Λεωνίδας Μπαλάφας

Ποτέ δεν συμπάθησα ιδιαίτερα το φολκλορισμό και τα πολιτιστικά δρώμενα, κυρίως επειδή επικεντρώνονται στην αναπαραγωγή των παραδοσιακών στοιχείων στην αμιγή, ανόθευτη μορφή τους, με μία διάθεση απόλυτης ωραιοποίησης, σε τέτοιο βαθμό που κάθε παρεμβολή πολύ πιθανό να θεωρηθεί βλασφημία, μη, φτου φτου, ξέρετε τώρα. Σε αυτήν την κατηγορία σίγουρα δεν ανήκει ο Λεωνίδας Μπαλάφας.

Κάποιοι πιθανόν να τον θυμούνται ως τον νικητή ενός μουσικού τηλε-ριάλιτι, σε καμία, όμως, περίπτωση δεν είχε την ίδια εξέλιξη με τους περισσότερους που ξεπήδησαν από αντίστοιχα show. Ενώ τα πρώτα του άλμπουμ κινήθηκαν σε πιο rock, jazz και swing ύφος, η συνέχεια ανήκει ξεκάθαρα στον πειραματισμό με τους παραδοσιακούς ήχους.

Κάπου εδώ έρχεται και το έβδομο άλμπουμ του Μπαλάφα, όπου συγκεντρώνεται ένα πλήθος μουσικών στοιχείων από διάφορες περιοχές της Ελλάδας και αναμειγνύεται με σύγχρονα όργανα. Με επιρροές από την Κρήτη, τη Θράκη κι από εκεί στην Ήπειρο και τη Θεσσαλική γη, ο Λεωνίδας συνέλεξε όλες αυτές τις ψηφίδες της δημοτικής παράδοσης και τις έστησε έξυπνα πάνω σε μοντέρνες φόρμες. Ολόκληρος ο δίσκος εκπέμπει τον σεβασμό του καλλιτέχνη προς το υλικό που τον ενέπνευσε, μακριά από τις «ιερές», και όποιες άλλες ερμηνείες της λαϊκής μουσικής τη βλέπουν ως ένα στατικό στον χρόνο σύνολο, αφού εδώ μπλέκεται όμορφα με όσες τάσεις είχαν απασχολήσει τον τραγουδιστή τα προηγούμενα χρόνια και πλέον έχουν ριζώσει στον ήχο του.

Από τα χάλκινα στο εισαγωγικό «Λίκνο», το βαρύ κλαρίνο και τα πολυφωνικά της ηπειρώτικης κληρονομιάς, μέχρι το τσάμικο ρυθμό στη «Βοσκοπούλα», τον μικρασιάτικο αέρα και το καταληκτικό «Ζυγαριά», με τον σπουδαίο Ψαραντώνη στα φωνητικά, το «Λίκνο» προσπαθεί να μας οδηγήσει στις προγονικές μας ρίζες. Αν έχουμε να διδαχτούμε κάτι από τη διαχρονικότητα της εθιμικής μουσικής, αυτό είναι η δωρικότητα και η ειλικρίνεια, όπως την αποπνέει το μέτρο, οι συνθέσεις και η ορχηστρική οικονομία, κάτι το οποίο, με ειρωνικό τρόπο, φαίνεται να ξεχνούν οι περισσότεροι απ’ όσους σήμερα θεωρούνται συνεχιστές του δημοτικού τραγουδιού. Η γλώσσα είναι εξίσου απλή, όμοια με εκείνη των παραλογών και των μαντινάδων που άκουγες κάποτε από κατοίκους της επαρχίας και οι στίχοι αγγίζουν θέματα ζωτικά αλλά τόσο μα τόσο καθημερινά κι επίκαιρα, μακριά από υποκριτική νοσταλγία και διδακτισμούς.

Το «Λίκνο» θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ακόμη βήμα για τη σταδιακή εγκόλπωση του παραγνωρισμένου παραδοσιακού ήχου. Επιστροφή στις ρίζες λοιπόν, όχι σαν χιλιοφορεμένο μότο αναζήτησης της μακρινής καταγωγής και τοπικιστικής εμμονής με αυτή, αλλά μέσω της επαφής με την αυθεντικότητα, την περιέργεια, την πηγαία αγαλλίαση, κομμάτια του φυσικού ανθρώπου που έχουν δυστυχώς απολεσθεί. Ο Λεωνίδας Μπαλάφας βάζει το λιθαράκι του στη νέα folk ελληνική μουσική και το καινούργιο άλμπουμ του αποτελεί μια καλή αφορμή για να βρεθούμε στο καθιερωμένο ραντεβού.