Shellac

Για να αναλύσω ποιός είναι και τι έχει κάνει ο κύριος Steve Albini, χρειάζομαι ξεχώριστο άρθρο πολλών σελίδων. Επειδή όμως, από την άλλη, το να γράψω review για τον νέο δίσκο των Shellac, χωρίς να αναφέρω το παραμικρό, θα ήταν ένα τουλάχιστον ελλιπές review, θα αναφέρω κάποια πράγματα επιγραμματικά.

Διαβόητος «μηχανικός ήχου» όπως έχει χαρακτηριστεί (και όχι παραγωγός), έγινε παγκοσμίως γνωστός σαν ο μηχανικός ηχου του "In Utero" των Nirvana αλλά εκτός από αυτό έχει επιμεληθεί εκατοντάδες άλμπουμ όπως, πολύ χαρακτηριστικά, το "Times Of Grace" των Neurosis, το "Surfer Rosa" των Pixies και πολλά άλλα από Don Caballero, Slint και Mogwai μέχρι High On Fire, Pussy Gallore και PJ Harvey. Εκτός όμως από μηχανικός ήχου, ο Albini άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του σε πολλά underground μουσικά ρεύματα από το '80 και μετά. Από την πιο βίαιη μπάντα που έβγαλε η Pigfuck σκηνή (= έτσι ονομάστηκαν από τον διάσημο μουσικοκριτικό, Robert Christgau, οι noise rock μπάντες που ξεκίνησαν στα μέσα του '80, όπως οι The Jesus Lizard, Butthole Surfers, Killdozer και άλλοι) τους Big Black οι οποίοι θεωρούνται πρωτεργάτες όχι μόνο στο noise rock φάσμα αλλά και στο industrial rock (μαζί με τους Killing Joke), αργότερα τους Rapeman και τελευταίους τους Shellac που μαζί με τους Slint διαμόρφωσαν το math rock στις αρχές του '90.

Επτά χρόνια μετά το πολύ καλό "Excellent Italian Greyhound", οι Albini, Weston και Trainer επιστρέφουν. Μπορεί επτά χρόνια να μοιάζουν πολλά (όπως άλλα επτά χρόνια είχαν μεσολαβήσει μεταξύ του "Excellent..." και "1000 Hurts") αλλά στην πραγματικότητα για έναν άνθρωπο, όπως ο Albini που έχει την κανονική του δουλειά (σαν μηχανικός ήχου ντε) και παίρνει τον χρόνο του όντας ταυτόχρονα και τελειομανής, ίσως είναι τελικά και λίγα. Βασικά και μόνο που συνεχίζει να κυκλοφορεί δίσκους, θα έπρεπε να είμαστε ευχαριστημένοι. Ειδικά όταν η αναμονή αξίζει τόσο πολύ.

Για άλλη μια φορά οι Shellac μας σοκάρουν ευχάριστα. Ξεχάστε τον βρώμικο noise ήχο των προηγούμενων άλμπουμ. Εδώ οι Shellac δημιουργούν τον πιο rock δίσκο τους. Με κρυστάλλινη και ξηρή παραγωγή, πας παραδίδουν ένα εξαιρετικό επίτευγμα, ατόφιου κιθαριστικού rock (όταν λέω κιθαριστικό rock, φανταστείτε Stooges, MC5 και τέτοια) που μαγεύει με την κάθε του νότα. Από το αλλοπρόσαλο ξεκίνημα του ομώνυμου τραγουδιού ξεκινάει ένα γαϊτανάκι, τόσο πανέμορφων όσο και μαγκιόρικων ήχων που χάρη στην καθαρότητα του ήχου αναδεικνύονται άψογα. Με μεθοδευμένες παύσεις που δημιουργούν αδημονία, ο Albini διαχειρίζεται άψογα τα σιωπηλά σημεία του δίσκου βάζοντας φωνητικά από πάνω που σηκώνουν την τρίχα. Άλλες φορές τρελαίνεται, ανεβάζει ταχύτητες και ξεσπάει εν μέσω παροξυστικών ήχων. Με καθαρόαιμα μεταλλικά περάσματα που σκορπάνε τον πανικό σε ήσυχα σημεία που τα διαδέχονται και σηκώνουν την τρίχα. Σκόρπιοι funk ρυθμοί που αναδύονται μέσα από κάποιες τρόπον τινά post-hardcore αναφορές.

Μπορεί ο Albini να είναι ο μπροστάρης χάρη στα φωνητικά του και την αριστουργηματική του κιθάρα αλλά δεν θα ήταν τίποτα χωρίς των βοήθεια των Weston και Trainer. Εντυπωσιακό είναι ότι δεν υπάρχει κάποιο lead όργανο στον δίσκο. Μπορεί να μοιάζει ότι είναι η κιθάρα αλλά αυτό οφείλεται στο ότι είναι πιο ψηλά στην παραγωγή σε σχέση με το μπάσο και τα τύμπανα. Η αλήθεια όμως είναι ότι ο Albini αφήνει χώρο και στους άλλους δύο παιχταράδες να πάρουν τα ηνία όπου χρειάζεται. Το ραδιενεργό μπάσο του Weston, για παράδειγμα, που στέκεται αγέρωχο ειδικά ανάμεσα στα κοψίματα της κιθάρας. Ή όταν σιωπούν οι πάντες και ύπουλα αυτό στέκεται στο background και προστάζει τον ρυθμό πλαισιώνοντας ιδανικά τα φωνητικά του Albini. Τα τύμπανα του Trainer δεν συμβιβάζονται ούτε με τον ρυθμό του μπάσου, ούτε ακολουθούν την γραμμή που χαράζει η κιθάρα. Ακολουθούν και αυτά τον δίκο τους μοναδικό ρυθμό, τονίζοντας εμφατικά την αντισυμβατικότητα των συνθέσεων.

Όλα τα κομμάτια έχουν τον δικό τους χαρακτήρα και λένε τη δική τους ιστορία. Ο Albini, όπως πάντοτε, παραμένει καυστικός, κυνικός και με βιτριολικούς στίχους εξιστορεί ιστορίες φόβου και παράνοιας, χρησιμοποιώντας, πάλι όπως πάντα, το ξεχωριστό του κατάμαυρο χιούμορ. Το "Gary", για παράδειγμα, που αποτελεί μια ιστορία τρέλας σε μια μικρή πολή που ο Albini πυρπολεί λεκτικά και θυμίζει κάτι ανάμεσα στο "Jordan, Minessota" και το "Bazooka Joe" από το "Atomizer" το full length ντεμπούτο των Big Black. Ή από την άλλη, την αστείρευτη ειρωνία στο "All The Surveyors", ή την εξιστόρηση της χαμένης αθωώτητας στο "Riding Bikes". Όλα τα κομμάτια του "Dude Incredible" μια μοναδική τόσο ηχητική όσο και στιχουργική αισθητική που όμοια της σπάνια συναντάμε πλέον στη rock μουσική.

Το "Dude Incredible" είναι άλλο ένα μοναδικό, από κάθε άποψη, αριστούργημα. Μπορεί η καθαρότητα του ήχου του να ξενίσει αρχικά, αλλά γρήγορα ξεπερνιέται χάρη στην αντισυμβατικότητά του, την ατόφια μαγκιά του και τη δηλητηριώδη ευφυΐα του, που ο Albini πεισματικά -σχεδόν εμμονικά, θα έλεγε κανείς- αρνείται να αποβάλλει.