake Your Money Maker
Def American (1990)

The Black Crowes - Shake Your Money Maker

Σε κάθε δεκαετία εμφανίζονται καλλιτέχνες που επαναφέρουν την ομορφιά του πρώιμου και ωμού rock and roll βάζοντας στην άκρη όποια καινοτομία παρουσιάζει η εποχή τους. Στις αρχές της δεκαετίας του '90 την αποστολή αυτή ανέλαβαν τα αδέρφια Robinson. Με βάση την μαύρη μουσική παράδοση και οδηγούς τους Rolling Stones και τους Faces (κυρίως), δημιούργησαν ένα άλμπουμ γεμάτο groove και συναίσθημα που καθόλου τυχαία έκανε μεγάλη εμπορική επιτυχία. Ο Chris Robinson «έγραψε» ως frontman όπως και ο αδερφός του Rich ως κιθαρίστας με την εμπνευσμένη και τσαμπουκαλεμένη κατάθεσή του. Σπάνια συναντάμε τέτοια αυτοπεποίθηση και σιγουριά σε ντεμπούτο νέου καλλιτέχνη.

Essential track: "Jealous Again"

Αντώνης Μουστάκας


9. Warrior Soul - Last Decade Dead Century
Geffen (1990)

Warrior Soul - Last Decade Dead Century

Όταν πρωτοακούσαμε τον δίσκο αυτό δεν μπήκαμε στην διαδικασία μουσικής κατηγοριοποίησης, καθώς ήμασταν απασχολημένοι με την άριστη ποιότητά του ειδικά για ντεμπούτο, με την φωνή του Kory Clarke, με το "The Losers".  Δεν έχει σημασία που στάμπα σε μπλούζα έγινε το εξώφυλλο του "Drugs, God And The New Republic", ο πρώτος δίσκος των Warrior Soul συγκινεί ακόμα την ίδια τριάδα ανθρώπων που μερικά χρόνια πριν έκανε λες και βρήκε φλέβα χρυσού. Ευτυχώς που δεν χώθηκαν στο σακί με το grunge, ήταν βέβαια διαφοροποιημένοι στιχουργικά και μουσικά, πολιτικοποιημένοι με έναν παλαβό προφήτη στο μικρόφωνο που επί σκηνής ανέβαζε όλο το συγκρότημα μερικά επίπεδα παραπάνω. Χωρίς να ανήκει σε καμία από τις μουσικές τάσεις της εποχής, το "Last Decade Dead Century" βρήκε την θέση του κι αγαπήθηκε από ετερόκλητο κοινό, κυρίως όμως παραμένει διαχρονικό και φρέσκο 25 χρόνια μετά.

Essential Track: "Lullaby"

Γιώργος Ζαρκαδούλας


10. Guns N' Roses - Use Your Illusion I
Geffen (1991)

Guns N' Roses - Use Your Illusion I

Όχι τέσσερα χρόνια, αλλά αιώνες μοιάζουν να πέρασαν από την εποχή του "Appetite For Destruction" ως την κυκλοφορία των δυο "Illusion" άλμπουμ. Εδώ έχουμε μια τελείως διαφορετική μπάντα, που προσπαθεί να συγχωνεύσει το grandiose όραμα του Axl Rose, τον παραδοσιακό rock κιθαριστικό οίστρο του Slash, το punk attitude του Duff και το συνθετικό ταλέντο του Izzy, λειτουργώντας περισσότερο ως «ο Axl κι οι υπόλοιποι». Το αποτέλεσμα, όμως, ήταν και πάλι μοναδικό και larger than life. Παρόλο που ως σύνολο θεωρείται οριακά υποδεέστερο από το δεύτερο, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την αξία του, διότι πέραν των "Don't Cry" και "November Rain" περιλαμβάνει σπουδαίες «δευτερεύουσες» συνθέσεις, όπως τα αξεπέραστα "Dust N' Bones", "You Ain't The First", "Rotten Apples" και "Don't Damn Me" μεταξύ άλλων.

Essential Track: "November Rain"

Χρήστος Καραδημήτρης


11. Guns N' Roses - Use Your Illusion II
Geffen (1991)

Guns N' Roses - Use Your Illusion II

Η κότα έκανε το αυγό ή το αυγό την κότα; Κοινώς, ποιό "Use Your Illusion" είναι καλύτερο; Βασικά ποσώς με ενδιαφέρει. Οι Guns N' Roses για ακόμα μια φορά κάνουν το θαύμα τους και δημιουργούν ένα hard rock δίσκο των υψηλότερων προδιαγραφών. Το νιώθεις από τα πρώτα δευτερόλεπτα του "Civil War" πως το άλμπουμ θα σε ξετινάξει. Ο Slash κερνάει solo τίγκα στο συναίσθημα, ο Axl ερμηνεύει με μοναδικό πάθος, o Stradlin γράφει κάποιες κομματάρες και ο Sorum με τον McKagan δένουν καταπληκτικά τον ήχο με το μεστό και ουσιαστικό παίξιμό τους. Τι κι αν ο δίσκος έχει το "My World" (δείγμα της μαλακίας που έδερνε από τότε τον Axl), τι κι αν έχουμε ξανά το "Don't Cry" με διαφορετικούς στίχους (λες και χρειάζονταν ραδιοφωνικό κράχτη). Αυτός ο δίσκος αποτελεί την επιτομή του γιατί κάποιες μπάντες γίνονται επιτυχημένες.

Essential Track: "Estranged"

Κώστας Πολύζος


12. John Campbell - One Believer
Elektra (1991)

John Campbell - One Believer

Να αρχίσουμε με ένα αξίωμα. Όποιος λευκός προσπαθεί να παίξει blues, πάντα θα καταλήγει να βάζει και λίγο rock στη μουσική του. Κι αν αυτό δεν είναι 100% ακριβές, είναι κοντά στην αλήθεια για τον John Campbell. Παρότι στην αναλογία του blues rock η μουσική του γέρνει αρκετά προς το πρώτο συνθετικό και το ότι γύρισε πίσω στην πρώιμη μορφή των blues για να φτιάξει κάτι νέο, η ωμή και αφτιασίδωτη δύναμη των τραγουδιών του και η βραχνή, απόκοσμη φωνή του είχαν κάτι από τη ένταση του rock. Όλοι παραδέχονται πλέον ότι είχε τη δυναμική να πετύχει στα '90s ό,τι πέτυχε ο Stevie Ray Vaughan στα '80s. Τον πρόλαβε όμως ο θάνατος λίγους μήνες μετά το δεύτερο δίσκο του σε μεγάλη εταιρία. Από τους δύο αυτούς δίσκους ο δεύτερος έχει τη διασκευή "Down In The Hole" αλλά το "One Believer" κερδίζει ελάχιστα στη συνοχή και την ατμόσφαιρα.

Essential Track: "One Believer"

Κώστας Σακκαλής


13. My Bloody Valentine - Loveless
Creation (1991)

My Bloody Valentine - Loveless

Ένας δίσκος είναι αρκετός για να μείνεις στην ιστορία. Μια κυκλοφορία αρκεί ώστε να αλλάξεις την ροή της μουσικής. Οι My Bloody Valentine ποτέ δεν απέκτησαν άπειρους οπαδούς, ούτε εκατομμύρια σε τραπεζικές καταθέσεις. Οι My Bloody Valentine χρειάστηκαν 22 ολόκληρα χρόνια για να κυκλοφορήσουν επόμενο δίσκο. Το "Loveless" όμως δεν λείπει από καμία λίστα με τα σημαντικότερα άλμπουμ όλων των εποχών, ενώ μια στρατιά από σημαντικές μουσικές προσωπικότητες «πίνει νερό» στο όνομα των Ιρλανδών. Ένα μελωδικός θόρυβος και μια ψυχεδέλεια πλούσια σε  κιθαριστικά εφέ ξεχειλίζει από τον δίσκο. Όταν αναφερόμαστε στην shoegazing σκηνή οι πρώτες λέξεις που μας έρχονται στο μυαλό είναι: My Bloody Valentine - "Loveless".

Essential Track: "When You Sleep"

Γιάννης Βόλκας


14. Nirvana - Nevermind
DGC (1991)

Nirvana - Nevermind

Είναι κάποιοι δίσκοι στη λίστα αυτή για τους οποίους τα πολλά λόγια είναι πράγματι φτώχια. Από άποψη αναγνωρισιμότητας και ταυτότητας, μάλλον πρόκειται για τον απόλυτο δίσκο της δεκαετίας, ασχέτως μουσικής ποιότητας ή γούστου. Το "Nevermind" έφερε το alt-rock στο προσκήνιο, αποτέλεσε το soundtrack μιας νέας γενιάς μουσικόφιλων και θεμελίωσε ιδεολογίες που τελικώς απέκτησαν δικιά τους υπόσταση και δημιούργησαν ένα μοδάτο τέρας από το οποίο δύσκολα θα μπορούσες να ξεκινήσεις και να οδηγηθείς πίσω στις αρχικές ιδέες του Kurt και της παρέας του. Το σημαντικότερο βέβαια είναι ότι σκότωσε το μαίταλ. Κακά τα ψέματα, δύσκολα θα ξαναβγεί τόσο επιδραστικός δίσκος και άσε με εμένα να στραβομουτσουνιάζω όποτε ακούω το "Teen Spirit" στο ράδιο. Έξι δευτερόλεπτα θέλω ο γελοίος για να αρχίζω τα «τουπαπου τουπαπου τουπαπου τουπα».

Essential Track: "In Bloom"

Ιάσονας Τσιμπλάκος


15. Pearl Jam - Ten
Epic (1991)

Pearl Jam - Ten

Πρόκειται για έναν από τους καλύτερους δίσκους που έχουν κυκλοφορήσει ποτέ, καθώς είναι τόσο, μα τόσο ολοκληρωμένος! Από την riffάρα του "Once" στο ξεκίνημα, μέχρι τα ασύλληπτα φωνητικά του "Release" στο κλείσιμο, δεν πιστεύεις ότι ακούς τόσο τέλεια, καλοφτιαγμένα και εμπνευσμένα κομμάτια. Ναι, μπαίνει δίπλα στα "Nevermind" και "Badmotorfinger" και ορίζει μαζί τους το είδος, διευθύνει το grunge και κερδίζει κάθε σου συναίσθημα. Ακούγεται το ίδιο εύκολα ακόμα και σήμερα, καθώς δεν λέει να παλιώσει με τίποτα, ενώ μάλλον δεν γίνεται να ξεπεραστεί. Είναι από αυτά τα διαμάντια που στοιχειώνουν την μουσική μια και για πάντα και κάνοντάς σε να ανατριχιάζεις σε κάθε άκουσμα του "Alive", να δακρύζεις με τους στίχους του "Black", να προσκυνάς το μεγαλείο του "Porch" και να χαμογελάς με την αμεσότητα του "Jeremy". Είναι τέλειο. Κιθαριστικά, στιχουργικά, φωνητικά, συνθετικά. Απλά τέλειο.

Essential Track: "Black"

Θεοδόσης Γενιτσαρίδης


16. Primal Scream - Screamadelica
Sire / Warner (1991)

Primal Scream - Screamadelica

Την χρονιά που οι Nirvana άλλαζαν άθελά τους το rock, στην απέναντι πλευρά του Ατλαντικού, στην Μ. Βρετανία οι Primal Scream είχαν μια διαφορετική άποψη να παρουσιάσουν. Ξεφεύγοντας από τα στεγανά του indie rock αναμειγνύουν την μουσική τους με house, dub, gospel στοιχεία αλλά και τις αντίστοιχες απαγορευμένες ουσίες. Σαν αποτέλεσμα έχουμε έναν πολυβραβευμένο δίσκο ο οποίος ανήκει οριακά στο rock, αλλά  επηρέασε μελλοντικά όσο ελάχιστοι.  Άπειρα samples, δανεικοί στίχοι από όλο το φάσμα της μουσικής, η ψυχεδέλεια των 13th Floor Elevators, "The Rolling Stones On Acid". Τo "Screamadelica" ήρθε με σκοπό να σπάσει όλα τα μουσικά όρια. Μετά από αυτό τίποτα δεν απαγορευόταν, αλλά τίποτα δεν θα ακουγόταν εξίσου πρωτότυπο και πρωτοποριακό. Ο πιο χορευτικός rock δίσκος όλων των εποχών!

Essential Track: "Loaded"

Γιάννης Βόλκας


17. Primus - Sailing The Seas Of Cheese
Interscope (1991)

Primus - Sailing The Seas Of Cheese

Ποιοί άνθησαν στα '90s παίζοντας βροντερό funk rock, διαθέτοντας τον καλύτερο μπασίστα της πιάτσας και με προβολή από το MTV της εποχής; Αν το μυαλό σας πάει σε καυτερές πιπεριές, κοιτάξτε αλλού στη λίστα μας. Όσοι βρίσκατε απωθητική την εμπορική πλευρά των Red Hot Chili Peppers, καλώς ήρθατε στους Primus. Το συγκρότημα με ηγέτη τον Les Claypool, δεν έκανε σκόντο στην μουσική, και όχι μόνο, τρέλα του, όπως δείχνει σε όλη τη μεγαλοπρέπεια το δεύτερο άλμπουμ τους. Οφείλοντας πολλά στον Frank Zappa και τον Tom Waits για τον τρόπο που προσέγγιζαν τη μουσική, παρότι η διάθεσή τους είναι διαρκώς χαλαρή, συνθετικά τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά έως δύσπεπτα. Από το δίσκο αυτό όμως και την, για τα δεδομένα του ήχου τους, επιτυχία, άλλαξε η οπτική όλων προς το ρόλο του μπάσου, ακόμα κι αν αυτό φάνηκε περισσότερο στην επόμενη δεκαετία.

Essential Track: "Tommy The Cat"

Κώστας Σακκαλής


18. Queen - Innuendo
EMI Records (1991)

Queen - Innuendo

Το "Innuendo" είναι ο τελευταίος δίσκος της Βρετανικής υπέρ-μπάντας με τον Freddie Mercury εν ζωή και ένας από τους πιο ολοκληρωμένους δίσκους της καριέρας τους. Έχει γραφτεί χιλιάδες φορές, αλλά άλλη μία δε θα βλάψει: Και μόνο το "The Show Must Go On" να περιείχε (ευρύτατα γνωστό στην ελληνική κοινωνία, από τις εκπομπές της Σεμίνας Διγενή back in the day), θα αρκούσε για να έβρισκε θέση σε οποιοδήποτε αφιέρωμα που αφορά στη rock μουσική της δεκαετίας του '90. Πόσο μάλλον όταν εδώ, πέρα από τον Ύμνο των Ύμνων, θα βρούμε και το ομώνυμο καρα-heavy progressive αριστούργημα, το groovy "The Hitman" και τo υπερμελωδικό "I'm Going Slightly Mad", τα εύθραυστα "Don't Try So Hard", "Bijou" και "These Are The Days Of Our Lives" και όλα τα υπόλοιπα άσματα, ποτισμένα με το μαγικό φίλτρο του απροσμέτρητου ταλέντου των Queen.

Essential Track: "The Show Must Go On"

Βασίλης Σκιαδάς


19. R.E.M. - Out Of Time
Warner (1991)

R.E.M. - Out Of Time

Δεν υπάρχει άλλη στιγμή που ένα συγκρότημα υμνεί την γκρίνια, τη μιζέρια, την απαισιοδοξία και πετάει χολή προς όλες τις κατευθύνσεις με τόσο εύθυμο αλλά και γλυκόπικρο τόνο. Ο σχεδόν περίλυπος και αποκαμωμένος τρόπος που ο Stipe μπορεί να λέει «I've been so happy»  είναι στα όρια του απερίφραστα ειρωνικού. Το "Out Of Time" γεφυρώνει με τον τρόπο του το αιώνιο χάσμα γενεών και ταυτίζει τους ακροατές με τον παλιό ή νέο τους εαυτό, παιδί ή φίλο. Είναι εκεί να σου μαθαίνει ή θυμίζει πως είναι η ενηλικίωση, το coming of age που λένε ρε παιδί μου. Οι R.E.M με αυτό το δίσκο δεν θα είναι ποτέ «out of time». Και χωρίς το "Losing My Religion" σίγουρα τα '90s θα ήταν πολύ πιο μουντά.

Essential Track: "Losing My Religion"

Νικόλας Ρώσσης


20. Rage Against The Machine - Rage Against The Machine
Epic (1991)

Rage Against The Machine - Rage Against The Machine

Η επανάσταση κλεισμένη σε ένα άλμπουμ. Η οργή στη φωνή του Zack De La Rocha, ο σφιχτός ρυθμός του συγκροτήματος και τα power chords του Tom Morello δημιούργησαν ένα δυναμίτη που έπεσε σαν βόμβα πάνω στην νεολαία, η οποία τον οικειοποιήθηκε αυτομάτως και τον ανήγαγε σε ύμνο. Σπάνια ένας δίσκος μπόρεσε να είναι ταυτόχρονα επαναστατικός στιχουργικά, πρωτοποριακός σε μουσικό επίπεδο και ταυτόχρονα εμπορικά πετυχημένος. Χώρια που γέννησε άλλον ένα σπουδαίο κιθαρίστα ο οποίος δημιούργησε νέα σχολή με τις τεχνικές μίμησης των samples και το συνδυασμό των εφέ που εισήγαγε. Μόνο το "Know Your Enemy" και το "Killing In The Name" θα έφταναν για να μείνει το άλμπουμ στην ιστορία ως μια από τις τελευταίες «βόμβες» που ξύπνησαν το rock.

Essential track: "Know Your Enemy"

Αντώνης Μουστάκας


21. Red Hot Chili Peppers - Blood Sugar Sex Magik
Warner Bros. (1991)

Red Hot Chili Peppers - Blood Sugar Sex Magik

Οι δημιουργικές διαφορές που είχαν οι Red Hot Chili Peppers με τον παραγωγό του "Mother's Milk", Michael Beinhorn, τους έκαναν να αναζητήσουν μια τελείως διαφορετική προσέγγιση για τον επόμενο δίσκο τους. Η αλλαγή δισκογραφικής στέγης, τους βοήθησε να βρουν στο πρόσωπο του Rick Rubin τον άνθρωπο που θα τους έδινε τον απαραίτητο χώρο για δημιουργία και έτσι έγινε. Ηχογραφημένο στην έπαυλη που ζούσε κάποτε ο διάσημος «μάγος» Χάρι Χουντίνι, το "Blood Sugar Sex Magik" είναι πραγματικά μαγικό. Δείχνει τους Peppers πιο συνειδητοποιημένους από ποτέ, με συνθέσεις λιγότερο βασισμένες στο τζαμάρισμα και περισσότερο ψύχραιμα δομημένες. Ακόμα, οι στίχοι του Anthony Kiedis, πέρα απ' τα πολλά σεξουαλικά υπονοούμενα, αγγίζουν δίχως υπεκφυγές τους δικούς του προσωπικούς δαίμονες, ενώ το παίξιμο του Flea είναι λιγότερο επιβλητικό, δίνοντας χώρο στις συνθέσεις να «αναπνεύσουν».

Essential Track: "Suck My Kiss"

Χρυσόστομος Μπάρμπας


22. Skid Row - Slave To The Grind
Atlantic (1991)

Skid Row - Slave To The Grind

Μετά το υπερ-επιτυχημένο ομώνυμο ντεμπούτο τους οι Skid Row σκληραίνουν τον ήχο τους και για ακόμα μια φορά κυκλοφορούν μια καταπληκτική δουλειά. Η εισαγωγή του "Monkey Business" μου φέρνει στο μυαλό την έκφραση «η νηνεμία πριν την καταιγίδα» καθώς το βασικό riff τσακίζει σβέρκους και ο Bach ουρλιάζει σαν δαιμονισμένος. Το λυσσασμένο και γρήγορο ομώνυμο τραγούδι θα αποτελέσει μια από τις καλύτερες στιγμές της καριέρα τους, ενώ το "The Threat" δείχνει πως αν και κρατάνε τον glam χαρακτήρα τους είναι πρόθυμοι να πειραματιστούν με την heavy πλευρά των πραγμάτων. Η παραγωγή αυτή την φορά δεν θα είναι τόσο «γυαλισμένη» και βοηθάει και αυτή  να βγάλει το άλμπουμ μια «ωμή» ενέργεια στον ακροατή. Δεν θα λείψουν και οι κλασικές μπαλάντες για να αρέσει ο δίσκος και στα κορίτσια, αλλά και αυτές μας αρέσουν.

Essential Track: "Slave To The Grind"

Κώστας Πολύζος


23. Slint - Spiderland
Touch & Go (1991)

Slint - Spiderland

Ο δίσκος είναι προπάτορας του post-rock. Τα αφηγηματικά φωνητικά του Brian, οι προοδευτικά και μοντέρνα επαναλαμβανόμενες post-punk κιθάρες και η σκοτεινή ατμόσφαιρα, το κατέστησαν μία από τις πιο αναγνωρίσιμες underground κυκλοφορίες της δεκαετίας. Ο ήχος τους μπορεί τότε να θεωρούταν αρκετά παράξενος, ενοχλητικός ή εξαιρετικά μεταμοντέρνος, αλλά καθόρισε πολλά rock παρακλάδια που εκτιμήθηκαν περισσότερο την επόμενη δεκαετία. Είναι ένα αριστούργημα το οποίο όντας τόσο μπροστά από την εποχή του, παρεξηγήθηκε και δεν εκτιμήθηκε όσο θα έπρεπε. Το κατά βάθος hardcore τους έδειξε το δρόμο για μεγάλα πράγματα από συνεχιστές τους. Οι Slint δεν έχουν εκτιμηθεί όσο τους αξίζει, αλλά ακούγοντας αυτή την κυκλοφορία δεν μπορείς παρά να προσκυνήσεις το μεγαλείο τους. Είναι σίγουρα μια από τις πιο επιδραστικές δουλειές της δεκαετίας.

Essential Track: "Breadcrumb Trail"

Θεοδόσης Γενιτσαρίδης


24. Soundgarden - Badmotorfinger
A&M (1991)

Soundgarden - Badmotorfinger

Αν υπάρχει μια Αγία Τριάδα δίσκων του 1991 που άλλαξαν τα ακούσματά μας, τότε το "Badmotorfinger" ανήκει σε αυτή. Όντας διαφοροποιημένο από τα άλλα δυο μέλη ("Nevermind" & "Ten"), το τρίτο άλμπουμ των Soundgarden με την πιο heavy αισθητική του προσέγγισε ευκολότερα τους μεταλλάδες και η ποικιλία του έδωσε τροφή για σκέψη στους σκεπτόμενους μουσικόφιλους. Sabbatho-αναθρεμμένο, με στακάτο κι άμεσο ρυθμό, δεν του ήταν γραφτό να μείνει στην αφάνεια, ειδικά με συνθέσεις σαν τα "Rusty Cage", "Outshined", "Jesus Christ Pose" και "Slaves & Bulldozers".  Από την άλλη έχεις και τον Chris Cornell, τον ίσως χαρισματικότερο frontman της γενιάς του, να προβάλει εξίσου το παρουσιαστικό με τις φωνητικές του ικανότητες, δημιουργώντας έτσι τον ιδανικό συνδυασμό και την απάντηση στο «τι θες να γίνεις όταν μεγαλώσεις γιε μου;».

Essential Track: "Outshined"

Γιώργος Ζαρκαδούλας


25. Temple Of The Dog - Temple Of The Dog
A&M (1991)

Temple Of The Dog - Temple Of The Dog

Ένα μονάχα δισκογραφικό πόνημα του ομώνυμου συγκροτήματος, αυτό το συγκεκριμένο μοναδικό άλμπουμ, αρκεί για να συμπεριλάβει την ηχητική και ελευθεριάζουσα rock αισθητική του Seattle των αρχών της δεκαετίας του '90. Με μέλη των Pearl Jam, αλλά και τον Chris Cornell στα φωνητικά οι Temple Of The Dog αποτελούν ένα tribute συγκρότημα στον Andrew Wood, τραγουδιστή των Mother Love Bone. Ένα άλμπουμ το οποίο περιέχει κατά κύριο λόγο αργόσυρτες και μελωδικές συνθέσεις, παρουσιάζει τον Cornell διαφορετικό σε σχέση με τις δυναμικές ερμηνείες των Soundgarden, αλλά και προμηνύει τις επιδραστικές διαμορφώσεις στον ήχο των μεγάλων Pearl Jam. Με συμμετοχή και του Eddie Vedder, το "Hunger Strike" αποτελεί ένα εξαιρετικό δείγμα της σύμπραξης μελών δύο πολύ μεγάλων γκρουπ.

Essential Track: "Hunger Strike"

Πάνος Παπάζογλου


26. U2 - Achtung Baby
Virgin Records (1991)

U2 - Achtung Baby

Μετά το «αφιέρωμα» στις ΗΠΑ με "Joshua Tree" και "Rattle & Hum" και τον Bono να ντύνεται λες και ήταν από τη Ναζαρέτ, οι U2 έκαναν μία από τις καλύτερες και θαρραλέες αλλαγές image στην ιστορία. Μοντέρνοι και κλασικοί ταυτόχρονα. Με την "Zoo TV" περιοδεία προφήτευσαν πολλά, αλλά η εικόνα δεν φτάνει ποτέ, αν δεν έχεις τραγούδια. "The Fly", "Love Is Blindness", "Until The End Of The World", "Even Better Than The Real Thing", "Zoo Station", "One" είναι παραδείγματα μιας μπάντας που άλλαξε τα πάντα μέσα σε δύο χρόνια. Πόσες θυμάστε να το έχουν πετύχει; Ήταν τόσο καλός δίσκος, που η δύναμή του, έφτασε και στα επόμενα "Zooropa" και "Pop", που ρίσκαραν περισσότερο ηχητικά. Μετά ήρθε η κρίση ηλικίας...

Essential Track: "Acrobat"

Γιάννης Λυμπέρης


27. Alice In Chains - Dirt
Columbia (1992)

Alice In Chains - Dirt

Με το δεύτερο άλμπουμ τους οι Alice In Chains κατάφεραν να εισβάλλουν δυναμικά στα δισκογραφικά δρώμενα της δεκαετίας και να αφήσουν παρακαταθήκη ένα άλμπουμ, το οποίο καθιερώνει τον αρχετυπικό ήχο του γκρουπ και συστήνει σε ευρύτερο κοινό τους Staley / Cantrell. Επιδραστικό, μονολιθικό, ακρογωνιαίος λίθος της σκηνής του Seattle, το "Dirt" ανήκει σε κείνα, τα λίγα άλμπουμ των οποίων η αποδοχή παραμένει αδιαμφισβήτητη και αδιαπραγμάτευτη. Οι ερμηνείες του Staley, οι riff-άρες του Cantrell και το άκρως Sabbath-ικό rhythm section στο "Dirt" αποτελούν εγκυκλοπαιδική πηγή με παραπομπές στις κερδισμένες αξίες του rock ήχου εν γένει. Το "Would?", το "Down In A Hole" ή το ομώνυμο και το "Rooster", αποτελούν συνθέσεις αειθαλείς και αντίστοιχες ενός "Smells Like Teen Spirit" και αυτό από μόνο του λέει πολλά.

Essential Track: "Rooster"

Πάνος Παπάζογλου


28. Bon Jovi - Keep The Faith
Mercury (1992)

Bon Jovi - Keep The Faith

Το βάρος της τεράστιας επιτυχίας των '80s μάλλον ήταν μεγάλο για τους Bon Jovi, αφού στις αρχές των '90s η μπάντα έδειχνε να είναι στα πρόθυρα της διάλυσης. Τα όποια προσωπικά προβλήματα μπήκαν στην άκρη όμως, για χάρη της δημιουργίας του "Keep The Faith". Αυτό ήταν το νευραλγικότερης σημασίας άλμπουμ για την μπάντα ως τότε, τόσο λόγω των τεταμένων σχέσεων των μελών της, όσο βέβαια και λόγω της μεταβαλλόμενης μουσικής βιομηχανίας. Tο σχήμα έδειξε πάντως να προσαρμόζεται επιτυχημένα στα νέα δεδομένα, διαμορφώνοντας τον ήχο του με βάση τη νέα εποχή, χωρίς όμως να παραβλέπει την rock & roll διάθεση και τις power ballads που το έκαναν γνωστό. Εκεί που επικυρώνουν οι Bon Jovi την μουσική και στιχουργική τους ωρίμανσή βέβαια είναι στο σχεδόν δεκάλεπτο "Dry County", το οποίο θεωρείται από πολλούς η κορυφαία συνθετική στιγμή της καριέρας τους.

Essential Track: "Dry County"

Χρυσόστομος Μπάρμπας


29. Faith No More - Angel Dust
Slash (1992)

Faith No More - Angel Dust

Εναλλακτικό και προοδευτικό όσο λίγα, είναι μακράν το πιο cool άλμπουμ της δεκαετίας. Δύσκολο να το καταλάβεις και ακόμα πιο δύσκολο να το κατηγοριοποιήσεις, μιας και κάθε κομμάτι είναι ανεξάρτητο και τόσο διαφορετικό από τα υπόλοιπα. Όλα είναι εναλλακτικά και εξαιρετικά πειραματικά, όλα κατέχουν αυτό το avant-garde στοιχείο που δεν μπορείς να το χρησιμοποιήσεις σε πάνω από δυο-τρεις μπάντες στον πλανήτη. Αριστούργημα, όπως τα περισσότερα έργα των Faith No More, με απολαυστικές συνθέσεις, διαφορετικές από τα συνηθισμένα της εποχής και ιδιαίτερα αντιεμπορικές, με τη δυνατότητα να προσελκύσει φίλους metal μουσικών και οπαδούς ακραίων βιρτουόζικων prog rock παρακλαδιών. O Mike Patton σε τρελά κέφια, τραγουδάει τα πάντα, αποδεικνύοντας ότι είναι μοναδικός και εξαιρετικός, σε ένα από τα μεγαλύτερα μουσικά επιτεύγματα της ανθρωπότητας μέχρι σήμερα.

Essential Track: "Midlife Crisis"

Θεοδόσης Γενιτσαρίδης


30. R.E.M. - Automatic For The People
Warner Bros. (1992)

R.E.M. - Automatic For The People

Στην όγδοη δισκογραφική τους δουλειά οι R.E.M. ακολούθησαν τον δύσκολο δρόμο. Έχοντας ήδη κερδίσει τρία Grammy για τον προηγούμενο δίσκο τους "Out Of Time", εκ των οποίων το ένα για το καλύτερο alternative άλμπουμ της χρονιάς, αποφασίζουν να κυκλοφορήσουν έναν δίσκο ο οποίος θα ακολουθούσε μια τελείως διαφορετική κατεύθυνση. Στο "Automatic For The People" οι συνθέσεις είναι πιο αργές και πιο ακουστικές. Τα τύμπανα δε βρίσκονται στο προσκήνιο ενώ στιχουργικά καταπιάνεται με θέματα που αφορούν στην απώλεια και τον θρήνο. Η ατμόσφαιρα που επικρατεί σε κομμάτια όπως το "Everybody Hurts" και "Drive" σε καθηλώνει και σε στιγματίζει. Στα επόμενα Grammy δεν κέρδισαν κάποιο βραβείο, αλλά στη συνείδηση των περισσοτέρων το "Automatic For The People" κέρδισε τον τίτλο του καλύτερου και ωριμότερου δίσκου της καριέρας τους.

Essential Track: "Everybody Hurts"

Γιώργος Μαθιός


31. Tom Waits - Bone Machine
Island (1992)

Tom Waits - Bone Machine

Πέντε χρόνια είχαν περάσει από το "Franks Wild Years" του '87 αλλά ο Tom Waits μπήκε στα '90s με τον πιο εντυπωσιακό τρόπο. Η ιδιαίτερη χροιά της φωνής του είναι γνωστή τοις πάσι. Ταυτόχρονα όμως καταφέρνει να εντυπωσιάσει και μουσικά συνδυάζοντας το μινιμαλίστικό blues με την jazz και ένα άκρως πειραματικό rock. Οι οπαδοί του Waits αρκούνται με το όνομα του αγαπημένου τους καλλιτέχνη για να ασχοληθούν με οποιοδήποτε δίσκο του. Οι υπόλοιποι ίσως εντυπωσιαστούν από τις συμμετοχές που φιγουράρουν στο "Bone Machine". Στην τελική, δεν βρίσκουμε συχνά τον Keith Richards, τον Les Claypool και τον Brain στην ίδια κυκλοφορία.

Essential Track: "Jesus Gonna Be Here"

Γιάννης Βόλκας


32. Trouble - Manic Frustration
Def American Recordings (1992)

Trouble - Manic Frustration

Με το "Manic Frustration" οι Trouble ξεφεύγουν σχεδόν οριστικά από το doom και metal παρελθόν τους, ολοκληρώνοντας την hard rock στροφή που ξεκίνησαν με το ομώνυμο άλμπουμ τους το 1990. Ο σπουδαίος Rick Rubin αναλαμβάνει ξανά την παραγωγή και η πεντάδα παραδίδει και πάλι μαθήματα σε όλα τα επίπεδα. Από την μία το groove, οι ριφάρες και τα απίθανα lead από το πιο υποτιμημένο για αρκετούς κιθαριστικό δίδυμο στην ιστορία του σκληρού ήχου, από την άλλη οι φωνητικές γραμμές, οι μελωδίες και οι στοιχειωτικές ερμηνείες του Eric Wagner, ε, δεν θέλει και πολύ για να λατρέψεις και αυτόν τον δίσκο. Καμιά φορά με πιάνει το παράπονο, και αναρωτώμενος πόσοι άλλοι έπαιζαν έτσι το 1992, πραγματικά απορώ γιατί οι Trouble δεν έχουν τύχει πολύ μεγαλύτερης αναγνώρισης.

Essential Track: "Memory's Garden"

Θοδωρής Ξουρίδας


33. Ugly Kid Joe - America's Least Wanted
Mercury (1992)

Ugly Kid Joe - America's Least Wanted

Οι Ugly Kid Joe μπορεί να υπήρξαν αγαπημένο παιδί του MTV, όμως άξιζαν την προβολή, όντας ένα από τα πιο cool rock σχήματα που έπαιζαν εκείνη την εποχή. Με όνομα που κοροϊδεύει το glam κίνημα (συγκεκριμένα τους Pretty Boy Floyd) κυκλοφόρησαν μόνο καλά άλμπουμ, αλλά το πρώτο full length τους "America's Least Wanted" ήταν το αυτό που δικαιολογημένα είχε την μεγαλύτερη επιτυχία. Όσοι νομίζετε ότι περιλαμβάνει ψευτό-alternative rock της εποχής, ακούστε τα riff σε τραγούδια όπως το "Neighbor" ή το "Madman", το funk στο "Same Side" και το blues feeling του "Come Tomorrow" και ίσως αναθεωρήσετε. Κάπου στο "Goddamn Devil" θα ακούσετε και τον Rob Halford, ενώ δεν παίζει να μην έχετε πετύχει κάπου το "Everything About You" και την υπέροχη διασκευή στο "Cats In The Cradle".

Essential Track: "Everything About You"

Χρήστος Καραδημήτρης


34. Aerosmith - Get A Grip
Geffen (1993)

Aerosmith - Get A Grip

Οι Aerosmith ήδη από το 1987 με το άλμπουμ τους "Permanent Vacation" είχαν πάρει μια πιο εμπορική τροχιά, η οποία συνεχίστηκε με το "Pump" το 1989. Το "Get A Grip" σχεδόν πέντε χρόνια μετά τους βρίσκει να ακολουθούν το ίδιο hard rock ηχητικό μοτίβο με τις δυο προηγούμενες δουλείες τους, αλλά και με εξίσου λαμπρές συνεργασίες. Η διαφορά του, όμως, ήταν ότι οι ίδιες οι συνθέσεις που κατάφεραν να γιγαντώσουν ακόμα περισσότερο την ήδη τεράστια φήμη που του σχήματος. Μόνο τυχαίο δεν είναι που σχεδόν το μισό άλμπουμ είναι αυτόνομα singles, τρία εκ των οποίων -οι μπαλάντες "Crying", "Crazy" και "Amazing"- «μπήκαν» σε κάθε σπίτι από εκείνη την χρονιά και θα μείνουν μέχρι και το μακρινό μέλλον που θα ακούγεται η μουσική. Επίτευγμα μοναδικό.

Essential Track: "Livin' On The Edge"

Θοδωρής Μηνιάτης


35. Lynyrd Skynyrd - The Last Rebel
Atlantic (1993)

Lynyrd Skynyrd - The Last Rebel

Λένε ότι το σημαντικότερο πράγμα στην μουσική βιομηχανία δεν είναι να βρεθείς στην κορυφή, αλλά να καταφέρεις να παραμείνεις εκεί. Γενικότερη εξαίρεση του κανόνα θα πρέπει να αποτελούν οι Lynyrd Skynyrd που κυριολεκτικά γκρεμοτσακίστηκαν το 1977 και μια δεκαετία αργότερα προσπάθησαν να μαζέψουν τα κομμάτια τους, για να επανακάμψουν δισκογραφικά στις αρχές των '90s. Καθ’ όλα φυσιολογικά δεν φτάνουν τα ταβάνια των κλασικών τους δίσκων, γνωρίζοντας όμως τα μυστικά τα καταφέρνουν εξαιρετικά. Όσο τίμια κι αν είναι τα υπόλοιπα κομμάτια πάντως, το "The Last Rebel" είναι από εκείνους τους δίσκους που μοιραία ξεχωρίζουν μία- δυο στιγμές. Στην προκειμένη το ομώνυμο και το "Born To Run". Τέτοια διαχρονικά διαμάντια του southern rock δεν μπαίνεις στην διαδικασία να τα περιγράψεις, μονάχα τα ακούς ξανά και ξανά χωρίς κίνδυνο να τα βαρεθείς.

Essential Track: "The Last Rebel"

Θοδωρής Ξουρίδας


36. Melvins - Houdini
Atlantic (1993)

Melvins - Houdini

Μετά από τέσσερις δίσκους και κάμποσα EP, οι Melvins έχουν ήδη αρχίσει να εγκαθιδρύονται ως μια από τις σημαντικότερες μπάντες στο αμερικάνικο underground, καταφέρνοντας παράλληλα, να βάλουν κι αυτοί το λιθαράκι τους στην εδραίωση του grunge. Τα κολλητιλίκια που είχαν με τους Nirvana, οι οποίοι εκείνη την περίοδο μεσουρανούσαν, έφεραν το πολυπόθητο συμβόλαιο με την τεράστια Atlantic και έτσι καταφέρνουν, οι Melvins, να βγουν λίγο από το underground και να γνωρίσουν την παγκόσμια καταξίωση. Το "Houdini" δεν είναι, όμως, απλά ο πιο εμπορικός δίσκος των τεράστιων Melvins, αλλά και -κατά πάσα πιθανότητα- ο καλύτερος τους. Με δώδεκα τραγούδια που θα μπορούσαν κάλλιστα να είχαν κυκλοφορήσει όλα ως single, σόκαραν κόσμο και κοσμάκη και συνέβαλαν καταλυτικά στα μουσικά τεκταινόμενα της εποχής.

Essential Track: "Night Goat"

Μανώλης Κληρονόμος


37. Nirvana - In Utero
Geffen (1993)

Nirvana - In Utero

Καμία rock μπάντα δεν σημάδεψε τόσο τη δεκαετία του 90 όσο οι Nirvana και φυσικά γι' αυτό δεν ευθύνεται μόνο το "Nevermind", αλλά κάθε τι που κυκλοφορούσαν και κάθε τι που έλεγε (ή έκανε) ο αντι-star ηγέτης τους Kurt Cobain. Το "In Utero", ωστόσο, ήταν στριφνός δίσκος, διότι ο Cobain ήθελε να τον κάνει όσο το δυνατόν πιο αντι-εμπορικό και αντι-τουριστικό γινόταν... Το αποτέλεσμα όμως ήταν μαγικό: οι θεϊκές μελωδίες που γεννούσε το κεφάλι του, βρήκαν τον δρόμο μέσα από τα punk ουρλιαχτά, τα παράφωνα κιθαριστικά σόλο και την πεσσιμιστική διάθεση και έτσι ο κόσμος γνώρισε το "Heart Shaped Box", το "Rape Me", το "Dumb", το "All Apologies", αιώνια διαμάντια, που σημάδεψαν την εφηβεία όλων των σημερινών τριαντάρηδων. Το artwork ήταν επίσης εκπληκτικό, ενώ η lifestyle επίδραση του δίσκου ήταν εξίσου σημαντική με τη μουσική / καλλιτεχνική... Μοναδικό άλμπουμ, από κάθε μα κάθε άποψη.

Essential Track: "Heart-Shaped Box"

Βασίλης Σκιαδάς


38. Pearl Jam - Vs
Epic (1993)

Pearl Jam - Vs

Το «πώς ξεπερνάει κανείς άραγε το φαινόμενο "Ten";» πρέπει να ήταν λογικά η ερώτηση που βασάνιζε τους Pearl Jam κατά τη διαδικασία σύνθεσης του διαδόχου του. Η απάντηση ήταν εμφατική και ήρθε με το "Vs", έναν δίσκο αρκετά διαφορετικό από τον προκάτοχό του, πιο κοντά στις punk καταβολές τους, πιο θορυβώδες, πιο ακατέργαστο, πιο ...grunge, κάτι στο οποίο συνετέλεσε πολύ και η παραγωγή του Brendan O'Brian. Ο Vedder λάμπει και πάλι με τις ακροβασίες από τις οργισμένες κραυγές στις συναισθηματικές ερμηνείες και δείχνει πως πρόκειται για έναν εκ των κορυφαίων rock τραγουδιστών. Τι άλλο να πεις για αυτό τον δίσκο; Ας αναλογιστούμε μόνο πως πούλησε ένα εκατομμύριο αντίτυπα την πρώτη βδομάδα της κυκλοφορίας του. Κάτι πρέπει να σημαίνει και αυτό.

Essential Track: "Rearviewmirror"

Κώστας Πολύζος


39. PJ Harvey - Rid Of Me
Ιsland (1993)

PJ Harvey - Rid Of Me

Νομίζω ότι αυτό είναι το αγαπημένο μου άλμπουμ όλων των εποχών. Σβήστε το φως και ακούστε το από την αρχή ως το τέλος, στη διαπασών και λίγο πιο δυνατά. Ρίξτε πρώτα μια ματιά στους στίχους, αλλιώς θα σας έρθει ξαφνικό, αρχίζει με τη φράση «tie yourself to me» και είναι βασανιστική δοκιμασία. Ξεκινάει σαν ψυχωτικό επεισόδιο και ολοκληρώνεται σαν νευρικός κλονισμός, με πολλαπλές στάσεις για απανωτούς οργασμούς ("Rub Til' It Bleeds", "Dry", "50ft Queenie", "Snake", "Man-Size"). Οι κιθάρες στριγγλίζουν, τα τύμπανα τρυπάνε τα τύμπανα και η Πόλυ Τζην χτυπιέται στο κρεβάτι: «Lick my legs, I'm on fire, lick my legs of desire». Ο παραγωγός Steve Albini πήρε τις ταινίες και τους έστειλε στους Nirvana, λίγο πριν ξεκινήσει η ηχογράφηση του "In Utero": «Έτσι θα ακούγεται ο δίσκος μας». Σαν delirium tremens. To 1992, η PJ Harvey ξεχείλιζε σεξ και μαύρο χιούμορ. Σήμερα πια ηρέμησε και παίζει στις συναυλίες της κάτι που μοιάζει με γραφομηχανή. Πρόφτασε όμως να περάσει από τα μέρη μας και να μας αλλάξει τη ζωή.

Essential Track: "Rid Of Me"

Νίκος Παπαδογιάννης


40. Rush - Counterparts
Atlantic (1993)

Rush - Counterparts

Οι συγκεκριμένοι Καναδοί, θα μπορούσαν να συμπεριλαμβάνονται σε κάθε αφιέρωμα με δυο-τρεις δίσκους γιατί έτσι, γιατί είναι οι Rush. Παρ' όλα αυτά, χωρίς καμία διάθεση υπερβολής, οι Rush έχουν τόσους καλούς δίσκους οι οποίοι από μόνοι τους αρκούν για να χαρακτηρίσουν τις τάσεις της προοδευτικότητας και της μεγαλειώδους συνθετικής τους ορμής. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '90, οι Rush προσαρμόστηκαν όπως και πρωτύτερα και αφουγκράστηκαν τις μουσικές τάσεις της εποχής παραμένοντας πιστοί στο prog rock πλάνο τους. Με το "Counterparts" δεν κυκλοφόρησαν ακόμα ένα άλμπουμ, αλλά διεκδίκησαν με ίσους όρους και τη διαχρονική τους ποιοτική σταθερά, τον ρόλο τους σε μια εκπληκτικά δημιουργική μουσική δεκαετία. Αρκεί εξάλλου το αναλλοίωτο Rush μεγαλείο στο εισαγωγικό "Animate" για να γνωστοποιήσουν από την πρώτη ακρόαση τις προθέσεις τους. Οι Rush δε γίνεται να λείπουν από κανένα αφιέρωμα.

Essential Track: "Animate"

Πάνος Παπάζογλου


41. Smashing Pumpkins - Siamese Dream
Virgin (1993)

Smashing Pumpkins - Siamese Dream

Φτάνει ένας δίσκος για να λάβεις θέση στην αιωνιότητα; Φτάνει και περισσεύει. «Το "Siamese Dream" είναι το κωλοδάχτυλό μου στην indie κοινότητα», λέει σήμερα ο Billy Corgan και η στίχοι του μεγαθήριου "Cherub Rock" το αποδεικνύουν. Το "Today", τους εκτόξευσε. Ο ήχος δεν ήταν grunge ή punk. Πιο κοντά στο arena rock των '70s με σόλο κιθάρας, στοιχεία pop, shoegaze, metal και hard rock. Ήχος βαθύς με τα overdubs να κατακλύζουν τα ηχεία. Η φωνή του, άλλοτε ακουγόταν σαν κοριτσιού, άλλοτε μικρού αγοριού ή τσατισμένου έφηβου. "Quiet", "Geek USA" και κυρίως το "Silverfuck" με τις σιωπές του, είναι θηρία. "Mayonaise", "Hummer" μεγαλειώδη όσο απλά. Πανίσχυρες κιθάρες, μόνιμες μελωδίες και μελοδραματισμός, έχτισαν ένα μνημείο, που ο Corgan δεν θα ξεπεράσει ποτέ.

Essential Track: "Hummer"

Γιάννης Λυμπέρης


42. Blur - Parklife
EMI (1994)

Blur - Parklife

Απρίλιος του 1994. Καλώς όρισες Britpop. Έπειτα από δύο άλμπουμ που πέρασαν σχεδόν απαρατήρητα οι Blur κυκλοφόρησαν έναν από τους δυο-τρεις δίσκους που σου έρχονται αμέσως στο μυαλό όταν ακούς για το εν λόγω είδος. Πρέπει να ζούσες σε άλλον πλανήτη για να μην έχεις χορέψει το "Girls & Boys". Ok, μπορεί και να ανήκεις σε εκείνους που ξέρναγαν στη θέα αυτών των «φλώρων» (που η ιστορία έδειξε ότι μόνο τέτοιοι δεν ήταν), αλλά παραδέξου ότι η πλειοψηφία έλιωσε τις σόλες της τραγουδώντας τους στίχους «Following the herd down to Greeeeeece». "End Of A Century" (μα πόσο Beatles;), "Parklife" (Kinks reloaded) και "To The End" (αψεγάδιαστη ρομαντζάδα βγαλμένη από το γαλλικό σινεμά) ήταν πρώτης τάξεως singles που έθεσαν τις βάσεις της Cool Britannia.

Essential track: "Girls & Boys"

Παντελής Μαραγκός


43. Bush - Sixteen Stone
Trauma (1994)

Bush - Sixteen Stone

Κακό πράμα η ρετσινιά, αλλά σαν σου κάτσει, δεν φεύγει. Τρία χρονάκια λοιπόν μετά το "Nevermind", οι Νirvana-των-φτωχών, Βush από την Αγγλία, κυκλοφορούν το δικό τους μικρό έπος, "Sixteen Stone", μονάχα για να τους βγει το όνομα ότι παρά-ακούγονται σαν τις Seattlικές υπερμπάντες που μεσουρανούσαν. Ασχέτως όλων αυτών, εγώ όταν λέω πως «θέλω να ακούσω grunge» (ό,τι κι αν είναι αυτό) βάζω ετούτο το δίσκο. No idea. Πανέμορφη συλλογή κομματιών, ωραία μοιρασμένοι τόνοι, και ένα από τα μεγαλύτερο τρολλοκομμάτια στην ιστορία, το "Machinehead" που έχει αναγκάσει χιλιάδες μεταλλάδες να ακούσουν βρετανικό alt-rock καθώς έψαχναν για κάτι άλλο στο YouTube.

Εssential Track: "Glycerine"

Ιάσονας Τσιμπλάκος


44. Green Day - Dookie
Reprise (1994)

Green Day - Dookie

Σαν γράφω αυτές τις αράδες, οι Green Day μόλις έχουν ενταχθεί στο Rock and Roll Hall of Fame. Ασχέτως τι νομίζει κανείς για το θεσμό, μονάχα να αναλογιστεί κανείς πως τα σκατιάρικα κωλόπαιδα που έβγαλαν το "Dookie" πριν 21 χρόνια είναι ακόμα μαζί και δυνατοί ως μπάντα, είναι κατόρθωμα. Τα '90s λοιπόν, πέρα από την Seattlική σκηνή, ήταν και η εποχή της γέννησης του μπάσταρδου εκείνου μεταξύ punk-rock και ραδιοφώνου, και οι Green Day ήταν οι νονοί και τούτος ο δίσκος ήταν η λαμπάδα. Ό,τι βασιζόταν σε power chords και κυκλοφόρησε μέσα στην επόμενη 15ετία δύσκολα θα αποκαλυφθεί πως δεν είναι εμπνευσμένο από αυτό το δίσκο. Το "Dookie" είναι η βίβλος του σύγχρονου δυτικού εφήβου και ενώ φαινομενικά καταπιάνεται με θεματολογίες ασήμαντες, υπήρχε εποχή που ήταν σημαντικότατα. Εγώ ο ίδιος χρωστώ τη μισή μου μουσική ταυτότητα σε αυτό το δίσκο.

Essential Track: "When I Come Around"

Ιάσονας Τσιμπλάκος


45. Jeff Buckley - Grace
Columbia (1994)

Jeff Buckley - Grace

To "Grace" κυκλοφόρησε σαν κεραυνοβόλο χάδι εν αιθρία το 1994 και μετέτρεψε τον ημίθεο της folk rock Tim Buckley σε αστερίσκο: «Ξέρετε, ήταν μουσικός και ο πατέρας του Jeff». Η φωνή του υιού, καραμέλα σε καυτό τσάι, είναι η απτή τεκμηρίωση του μήλου που πέφτει κάτω από τη μηλιά. Ομοίως και το ταλέντο: τα αγκάθια που κρύβονται ανάμεσα στα ευαίσθητα ρόδα του "Grace" ματώνουν τα αυτιά και φέρνουν δάκρυα στα μάτια. Οι κιθάρες φανερώνουν το μυστικό του Τζεφ: δεν έβλεπε τον εαυτό του ως τραγουδιστή, αλλά ονειρευόταν να γίνει ο επόμενος Jimmy Page. Η μουσική του όμορφου Jeff ξεκλείδωσε το writer's block των Radiohead πριν το "The Bends" και η διασκευή του στο "Hallelujah" του Leonard Cohen έκανε το πρωτότυπο να ωχριά. Ο Bowie πιστεύει ότι το "Grace" είναι το κορυφαίο άλμπουμ της ιστορίας - και εδώ τελειώνει κάθε συζήτηση. Ο ονειροπόλος γιος πνίγηκε ενώ κολυμπούσε με τα ρούχα στον Μισισιπή και έφυγε στα 31 του για να συναντήσει πρόωρα τον πατέρα που δεν γνώρισε ποτέ.

Essential Track: "Dream Brother"

Νίκος Παπαδογιάννης


46. Kyuss - Welcome To Sky Valley
Elektra (1994)

Kyuss - Welcome To Sky Valley

Με το που μπαίνει το "Gardenia" καταλαβαίνεις πως κάτι γίνεται εδώ. Ένας τεράστιος σε μέγεθος και ήχο Jimi Hendrix είναι έτοιμος να βγει από τα ηχεία και λίγο πριν γίνει αυτό, το fuzz της μπάντας τον παρασέρνει προς τα πίσω και του κλείνει κάθε δίοδο διαφυγής. Αυτοί ήταν οι Kyuss, μια μπάντα που θεωρούσε καθήκον της να αναδείξει το ταλέντο της μέσω του μουσικού της υπόβαθρου και μετά να το καταπλακώσει με τον όγκο της. Το "Welcome To Sky Valley" είναι ιστορικό για πολλούς λόγους: Είναι το κύκνειο άσμα του Brant Bjork κι ενός μέρους των ευφάνταστων τίτλων τραγουδιών ("Supa Scoopa And Mighty Scoop"), είναι η πρώτη εμφάνιση του Scott Reeder και ο λόγος που αρκετοί επίδοξοι μουσικοί ασχολήθηκαν με το desert rock. Οι τίτλοι των συνθέσεων που έγιναν ονόματα συγκροτημάτων, μαρτυρούν του λόγου το αληθές.

Essential Track: "Demon Cleaner"

Γιώργος Ζαρκαδούλας


47. Marillion - Brave
EMI (1994)

Marillion - Brave

Με τον Steve Hogarth να έχει ήδη ενσωματωθεί στους Marillion μετά τη φυγή του Fish και να 'χει ήδη δώσει δείγματα της συνθετικής και ερμηνευτικής του αξίας, το "Brave" διατήρησε το συγκρότημα σε υψηλά επίπεδα δισκογραφικής ποιότητας και σε εποχές που το αμιγώς prog rock πεδίο βρισκόταν σχεδόν στο περιθώριο. Μελωδικό και περιπετειώδες συνάμα, βασίζει τη μοναδικότητά του κυρίως στις καταπληκτικές κιθαριστικές στιγμές του Steve Rothery, αλλά και στις ιδιαίτερες ερμηνείες του Hogarth. Σπάνιας ομορφιάς συνθέσεις, με τις γνώριμες για Marillion κορυφώσεις και τα Gilmour-ικά solos, το "Brave" αποτελεί μια εξαιρετική δήλωση ενός γκρουπ που βαδίζει σε μια εποχή πειραματισμών και διαφοροποιήσεων, αλλά και ετερόκλητων επιρροών. Μια δήλωση κατ' επέκταση ενός ολόκληρου μουσικού πεδίου που διαχρονικά παράγει αριστουργήματα. Και οι Marillion από τέτοια έχουν κι άλλα!

Essential Track: "The Great Escape"

Πάνος Παπάζογλου


48. Nick Cave And The Bad Seeds - Let Love In
Mute (1994)

Nick Cave And The Bad Seeds - Let Love In

Οι Birthday Party των Cave και Harvey, σχηματίστηκαν το 1980. Οι Bad Seeds σχηματίστηκαν τέσσερα χρόνια αργότερα. Το "Let Love In" κυκλοφόρησε άλλα δέκα χρόνια μετά. Από το 1980 μέχρι το 1994, μεσολάβησαν καμιά δεκαριά δίσκοι και φτάνοντας στο "Let Love In" ένα πράγμα γίνεται ξεκάθαρο: Ότι αυτό που διαχωρίζει τον Nick Cave από τον σωρό και έχει καθιερωθεί ως ένας από τους κορυφαίους τραγουδοποιούς των τελευταίων 35 ετών, είναι ότι σε κάθε μα κάθε δίσκο του, όχι απλά αλλάζει το ύφος του αλλά εξελίσσεται σχεδόν εξωγήινα. Στο "Let Love In", o Cave με τους Bad Seeds, φτιάχνουν ένα έργο τέχνης που αποπνέει θάνατο από κάθε πτυχή του αλλά ταυτόχρονα, κερδίζει χάρις την ατόφια μαγκιά του, το punk attitude και την πρωτόγνωρη συναισθηματικότητα. Μοναδικό.

Essential Track: "Loverman"

Μανώλης Κληρονόμος


49. Nine Inch Nails - The Downward Spiral
Nothing (1994)

Nine Inch Nails - The Downward Spiral

Ο Trent Reznor, ο βασιλιάς του industrial rock στην καλύτερη περίοδο της ζωής του, όταν είχε βαλθεί να αλλάξει τον κόσμο. Αν και το σοκ του ντεμπούτου "Pretty Hate Machine" έμοιαζε ανεπανάληπτο, τελικά πήρε μόλις πέντε χρόνια στον Reznor να το επαναλάβει. Και όχι μόνο το επανέλαβε αλλά και το ξεπέρασε εύκολα, πολύ απλά γιατί, χρησιμοποιώντας βασικούς βιομηχανικούς ήχους, τις επιρροές από Coil και Foetus, το ατόφιο νεύρο του και την βαθειά απόγνωσή του, έφτιαξε ένα αριστούργημα που αποπνέει ψυχρότητα, βία και διαστροφή. Με ηλεκτρονικά, θορυβώδη θέματα που σου τρυπάνε το μυαλό, punk δυναμίτες, μπαλάντες μίσους και ένα από τα πιο σπαρακτικά κομμάτια που έχουν γραφτεί ποτέ, το αδιανόητο "Hurt", ο Reznor, το "Downward Spiral" έμεινε στην ιστορία γιατί παρά την ψυχρότητά του, είναι τόσο γαμημένα συναισθηματικό την ίδια στιγμή.

Essential Track: "Hurt"

Μανώλης Κληρονόμος


50. NOFX - Punk In Drublic
Epitaph (1994)

NOFX - Punk In Drublic

Στον οδηγό για το '90s μελωδικό punk rock είχαμε αναφερθεί και πάλι στην κληρονομιά που άφησε σε όλο το φάσμα του punk, o πέμπτος δίσκος των NOFX. Ανήκει στους κλασικούς του είδους και 21 χρόνια μετά ηχεί ακόμα μοντέρνος στα αυτιά μου. Ήταν η ώθηση που ήθελαν οι Καλιφορνέζοι να ξεπηδήσουν από το underground, εκμεταλλευόμενοι πλήρως την χρυσή εποχή της punk rock σκηνής τη δεκαετία του '90. Μελωδικό, δηκτικό, (α)πολιτικό punk, ωμό αλλά και προσεγμένο, σίγουρα εμπνευσμένο, σχεδόν «εμπορικό», το "Punk In Drublic" έφερε στο προσκήνιο την μπάντα ακόμα και σε κόσμο εκτός του χώρου. Σίγουρα, είναι ο ένας δίσκος με τον οποίο θα έπρεπε να ξεκινήσει κάποιος την ενασχόλησή του με τους NOFX και την skate / punk σκηνή - με τον άλλο να είναι το επίσης εκπληκτικό "So Long And Thanks For All The Shoes".

Essential Track: "Don't Call Me White"

Άλκης Κοροβέσης


51. Oasis - Definitely Maybe
Creation (1994)

Oasis - Definitely Maybe

Το ντεμπούτο ενός σχήματος είναι μια πολύ σημαντική στιγμή για την καριέρα του. Η ιστορία έχει δείξει πως ένας πρώτος δίσκος μπορεί τόσο εύκολα να χτίσει μια καριέρα όσο και να την τελειώσει πριν καλά-καλά ξεκινήσει. Στην περίπτωση του "Definitely Maybe" βέβαια ισχύει το πρώτο. Η τεράστια επιτυχία του έδωσε στους Oasis γρήγορα παγκόσμια φήμη και το έναυσμα για μια σημαντική καριέρα. Εκτός από αυτό, αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον για την βρετανική pop μουσική και με την αισιόδοξη του αύρα, λειτούργησε ως εφαλτήριο για την μετά-grunge εποχή. Τα αδέρφια Gallagher, κατάφεραν με την πρώτη τους κιόλας δισκογραφική δουλειά να αρθρώσουν μια φρέσκια φωνή και να δώσουν κάτι πολύ σημαντικό που έλειπε τότε από την ιστορική rock του Ηνωμένου Βασιλείου, προσωπικότητα.

Essential Track: "Supersonic"

Χρυσόστομος Μπάρμπας


52. Pearl Jam - Vitalogy
Epic (1994)

Pearl Jam - Vitalogy

Καλός και χρυσός ο Seattlικός ήχος, αλλά ο κορεσμός ήταν κοντά. Τούτος εδώ ο δίσκος απέδειξε πως οι Pearl Jam ήταν πολλά παραπάνω από φαινόμενο των καιρών και συγκυριών. Το "Vitalogy" είναι ένα εντυπωσιακό αμάλγαμα πολλών ήχων και ειδών και φιγουράρει περίτρανα τόσο τη συνθετική δεινότητα της μπάντας όσο και την επιβλητική φιγούρα του Vedder, σε στιχουργικό και ερμηνευτικό επίπεδο. Πέρα από το γεγονός πως περιλαμβάνει την πιο αγαπημένη μου στιγμή της δισκογραφίας τους ("Nothingman"), και είναι μία από τις πιο αρχιδάτες στροφές ύφους που 'χει κάνει μπάντα ποτέ, περιέχει διαμάντια τα οποία δεν μπορείς να αγνοήσεις. "Not For You", "Immortality", "Corduroy" και προφανώς "Better Man".

Essential Track: "Better Man"

Ιάσονας Τσιμπλάκος


53. Pink Floyd - Division Bell
Columbia (1994)

Pink Floyd - Division Bell

Κρατώντας αποστάσεις από την ραδιοφωνική προσέγγιση και τα κακά κουρέματα του '80, οι Pink Floyd κυκλοφόρησαν ένα δίσκο επαρκώς αντάξιο και ισότιμο των ανεξίτηλων συνθέσεων  του '70. Αν και δεν χαίρει της καθολικής αποδοχής κάποιων προκατόχων του, μπορεί εύκολα να αποπλανήσει τον ακροατή και να τον εντάξει εφόρου ζωής στις τάξεις των αμετανόητων πιστών του μεγαλύτερου και καλύτερου συγκροτήματος που γνώρισε ο πλανήτης μας. To "Division Bell" ήρθε, στα μέσα των '90s, να προσηλυτίσει άλλη μια γενιά οπαδών με τα υπερβατικά, απόκοσμα και ελαφρώς εμπορικά ηχοτοπία του. Διατηρεί προσεκτικά τα δύσκολα συστατικά των κλασικών δίσκων, όπως τον εκκωφαντικό συναισθηματισμό που αναβλύζει μέσα από ένα μινιμαλισμό και τις εύθραυστες δυναμικές και φυσικά το εικαστικό μεγαλείο των εξωφύλλων. Υποτιμημένο ηχητικό κόσμημα.

Essential Track: "High Hopes"

Νικόλας Ρώσσης


54. Soundgarden - Superunknown
A&M (1994)

Soundgarden - Superunknown

Τέσσερεις δίσκους μέσα, ο Chris Cornell και  παρέα του είχαν ήδη μία συγκεκριμένη ταυτότητα, αν και μπερδεμένη. Με το "Superunknown" αποφάσισαν να μπλέξουν τα πράγματα ακόμα παραπέρα και να εισάγουν περισσότερες επιρροές στις συνθέσεις του. Εβδομήντα λεπτά δίσκος, εξ ορισμού δύσκολος στο άκουσμα, μα ρέει απρόσμενα σα νεράκι. Κριτικοί και φαν παραμιλούν, το "Black Hole Sun" να κάνει τη δικιά του, αυτόνομη καριέρα και o Cornell και οι πλούσιές του μπούκλες του να είναι στα καλύτερά τους. Όσο και να αγαπώ εκείνο το "Black Hole Sun", κατάφερε να υπερσκιάσει (!) πολλά από τα άλλα διαμάντια του εν λόγω δίσκου, όπως τα τιτάνια "Spoonman" και "Fell On Black Days".

Essential Track: "Fell On Black Days"

Ιάσονας Τσιμπλάκος


55. The Offspring - Smash
Epitaph (1994)

The Offspring - Smash

Ο δίσκος που παράλληλα προκάλεσε τον πανικό στους απανταχού punks και τους φίλους του hardcore - σαν το απόλυτο guilty pleasure τους-, στους «λαϊκούς» της ψωροκώσταινας μας και τους rednecks αυτού του κόσμου που θέλησαν να κάνουν ένα «φτηνό» πέρασμα από τον κόσμο της εναλλακτικής μουσικής, και φυσικά σε όλους τους δύσμοιρους γονείς αυτού του πλανήτη οι οποίοι για πολλά χρόνια ακολουθούσαν τα πιτσιρίκια τους στα πάρτι και τις εφηβικές μαζώξεις που οπωσδήποτε είχαν στο soundtrack τους κάποιο από τα κομμάτια του. Η εμπορική επιτυχία που σημείωσε το "Smash" είναι μυθική, και ενώ δυστυχώς χρησιμοποιήθηκε από τα αδηφάγα mainstream μουσικά μέσα ως το top προϊόν τους σε πωλήσεις, χάρισε ταυτόχρονα σε εμάς -τους λάτρεις των απλών παραμορφωμένων ακόρντων, της γρήγορης μελωδικής μουσικής και των τσαμπουκαλεμένων στίχων- κάτι που να είναι εύκολα προσβάσιμο και να έχει μια δόση αλητείας, σε μια εποχή όπου το διαδίκτυο ήταν ακόμη νεογέννητο.

Essential track: "Genocide"

Ντίνος Παυλίδης


56. Therapy? - Troublegum
A&M (1994)

Therapy? - Troublegum

7/2/94 οι Therapy? κυκλοφορούν το δεύτερο δίσκο τους, μετά το φοβερό "Nurse" και δύο «θανατηφόρα» ΕP. Το "Τroublegum" τους χαρίζει δόξα και αποδοχή από indie και metal κοινό. Τα single "Nowhere", "Screamager", "Die Laughing" είχαν μεν κοφτερές κιθάρες αλλά η μελωδία και η pop «καρδιά» σε κέρδιζαν. Οι στίχοι του Andy Cairns, σαρκαστικοί, ψυχωτικοί, δηλητηριώδεις και αστείοι την ίδια στιγμή, τραγούδια που σε έπιαναν από τις... μπάλες ("Knives", "Trigger Inside", "Lunacy Booth", η διασκευή στο "Isolation"), το απίθανο drumming του Fyfe Ewing και το μπάσο του Michael 'the evil priest' McKeegan. Ιδιοφυής pop-punk, ή όπως θέλεις να το πεις, το "Troublegum" θα «στοιχειώνει» για πάντα τους Therapy? που συνεχίζουν τίμια μέχρι σήμερα, διατηρώντας έναν πιστό πυρήνα οπαδών μέχρι το τέλος!

Essential Track: "Screamager"

Γιάννης Λυμπέρης


57. Alanis Morissette - Jagged Little Pill
Maverick, Reprise (1995)

Alanis Morissette - Jagged Little Pill

Φαινόμενο. Φαινόμενο είναι η λέξη που ταιριάζει και στο άλμπουμ και στην απήχηση που έλαβε. Ποιος περίμενε ότι θα ταυτιστεί τόσος κόσμος με την πρώτη διεθνή και alternative προσπάθεια, μιας dance-pop Καναδής εικοσάχρονης καλλιτέχνιδας; Κι όμως, υπάρχει κάτι σ' αυτό το ωμά προσωπικό, σιχαμένα αυθεντικό και καυστικά συναισθηματικό άλμπουμ, το οποίο αντί να σε ρίχνει σε κατάθλιψη, σε γεμίζει δύναμη. Η υψηλών τόνων απαλή φωνή της Alanis με το μοναδικά νευρωτικό της ύφος, όταν συνοδεύεται από το μπάσο του Flea σε κάνει να νιώθεις τη γη να κινείται, ενώ, όταν συνοδεύεται από τις κιθάρες των Landau και Navarro να νιώθεις στο πετσί σου τον πόνο της. Οι υπόλοιπες επιδράσεις του ήταν 33 εκατομμύρια κόπιες, 5 Grammy,ρεκόρ, τίτλοι και η δημιουργία μιας ολόκληρης φουρνιάς καλλιτεχνών.

Essential Track: "You Oughta Know"

Τόνια Πετροπούλου


58. David Bowie - Outside
Virgin (1995)

David Bowie - Outside

Η επανένωση του David Bowie με τον Brian Eno στον γάμο του πρώτου, έρχεται -μετά τα βερολινέζικα χρόνια- να γεννήσει αυτό το ιδιοφυές concept άλμπουμ. Το "Outside" βάζει το art rock ξανά στο παιχνίδι, θυμίζοντας ταυτόχρονα τον Bowie στο mainstream κοινό με τα "Strangers When We Meet", "The Hearts Filthy Lesson" και "Hallo Spaceboy", που χαίρει remix από τους Pet Shop Boys. Ο δίσκος φέρει τον μακροσκελή υπότιτλο "The Ritual Art-Murder Of Baby Grace Blue: A Non-Linear Gothic Drama Hyper-Cycle" και έχει να κάνει με μια ιστορία χαρακτήρων που εξελίσσεται σ' ένα δυστοπικό μέλλον. Οι δημιουργοί του αναζήτησαν την έμπνευση σε ψυχιατρείο της Βιέννης και ο ήχος ακούγεται ανησυχητικά σύγχρονος, καθώς περίεργα πράγματα ξαναγυρίζουν στη μόδα. Ακούστε τον ολόκληρο!

Essential Track: "Hallo Spaceboy"

Κατερίνα Μυτιληναίου


59. Faith No More - King For A Day...Fool For A Lifetime
Slash (1995)

Faith No More - King For A Day...Fool For A Lifetime

Τρίτο άλμπουμ με τον Mike Patton στα φωνητικά, πρώτο χωρίς την παρουσία του Jim Martin στις κιθάρες, αλλά οι Faith No More στην κορυφαία ενδεχομένως δισκογραφική στιγμή της καριέρας τους κυκλοφόρησαν ένα άλμπουμ, το οποίο ξεπερνά κάθε πρόσκαιρη ταμπελοποίηση και επεκτείνεται σε ένα ευρύ φάσμα επιρροών και πλούσιων ήχων. Είτε αφορά την bossa nova αισθητική ενός "Evidence", είτε την alternative meets metal παράνοια ενός "The Gentle Art Of Making Enemies". Το πιο "Mr. Bungle" άλμπουμ του γκρουπ εξελίσσεται από κομμάτι σε κομμάτι σε ένα αριστουργηματικό δείγμα της πειραματικής διάθεσης ενός συγκροτήματος χωρίς καμία συμβιβαστική τάση και ιδίως ενός τραγουδιστή, ο οποίος αποδεικνύεται ικανός να τραγουδήσει τα πάντα. Το "King For A Day" είναι εν ολίγοις ένα ανεπανάληπτο άλμπουμ, η στιγμή της συνθετικής αποθέωσης ενός επίσης ανεπανάληπτου γκρουπ.

Essential Track: "Just A Man"

Πάνος Παπάζογλου


60. Garbage - Garbage
Almo Sounds (1995)

Garbage - Garbage

Η κυκλοφορία του ομώνυμου ντεμπούτου των Garbage έπιασε όλο τον κόσμο απροετοίμαστο. Η αιθέρια, συνάμα, βραχνή φωνή της Manson είναι το δώρο. Το κουτί, στο οποίο βρίσκεται, έχει ζωγραφισμένα σχέδια από μελωδίες με κρυμμένα hip hop beats, samples και techno tunes, μέχρι μελωδίες με punk και funk ψήγματα πίσω απ' το φαζαριστό μπάσο. Το περιτύλιγμά του είναι alternative rock και η κορδέλα του φιόγκου, χάρη στον παραγωγό, Butch Vig, φανταχτερή χρωματιστή pop. Το αποτέλεσμα είναι να θες να το κρατήσεις ολόκληρο και όχι μόνο για το δώρο. Πού και πού, το βγάζεις απ’ την ντουλάπα, για να τσεκάρεις αν ο ήχος του παραμένει το ίδιο φρέσκος και εκρηκτικός με τότε ή αν σου αρέσει ακόμα το φθαρμένο απ' το ραδιόφωνο "Only Happy When It Rains".

Essential Track: "Only Happy When It Rains"

Τόνια Πετροπούλου


61. Mad Season - Above
Columbia (1995)

Mad Season - Above

«To "Wake Up" είναι τραγούδι που γράφεται μια φορά στα χίλια χρόνια», είπε ένας γραφικός θείος μου στον έφηβο τότε εαυτό μου. Τότε μου φάνηκε υπερβολή. Εάν θες να στύψεις όλο το grunge για να φτιάξεις ένα δίσκο που θα στέκεται ως φάρος που δεν θα σβήσει ποτέ, σε ένα είδος που πέθανε όταν αποφάσισαν οι Creed να πιάσουν όργανα, δεν θα χρειαστεί. Υπάρχει το "Above". Από τις υπέρ-σπάνιες εξαιρέσεις που ένα supergroup κυκλοφορεί κάτι εφάμιλλο, αν όχι καλύτερο, από τα βασικά συγκροτήματα των μελών του. Σήμερα που τα σχισμένα jean και οι κασέτες είναι ρετρό απολιθώματα και το Seattle συγχέεται περισσότερο με το "Grey's Anatomy" παρά με τους Pearl Jam, το "Above" θα είναι πάντα σαν να κυκλοφόρησε χθες.

Essential Track: "Wake Up"

Νικόλας Ρώσσης


62. Monster Magnet - Dopes To Infinity
A&M (1995)

Monster Magnet - Dopes To Infinity

Το 1995 ο Dave Wyndorf και η συμμορία του βρίσκονταν σε δημιουργικό οίστρο. Προηγήθηκαν όμορφα ψυχεδελικά άλμπουμ, όμως το πραγματικό μεγαλείο των ηγετών του μαστούρικου hard rock ξεδιπλώθηκε για πρώτη φορά σε όλη του την έκταση στο "Dopes To Infinity", το οποίο ήταν πολύ πιο άμεσο, πιο δυνατό και πιο εύληπτο από τους προκατόχους του. Είναι προφανές ότι δεν αρκούν μόνο «τα ναρκωτικά ως την αιωνιότητα» (πρέπει να είχαν πέσει μέσα στη μαρμίτα τότε) για να βγάλεις τέτοιο δίσκο, χρειάζεται γνώση, μεράκι και έμπνευση, και αυτά τα είχαν όλα οι Magnet, σε υπερθετικό βαθμό τότε: H θεϊκή ουσία των Stooges, των Μotörhead, των Hawkwind και των Black Sabbath από τη μια και το ανεξάρτητο rock και metal της εποχής από την άλλη, μαζί με την τεράστια προσωπικότητα των ίδιων των Monster Magnet οδήγησε στη γέννηση του καλύτερου δίσκου της μπάντας μέχρι σήμερα και σε έναν από τους  καλύτερους ROCK δίσκους όλων των εποχών.

Essential Track: "Negasonic Teenage Warhead"

Βασίλης Σκιαδάς


63. Oasis - (What's the Story) Morning Glory?
Creation (1995)

Oasis - (What's the Story) Morning Glory?

Το εξαιρετικό ντεμπούτο των Oasis "Definitely Maybe" ακολούθησε ένα χρόνο μόλις μετά, η κορυφαία συνθετική και εμπορική στιγμή της μπάντας, το "(What's the Story) Morning Glory?". Ο δίσκος αυτός έθεσε νέα στάνταρ -δυσθεώρητα- για τους Εγγλέζους, οι οποίοι με την αλαζονεία που αναμφισβήτητα τους διακρίνει δεν δίστασαν να συγκριθούν με τους Beatles. Μπορεί με κομμάτια όπως το "Wonderwall", "Don't Look Back In Anger", "Roll With It", "Champagne Supernova" να έδειξαν το δρόμο σε αρκετές τωρινές indie μπάντες, αλλά σίγουρα η επιδραστικότητά τους δεν έφτασε την αντίστοιχη των Σκαθαριών. Χάρισαν όμως με την δημιουργικότητά τους ένα μουσικό διαμάντι σε όλους τους φίλους της rock και απέδειξαν το πόσο ταλαντούχοι είναι, τοποθετώντας τους εαυτούς τους στο πάνθεον της rock σκηνής με πράξεις και όχι με λόγια, όπως συνηθίζουν να κάνουν.

Essential Track: "Don't Look Back In Anger"

Άλκης Κοροβέσης


64. Porcupine Tree - The Sky Moves Sideways
Delerium (1995)

Porcupine Tree - The Sky Moves Sideways

Το "The Sky Moves Sideways" είναι δίσκος σταθμός για τους Porcupine Tree, όχι μόνο γιατί είναι, ίσως, ο καλύτερός τους αλλά αποτελεί την αφετηρία της πορείας τους ως συγκρότημα και όχι ως one man band του υπέρ-ταλαντούχου Steven Wilson. Όλη η μαγεία κρύβεται στο ονειρικό ομώνυμο κομμάτι που, ωσάν άλλο "Shine On You Crazy Diamond", είναι χωρισμένο σε δύο μέρη άνω των 10 λεπτών στην αρχή και στο τέλος του δίσκου. Δεν αμελούμε σε καμία περίπτωση και το υπέροχο "Stars Die" που κυκλοφόρησε μόνο στην αμερικανική έκδοση του άλμπουμ (και έγινε γνωστό από την ομώνυμη συλλογή του 1999). Κυρίως, όμως, όλη η ουσία περικλείεται στον στίχο του Wilson «sometimes it's only afterwards, I find that I'm not there» και στα γυναικεία φωνητικά κάπου στο πέμπτο λεπτό του "Phase 2".

Essential Track: "The Sky Moves Sideways Phase 1"

Μάνος Πατεράκης


65. Pulp - Different Class
Island (1995)

Pulp - Different Class

Το brit-pop αριστούργημα με την ηλεκτρική φωνή του Jarvis Cocker, με τις πολλές πωλήσεις και διακρίσεις, αποτελεί έναν ύμνο στα απελπισμένα νεαρά τέκνα της βρετανικής μικρομεσαίας τάξης, που για χρόνια αποτελούν «διαφορετική τάξη» για την μουσική έμπνευση. Η αμεσότητα στίχων και μελωδιών κόβει σαν ξυράφι και η πληγή τσούζει για αρκετή ώρα μετά την ακρόαση. Τα πρώτα αντίτυπα του δίσκου κυκλοφόρησαν με έξι εναλλακτικά εξώφυλλα, αλλά το καθησυχαστικό μήνυμα στο πίσω μέρος «Δεν θέλουμε μπελάδες, θέλουμε μόνο το δικαίωμα στη διαφορετικότητα.» ήταν άκρως παραπλανητικό. Γιατί οι Pulp και μπελάδες ήθελαν και πολιτικά έγραψαν κι έριξαν μια εξαίσια ματιά στα προβλήματα της γενιάς τους. Περιέχει το κλασσικό "Common People" που τα χώνει ανηλεώς στον «ταξικό τουρισμό» και κάνει τέχνη τα σνομπ λόγια ματσωμένης συμπατριώτισσάς μας. Πραγματικό βρετανικό φλέγμα!

Essential Track: "Monday Morning"

Κατερίνα Μυτιληναίου


66. The Smashing Pumpkins - Mellon Collie And The Infinite Sadness
Virgin (1995)

The Smashing Pumpkins - Mellon Collie And The Infinite Sadness

Φιλόδοξη μελαγχολία a la Corgan, ντυμένη με πολλή πλατίνα, σ' ένα δρόμο που μόνο ανηφορικός μπορεί να είναι εν έτει 1995, για μια μπάντα-ορόσημο των '90s. 246.500 πωλήσεις την πρώτη εβδομάδα κυκλοφορίας για τα 28 τραγούδια στο διπλό αυτό CD (ή το τριπλό βινύλιο) σε παραγωγή του ίδιου του Billy Corgan. Επιρροές από το "White Album" των Beatles, επιτυχία με έξι single και αποδοχή από τους κριτικούς που οδηγεί σε επτά υποψηφιότητες για Grammy και μεγάλο crossover από το rock στο mainstream κοινό κάθε είδους, ακόμα και της pop. Όπως ταιριάζει στην αυτοκαταστροφικά ιδιοφυή προσωπικότητα του ιθύνοντα νου, ο δίσκος που προηγήθηκε αυτού του '98 που ουσιαστικά κλείνει τον κύκλο των Pumpkins, αποδεικνύεται μάλλον ο καλύτερος τους!

Essential Track: "To Forgive"

Κατερίνα Μυτιληναίου


67. The Tea Party - The Edges Of Twilight
Chrysalis (1995)

The Tea Party - The Edges Of Twilight

Μεγαλεπήβολο, σκοτεινό, μεγαλοπρεπές, οργισμένο , ευφυές, κατανυκτικό. Το κορυφαίο δημιούργημα των Καναδών The Tea Party τελειοποίησε έναν από τους πιο όμορφους μουσικούς συνδυασμούς της δεκαετίας: Το χαμηλοκουρδισμένο, σκοτεινό, ψυχρό  rock από το Seattle συναντάει τα ηλεκτρισμένα blues, με την αδρή μυρουδιά από τα πολυπολιτισμικά παζάρια της Μέσης Ανατολής. Υπάρχει άραγε άνθρωπος που δεν θα ανατριχιάσει με την χροιά του Jeff Martin, η οποία μπορεί να συγκριθεί μόνο με αυτήν του τεράστιου Eddie Vedder; Πόσο μικροί είμαστε για να αναλύσουμε τους πανέξυπνους ρυθμούς που βγάζει από την παλέτα του ο Jeff Burrows και δίνουν στον δίσκο το απύθμενο βάθος του; Όσα χρόνια και αν περάσουν, το "The Edges Of Twilight" δεν παλιώνει. Δεν ακούγεται καν ρετρό, παρά μόνο ενισχύεται ο περιρρέον μύθος του κλασικού.

Essential Track: "Sister Awake"

Μάνος Πατεράκης


68. Beck - Odelay
Geffen (1996)

Beck - Odelay

To άλμπουμ που είναι συνυφασμένο με την έννοια του cool στα '90s. Ο Beck ακούγεται σαν να έχει ένα παγάκι στο στόμα, καθώς ελίσσεται ανάμεσα στα μουσικά ιδιώματα, κάνοντάς το να φαίνεται τόσο -μα τόσο- εύκολο. Η εισαγωγή του σε λίστες σαν κι αυτή είναι εξασφαλισμένη απλά και μόνο χάρη στο μοναδικό ηχητικό κολάζ που δημιούργησε παρέα με τους Dust Brothers. Folk, funk, country, hip-hop, grunge, punk, garage rock, bossa nova και αμέτρητα samples συνυπάρχουν τόσο αρμονικά που καταντά γελοίο.  Αλλά το "Odelay" είναι πολύ παραπάνω από αυτά, καθώς βρίθει από σπουδαίες συνθέσεις (οι μισές έγιναν singles), που δεν έχουν «ξεθωριάσει» μέχρι σήμερα. Με το άλμπουμ αυτό το lo-fi έπιανε το ζενίθ του. Πρώτη βοήθεια για πεσμένο ηθικό σπάνιας ποιότητας και ομορφιάς.

Essential track: "Where It's At"

Παντελής Μαραγκός


69. Deep Purple - Purpendicular
BMG (1996)

Deep Purple - Purpendicular

To “Purpendicular” είναι ο δεύτερος δίσκος των Purple για τα 90s, o πρώτος μετά την δεύτερη αποχώρηση του Ritchie Blackmore από τη μπάντα και ο πρώτος με τον Steve Morse (ex Digie Dreggs). Πολλοί οπαδοί της μπάντας «ξύνισαν» το πιο ατμοσφαιρικό, μακριά από τo neoclassical ύφος του Μαύρου Άρχοντα, παίξιμο του Steve Morse. Όμως, θα ήταν κανείς κουφός για να μην τον παραδεχτεί στο  "Purpendicular", και να μη θαυμάσει την αυτοπεποίθηση και το θάρρος του, να φέρει στα μέτρα του αυτό το τεράστιο συγκρότημα, να τους εκσυγχρονίσει και να «γλυκάνει» τον ήχο τους. Οι υπόλοιποι έδειχναν εξαιρετικά ανανεωμένοι σε αυτό το δίσκο, ο δε Ian Gillan για τελευταία φορά ακούγεται όπως θα έπρεπε να ακούγεται (άτιμα Dunhill...). Οι ενορχηστρώσεις τους ήταν πάλι εκπληκτικές, ενώ ο ήχος τους είναι ζεστός, σύγχρονος και απολαυστικός, συμπληρώνοντας έτσι το κάδρο ενός ακόμα αριστουργήματος στη δισκογραφία τους.

Εssential Track: "Sometimes I Feel Like Screaming"

Βασίλης Σκιαδάς


70. Marilyn Manson - Antichrist Superstar
Hydra Head (1996)

Marilyn Manson - Antichrist Superstar

Η τέταρτη δισκογραφική απόπειρα του Manson φέρνει την μπάντα του στο προσκήνιο εν μιά νυκτί και αναδεικνύει τον frontman της σε εικόνισμα μιας post-goth αισθητικής, εμπλουτίζοντας το κλασσικό shock rock ύφος (βλπ. "Tourniquet"). Άλμπουμ με δομή rock όπερας και η αρχή της τριλογίας που αργότερα θα περιελάμβανε τα επίσης εξαιρετικά "Mechanical Animals" και "Holy Wood". Θυμάστε τα λεκτικά στο εξώφυλλο; Ε, τα τραγούδια του δίσκου λειτουργούν σαν σύνολο κατασκευασμένο να προσφέρει ικανοποίηση μέσω μιας γνώριμης πλέον μοχθηρίας, απευθυνόμενο στα ίσια και στο μυαλό και στην ψυχή του ακροατή. Στο "Antichrist Superstar" κρύβεται ένα νέο ηχητικό αμάλγαμα που ακροβατεί σε μεταλλικά όρια και -παρ' όλες τις μετέπειτα καλλιτεχνικές παλινωδίες των δημιουργών του- κοιτάει με το διαβολικό του βλέμμα ευθεία προς το μέρος μας.

Essential Track: "The Reflecting God"

Κατερίνα Μυτιληναίου


71. Metallica - Load
Electra (1996)

Metallica - Load

Κόντρα σε κάθε πρόβλεψη ο διάδοχος του "Black Album" αποτέλεσε τον πιο άμεσο και στρωτό δίσκο (πολύ) μακριά από ότι είχαν κάνει έως τότε, προκαλώντας σωρεία αρνητικών αντιδράσεων. Βλέπετε η δραστική αλλαγή ύφους δεν αφορούσε μόνο την μουσική αλλά και την εξωτερική τους εμφάνιση. Όσοι επικεντρώθηκαν στις κοντές τρίχες και στις στιλιζαρισμένες φωτογραφίες για να αποφανθούν αν ήταν καλός δίσκος το "Load", απέτυχαν να συνειδητοποιήσουν την ιστορία που γραφόταν με την εν λόγω κυκλοφορία, πάνω στην οποία στηρίχτηκαν μεταγενέστερες μπάντες που σήμερα λέμε πως παίζουν heavy / stoner rock. Με σύμμαχο την καταπληκτική και πάλι παραγωγή, δια χειρός Bob Rock, o Hetfield έγραψε hard rock ύμνους πατώντας σε θεμελιώδεις σταθερές (groove, boogie, country) αλλά και κάποιους πολύ προσωπικούς στίχους στην προσπάθειά του να ξορκίσει τους δαίμονες του. Τότε πολλοί προσπέρασαν ελαφρά τη καρδία. Σήμερα οι περισσότεροι εξ αυτών μιλάνε περί αριστουργήματος.

Essential Track: "Bleeding Me"

Κώστας Πολύζος


72. Nick Cave & The Bad Seeds - Murder Ballads
Mute (1996)

Nick Cave & The Bad Seeds - Murder Ballads

O τρόπος που ερμηνεύει ο Cave ένα κομμάτι είναι μοναδικός. Οι συνθέσεις που φτιάχνουν οι Bad Seeds είναι αναμφίβολα αριστουργήματα προοδευτικού rock. Εξαιρετικά αγαπημένος καλλιτέχνης στην χώρα μας και όχι άδικα. Εδώ θα βρεις και το πανέμορφο ντουέτο με την Kylie Minogue στο "Where Τhe Wild Roses Grow", όπως και το "Henry Lee" με την PJ Harvey. Ο τίτλος της κυκλοφορίας τα λέει όλα. Οι μπαλάντες που υπάρχουν εδώ είναι νεκρικές, μαύρες, συναισθηματικές και απίθανα ατμοσφαιρικές. Ποίηση, λυρικότητα και εναλλακτικές μελωδίες από εξαιρετικούς μουσικούς. Αν ακούσεις, το "O'Malley's Bar" ίσως δεν χρειαστείς να διαπιστώσεις τίποτα άλλο για τον δίσκο. Περιλαμβάνει τα πάντα και συγκεντρώνει σε δεκαπέντε λεπτά όλο το πάθος και την τέχνη του Αυστραλού και της μπάντας του.

Essential Track: "Stagger Lee"

Θεοδόσης Γενιτσαρίδης


73. Nightstalker - Use
FM (1996)

Nightstalker - Use

Έχοντας κάνει αισθητή την παρουσία τους στα μουσικά δρώμενα της χώρα μας, σε δισκογραφικό και συναυλιακό επίπεδο, οι Nightstalker μπαίνουν το φθινόπωρο του 1995 στα Action Studios για την ηχογράφηση του πρώτου τους ολοκληρωμένου άλμπουμ. Ο Αλέξης Καλοφωλιάς των Last Drive αναλαμβάνει την όλη παραγωγή και κατόπιν την μίξη, η μπάντα είναι πολύ πιο ώριμη συνθετικά και εκτελεστικά, και το τελικό αποτέλεσμα δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από αντίστοιχου ύφους πρωτοπόρες κυκλοφορίες του εξωτερικού. Οι Motorhead, οι Sabbath και ο Zappa συνδυάζονται άψογα στο heavy όσο δεν πάει αλλά πάντα rock και ο σκληρός ήχος ενισχύεται χωρίς να αλλοιώνεται από τις ψυχεδελικές και funky αναφορές. Κάπως έτσι το "Use" αποτελεί κλασικό παράδειγμα δίσκου όπου αν ρωτήσεις τέσσερα άτομα για το καλύτερο κομμάτι θα πάρεις πέντε διαφορετικές απαντήσεις.

Essential Track: "Trigger Happy"

Θοδωρής Ξουρίδας


74. Porcupine Tree - Signify
Soyuz (1996)

Porcupine Tree - Signify

Αν και έχουν μια πορεία δεκαετιών οι Porcupine Tree παραμένουν ίσως η πιο εγκληματικά υποτιμημένη ευρωπαϊκή μπάντα. Ο Steve Wilson και η τελειομανία του σε επίπεδο συγγραφής, ενορχήστρωσης, παραγωγής και ζωντανής απόδοσης της μουσικής του έχουν προσδώσει σεβασμό και αναγνώριση, η οποία όμως σε καμία περίπτωση δεν αντανακλά το μέγεθος της μουσικής του συνεισφοράς. Με το "Signify" για πρώτη φορά βγαίνει από το μοναχικό μονοπάτι της δημιουργίας και συλλογικά με τους υπόλοιπους συνοδοιπόρους του πλάθει ένα κατά το ήμισυ instrumental αριστούργημα που συνδυάζει το progressive rock με το metal και το krautrock με το ambient, εναλλάσσοντας τα κατηφή και ζοφερά συναισθήματα με μακάρια και ονειρικά. Το "Signify" δυστυχώς παραμένει ακόμα αφανής ήρωας ανάμεσα στην επινοητικότητα και εφευρετικότητα των Pink Floyd, των Genesis ή των Radiohead.

Essential Track: "Sleep Of No Dreaming"

Νικόλας Ρώσσης


75. Songs: Ohia - Songs: Ohia
Secretly Canadian (1997)

Songs: Ohia - Songs: Ohia

Την πρωταπριλιά του 1997 μπήκε στον μουσικό μας κόσμο ένας από τους πιο ταλαντούχους τραγουδοποιούς και έφυγε από τη ζωή δεκαέξι χρόνια αργότερα. Ο Jason Molina είναι η βασανισμένη ψυχή που έχει γράψει μερικές από τις πιο σπαραξικάρδιες και ειλικρινείς συνθέσεις που έχει προσφέρει ο indie χώρος. Για όλη τη δισκογραφία του τα είπαμε εδώ. Για το ομώνυμο ντεμπούτο, αρκεί να τονίσουμε πως το παρατσούκλι του, "The Black Album", δεν αναφέρεται κατ' αποκλειστικότητα στο εξώφυλλο. Η μαυρίλα είναι παρούσα, το ίδιο και οι απογυμνωμένες ανασφάλειες μετουσιωμένες σε ερμηνείες μπροστά από τον ήχο απλών ακόρντων στην ακουστική. Πάνω απ' όλα, όμως, ανατριχιάζουμε με τα μόλις 2:20 του εναρκτήριου "Cabwaylingo", που συνοψίζει την καριέρα ενός μουσικού που συνδύασε την αυθεντικότητα του Willie Nelson και του Neil Young όπως κανείς σύγχρονός του δεν θα μπορούσε.

Essential Track: "Cabwaylingo"

Μάνος Πατεράκης


76. Sublime - Sublime
MCA (1996)

Sublime - Sublime

Ο τρίτος και ομώνυμος δίσκος των Sublime έδειχνε ότι είχε όλα τα προσόντα να απογειώσει το συγκρότημα από το Long Beach της Καλιφόρνια. Πιασάρικη θεματολογία, party διάθεση, punk rock, reggae, ska. Δυστυχώς, οι «κακές συνήθειες» του frontman Bradley Nowell επικράτησαν με αποτέλεσμα τον θάνατό του δυο μόλις μήνες πριν την κυκλοφορία τους δίσκου. Το νερό όμως είχε μπει ήδη στο αυλάκι και το "Sublime" ακόμα και χωρίς την στήριξη ενός εν ενεργεία συγκροτήματος κατάφερε να πουλήσει 5 εκατομμύρια αντίτυπα μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, να καθιερώσει τους Αμερικανούς ως ένα από τα σημαντικότερα alternative ονόματα των 90s και ως επιρροή για όλα τα μεταγενέστερα ska punk συγκροτήματα.

Essential Track: "Santeria"

Γιάννης Βόλκας


77. Swans - Soundtracks For The Blind
Young God (1996)

Swans - Soundtracks For The Blind

Το σωτήριον έτος 1996, ο ιθύνων νους των Swans, Michael Gira, ένιωσε πως κουράστηκε και αποφάσισε να διαλύσει τη μπάντα. Επειδή όμως δεν ήθελε να αποχωρήσει έτσι χωρίς να πει αντίο, μάζεψε ό,τι είχε αφήσει στην άκρη όλα αυτά τα δεκαέξι χρόνια, τα επεξεργάστηκε και εν τέλει παρέδωσε ένα υπερβατικό έργο μοναδικής ομορφιάς. Το "Soundracks For The Blind" είναι ένα δυόμιση ωρών έπος, που όχι μόνο εξερευνεί ολόκληρη την ιστορία των Swans, αλλά και ολόκληρου του punk / rock εκείνης της περιόδου. Από τις ατέλειωτες post-rock μνημειώδεις μελωδίες στα post-punk ξεσπάσματα και από τις drone-ίζοντες μονολιθικές δυσαρμονίες στις no-wave ala Glenn Branca τελειότητες, το "Soundrtracks" είναι ο ορισμός του αψεγάδιαστου κύκνειου άσματος (αν και ξανασχηματίστηκαν το 2010) που αρκεί για να γραφτεί το όνομά σου με χρυσά γράμματα στη μουσική ιστορία.

Essential Track: "The Sound"

Μανώλης Κληρονόμος


78. Tool - Aenima
Zoo Entertainment (1996)

Tool - Aenima

Η αλήθεια είναι πως όταν κυκλοφόρησε το "Aenima" οι Tool ανάγκασαν πολύ κόσμο -που τους αγνοούσε επιδεικτικά- να ασχοληθεί μαζί τους. Να είστε σίγουροι πως δεν απέσπασαν τα καλύτερα λόγια από όλους, αντιθέτως πολλοί τους απέρριψαν κι άλλοι μπερδεύτηκαν μη ξέροντας που να τους κατηγοριοποιήσουν. Σχεδόν 20 χρόνια μετά, τα βλέπουμε αυτά και γελάμε, αλλά έτσι συμβαίνει με τόσο ριζοσπαστικές και ρηξικέλευθες μουσικές προτάσεις όσο το "Aenima". Μπορεί λίγα χρόνια αργότερα να στιγμάτισαν και να καθόρισαν ηχητικά την επόμενη δεκαετία, αλλά τούτο εδώ ήταν το πραγματικό game changer για τους ίδιους και για τη rock μουσική. Τεχνικό με τους δικούς του όρους, καυστικό αλλά και περιπαικτικό, διαφορετικό σε αντίληψή και προσέγγιση, με έναν ερμηνευτή από άλλο πλανήτη, το "Aenima" άλλαξε τα μυαλά όσων είχαν ανοιχτά αυτιά. Μουσικών και οπαδών.

Essential track: "Forty Six And Two"

Χρήστος Καραδημήτρης


79. Τρύπες - Κεφάλι Γεμάτο Χρυσάφι
Virgin (1996)

Τρύπες - Κεφάλι Γεμάτο Χρυσάφι

Μπορεί να μην τέθηκε ως ερώτημα, αλλά η απάντηση παρόλα αυτά ήρθε ακούσια από τους συντάκτες του Rocking.gr: Υπάρχει κάποιος δίσκος ελληνικού rock που θα μπορούσε να είναι ανταγωνιστικός και να ξεχωρίσει συγκρινόμενος στα ίσα στο διεθνές στερέωμα; Λαμβάνοντας υπόψη ότι η δεκαετία του '90 αποτελεί κατά γενική ομολογία τη χρυσή εποχή του ελληνόφωνου rock, φαίνεται ότι υπάρχει ένας και μόνο και είναι φυσικά το "Κεφάλι Γεμάτο Χρυσάφι". Είναι το αποκορύφωμα της στιχουργικής, συνθετικής και ενορχηστρωτικής πορείας των Θεσσαλονικέων περιλαμβάνοντας ταυτόχρονα τραγούδια που διατηρούν το post-punk παρελθόν τους (π.χ. "Πατρίδα Μου Είναι Εκεί Που Μίσησα") αλλά και παρουσιάζοντας μια σύγχρονη για τότε αλλά και για τώρα, μουσική πρόταση (π.χ. "Θα Ανατέλλω").

Essential Track: "Χάρτινο Τσίρκο"

Κώστας Σακκαλής


80. Bob Dylan - Time Out Of Mind
Columbia (1997)

Bob Dylan - Time Out Of Mind

Ο Dylan επιστρέφει μετά από χρόνια συνθετικής απραξίας με ένα πεσιμιστικό άλμπουμ στο οποίο κοιτά κατάματα τα γερατειά του. Ο παραγωγός Daniel Lanois τοποθετεί με τον κατάλληλο τρόπο τα στολίδια του προσφέροντας μια ονειρώδη ατμόσφαιρα στους καταπληκτικούς στίχους του μεγάλου τραγουδοποιού, ο οποίος «φορά καινούργια μάτια ενώ τα πράγματα δείχνουν όλοι και πιο μακρινά». Τραγούδια σαν τα "Love Sick", "Not Dark Yet" και "Highlands" δύσκολα επαναλαμβάνονται, ενώ στο πρώτο ο Lanois πετυχαίνει μια από τις καλύτερες ηχογραφήσεις την «ξερής» φωνής του Dylan, προσφέροντάς της μια σπάνια ηλεκτρική και παλλόμενη χροιά. Τέτοια κορυφή δεν έχει ξαναφτάσει ο μεγάλος τραγουδοποιός μέχρι και σήμερα, παρ’ όλες τις προσπάθειες κατά καιρούς από τους κριτικούς ανά τον κόσμο.

Essential track: "Love Sick"

Αντώνης Μουστάκας


81. Foo Fighters - The Color And The Shape
Capitol (1997)

Foo Fighters - The Color And The Shape

«Ήμουν και εγώ στο κότερο», ή για να το θέσω καλύτερα ήμουν και εγώ από αυτούς που επιδεικτικά αγνοούσα για χρόνια το φαινόμενο Foo Fighters. Έτσι, χωρίς να τους δώσω καμία ευκαιρία. Τι να μας πει και ο ντράμερ των Nirvana σκεφτόμουνα. Κι όμως, είχε να μας πει πολλά. Με το δεύτερο άλμπουμ τους ξεκινά ουσιαστικά η ιστορία μιας από τις μεγαλύτερες σύγχρονες rock μπάντες που από το γκαράζ του Grohl φτάσανε να ξεπουλάνε γήπεδα χωρητικότητας 60.000 θεατών μέσα σε λίγες μέρες. Θες «stadium rock» ύμνους; Έχεις το "Monkey Wrench". Θες groove; Πάρε το "My Hero". Θες σοβαρό songwriting και μια εκ των μαγευτικότερων στιγμών του συγκροτήματος; Ακούς το μεγαλειώδες "Everlong". To "The Color And The Shape" ήταν για πολλά χρόνια ο καλύτερος δίσκος της παρέας του Grohl. Μετά ήρθε το "Wasting Light"...

Essential Track: "Everlong"

Κώστας Πολύζος


82. Godspeed You Black Emperor! - F♯A♯∞
Constellation (1997)

Godspeed You Black Emperor! - F♯A♯∞

Διαβάζεται «F-sharp, A-sharp, Infinity». Ουσιαστικά το όνομα είναι μια αναφορά στις νότες με τις οποίες ξεκινούν τα "The Dead Flag Blues (Intro)" και "...Nothing's Alrite in Our Life..." και την επαναλαμβανόμενη, αέναη λούπα στο τέλος ("String Loop Manufactured During Downpour..."). Είναι τόσο διαφορετικό και εμπνευσμένο από οτιδήποτε άλλο στον χώρο. Αργά και υπομονετικά χτίζονται όμορφες μελωδίες που θα καταλήξουν σε θορυβώδεις εντάσεις και ολοκληρώσεις. Ambient και drones. Μουσικά τοπία και θόρυβοι. Γκάιντες και ομιλίες. Βιολιά, horn, banjo, τσέλο. Χαλαρωτικές και γαργαλιστικές κιθάρες στο πιο όμορφο post-rock που έχει γραφτεί ποτέ. Το έκαναν πρώτοι, πριν κάποιος άλλος το σκεφτεί καν. Είναι πρωτοπόροι. Είναι δάσκαλοι. Είναι μαγικοί. Είναι εκπληκτικοί. Πρόκειται για έναν αριστουργηματικό δίσκο. Ένα σημείο αναφοράς.

Essential Track: "Providence"

Θεοδόσης Γενιτσαρίδης


83. Radiohead - OK Computer
Virgin (1997)

Radiohead - OK Computer

Όσο απομακρύνεσαι από κάπου, ολοένα και το βλέπεις πιο αντικειμενικά. Στη μουσική δεν χρειάζεται. Μιλάνε μόνο οι αισθήσεις. Ήμουν 26 όταν κυκλοφόρησε ο δίσκος, είμαι 44 αλλά ακόμα το λατρεύω. Είναι αλλιώς να ακούς δίσκους των Beatles π.χ. και να τους εκτιμάς, κι άλλο να «ζεις» τη μπάντα ενώ μεγαλώνεις. Ίσως σε εκνευρίζει και σένα (καμιά φορά...) η φωνή του Yorke, αλλά ακόμα «λυγίζω» ακούγοντας «One day I'm going to grow wings, achemical reaction, hysterical and useless» στο "Let Down" ή στο φινάλε του "Εxit Music". O Radiohead ήταν ευφυείς χωρίς να το επιδεικνύουν. Ο χώρος δεν φτάνει να γράψουμε ούτε για κάθε ένα τραγούδι ξεχωριστά. Ακούστε ξανά "Lucky", "Subterranean Homesick Alien" (ο Philip Selway είναι μέγας ντράμερ), "Climbing Up The Walls" και νιώστε σημαντικοί...

Essential Track: "Let Down"

Γιάννης Λυμπέρης


84. Spiritualized - Ladies And Gentlemen We Are Floating In Space
Dedicated (1997)

Spiritualized - Ladies And Gentlemen We Are Floating In Space

Στα '80s ήταν οι Spacemen 3. Στα '90s ξεπήδησαν από τα σπλάχνα τους οι Spiritualized. Η φιλοσοφία ίδια, «taking drugs to make music to take drugs to». Η πορεία τους, μία αδιάλειπτη συνέχεια. Στην εποχή τους αναγνωρισμένοι σχεδόν από το σύνολο των κριτικών, εμπορικά να παλεύουν για την επιτυχία και μελλοντικά να θεωρούνται κομβικοί για την εξέλιξη του neo-space και νεοψυχεδελικου ήχου. Το "Ladies And Gentlemen We Are Floating In Space" με το εμβληματικό του εξώφυλλο-φαρμακευτικό σκεύασμα, συγκεντρώνει ό,τι καλύτερο είχε να προσφέρει ο Jason Pierce και η παρέα του, από τις πολλές στρώσεις φωνητικών και οργάνων μέχρι τις blues/gospel μελωδίες, από τις ήπιες μελαγχολικές στιγμές μέχρι τα απεγνωσμένα ξεσπάσματα, όλα ντυμένα με στίχους για τη γύμνια των ναρκωτικών και τη ματαιότητα (;) του έρωτα.

Essential Track: "Come Together"

Κώστας Σακκαλής


85. The Rolling Stones - Bridges To Babylon
Virgin (1997)

The Rolling Stones - Bridges To Babylon

To "Bridges To Babylon" δικαιολογεί δισκογραφικά την ύπαρξη των γερόλυκων στη δεκαετία του '90, και κάτι παραπάνω. Ένας δίσκος γεμάτος όμορφα τραγούδια, pop-blues αισθητικής, θα τολμούσε να πει κανείς, με πολύ προχώ (για τα δεδομένα τους) και extra large παραγωγή, με «λούπες» και sampling εδώ και εκεί (από τον Don Was και από τους The Dust Brothers). Με εφηβική όρεξη, οι Jagger, Richards, Woods και Watts δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους, και αποδεικνύουν για άλλη μια φορά ότι τίποτα δεν είναι τυχαίο. Είναι άραγε βρυκόλακες οι Rolling Stones («οχτασίων χρονών και ακόμα ζούνε»), που έλεγε και ο Τζιμάκος; Δεν ξέρω! Σίγουρα όμως, είναι η εμβληματική μπάντα του rock 'n' roll, με κλασικούς δίσκους διάσπαρτους σε τέσσερις (τουλάχιστον) δεκαετίες. Το "Brigdes To Babylon" είναι σίγουρα, ανάμεσα σε αυτούς, μιας κι ο χρόνος το έχει δικαιώσει απόλυτα.

Essential Track: "Anybody Seen My Baby?"

Βασίλης Σκιαδάς


86. Air - Moon Safari
Virgin (1998)

Air - Moon Safari

Μπορεί κάποιοι δικαίως να απορήσουν για την παρουσία ενός κατά κύριο λόγο trip-hop δίσκου σε αυτή την λίστα, αλλά δεν πειράζει. Το "Moon Safari" έχει rock ψυχή, αφού οι εμβριθείς μελωδίες του πηγάζουν από μια συστοιχία Moog στραμμένη προς τα '70s. Ο Nicolas Godin και ο Jean Benoit Dunckel των Air άγγιξαν μια ολόκληρη γενιά μουσικών στα χρόνια που ακολούθησαν και στις δύο όχθες του Ατλαντικού. Αλλά πάνω από όλα νομιμοποίησαν για τα καλά και έβαλαν στο χάρτη του pop και του rock, το talk box και το vocoder. Χωρίς το "Kelly Watch The Stars" και το "Sexy Boy" ίσως να μην υπήρχε το "South Park" να ξεφτιλίζει το "Believe" της Cher.

Essential Track: "Kelly Watch The Stars"

Νικόλας Ρώσσης


87. Ayreon - Into The Electric Castle
Inside Out (1998)

Ayreon - Into The Electric Castle

Μπορεί τα '90s να ήταν δύσκολη περίοδος για το progressive rock, όμως μπήκαν κάποιοι θεμέλιοι λίθοι για την μετέπειτα αναζωπύρωση του. Ένας εκ των σημαντικότερων συντελεστών σε όλο αυτό ήταν ο Ολλανδός Arjen Lucassen, που έγινε ευρύτερα γνωστός από μια progressive rock όπερα, βασισμένη στις διδαχές των '70s, αλλά προσαρμοσμένη ηχητικά στην εποχή που κυκλοφόρησε. Η έμπνευση χτυπάει κόκκινο σε όλη την διάρκεια του διπλού αυτού άλμπουμ, με ερμηνευτές όπως ο Fish (Marillion), o Damian Wilson (Threshold) και οι ακόμα σχετικά «άβγαλτες» Anneke van Giersbergen και Sharon D' Adel μεταξύ άλλων, να επιδίδονται σε διαλόγους, προσδίδοντας εκθαμβωτική λάμψη στο τελικό αποτέλεσμα. Πρόκειται για ένα πρότυπο sci-fi concept άλμπουμ και benchmark στην κατηγορία «rock όπερα».

Essential track: "Amazing Flight"

Χρήστος Καραδημήτρης


88. Calexico - The Black Light
Quarterstick (1998)

Calexico - The Black Light

Ο δεύτερος δίσκος των Calexico, είναι ίσως εκείνος που απαντά στο αιώνιο ερώτημα του τι μας αρέσει από την μουσική τους. Μην είναι η siesta; Τα Mariachi blues; Η desert jazz μήπως; Ο αβίαστος συνδυασμός όλων αυτών θα έλεγα και οι ευεργετικές ιδιότητές του στο νανούρισμα των coyote. Το "The Black Light" είναι κάργα κινηματογραφικό και η κάθε του σύνθεση σε βάζει στην διαδικασία εύρεσης της πιο αρμόζουσας σκηνής για την κάθε μία. Σκηνή, γιατί η ταινία θα προκύψει με την συμπλήρωση του δίσκου και το μοντάζ όλων των σκηνών. Είναι ίσως η στιγμή εκείνη που συνειδητοποιείς πως έτσι άκοπα και χωρίς προγραμματισμό, θα κυκλοφορήσουν εντός ολίγου το magnum opus τους, όπως κι έγινε λίγα χρόνια αργότερα με το "Feast Of Wire".

Essential Track: "Minas De Cobre (For Better Metal)"

Γιώργος Ζαρκαδούλας


89. Gov't Mule - Dose
Volcano (1998)

Gov't Mule - Dose

H επιτυχία των Gov't Mule έγκειται κυρίως στην καταπληκτική μίξη των επιρροών τους, η οποία με τη σειρά της οφείλεται στην ανοιχτομυαλιά τους, την σπουδή στην «κλασική» μουσική και την εκτελεστική τους δεινότητα. Δύο μέλη των Allman Brothers αποφασίζουν να θυμίσουν στον κόσμο τι σημαίνει power trio και στην δεύτερη δισκογραφική τους δουλειά κατασκευάζουν υπέροχα τραγούδια τα οποία και τιμούν τους ήρωές τους (Thelonius Monk, Jeff Beck, Miles Davis, Beatles) αλλά και «σφραγίζονται» με τον προσωπικό τους ήχο. Το παίξιμο του Warren Haynes στην κιθάρα και η μοντέρνα, γεμάτη παραγωγή του Michael Barbiero ("Appetite For Destruction", "...And Justice For All") απογειώνουν το εγχείρημα.

Essential track: "Blind Man In The Dark"

Αντώνης Μουστάκας


90. Monster Magnet - Powertrip
A&M (1998)

Monster Magnet - Powertrip

Πόσοι δίσκοι είναι εκείνοι που αδικήθηκαν από τα singles τους; Όσοι κι αν είναι, λίγοι ή πολλοί, το "Powertrip" είναι ένας από αυτούς. Αναμενόμενο ως έναν βαθμό λόγω του ομότιτλου τραγουδιού και του "Space Lord" με την υπέρ-προβολή τους στο MTv και την εμφάνισή τους σε διάφορα soundtracks. Είναι ο πιο τζογαδόρικος δίσκος των Monster Magnet λόγω του ότι ο Wyndorf κατέλυσε στο Las Vegas για να βρει στιχουργική έμπνευση μεταξύ γυμνόστηθων γυναικών και τράπουλας και περιέχει το πιο μακάβριο τραγούδι τους. Το "See You In Hell" πέραν του ότι ακούγεται στο "Bride Of Chucky", έχει στίχους που αναφέρονται στην δολοφονία και την ταφή ενός βρέφους από τους χίπηδες γονείς του. Η αντίδραση του frontman έπειτα από την εξιστόρηση του γεγονότος από τον πατέρα, ελέγχεται ακόμα.

Essential Track: "Space Lord"

Γιώργος Ζαρκαδούλας


91. Refused - The Shape Of Punk To Come
Burning Heart (1998)

Refused - The Shape Of Punk To Come

Στα όσα χρόνια ακούω μουσική, δεν ξέρω κανένα άλλο δίσκο που να ακούγεται πιο μπροστά από την εποχή του από το "The Shape Of Punk To Come". Οτιδήποτε κυκλοφόρησε στις ακραίες εκφάνσεις (και μη) του punk rock / hardcore / post-hardcore είναι με τον έναν ή τον άλλο τρόπο επηρρεασμένο από τον ήχο των Refused. Βάλε σε όλα αυτά το γεγονός πως διαλύθηκαν λίγο μετά την κυκλοφορία του δίσκου, γιγάντωσε το μύθο τους και τους ανέβασαν σε ένα περίπου καλτ στάτους punk ήθους. Το τι κάνουν τώρα είναι άλλη ιστορία (και μυστήριο βασικά), αλλά τίποτα δε μπορεί να κλέψει ούτε σταγόνα από το μεγαλείο και την επιδραστικότητα του έπους αυτού. That new beat.

Essential Track: "New Noise"

Ιάσονας Τσιμπλάκος


92. Spiritual Beggars - Mantra III
Music For Nations (1998)

Spiritual Beggars - Mantra III

Όσο και να ψάξει κανείς, δύσκολα θα βρει ένα τόσο ισορροπημένο διπολικό άλμπουμ όσο το "Mantra III" των Spiritual Beggars. Στον ένα πυλώνα το νεότευκτο τότε stoner συνδυάζεται άψογα με την καλώς εννοούμενη ψυχεδέλεια και στον έτερο το metal παρελθόν των μελών συναντάει τον πλούτο του κλασικού rock. Σε ρόλο καταλύτη φυσικά είναι η ερμηνευτική και εκτελεστική δεινότητα των μελών και υποδειγματικός ο τρόπος που ο μικρός θεός Spice, ο πολύς κύριος Amott και ο Ludwig o Witt δένουν μεταξύ τους. Ως εκ τούτου το τζαμάρισμα δεν ξεφεύγει εις το διηνεκές και η ισορροπία μεταξύ ρετρό αναπόλησης και rock ενέργειας είναι πραγματικά ζηλευτή (άμα δεν κλέψεις τον αρχισυντάκτη σου θα πέσει το site να σε πλακώσει). Δίσκος οδηγός για τις νεο-παλιακές μπάντες που ακολούθησαν.

Essential Track: "Euphoria"

Θοδωρής Ξουρίδας


93. Camel - Rajaz
Camel Productions (1999)

Camel - Rajaz

H αναβίωση των Camel ξεκίνησε δειλά-δειλά μερικά χρόνια πριν, και πάντως εντός της εν λόγω δεκαετίας, με κεντρική φιγούρα φυσικά τον Andrew Latimer ο οποίος σταδιακά απέκτησε την αυτοπεποίθηση να φτιάξει κάτι τόσο μεγαλεπήβολο όσο το "Rajaz". Αντλώντας σε όλα του από τη χρυσή περίοδο των '70s αποτελεί έναν από τους καλύτερους δίσκους συνολικά του συγκροτήματος και τον καλύτερο έναν από τους καλύτερους prog δίσκους της δεκαετίας του '90. Ο μοναδικός ήχος της κιθάρας οδηγεί τη μουσική σε άφθαστα (από άλλους) λυρικά επίπεδα, αλλά το βάθος των συνθέσεων και οι εμπνευσμένες μελωδίες κάνουν το δίσκο ταυτόχρονα προσβάσιμο για τον καθένα και αρκούντως περιπετειώδη. Αν θέλετε, βάλτε και στον παρανομαστή ότι ήταν με αυτό το άλμπουμ που τους είδαμε για μια και μοναδική και μοναδικά συγκινητική συναυλία στην Ελλάδα.

Essential Track: "Three Wishes"

Κώστας Σακκαλής


94. Catharsis - Passion
Crimethinc. (1999)

Catharsis - Passion

Η μεγαλύτερη στιγμή του βαθιά πολιτικοποιημένου hardcore των αμερικάνικων '90s ακούει στο όνομα Catharsis, τελεία και παύλα. Το "Passion" είναι από εκείνους τους ελάχιστους δίσκους που έχουν το «χάρισμα» και μπορούν με την πρώτη ανυποψίαστη ακρόαση να σου αλλάξουν την ζωή, να ανάψουν μέσα σου μια φλόγα, και να σε κάνουν, μέσα από την μουσική και έναν σαφή τρόπο εναλλακτικής οργάνωσης της, να αναθεωρήσεις και να δημιουργήσεις μία διαφορετική αντίληψη για τον κόσμο γύρω σου και φυσικά τον εαυτό σου. Οι Catharsis με το βαρύ, «ηλεκτρισμένο» και τέρμα μυσταγωγικό hardcore αυτού του δίσκου φώναξαν για τους καταπιεσμένους, ούρλιαξαν για τον συνάνθρωπο, λύσσαξαν με την αδικία, και μας προσκάλεσαν όλους, χέρι-χέρι, στον τελευταίο παρανοϊκό χορό μιας κοινωνίας που ολοένα και οδεύει προς την καταστροφή, ολοένα και περιορίζει τις ανάσες και την ελευθερία μας. Εσύ ακόμη να πεις το ναι;

Essential track: "The Witch's Heart - Lives Lost Too Soon Or Too Late"

Ντίνος Παυλίδης


95. Madrugada - Industrial Silence
Virgin (1999)

Madrugada - Industrial Silence

Ο πρώτος, καλύτερος και επιδραστικότερος δίσκος των Νορβηγών θεών του εναλλακτικού rock. Με την «Βιομηχανική Σιγή», η  δισκογραφική αυγή των Madrugada αποδείχθηκε κάθε άλλο παρά χλωμή. Βαθύς ο κιθαριστικός κλοιός ολοένα κλείνει γύρω την συγκινητικά αλύγιστη φωνή και μοναδική ερμηνεία του Sivert Høyem και ο ήχος ολόκληρου του δίσκου εξ αρχής δεν πατάει στη Γη. Όταν οι συνθέσεις του αδικοχαμένου Robert Burås φτάνουν στα ύψη των "Vocal", "Sirens", "Higher" και "Beautyproof", η επιλογή του essential track είναι ο ορισμός του «ενδεικτικά»· εδώ μιλάμε για essential disc! Το άλμπουμ που έχω ακούσει περισσότερο απ’ όλα και μία από τις μεγαλύτερες αγάπες του εγχώριου alt κοινού - όχι άδικα και όχι μόνο.

Essential Track: "Salt"

Κατερίνα Μυτιληναίου


96. Muse - Showbiz
Mushroom (1999)

Muse - Showbiz

Η μπάντα που στιγμάτισε όπως καμία άλλη το alternative rock των '00s ξεκίνησε την πορεία της στο λυκόφως των '90s. To "Showbiz" είναι το πιο αδικημένο κόσμημα στη δισκογραφία των Βρετανών. Η πιο «χύμα» και κιθαριστική τους δουλειά μέχρι σήμερα, το "Showbiz" αποτελεί το εφαλτήριο του ταξιδιού από την κληρονομιά του "OK Computer" στις δικές τους διαγαλαξιακές κορυφές με την υπέροχη τριλογία δίσκων που ακολούθησε. Η ένταση και το πάθος που χαρακτηρίζει (χαρακτήριζε;) τις συνθέσεις των Muse, κυρίως χάρη στην ερμηνεία του Matthew Bellamy, δεν κρύβονται ούτε δευτερόλεπτο. Το ντεμπούτο των Muse δεν είναι απλά το πρέπον ξεκίνημα μιας μεγάλης μπάντας, αλλά και ένας αυτόνομος, φοβερός δίσκος.

Essential Track: "Showbiz"

Μάνος Πατεράκης


97. Red Hot Chili Peppers - Californication
Warner Bros. (1999)

Red Hot Chili Peppers - Californication

Οι Red Hot Chili Peppers χρειάζονταν τον Frusciante και εκείνος τους Peppers. Το πείραμα με τον Navarro είχε αποτύχει ενώ ο Frusciante χρειαζόταν να εστιάσει κάπου την προσοχή του έτσι ώστε να πολεμήσει τους δαίμονές του. Αποτέλεσμα της επιστροφής του ήταν η δημιουργία ενός από τα καλύτερα άλμπουμ της δεκαετίας. Το "Californication" παραμένει έως και σήμερα το πιο εμπορικά επιτυχημένο άλμπουμ της μπάντας, με σημαντικές αλλαγές στο στυλ συγκριτικά με τις προηγούμενες δουλειές τους. Οι funk επιρροές των Peppers συνεχίζουν να υπάρχουν σε συνθέσεις όπως τα "Get On Top" και "I Like Dirt", ωστόσο ο δίσκος χαρακτηρίζεται κυρίως από συνθέσεις με πιο κλασική δομή και περισσότερη μελωδία σε κομμάτια όπως τα "Otherside" και "Scar Tissue". Η ατμόσφαιρα του δίσκου είναι ο τίτλος του. Σεξ, ναρκωτικά, βία, Hollywood...

Essential Track: "Californication"

Γιώργος Μαθιός


98. Sigur Ros  - Ágætis Byrjun
Smekkleysa (1999)

Sigur Ros  - Ágætis Byrjun

Ο συγκεκριμένος δίσκος κυκλοφόρησε το '99 στην Ισλανδία και το 2000 στον υπόλοιπο κόσμο δίνοντας μας την ευκαιρία να τον τοποθετούμε απροκάλυπτα στους καλύτερους δίσκους και των δυο δεκαετιών. Το "Agaetis" έφερε τους Ισλανδούς στα ώτα όσων ενδιαφέρονταν να ακούσουν κάτι ιδιαίτερο και διαφορετικό. Ακροβατώντας ανάμεσα στο post-rock και το dreampop των Cocteau Twins δημιούργησαν μια μαγευτική ατμόσφαιρα, φωτεινή και αναζωογονητική. Έχω αναφερθεί τόσες φορές στην μοναδικότητα τόσο του συγκροτήματος όσο και του συγκεκριμένου δίσκου που κινδυνεύω να καταλήξω κουραστικός και τετριμμένος. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι «κουβαλάω» το "Agaetis" στην πλάτη μου εδώ και χρόνια.

Essential Track: "Svefn-g-englar"

Γιάννης Βόλκας


99. The White Stripes - The White Stripes
Sympathy For The Record Industry (1999)

The White Stripes - The White Stripes

Στο λυκόφως των '90s ανέτειλε το άστρο του Jack White, που έμελλε να μεσουρανήσει καθ' όλη την επόμενη δεκαετία. Έχοντας μαζί του μόνο την (τότε) συζυγό του, ο White έθεσε με το ομώνυμο ντεμπούτο τις στέρεες βάσεις ενός μετέπειτα τεράστιου οικοδομήματος. Παρά την φαινομενική μονολιθικότητά του, το "White Stripes" περικλείει, έστω και σε πρωτόλεια μορφή, όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που θα κάνουν τον Jack και την Meg να ξεχωρίσουν: μινιμαλιστική ρυθμική βάση, εθιστική κιθαριστική τοποθέτηση, παθιασμένες και σπαρακτικές ερμηνείες, προσεκτικά επιλεγμένες διασκευές, υφέσεις που αναδεικνύουν τις εξάρσεις, και βέβαια έναν μοναδικό τρόπο αφομοίωσης και επανέκθεσης των blues. Είχε έρθει λοιπόν η ώρα τους (μαζί με το garage) να ξαναβγούν στο προσκήνιο, να αναζωογονήσουν το rock και φυσιολογικά να επιστρέψουν στα σκοτεινά υπόγεια.

Essential Track: "Broken Bricks"

Θοδωρής Ξουρίδας


100. Tom Waits - Mule Variations
ANTI- (1999)

Tom Waits - Mule Variations

Η αλήθεια είναι ότι πριν καν μπουν τα '90s ο μεγάλος Tom Waits είχε ήδη συμπληρώσει το καρέ των κορυφών του. Η ακόμα μεγαλύτερη αλήθεια είναι πως κυκλοφορεί ανελλιπώς δισκάρες μέχρι και σήμερα, κάποιες εκ των οποίων τοποθετούνται στα '90s. Το "Mule Variations" στέκεται μισό σκαλί πάνω από το φοβερό "Bone Machine", κυρίως χάρη στην πολυσυλλεκτικότητα και τον πειραματισμό που το χαρακτηρίζουν. Η απαράμιλλη βραχνάδα χρησιμοποιείται με μαεστρικό τρόπο, ενώ η στιχουργία για ακόμη μια φορά είναι υποδειγματική, είτε όταν πραγματεύεται συμβατικές αμερικανίλες ("Hold On") είτε όταν ο Waits ψάχνει, ως ανήσυχο πνεύμα που είναι, νέες οδούς ("What's He Building In There"). Το "Mule Variations" συνοψίζει όλη την τελευταία περίοδο του μεγάλου αυτού τραγουδοποιού και αποτελεί την απόδειξη γιατί γερνάει τόσο ωραία, για τα αυτιά μας.

Essential Track: "Chocolate Jesus"

Μάνος Πατεράκης



101. Depeche Mode - Violator
Mute (1990)

Depeche Mode - Violator

Από την αρχή της πορείας τους είχαν ένα ιδιαιτέρως αφοσιωμένο κοινό, αλλά πλέον ήταν η ώρα για το αριστούργημά τους και τις πλατιές μάζες. Το λες και «το καλύτερο άλμπουμ των '80s, που βγήκε στα '90s», καθώς -εκτός του ό,τι βγήκε στο μεταίχμιο των δυο δεκαετιών- «κουβαλάει» μπόλικη από την ενέργεια των '80s, ενώ παράλληλα προλογίζει τον ήχο που πολλοί πάλεψαν να φτάσουν στη διάρκεια της δεκαετίας που μόλις ανέτειλε. Ο χρόνος υπήρξε πολύ ευγενικός με τις συνθέσεις του Martin Gore που ακούγονται ολόφρεσκες μέχρι σήμερα και αυτό δεν μπορείς παρά να το πιστώσεις στις τέλειες ενορχηστρώσεις του Alan Wilder και την παραγωγή του Flood. "Enjoy The Silence", "Personal Jesus", "Policy Of Truth" και "World in My Eyes" οι κορυφές ενός σχεδόν αψεγάδιαστου συνόλου.

Essential Track: "Enjoy The Silence"

Παντελής Μαραγκός


102. Massive Attack - Blue Lines
EMI (1991)

Massive Attack - Blue Lines

Η βρετανική απάντηση στο hip-hop διέφερε τόσο πολύ (συνδύαζε rap, soul των '70s, reggae, dub, jazz, samples και μπόλικο breakbeat), που ήταν αδύνατο να μην της δοθεί διαφορετικό όνομα. Το 1991 κανείς δεν μιλούσε για trip-hop, αλλά αυτό σύντομα θα άλλαζε, με το "Blue Lines" να θεωρείται σήμερα η απαρχή του είδους. 25 χρόνια μετά, το "Unfinished Sympathy" ακούγεται ολόφρεσκο με την αδιανόητα όμορφη κορύφωση εγχόρδων, που εξακολουθεί να φέρνει ανατριχίλες. Οι αέρινες ερμηνείες της Shara Nelson ("Safe From Harm", "Daydreaming") και του Τζαμαϊκανού Horace Andy ("Hymn Of The Big Wheel", "Be Thankful For What You've Got") από τη μία και τα jams του ντουέτου από το Bristol που ραπάρει χαλαρά παρέα με τον Tricky συνθέτουν ένα από τα χαρακτηριστικότερα άλμπουμ της δεκαετίας.

Essential Track: "Unfinished Sympathy"

Παντελής Μαραγκός


103. Tori Amos - Little Earthquakes
Atlantic (1992)

Tori Amos - Little Earthquakes

Το κορίτσι που δεν διστάζει να μετατρέψει τον βιασμό της σε -συγκλονιστικό, a capella, δίχως ανάσα- τρίλεπτο ύμνο ("Me And A Gun") είναι ένα κορίτσι αλλιώτικο από τα άλλα. Είναι η κόρη του ιερέα που, στο δεύτερο άλμπουμ της, θα έγραφε ένα τραγούδι με τίτλο "Σταλακτίτης": «Ο μπαμπάς μου μάζευε τους φίλους του και μιλούσαν για τον Θεό και εγώ, στον πάνω όροφο, ανακάλυπτα το σώμα μου και ονειρευόμουν τον Ιησού να μπαίνει μέσα μου». Τα σοκαρισμένα Μέσα Ενημέρωσης βάφτισαν την Tori πειραγμένη και την πέταξαν στον Καιάδα. Αλλά αυτή δεν πτοήθηκε. Είκοσι τρία χρόνια μετά τους Μικρούς Σεισμούς του 1992, η Tori Amos είναι μία καλτ θεά που πήρε το ατίθασο chick rock της Κate Bush και το ανέβασε στους σταλακτίτες. Το πιάνο της στάζει αίμα, τα μάτια της τρέλα το στόμα της μέλι ανακατεμένο με δηλητήριο. Το "Little Earthquakes" ήταν μια πρώτη, ενοχλητική και μαγευτική ματιά στα σκοτεινά τρίσβαθα της γυναικείας ψυχής.

Essential Track: "Little Earthquakes"

Νίκος Παπαδογιάννης


104. Beastie Boys - Check Your Head
Capitol (1992)

Beastie Boys - Check Your Head

Δεν ξέρω πόσοι το ξέρετε, αλλά στις αρχές του '80, οι Beastie Boys έπαιζαν καθαρόαιμο New York punk και άνοιγαν συναυλίες για μπάντες όπως οι Bad Brains. Το 1986 όμως άλλαξαν ρότα, αγκάλιασαν το hip hop (χάρις στην άφιξη του Adam Horowitz) και κυκλοφόρησαν το μνημειώδες "Lisenced To Ill". Το καθοριστικότερο άλμπουμ τους όμως ήταν το "Paul's Boutique" του '89 γιατί χάρις στη φανταστική παραγωγή των Dust Brothers και τα πυκνά samples που χρησιμοποίησαν οι τελευταίοι, στιγμάτισαν ολόκληρο το είδος. Με κεκτημένη ταχύτητα λοιπόν από το "Paul's Boutique", η νέα δεκαετία του '90 βρίσκει τους Beastie Boys σε οργιαστική φόρμα, αναπολούν τα punk γεννοφάσκια τους και μεγαλουργούν ξανά. Με ανεπανάληπτα beats και samples, ευφυέστατους, σατυρικούς στίχους και οργιαστικές κιθάρες και μοναδικούς funk ρυθμούς, γράφουν περίπου δυο ντουζίνες κομματάρες και σηματοδοτούν την αισθητική έκρηξη του είδους που δεν άφησε τίποτα όρθιο.

Essential Track: "Pass The Mic"

Μανώλης Κληρονόμος


105. Portishead - Dummy
Go!Beat (1994)

Portishead - Dummy

Oι Μassive Attack συμπλήρωναν πενταετία στην πρωτοπορία όταν βγήκε από την ίδια μήτρα -του Bristol- το υβρίδιο Portishead. Δεν υπήρχε τίποτε σαν αυτό, ούτε πριν ούτε μετά. Το "Dummy" έπεσε σαν βόμβα στο συλλογικό υποσυνείδητο. Οι μελωδίες δεν έβγαιναν πια από άψυχα μηχανήματα, αλλά κατ' ευθείαν από την καρδιά. Η θεία φωνή της Beth Gibbons έσταζε πόνο, απόγνωση, ρίγος και καταπιεσμένο σεξ. Ο ήχος ήταν ποτισμένος από γκρίζο μυστήριο, ένα πειραματικό μπλουζ νουάρ για μια ταινία που δεν φτιάχτηκε ποτέ. Κατάλληλο και για το σαλόνι, αλλά καμωμένο για ακουστικά και σκοτεινά δωμάτια. Ποτέ άλλοτε δεν ήταν τόσο κομψή η θλίψη και ποτέ άλλοτε δεν έφερνε τόση ανάταση ψυχής. Πίσω από το "OK Computer" των Radiohead και τρία χρόνια πριν από αυτό, το "Dummy" είναι μάλλον ο δίσκος της δεκαετίας. Και η συναυλία των ακριβοθώρητων Portishead το 1998 στη Φρεαττύδα, μία εμπειρία ζωής.

Essential Track: "Roads"

Νίκος Παπαδογιάννης


106. Tricky - Nearly God
Island (1996)

Tricky - Nearly God

Oμίχλη και τρόμος. Με αυτά τα στοιχεία πασπάλισαν οι Βρετανοί τη δημιουργικά χρεωκοπημένη χιπ-χοπ των early 90's. O Tricky Kid πρωτοεμφανίστηκε ως μέλος της κολεκτίβας των Massive Attack, αλλά απογαλακτίστηκε αμέσως κι έγινε ένας μοναχικός ποιητής του σκότους. Η rap / blues του Tricky ήταν ποτισμένη με έναν δυσοίωνο, διεστραμμένο, απατηλά ράθυμο ρομαντισμό, που μοιάζει να κρύβει όλη την υγρασία του Bristol. Το σωστό θα ήταν να επιλέξουμε το πρότερο "Maxinquaye", αλλά το "Nearly God" με τη λιτανεία από γυναικείες φωνές (Bjork, Martina Topley-Bird, Neneh Cherry, Terry Hall, Alison Moyet κ.ά.) και με τον εκπληκτικό τίτλο προσθέτει μία απρόσμενη εξωστρέφεια. Και Μαύρο Καφέ, χωρίς γάλα. Δεν υπάρχει τίποτε λευκό σε αυτό το άλμπουμ, εκτός από τα λευκά ψέματα των ξεχασμένων υποσχέσεων: «You promised me poems», θρηνούν σαν δίδυμες σειρήνες η Martina και η Terry. Aλλά ο Tricky κοιτάζει αλλού.

Essential Track: "Poems"

Νίκος Παπαδογιάννης


107. Prodigy - The Fat Of The Land
XL (1997)

Prodigy - The Fat Of The Land

Όταν τον Μάρτιο του 1996 έσκασε μύτη το "Firestarter" ήταν σαν να έγινε σεισμός. Η δημιουργικότητα του Liam Howlett σε διαολεμένα υψίπεδα, ένας απερίγραπτος Keith Flint για πρώτη φορά στο προσκήνιο και ο κόσμος να κοντεύει να σκάσει από ανυπομονησία, καθώς έπρεπε να περάσουν οκτώ μήνες μέχρι την επόμενη «τζούρα» ("Breathe") κι ακόμη οκτώ μέχρι την κυκλοφορία του άλμπουμ. Κόλαση! Κανείς δεν ακουγόταν σαν αυτούς. Ένα ανεπανάληπτο κράμα ηλεκτρονικής χορευτικής μουσικής και punk. «Ζωντανά» φωνητικά, drums (με μια απροσδιόριστη συνεισφορά από τον Matt Cameron) και κιθάρες σμίγουν μαεστρικά με αμέτρητα samples. Τα κομμάτια συνοδεύονταν από τρομερά βίντεο (όπως αυτό του "Smack My Bitch Up") και η θέση του «Κάβουρα» στο πάνθεον της μουσικής έγινε αδιαπραγμάτευτη.  Ποτέ πριν και ποτέ ξανά η EDM δεν είχε τόσο έντονη απήχηση στο rock ακροατήριο.

Essential track: "Smack My Bitch Up"

Παντελής Μαραγκός


108. Botch - We Are Romans
Hydra Head (1999)

Botch - We Are Romans

Δίσκος που ουσιαστικά περιέχει σχεδόν όλα τα core παρακλάδια. Με γνώμονα το hardcore punk καταλήγει μέχρι και σε mathcore παραληρήματα. Πως να συνεχίσεις μετά από τέτοιο αριστούργημα; Αυτό πιστεύω σκέφτηκαν και οι Botch και το διέλυσαν λίγο μετά. Και καλά έκαναν. Δύσκολα να σταθείς στο ίδιο επίπεδο όταν έχεις πιάσει κορυφή. Αυτό το δημιούργημα δεν είναι συμβατό με τίποτα. Δεν είναι μοδάτο. Δεν είναι εύκολο. Δεν είναι εύπεπτο. Αλλά είναι ένας δίσκος που γεννάει ένα ασύλληπτα προοδευτικό punk, μια πανέξυπνη math rock αισθητική και μια metalcore καφρίλα που ακόμα και σήμερα δεν έχει ούτε κατά διάνοια πλησιάσει κανείς. Εξαιρετικές κιθάρες, χιούμορ, μουσικότητα, τεχνικά άριστα ρυθμικό section και αξέχαστα έως και πιασάρικα τραγούδια. Δεν υπάρχει άλλο όμοιο. Μοναδικό.

Essential Track: "I Wanna Be A Sex Symbol On My Own Terms"

Θεοδόσης Γενιτσαρίδης


109. Moby - Play
V2 (1999)

Moby - Play

Μικρός έπαιρνε ναρκωτικά, μετά έπαιζε techno, στο τέλος έγινε χορτοφάγος. Μόνο με αυτό το... συνδυασμό θα προέκυπτε το "Play". Ο καραφλός φίλος, πήγαινε το δίσκο σε δισκογραφικές, και όλες είπαν όχι!  «Ναι» είπε η V2 και τρία χρόνια μετά, είχε πουλήσει 12 εκατομμύρια. Ο Μοby ενορχήστρωσε dance ρυθμούς με «κλεμμένα» παλιά blues, gospel, και ambient ήχους, έβαλε ψυχή σε... κομπιούτερ. Τότε, τα single μετρούσαν στην αγορά δίσκου, και έξι μήνες μετά, οι «ευαίσθητες» ψυχές άκουσαν τα "Why Does My Heart Feel So Bad?", "Natural Blues" και "Porcelain", και ο δίσκος πήρε τα πάνω του! Δίσκος για πάρτι, απογευματινούς ύπνους (!), «ένοχη» απόλαυση για σκληρά αγόρια... Δεν μπαίνει σε κατηγορία, μέχρι και ο δόλιος ο Eminem μπερδεύτηκε το '02 και έλεγε «nobody listens to techno»!

Essential Track: "Porcelain"

Γιάννης Λυμπέρης


110. Orchid - Chaos Is Me
Ebullition (1999)

Orchid - Chaos Is Me

Με το emo να έχει αρχίσει να ξεθωριάζει, αφού μπάντες όπως οι Rites Of Spring και Embrace διαλύονταν μετά από μόλις ένα δίσκο και με τους Mohinder που αποτελούσαν την πιο βίαιη πλευρά του εν λόγω είδους, να δείχνουν μερικώς ανεπαρκείς στο να κυκλοφορήσουν κάτι πραγματικά σπουδαίο, έρχονται οι Orchid και στο ντεμπούτο τους επιδεικνύουν το πιο σοκαριστικά βίαιο ύφος του screamo. Αντλώντας επιρροές από τους μοναδικούς Portrait Of Past, με αιχμή του δόρατος από τη μία, τον Jayson Greene με τα σπαραχτικά ουρλιαχτά του και τους φιλοσοφικούς του στίχους και από την άλλη, τον κορυφαίο κιθαρίστα στο hardcore punk εκείνης της περιόδου, τον Will Killingsworth, το "Chaos Is Me" είναι ένα εικοσάλεπτο σχιζοφρενικό μανιφέστο, αδιάλειπτης ενέργειας που σοκάρει από την πρώτη έως την τελευταία νότα.

Essential Track: "New Jersey Vs. Valhalla"

Μανώλης Κληρονόμος

  • SHARE
  • TWEET