«10»: Cross the road, Molina (Songs: Ohia, Magnolia Electric Co.)

Έχουν περάσει επτά μήνες από τον χαμό του Jason Molina, σε ηλικία 39 ετών... Το συγκεκριμένο άρθρο ενδεχομένως να μοιάζει κάπως ετεροχρονισμένο ως ύστατο αντίο σε έναν από τους καλλιτέχνες που όσους έχει αγγίξει, τους έχει στιγματίσει - με τον υπογράφοντα συμπεριλαμβανόμενο. Ωστόσο, ο ετεροχρονισμός δεν είναι πρόβλημα στην περίπτωση του Molina. Ποτέ δεν ήταν όνομα της επικαιρότητας. Πάντοτε στην αφάνεια, στη σκιά, έγραφε τις ομορφότερες των μουσικών με βασικά όργανα μια κιθάρα και την ανεπανάληπτη φωνή. Και όποιος άκουγε...

«Πάντα μα πάντα άκουγα μουσική. Απ' όταν ήμουν μικρό παιδί. Και πάντα έγραφα μικρά χαζά τραγουδάκια, την ώρα που τα άλλα παιδιά βρίσκονταν έξω κι έπαιζαν παιχνίδια. Είχα το συνήθειο να γράφω τραγούδια σχετικά με τα πράγματα που έβλεπα...». Αυτό ενδεχομένως εξηγεί το γιατί η μουσική μοιάζει να κυλάει στις φλέβες αυτής της ευαίσθητης, καλλιτεχνικής φυσιογνωμίας. Εγώ έχω την πεποίθηση ότι το καλύτερο τραγούδι του Molina δεν το έχουμε ακούσει. Το είπε κάπου, κάποτε, σε μια παρέα, τραγουδώντας προτάσεις που του έρχονταν στο κεφάλι εκείνη τη στιγμή και παίζοντας τυχαία ακομπανιαμέντα. Τόσο πηγαίο ήταν το ταλέντο του. Ούτε επίκτητο, ούτε κληρονομημένο...



«Κανείς στην οικογένειά μου δεν έπαιζε μουσική. Οι γονείς μου είχαν μία κιθάρα πεταμένη στο σπίτι σε κακή κατάσταση. Έμαθα μόνος μου να παίζω τα πολύ βασικά, ακούγοντας ραδιόφωνο.» Ο Molina δεν χρειαζόταν, άλλωστε, κάτι παραπάνω από τα πολύ βασικά. Παρόλα αυτά, η κιθάρα δεν ήταν το πρώτο προ-εφηβικό του πάθος. «Όταν είχα αρκετά λεφτά να αγοράσω ηλεκτρική κιθάρα, αγόρασα μπάσο. Έπαιζα ένα τραγούδι των Black Sabbath πολύ δυνατά. Τραντάζονταν οι τοίχοι. Ήμουν δώδεκα χρονών. Ήταν ένας τύπος που έκανε μαθήματα drums στη διπλανή αίθουσα και αναγκάστηκαν να σταματήσουν. Αποδείχθηκε τελικά ότι γνωριζόμασταν με αυτόν. Ξεκινήσαμε ένα συγκρότημα εκείνη ακριβώς τη στιγμή.» Για την ιστορία, το όνομα του συγκροτήματος ήταν Spine Riders.

Κάπως έτσι ξεκίνησε η μουσική του καριέρα, αν και προέκυψε πολύ πιο μοναχική απ’ ό,τι στα πλαίσια ενός συγκροτήματος. Είτε υπό το όνομα Songs: Ohia, είτε Magnolia Electric Co., είτε solo, το μυαλό και η ψυχή ήταν αποκλειστικά αυτός. Κανείς άλλος. Γι' αυτό και όριζε κατά βούληση τη μουσική τους κατεύθυνση, η οποία ήταν κατά βάση νοσταλγική. Άλλοτε ζοφερή, άλλοτε ερωτική, πάντα συναισθηματικά μεστή. Ο ίδιος δήλωνε ότι δεν τον ένοιαζε ποτέ να είναι άνθρωπος των καιρών του, γιατί τα μουσικά του είδωλα είχαν αντέξει στο χρόνο, πέρα από μόδες και ρεύματα. Μιλάμε για καλλιτέχνες όπως οι Richard Thompson, Van Morrison, Neil Young, Townes Van Zadt, Willie Nelson και πολλοί άλλοι...

Αν και αντιμετώπιζε τη ζωή με πραότητα, είναι καταφανές, τόσο από τη μουσική του όσο και από το τέλος του, ότι η ζωή του Molina κάθε άλλο παρά σπαρμένη με ροδοπέταλα ήταν. Η σύνθεση τραγουδιών εν είδει προσωπικής κάθαρσης (και δικής του και του ακροατή) λειτουργούσε άψογα ως ένα σημείο. «Δεν μπορώ να πω ότι περνούσα ωραία όταν ήμουν παιδί. Και για κανένα λόγο δεν περνούσα ωραία όταν ήμουν έφηβος. Όταν καταθλίβομαι πολύ, απλά προσπαθώ να δουλέψω περισσότερο. Γιατί αν δεν δουλεύω, είμαι άχρηστος. Δεν μπορώ να κάνω τίποτα.»



«Δένομαι με οποιαδήποτε μουσική έχει πραγματικά πολλή πνευματικότητα. Μπορεί να με πετύχει κανείς σε πολλές εκκλησίες στο μέσο της εβδομάδας, απλά να κάθομαι εκεί και να ακούω τη μουσική. Αν υπάρχει γραμμένη η συλλογή ύμνων, τραγουδάω κιόλας. Αλλιώς απλά ακούω. Το προτιμώ από το να βάλω να ακούσω κάποιον δίσκο. Αν αυτό που ακούω βγάζει ευλάβεια, μου αρκεί, δεν χρειάζεται να πιστεύω σε αυτά που λέει.» Αυτή η, σχεδόν, θρησκευτική ευλάβεια που διακατέχει όσους ακούν τις μουσικές του Molina και μπαίνουν μέσα στον ταυτόχρονα καταπραϋντικό και καταθλιπτικό κόσμο του, όπου κυριαρχεί η απογοήτευση, μα και το ξεπέρασμα αυτής, είναι που χαρακτηρίζει τη μουσική του. Είτε υπάρχουν, είτε δεν υπάρχουν στην καθημερινότητά σου τα συναισθήματα για τα οποία τραγουδάει, εσύ απλά τα βιώνεις όπως ο ίδιος μέσα σε μια εκκλησία.

Τα προβλήματα της τόσο (ίσως υπερβολικά) ταλαντούχας προσωπικότητας του Molina βγήκαν στην επιφάνεια το 2009. Τρεις μέρες πριν την έναρξη της περιοδείας του με τον Will Johnson για τον δίσκο συνεργασίας τους, "Molina And Johnson", η περιοδεία ακυρώθηκε με τους υπεύθυνους να επικαλούνται «λόγους υγείας» του Molina. Έπειτα, ο Molina αποσύρθηκε από τα μουσικά δρώμενα και τα ίχνη του χάθηκαν. Δημοσίευμα της οικογένειάς του στη δισκογραφική του, το 2011, αποκάλυπτε ότι βρισκόταν σε νοσοκομεία τα τελευταία δύο χρόνια για μια ασθένεια που δεν ήθελε να κατονομάσει. Ωστόσο, δήλωναν ότι ανάρρωνε και ότι ζούσε σε μια φάρμα στη West Virginia εκτρέφοντας ζώα, σε κακή οικονομική κατάσταση. Μάλιστα, υπήρχε και λογαριασμός στο PayPal για όποιον ήθελε να τον βοηθήσει με μια μικρή δωρεά.



Τελικά, πρόλαβε μόνο να κυκλοφορήσει ένα solo δίσκο παλιών ηχογραφήσεών του το 2012, πριν φύγει από τη ζωή στις 16 Μαρτίου 2013. Όπως αποκαλύφθηκε, η ασθένεια που τον ταλαιπωρούσε δεν ήταν άλλη από τον αλκοολισμό. Ο συμπαίκτης του στους Magnolia Electric Co., Jason Groth, δηλώνει ότι «η περίεργη σχέση του Molina με το μπουκάλι ξεκινάει από το 2003.» Η ιστορία του Molina τελείωσε με τον πλέον θλιβερό τρόπο. Αυτό που μένει στον απόηχο είναι μια ταλαιπωρημένη, ευγενική ψυχή, τα πραγματικά προσωπικά προβλήματα της οποίας ποτέ δεν θα μάθουμε. Στην πραγματικότητα, όμως, αυτό που μένει είναι ένας καλλιτέχνης που έγραψε μερικές από τις πιο συναισθηματικές μουσικές που έχουν γραφτεί και που, δίχως αυτές, η ύπαρξή του δεν θα σήμαινε τίποτα, όπως τόνιζε ο ίδιος. Τα παρακάτω δέκα τραγούδια από δέκα κυκλοφορίες είναι ο αποχαιρετισμός μας προς αυτόν τον μεγάλο άνθρωπο, ο οποίος θα είναι πάντα εκεί, στις δύσκολες στιγμές, όταν τον χρειαστούμε, να μας τραγουδάει.

Όπως λέει και ο τίτλος τραγουδιού του, από το "Didn't It Rain"... Cross the road, Molina.

		10   "Cabwaylingo" (από το "Songs: Ohia", 1997) «Against the smell of rope through pulley sing / There are fewer greater losses known» Ντεμπούτο για τους Songs: Ohia με το χρώμα που ταιριάζει άψογα στη μουσική τους. Ο ομώνυμος δίσκος τους είναι γνωστός και ως “the black album”. Το όνομα με το οποίο αποφάσισε να βγει στη δισκογραφία ο Molina είναι εμπνευσμένο από την πατρίδα του, το Ohio, και το ενδημικό δέντρο της Χαβάης, ʻōhiʻa lehua. Όση παραγωγή υπάρχει, σου δίνει την αίσθηση ενός ανθρώπου που παίζει κιθάρα στο δωμάτιό του. Καταλαβαίνεις πότε κινείται νευρικά και πότε απομακρύνεται από το μικρόφωνο. To "Cabwaylingo" είναι γρήγορο και πιασάρικο για τα δεδομένα του, αλλά υπέροχα νοσταλγικό.
		9   "An Ace Unable To Change" (από το "Impala", 1998) «Deny I am losing in a crowded room / to a gambler in a crown of thorns / Tonight I am down to my soul» Δεύτερη δισκογραφική απόπειρα για τον Molina το "Impala" και πρώτη στην οποία δεν ηχογραφεί μόνος, αλλά με τη συνεισφορά του Geof Comings (Party Girls). Το "Impala" αρχικά είχε κυκλοφορήσει ως "Happy Go Lucky", τίτλος κατ' ευφημισμόν, αφού μόνο χαρούμενα πράγματα δεν πραγματεύεται. Το εξαιρετικό "An Ace Unable To Change" περιγράφει με τις σκοτεινές μουσικές του την εσωτερική πάλη ενός ανθρώπου βυθισμένου σε πάθη όπως ο τζόγος.
		8   "How To Be Perfect Men" (από το "Axxess & Ace", 1999) «My ghost and I in our grave will lie / and we'll read that plan / on how to be perfect men» Το "Axxess & Ace" ο Jason Molina το ηχογράφησε μαζί με ντόπιους μουσικούς του Chicago, όπως η Edith Frost. Στο εξώφυλλο βλέπουμε τη φωτογραφία ενός κοσμήματος-καρδιά που είναι, πιθανότατα, κομμένο στη μέση. Μέσα στην απλότητά του, περιγράφει στην εντέλεια τις ιστορίες για ραγισμένες καρδιές που μας παρουσιάζουν οι Songs: Ohia. Στο "How To Be Perfect Men", ο Molina ειρωνεύεται, φωνάζοντας ότι οι τέλειοι άντρες δεν πρέπει ποτέ να ζηλεύουν ή να απελπίζονται.
		7   "Lioness" (από το "The Lioness", 2000) «It is for me the eventual truth / of that look of the lioness to her man across the Nile» Το "The Lioness" είναι ένας από τους δύο καλύτερους δίσκους που έχει γράψει ο Molina. Η μελαγχολία είναι πιο πυκνή και από τον εξωγήινα βαθύ μωβ ουρανό πίσω από τους φοίνικες του εξωφύλλου. Δίσκος για ειδικές αποστολές και μόνο για τις δύσκολες ώρες, απαιτεί προσοχή στη χρήση του. Όποιο τραγούδι και να διάλεγα από εδώ, θα έπεφτα μέσα. Είτε είναι το εξαιρετικό ομώνυμο "Lioness", είτε το "Tigress", είτε το εξωπραγματικά όμορφο "Coxcomb Red" για κάποια μαυρομάτα κοκκινομαλλούσα που του ράγισε την καρδιά.
		6   "Didn't It Rain" (από το "Didn't It Rain", 2002) «If they think you got it they're going to beat it out of you / with work and debt whatever all else there is / you got to watch your own back» Το "Didn't It Rain" είναι το έκτο και τελευταίο στούντιο άλμπουμ των Songs: Ohia. Το όνομά του το πήρε από ένα παραδοσιακό gospel τραγούδι που μιλάει για τον μεγάλο βιβλικό κατακλυσμό. Ακριβώς όπως ο κατακλυσμός ήταν υπόσχεση για ολοκληρωτική καταστροφή και αισιοδοξία για ριζική αναγέννηση, έτσι και τα κομμάτια του συνδυάζουν το λευκό με το μαύρο, σχηματίζοντας κάτι που απέχει κατά πολύ από το γκρίζο. Το ομώνυμο οχτάλεπτο κομμάτι με τα γυναικεία φωνητικά ξεχωρίζει. Ακολουθούν, όμως, κατά πόδας τα "Cross The Road, Molina", "Steve Albini's Blues" και φυσικά το "Blue Chicago Moon".
		5   "My Donal" (από το "Amalgamated Sons Of Rest", 2002) «My donal he works on the sea / on the waves that blow wild and free» Είναι εντελώς περιττό να πούμε ότι από τη «συγχώνευση» δύο ειδημόνων του σκοταδιού στην κλασική / ακουστική κιθάρα, δεν περιμέναμε τίποτα λιγότερο από έναν δίσκο σαν αυτόν. Ο Jason Molina ένωσε τα συναισθήματά του με αυτά του τεράστιου Will Oldham, ή αλλιώς Bonnie 'Prince' Billy, για να σχηματίσει τους Amalgamated Sons Of Rest. Καρπός αυτής της συνεργασίας ήταν ένας μόνο δίσκος, ο οποίος περιέχει το υπέροχα υπνωτιστικό "My Donal".
		4   "Farewell Transmission" (από το "Magnolia Electric Co.", 2003) «A farewell transmission / Long, dark blues / Listen...» Για πολλούς, το "Magnolia Electric Co." ήταν η τελευταία δουλειά των Songs: Ohia. Παρόλα αυτά, το όνομα "Songs: Ohia" αναφέρεται μόνο σε διαφημιστικό αυτοκόλλητο στη ζελατίνα του CD, οπότε εμείς εδώ θα δεχθούμε τον εν λόγω δίσκο σαν το ομώνυμο ντεμπούτο του δεύτερου καλλιτεχνικού προσωπείου του Molina, των Magnolia Electric Co. Πρόκειται για τον έτερο εκ των δύο καλύτερων δίσκων που έχει κυκλοφορήσει ποτέ και, κατά την ταπεινή μου άποψη, μπαίνει στο Top 10 της δεκαετίας. Κατά τη διάρκεια των 7 λεπτών και 22 δευτερολέπτων που διαρκεί το "Farewell Transmission", είμαι σίγουρος ότι είναι το καλύτερο κομμάτι του κόσμου.
		3   "The Dark Don't Hide It" (από το "What Comes After The Blues", 2005) «The world was empty on the day when they made it / but heaven needed someplace to throw all the shit» Πρόκειται για τον πρώτο δίσκο που συμμετέχει το touring lineup των Magnolia Electric Co., οι οποίοι από τούδε και στο εξής θα έχουν περισσότερο την αίσθηση συγκροτήματος στη μουσική τους. Ο Molina κρατά πια το πρωταρχικό του ύφος για τις δύο solo δουλειές του, οι οποίες ήταν άκρως κλειστές και ενδοσκοπικές. Το "The Dark Don't Hide It" είναι από τα πιο χαρούμενα, από μουσικής άποψης, κομμάτια που έχει γράψει ο Molina, αλλά στιχουργικά, προφανώς, δεν συμβαίνει το ίδιο.
		2   "Memphis Moon" (από το "Fading Trails", 2006) «Tea for two stars falling from the Memphis sky» Το "Fading Trails" του 2006 είναι συλλογή κομματιών από τέσσερα session ηχογραφήσεων. Οι Magnolia Electric Co. δείχνουν να έχουν βρει ηχητικά το μονοπάτι που θέλουν να ακολουθήσουν. Indie rock, με τη μελαγχολία και τη σπίθα του songwriting του Molina και το τεράστιο ατού της φανταστικής φωνής του. Το αποτέλεσμα είναι για ακόμη μια φορά πολύ καλό, συν το ότι σιγά-σιγά αρχίζουν να αποκτούν όλο και περισσότερο κοινό. Το "Memphis Moon" είναι μια υπέροχη μπαλάντα που ακολουθεί τα κλισέ και ξεφεύγει χάρη στα στοιχεία που μόλις αναφέραμε.
		1   "Song For Willie" (από το "Josephine", 2009) «And a rambler carries always all his sins / but what ways him down are all the questions now / that the lord's quit asking» Το "Josephine" είναι το κύκνειο άσμα των Magnolia Electric Co. Το "Song For Willie" το έγραψε ο Molina σαν φόρο τιμής σε ένα από τα μουσικά του είδωλα, τον Willie Nelson. Όταν έμαθε ότι ένας συνεργάτης του, ο Daniel McAdams, θα έφτιαχνε το εξώφυλλο του νέου δίσκου του Nelson, ο Molina τον παρακάλεσε να του δώσει να ακούσει τον δίσκο και το κομμάτι. «To "Song For Willie" πιστεύω ότι είναι το καλύτερο τραγούδι που έχω γράψει ποτέ», είχε πει ο Molina. «Εγώ του το έστειλα. Είτε το ακούσει ποτέ, είτε όχι, δεν έχει πια σημασία...»

Υ.Γ.: Μπορείτε να ακούσετε την playlist των 10 κομματιών εδώ.