King Crimson

In The Court Of The Crimson King

Island (1969)
Από τον Αντώνη Καλαμούτσο, 10/10/2019
Χρυσό Ιωβηλαίο για έναν από τους θεμέλιους λίθους του progressive rock κι ένα από τα πιο ιστορικά ντεμπούτα όλων των εποχών
Πώς βαθμολογείτε το δίσκο;

Όταν το ντεμπούτο των King Crimson "In The Court Of The Crimson King" κυκλοφόρησε στις 10 Οκτωβρίου του 1969, κανείς ίσως δεν θα μπορούσε να προβλέψει ότι πέντε δεκαετίες μετά, το άλμπουμ αυτό θα ήταν τόσο ιστορικό κι επίκαιρο. Έχουν γραφτεί αμέτρητες λέξεις όλα αυτά τα χρόνια και υπάρχουν πολλοί που πιστεύουν ότι αποτελεί το πρώτο, το επιδραστικότερο ή και το καλύτερο progressive rock άλμπουμ όλων των εποχών, ταυτίζοντας την ημερομηνία κυκλοφορίας του με τα γενέθλια ενός ολόκληρου μουσικού είδους.

Ας δεχτούμε ότι δεν πρόκειται για το πρώτο prog rock άλμπουμ, αφού η τριετία 1967-1970 ήταν ιδιαίτερα παραγωγική γύρω από ψυχεδελικές, Canterbury και πειραματικές μπάντες σε όλην την Ευρώπη και ειδικά στο Λονδίνο, καθιστώντας μια τέτοια διάκριση σχεδόν αδύνατη. Μπορούμε όμως να πούμε ότι οι King Crimson έδωσαν σε όλο αυτό το αναδυόμενο κίνημα πολλά από τα βασικά αισθητικά του χαρακτηριστικά: μουσική με ιδιαίτερα ανεπτυγμένες τεχνικές απαιτήσεις, μεγάλες διάρκειες, πυκνές ενορχηστρώσεις, κατάργηση των συμβατικών συνθετικών δομών και διαρκές φλερτ με άλλα είδη μουσικής και ειδικότερα με την jazz και την κλασική μουσική.

Οι ίδιοι οι King Crimson ήταν παράγωγο των καλλιτεχνικών ζυμώσεων της σκηνής του Λονδίνου. Η μπάντα ξεπήδησε από τα σπλάχνα των Giles, Giles and Fripp, ενός μάλλον αποτυχημένου ψυχεδελικού pop πειράματος που έμελλε όμως να οδηγήσει στη δημιουργία του Πορφυρού Βασιλιά στις 13 Ιανουαρίου του 1969. Δίπλα στον κιθαρίστα Robert Fripp και τον ντράμερ Michael Giles βρέθηκαν οι Ian McDonald (σαξόφωνα, κλαρινέτα, φλάουτο, πλήκτρα), Greg Lake (μπάσο και φωνή) και Peter Sinfield (στιχουργός και μέλος γενικών εξωμουσικών καθηκόντων του γκρουπ). Όπως αποδείχθηκε, επρόκειτο για μια σύμπραξη κορυφαίων μουσικών και δημιουργών.

King Crimson

Όσο για το αν είναι το καλύτερο prog rock άλμπουμ που γράφτηκε ποτέ; Τέτοιες απολυτότητες μας βρίσκουν βέβαια αντίθετους αλλά είναι δίκαιο να πούμε ότι η αρτιότητα και η πληρότητα του "In The Court Of The Crimson King" συναντάται μόνο σε έργα που μάθαμε να χαρακτηρίζουμε ως αριστουργήματα. Οι πέντε συνθέσεις του δίσκου είναι όλες κλασικές κι αποτελούν τα πέντε ακλόνητα επιχειρήματα της "best prog of all time" άποψης. Πέντε συνθέσεις που η ιστορία δεν τόλμησε ποτέ να ξεχάσει.

Το "21st Century Schizoid Man" πρέπει να έσκασε σαν κεραυνός εν αιθρία στα κεφάλια και τα μυαλά των ανυποψίαστων ακροατών. Το τεράστιο κεντρικό του riff, υποστηριζόμενο από το σαξόφωνο του McDonald και τους οραματικούς στίχους του Sinfield συνέθεσαν ένα τραγούδι με πρόωρα prog fusion χαρακτήρα κι έντονους συμβολισμούς, μια μουσική και στιχουργική ματιά στο μέλλον - ένα μέλλον που μισό αιώνα αργότερα ακόμα θαυμάζει/διασκευάζει/samplάρει αυτό το προφητικό track.

Τα "I Talk To The Wind" και "Moonchild" εστίασαν σε folk τεχνοτροπίες, θέτοντας ψηλά τον πήχη σε αυτό που έμενε να μείνει ως η λυρική πλευρά του γκρουπ. Εδώ ήταν ιδιαίτερα αισθητή η σημαντική προσφορά του McDonald στα πνευστά και ειδικά του Greg Lake στα φωνητικά, η χροιά του οποίου άφησε ένα μαγικό αποτύπωμα πάνω στις μελωδίες, όντας ποιητική, δραματική και ανεξήγητα γήινη ταυτόχρονα. Το "Moonchild" κράτησε επίσης τον μισό χρόνο από τη δωδεκάλεπτη διάρκεια του για έναν αφηρημένο αυτοσχεδιασμό, σε ένα πείραμα που ακόμα δεν ήταν κεκτημένο της rock μουσικής. 50 χρόνια μετά, οι μπάντες που αυτοσχεδιάζουν κατά αυτόν τον τρόπο θεωρούνται ακόμα πειραματικές.

Οι κορυφαίες ερμηνείες του Lake πρέπει μάλλον να αναζητηθούν στα "Epitaph" και "The Court Of The Crimson King", ίσως τις δύο πιο σπουδαίες στιγμές του άλμπουμ. Και τα δύο είχαν έναν βαρύ, μελαγχολικό κι επικότροπο ύφος που ταιριάζει σε αρχαίες τραγωδίες, ενώ οι εκπληκτικοί στίχοι του Sinfield και τα δραματικά Mellotron (ακόμα ένα σήμα κατατεθέν της μπάντας) συμπλήρωσαν το παζλ με τρόπο ανεξίτηλο. Αν και το άλμπουμ συνολικά δεν είναι παρά ένα παρατεταμένο highlight, κατά την ταπεινή άποψη του γράφοντα το "Epitaph" δεν μπορεί παρά να προσμετράται ανάμεσα στα συγκλονιστικότερα τραγούδια που γέννησε ποτέ η rock μουσική σε κάθε της έκφανση.

King Crimson

Τα νέα μουσικά δεδομένα που έφερε το "In The Court Of The Crimson King" στο prog επηρέασαν άμεσα μπάντες όπως οι Genesis, εξαιτίας και της εμπορικής επιτυχίας του άλμπουμ που έφτασε στο Νο 5 των βρετανικών charts. Μεγάλη συμβολή σε αυτό είχε και η τρομερή πρώτη live παρουσία της μπάντας λίγους μήνες πριν την κυκλοφορία του άλμπουμ, στο Hyde Park μπροστά σε ένα κοινό 500.000 ανθρώπων (επρόκειτο για free concert με headliners τους Rolling Stones). Η πρόταση των King Crimson ήταν φρέσκια, κατανοητή και είχε άμεσο μουσικό και εμπορικό αντίκτυπο.

Παρόλα αυτά, το ντεμπούτο τους ήταν το πρώτο και το τελευταίο άλμπουμ των King Crimson που τους είδε να λειτουργούν σαν μπάντα ισότιμων συνθετών/δημιουργών. Δύο μόλις μήνες έπειτα από την κυκλοφορία του, οι McDonald και Giles (των οποίων η συνεισφορά ήταν ανεκτίμητη στο άλμπουμ) αποφάσισαν ότι θέλουν να παραμείνουν σε δημιουργική τροχιά γύρω από τον ρομαντισμό του folk και η οπτική του Fripp - ο αδιαμφισβήτητος main man στο εξής - ανέτειλε κι επικράτησε, βουτώντας την μπάντα σε όλο και σύνθετα, δυσνόητα ρεύματα πειραματισμού. Η ιστορία έγραψε ότι οι King Crimson διένυσαν μια μεγάλη πορεία με πολλές αριστουργηματικές στιγμές, το "In The Court Of The Crimson King" όμως παραμένει το πιο συνολικό, μελωδικό και εμπορικό άλμπουμ τους.

Πενήντα χρόνια μετά και στεκόμαστε ακόμα με δέος μπροστά σε αυτό το τεράστιο άλμπουμ. Η αθάνατη μουσική του θα προκαλεί θαυμασμό και θα γεννάει ανατριχίλες για όσο θα υπάρχουν ακροατές που αγαπούν το έντεχνο, προοδευτικό rock και το αινιγματικό, εμβληματικό του εξώφυλλο (μοναδικό εξώφυλλο που φιλοτέχνησε ποτέ ο Barry Godber) θα καλεί για πάντα το βλέμμα μας, να ατενίσει τους κόσμους και τους τρόμους που κρύβονται μέσα σε ένα από τα πιο καλλιτεχνικά άλμπουμ που γευτήκαμε ποτέ.

  • SHARE
  • TWEET