Galway International Arts Festival: Tinariwen, Elikya @ Heineken Big Top, Galway, Ιρλανδία, 16/07/19

Μεσοκαλόκαιρο και ζεστές θερμοκρασίες σε όλον τον «κανονικό» κόσμο αλλά εδώ είναι Ατλαντικός, δεν είναι παίξε-γέλασε. Τρίτη 16 Ιουλίου και το θερμόμετρο δεν ξεπέρασε τους 18 βαθμούς, ενώ εμείς λέμε κι ευχαριστώ που τουλάχιστον η μέρα δεν ήταν βροχερή. Κουβαλώντας στην πλάτη έναν ακόμα κρύο και υγρό χειμώνα, τίποτα δεν μοιάζει πιο καλοδεχούμενο από το αφρικάνικο blues των σπουδαίων Tinariwen. Απόψε θα αναμετρηθεί η αιώνια σκόνη της ερήμου με τις αιώνιες καταιγίδες και κατηφορίζουμε προς την φεστιβαλική περιοχή με την ελπίδα η ψυχή να ξαλαφρώσει.

Το φεστιβάλ

Το Galway είναι μια μικρή πόλη 80.000 κατοίκων, χτισμένη στο δυτικό άκρο της Ιρλανδίας πάνω στον Ατλαντικό Ωκεανό. Παρά το μέγεθος της όμως, θεωρείται ίσως η πρωτεύουσα των τεχνών στην χώρα και είναι ξακουστή για τα ποιοτικά και πολύ άμεσα προς το κοινό φεστιβάλ της. Κορυφαίο στην ιεραρχία και η πιο αναμενόμενη καλλιτεχνική στιγμή στο καλεντάρι είναι το Galway International Arts Festival.

Κάθε χρόνο το φεστιβάλ αυτό διαρκεί 15 μέρες στο δεύτερο μισό του Ιούλιου και η πόλη μετατρέπεται σε ένα μεγάλο venue. Κάθε μέρα διαδραματίζονται δεκάδες events που αφορούν θέατρο, μουσική, όπερα, χορό, εικαστικές τέχνες, street arts και γενικώς ότι μπορεί να βάλει ο νους. Ισορροπώντας άψογα ανάμεσα σε καθιερωμένους και forward-thinking νέους δημιουργούς, καθώς και ανάμεσα σε Ιρλανδούς και διεθνείς καλλιτέχνες, το Galway International Arts Festival οφείλει να συγκαταλέγεται στα πιο ανθρώπινα, γλυκά και ποιοτικά φεστιβάλ της Ευρώπης.

Στο μουσικό κομμάτι φέτος δεσπόζουν τα ονόματα των Macy Gray, Orbital, Bell X1, Joan As Police Woman, Villagers και πολλών ακόμα. Η πιο αναμενόμενη συναυλία του φεστιβάλ είναι με διαφορά αυτή των Saving Grace, της νέας μπάντας του Robert Plant, που θα εμφανιστούν σε ένα κοινό 200 ατόμων σε μια εκκλησία... Έγινε sold out σε 3,5 δευτερόλεπτα και δυστυχώς δεν θα μπορέσουμε να μπούμε μέσα ούτε με βύσμα τον Ιησού Χριστό. Οι Tinariwen πρέπει να μας ξαλαφρώσουν απόψε κι από αυτό!

Το live

Πλάι στον ορμητικό ποταμό Corrib και ακριβώς δίπλα από τον επιβλητικό καθεδρικό ναό της πόλης, έχει στηθεί η μεγάλη μπλε τέντα που αποτελεί το Heineken Big Top. Φτάνω νωρίς για να διαπιστώσω ότι οι ρυθμοί προσέλευσης είναι ανησυχητικά ήρεμοι. Παρ' όλα αυτά, το κοινό που αράζει στο γρασίδι ή πιάνει θέση κοντά στην σκηνή είναι από τα πιο ετερόκλητα που έχω δει: teenagers, hippies όλων των ηλικιών, γονείς με παιδιά, μεταλλάδες, παππούδες, κυρίες με φορέματα, γενικώς όλοι είναι χαλαροί και ό,τι να 'ναι. Καλό σημάδι.

Η ώρα είναι 20:20 και στο stage ανεβαίνει το support σχήμα των Elikya. Πρόκειται για μια μπάντα που αποτελείται από μουσικούς από το Congo, εδρεύουν όμως στην Ιρλανδία και δραστηριοποιούνται τόσο μουσικά όσο και εκπαιδευτικά, προωθώντας την παραδοσιακή μουσική του Congo αλλά και τον χορό. Το κοινό δεν ξεπερνάει τα 500-600 άτομα εκείνη την ώρα, σκοπεύει όμως να περάσει καλά. Ξεκινούν το σετ τους με μια απίθανη ψυχεδελική φανκιά που θυμίζει εκείνες τις ανεπανάληπτες μπάντες των '70s κι εγώ βρίσκομαι νωρίς - νωρίς να χαζεύω το τρομερό rhythm section.

Όλο το ζουμί του show τους βρίσκεται βέβαια στους δυο τραγουδιστές/χορευτές, οι οποίοι ξεσηκώνουν το κοινό με τα χορευτικά και με το τρελό κέφι τους. Τα κομμάτια που ακολουθούν - ρούμπες, σάλσες και τα συναφή - μοιάζουν περισσότερο με εκτεταμένα jams που δίνουν τον χρόνο στους frontmen να «παίξουν» με τον κόσμο, μαθαίνοντας μας χορευτικές φιγούρες. Σε στιγμές έμοιαζε σαν το κοινό να έκανε aerobic ασκήσεις με συνοδεία καλής live μουσικής. Κάτι ανάμεσα σε μουσική, χορό και χαβαλέ, ο κόσμος για πενήντα λεπτά πέρασε καλά, διασκέδασε και χειροκρότησε ζεστά τους Elikya και το κεφάτο ethnic τους. Σπάσαμε και τα άλατα της ημέρας κάνοντας λίγο αεροβική, πειράζει;

Μετά από μία πολύ σύντομη αναμονή, οι αντάρτες Τουαρέγκ από το Mali ανεβαίνουν στην σκηνή, στην αρχή σαν κουαρτέτο, φορώντας όλοι τις ενδυμασίες της ερήμου. Αν και κάτω από την τέντα θα μπορούσαν να χωρέσουν άνετα γύρω στους 3000 ανθρώπους, το κοινό ήταν λίγο παραπάνω από τους μισούς. Ταυτόχρονα όμως, είναι απολύτως εμφανές ότι ο κόσμος που έχει έρθει να δει τους Tinariwen δεν αποτελείται από περαστικούς. Αντιθέτως, πρόκειται για μια εκατέρωθεν φιλική σχέση (οι Tinariwen έχουν ξαναεμφανιστεί στο παρελθόν εδώ) ανάμεσα σε οικείους. Εκπληκτικά vibes κατακλύζουν τον χώρο από το πρώτο δευτερόλεπτο κι όταν στο δεύτερο τραγούδι εμφανίζεται στην σκηνή η απόλυτη μορφή και ιδρυτής της μπάντας Ibrahim Ag Alhabib - ο μόνος με το πρόσωπο ξεσκέπαστο - το πλήθος αλαλάζει.

Αυτό που ακολουθεί για τα επόμενα 90 λεπτά είναι κάτι που δύσκολα περιγράφεται γιατί βασίζεται εν πολλοίς στο βίωμα που ξυπνάει ενώ η μουσική των Tinariwen ακούγεται ζωντανά εκατό φορές καλύτερη από το cd. Το κουιντέτο βουτάει βαθιά στο μεθυστικό του trip και η σκόνη από την Σαχάρα μοιάζει να σκεπάζει το εκστασιασμένο πλήθος. Έχω ακούσει πολλά πράγματα στη ζωή μου που παλεύουν να ακουστούν ψυχεδελικά και ταξιδιάρικα. Οι Tinariwen όμως δεν χρειάζεται να παλέψουν για τίποτα γιατί απλώς είναι όλα αυτά τα πράγματα και οι μνήμες που κουβαλούν στα τραγούδια τους είναι αληθινές.

Περίμενα περισσότερα κιθαριστικά παιχνιδίσματα αλλά έκανα λάθος. Ένα ελαφρύ wah-wah ακούστηκε μόνο δυο-τρεις φορές αλλά έτσι κι αλλιώς τα blues των Tinariwen δεν χρειάζονται εφφέ και κορυφώσεις. Ο τέλειος και πεντακάθαρος ήχος αποκαλύπτει τα εκπληκτικά fingerstyle παιξίματα από τις δύο - συνήθως - κιθάρες ενώ το ρυθμικό κομμάτι της μπάντας μοιάζει να μην ξεφεύγει ούτε δευτερόλεπτο από το θολό, μαστουρωμένο του mood. Ο κόσμος δεν σταματάει στιγμή να χορεύει, να κλείνει τα μάτια και να ουρλιάζει ανάμεσα στα τραγούδια, σ‘ ένα σκηνικό που πρέπει να πλησιάζει και ίσως ξεπερνάει αυτό που μας μετέφερε ο Αντώνης Αντωνιάδης από την Αθήνα.

O Alhabib μοιράζεται τον ρόλο του main frontman με τον άλλο παλιό του σχήματος Alhassane Ag Touhami, ο οποίος εναλλάσσει ηλεκτρική και ακουστική κιθάρα. Οι νεότεροι του σχήματος στα κρουστά (djembe κι ένα είδος tabla) και στην ηλεκτρική είναι συνεπείς στα παιξίματα τους, ενώ ο φανταστικός αριστερόχειρας μπασίστας περνάει εμβόλιμα δύο σύντομα σόλο που θα έκαναν και τον Geezer να ζηλέψει.

Μετά από μπόλικα τραγούδια που όλα ακούγονταν σαν ένα και μοναδικό γιγάντιο soundtrack (ανάμεσα τους και ορισμένα από το επερχόμενο άλμπουμ τους "Amadjar"), το "Kel Tinawen" έρχεται να αποτελειώσει το κανονικό σετ. Ακολουθούν μερικές από τις δυνατότερες επευφημίες που έχω ακούσει ποτέ σε live και η μπάντα επιστρέφει για ένα θριαμβευτικό encore τριών τραγουδιών και το "Chaghaybou" να ρίχνει την αυλαία. Η πεντάδα υποκλίνεται και αποχωρεί με την ίδια ταπεινότητα και το ίδιο χαμόγελο όπως εμφανίστηκε και όλοι εμείς οι ταλαίπωροι δυτικοί έχουμε απομείνει με ένα χαζό χαμόγελο για την κλεμμένη μαγεία που ζήσαμε.

Δεν ξέρω πόσος κόσμος καταλαβαίνει την σπουδαιότητα των Tinariwen. Εγώ πάντως βλέποντας τους για πρώτη φορά, μπορώ να επιβεβαιώσω ότι η συναυλία ήταν κατά πολύ ανώτερη από αυτό που περίμενα και προτρέπω καθέναν που συμπαθεί ή γουστάρει την μουσική τους να επιδιώξει να τους δει ζωντανά. Η ψυχή θα ταξιδέψει.

Κατευθυνθήκαμε όλοι στην έξοδο κι ήταν σίγουρο ότι απόψε η έρημος κατατρόπωσε των ωκεανό. 

Φωτογραφίες: Αντώνης Καλαμούτσος