Run The Jewels

RTJ4

Jewel Runners/ BMG (2020)
Από τον Αποστόλη Ζαμπάρα, 12/06/2020
Ένα μέλλον που ήρθε και ένας δίσκος, όχι απλά ανεξίτηλο αποτύπωμα της εποχής του, αλλά υποψήφιος σταθμός του ιδιώματος
Πώς βαθμολογείτε το δίσκο;

Η εποχή που κυκλοφόρησε ο τέταρτος δίσκος των Run The Jewels, γέρνει βαριά τη σκιά της πάνω του. Η φετινή χρονιά, για την αμερικανική κοινωνία, αλλά και, δυστυχώς, κατ’ επέκταση για τον υπόλοιπο κόσμο, είναι πέρα από χρονιά πανδημίας και προεδρικών εκλογών, χρονιά που προκάλεσε ένα διεθνές κύμα αντιδράσεων και διαδηλώσεων, έπειτα από μια ακόμη δολοφονία από αστυνομικό, αυτή του George Floyd.

Συνεπώς, όταν ένα από τα πιο προβεβλημένα και πολιτικοποιημένα hip hop groups των τελευταίων ετών, κυκλοφορεί νέο δίσκο, οι συνειρμοί είναι αναπόφευκτοι. Ο ρόλος της τέχνης, είναι πολυσύνθετος. Από τη στρατευμένη τέχνη, μέχρι την αφηρημένη και την καθαρά εικονοκλαστική, οι θεωρήσεις για το αν οφείλει να αποστασιοποιείται από το κοινωνικό γίγνεσθαι, διαφέρουν. Η περίπτωση των Run The Jewels, φαντάζει λίγο πολύ ξεκάθαρη.

Στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, όταν ο Michael "Killer Mike" Render και ο Jaimie "El-P" Meline γνωρίστηκαν και αποφάσισαν να συνεργαστούν, τα προγνωστικά σχετικά με το αποτέλεσμα ήταν δυσοίωνα. Τόσο όμως ο solo δίσκος του Killer Mike, "R.A.P. Music", σε παραγωγή του EL-P, όσο και η μετέπειτα συμμετοχή του στο "Cancer 4 Cure" του δεύτερου, έχοντας απολαύσει και τα δυο ευρεία αποδοχή, έβαλαν το νερό στο αυλάκι. Το ομώνυμο ντεμπούτο των Run The Jewels το 2013, ήταν γεγονός.

Η πολεμική ρητορική του Killer Mike συγκρούστηκε σαν τρένο με την πειραματική φύση και τον σουρεαλισμό του EL-P

Κανείς από τους δυο τους δεν εμφανίστηκε στο προσκήνιο με το εν λόγω project. Δραστηριοποιούνταν για χρόνια στις υπόγειες σκηνές της Ατλάντα και της Νέας Υόρκης, με τον Killer Mike να αποτελεί ένα σεβαστό ακτιβιστή και ωμό στιχουργό, προερχόμενο από τον κύκλο των OutΚast, ενώ ο El-P ήταν, με τους Company Flow και όχι μόνο, περιζήτητος παραγωγός. Η πολεμική ρητορική του Killer Mike λοιπόν, συγκρούστηκε σαν τρένο με την πειραματική φύση και τον σουρεαλισμό του EL-P, βαθιά στις προσωπικές τους πορείες.

Ενώ το ντεμπούτο άφηνε την αίσθηση ενός mixtape, ο διάδοχός του, το 2014, τους καθιέρωσε στη σύγχρονη hip hop σκηνή. Η χημεία τους αξιομνημόνευτη, ενώ ο τρόπος που συνδύαζαν αυστηρή κοινωνική κριτική, με ψυχεδελική ευφράδεια λόγου, υπό τις άψογες παραγωγές του El-P, τους προσέδωσε μια αναγνωρίσιμη ταυτότητα. Η ισορροπία της αλληλοσυμπλήρωσής τους, οδήγησε την μπάντα σε μια, πρωτόγνωρη για τα δεδομένα των μελών της, καταξίωση.

Ανάμεσα σε τηλεοπτικές σειρές, ταινίες, παιχνίδια, και δημόσιες τοποθετήσεις, κυκλοφόρησε το "Run The Jewels 3", ένας από τους καλύτερους δίσκους της περασμένης δεκαετίας για τον γράφοντα, που τους βρήκε στην πιο εξωστρεφή στιγμή τους. Επιπρόσθετα, η ανάμειξή τους στην πολιτική σκηνή με την πολύπλευρη υποστήριξη τόσο του Black Lives Matter όσο και του Bernie Sanders, τους είχε μετατρέψει, ειδικά τον Killer Mike, σε μια φωνή που απασχολούσε όλο και περισσότερο κόσμο.

Όλα συνηγορούν στον χαρακτηρισμό του νέου τους πονήματος, ως επείγον και ζωτικό. Μάλιστα, λίγο πριν το κυκλοφορήσουν ξανά δωρεάν, ο Killer Mike έβγαλε μια συναισθηματική ομιλία στην Ατλάντα σχετικά με τις διαδηλώσεις που διεξάγονταν εκεί, φανερώνοντας, τόσο την ηπιότερη ρητορική του σε σχέση με τους στίχους του, όσο και την ένδεια ενός συστήματος που δεν απήχησε ποτέ πραγματικά τις ανάγκες και τις διεκδικήσεις της Μαύρης κοινότητας. Στον αντίποδα είναι γνωστά, ο, εν τέλει, συστημικός χαρακτήρας του Bernie Sanders, η διάθεση του Killer Mike, επηρεασμένη από το οικογενειακό του περιβάλλον, να μην απαξιώσει το αστυνομικό σώμα και η προσκόλληση του σε καπιταλιστικές οικονομικές θεωρήσεις.

Εδώ, εμφανίζονται ο «Γιάνκης και ο Γενναίος», ο Michael και ο Jaimie, το όπλο και η γροθιά, οι Run The Jewels, στην πιο ορμητική και ουσιώδη κυκλοφορία τους

Φαίνεται λοιπόν πως η οργή των Run The Jewels αντηχεί πιο εκκωφαντικά από τη μερική αποκαθήλωση της πραγματικότητας. Το θέμα όμως είναι, πως το "RTJ4" ξεπερνά και τα όνειρα των πιο φανατικών του οπαδών, συμπυκνώνοντας στο μέγιστο, όσα αναζητούσαν. Το ντουέτο, πήρε τον χρόνο του και πραγματοποίησε μια κατάθεση ψυχής. Συγχωρείστε μου αυτή την υπερβολή, αλλά η συνολική αναβάθμιση, αποτελεί υπέρβαση για δυο καλλιτέχνες που νομίζαμε πως ξέρουμε το ταβάνι τους. Εδώ, εμφανίζονται ο «Γιάνκης και ο Γενναίος», ο Michael και ο Jaimie, το όπλο και η γροθιά, οι Run The Jewels, στην πιο ορμητική και ουσιώδη κυκλοφορία τους.

Το εναρκτήριο "Yankee And The Brave", ηχεί ως μια φανταστική buddy action comedy, τόσο καταιγιστικό όσο κανένα άλλο αντίστοιχό τους. Τα ψήγματα επίθεσης στην αστυνομική βία, κρυμμένα ανάμεσα στην εξέλιξη της πλοκής, προϊδεάζουν για τη συνέχεια. Οι Run The Jewels, ηχούν ωμοί όσο ποτέ. Η συνέχεια με το "Ooh La La" εμβαθύνει στην αρχική εντύπωση πως ο δίσκος θα πάρει μια κλασικίστικη τροπή, συνεπικουρούμενο από ένα εθιστικό sample του Greg Nice και ένα αξιοσημείωτο σκρατσάρισμα του DJ Premier.

Η επιρροή των υπνωτικών beats των Wu-Tang Clan και της Bomb Squad, σαφής, κάτι που θα γίνει ακόμα πιο έντονο στις διάσπαρτες αναφορές τόσο στους πρώτους όσο και στους Public Enemy. Η συμμετοχή του 2Chainz στο αλήτικο "Out Of Sight" κινείται στα αναμενόμενα επίπεδα, ενώ μέχρι τώρα η μπάντα κινείται στο γνώριμο στυλ της, απλά πιο ωμό.

We the motivating, devastating, captivating, Ghost and Rae relating product of the fuckin' '80s

Έπειτα, ο δίσκος αρχίζει να ξεδιπλώνει ύπουλα, τη φρέσκια οπτική της μπάντας. Το "Holy Calamafuck" δικαιώνει τον αυξημένο χρόνο του EL-P στον δίσκο. Φροντίζοντας με τα γνωστά πυκνά του samples και με μια χαρακτηριστική αλλαγή beat να επιβάλλει τη sci-fi οπτική του πάνω στο ιδίωμα, δημιουργεί ένα ιδιαίτερα περίπλοκο τραγούδι. Το "Goonies Vs. ET", αποτελεί χαρακτηριστική σύνθεση των RTJ, με την αλληγορική ρητορική της μπάντας να χαρίζει μερικά από τα καλύτερα verses τους έως σήμερα. Το φινάλε του δε, επιτρέπει στον Killer Mike, έχοντας για χαλί ένα αποκαλυπτικό ρυθμό, να ξεδιπλώσει το χάρισμά του.

Ain't no revolution that's televised and digitized / You've been hypnotized and Twitter-ized by silly guys/Cues to the evenin' news, make sure you ill-advised / Got you celebratin' the generators of genocide / Any good deed is pummeled, punished, and penalized

Ο κοινωνικός σχολιασμός της μπάντας, σταδιακά κορυφώνεται. Το "Walking On Snow", θα αποτελεί διαχρονικό σημείο αναφοράς των EL-P, Killer Mike. Ο πρώτος, μηδενίζει μέσω διαρκών αναφορών, τη ρητορική των ακροδεξιών οπαδών του Trump, περνώντας από το Guantanamo, και το "kool-aid" μακελειό του 1978, μέχρι τη διαπίστωση πως, «τα κελιά δεν φτιάχνονται ποτέ για μια και μόνο κοινωνική ομάδα, μετά θα έρθουν και για εσάς». Η Gangsta Boo, με το hook της, αποτυπώνει ιδανικά την απόγνωση των μειονοτήτων στη χώρα τους. Τότε, μια δραματική αλλαγή στο beat, φέρνει τον Killer Mike σε θέση βολής, έχοντας διαβάσει, όπως ισχυρίζεται, Chomsky και Bukowski.

Όσα ακολουθούν, καλύτερα να τα ακούσετε και να τα διαβάσετε. Γιατί ο τύπος αφήνει την ψυχή του στο μικρόφωνο, σε μια ανατριχιαστική σεκάνς. Πριν τον George Floyd υπήρχε ο Eric Garner, πιο πριν ο Rodney King και κανείς δεν ξέρει πόσοι άλλοι συνολικά. Και μιλάω μόνο για τις Η.Π.Α, η αστυνομική βία και οι κρατικές δολοφονίες δεν είναι «προνόμιο» ενός κράτους. Οπότε, αυτοί οι στίχοι δεν ήταν προφητικοί, ήταν η επιβεβαίωση πως η Ιστορία επαναλαμβάνεται εν μέρει ως τραγωδία.

And everyday on evening news they feed you fear for free / And you so numb you watch the cops choke out a man like me / And 'til my voice goes from a shriek to whisper, "I can't breathe" / And you sit there in the house on couch and watch it on TV / The most you give's a Twitter rant and call it a tragedy

Το "JU$T" στη συνέχεια, αποτελεί την πιο εθιστική στιγμή του δίσκου, όπου η μπάντα δείχνει πως μπορεί να παραμένει εξίσου απολαυστική και επικίνδυνη. Οι Pharrell Williams και Zack De La Rocha, σε μια ιδιότυπη συνύπαρξη, χαρίζουν το ταλέντο τους σε μια σύνθεση που, εκσυγχρονίζοντας το πνεύμα των καταλυτικά επιδραστικών Public Enemy, επιτίθεται στον συστημικό ρατσισμό των Η.Π.Α. Η συμμετοχή του Zack δε, για ακόμη μια φορά, επιβλητική, φορτισμένη, γεμάτη αναφορές, είναι αλάνθαστη, υπενθυμίζοντας πως η κληρονομιά του δεν ήταν πρόσκαιρη. Ο Pharrell στον αντίποδα, παραδίδει μαθήματα κυνισμού. Το "RTJ4", αν και πιο μινιμαλιστικό από ότι έχει συνηθίσει η μπάντα, δεν θέλει να είναι κομψό και μετρημένο, δεν χαμηλώνει στιγμή τις άμυνες του. Η σεμιναριακή παραγωγή δηλώνει πως τα αστεία τελειώσανε.

Look at all these slave masters posing on your dollar

Εδώ, δεν θέλουν να προβλέψουν ένα απαισιόδοξο μέλλον, αυτό ήρθε και παλεύουν εναντίον του. Έτσι, Το "Ground Below", με το υπέροχο sample του "Ether" των Gang Of Four, παρουσιάζει και σε ηχητική έκδοση την punk αισθητική που υποβόσκει διαρκώς. Είναι το πιο άγριο κομμάτι του δίσκου, στηρίζοντας στιχουργικά τα εργαζόμενα άτομα της βιομηχανίας του σεξ, συνεχίζοντας όμως και την επίθεση στη θρησκεία που τόσο βιτριολικά είναι τοποθετημένη κατά μήκος του δίσκου.

There’s a grenade in my heart and the pin is in their palm

Η τελική δυάδα του "RTJ4" είναι και η πιο συναισθηματική. Στη διαρκή μάχη ενάντια στην καταπίεση, δεν πρέπει να μεταλλαχθείς σε που αντιμάχεσαι. Το "Pulling The Pin", με τον Josh Homme να καταθέτει μερικά απόκοσμα δεύτερα φωνητικά και κιθαριστικά χάδια, βρίσκει την μπάντα ενδοσκοπική, εναντιωμένη στους φραγμούς του συστήματος. Η μυθική Mavis Staples δε, στην πιθανώς καλύτερη συμμετοχή του δίσκου, εμβαθύνει στη δραματουργία με τα μέρη της, σε ένα τραγούδι που η παραγωγή του EL-P, το αναδεικνύει σε μια από τις κορυφαίες στιγμές της μπάντας.

Απλώνουν χείρα συμπαράστασης στον ακροατή, αποδεικνύοντας εν τέλει πως ο «Γιάνκης και ο Γενναίος», είναι πάνω από όλα άνθρωποι

Ο δίσκος, ολοκληρώνεται με το κινηματογραφικό και άκρως συναισθηματικό "A Few Words For The Firing Squad (Radiation)", όπου βρίσκει τους δυο καλλιτέχνες να κάνουν την αυτοκριτική τους. Η πειραματική ενορχήστρωση με έγχορδα και σαξόφωνα, μελαγχολεί εξαιρετικά, όσο οι Killer Mike και EL-P αραδιάζουν τις ενδόμυχες σκέψεις τους, πάντα υπό το πρίσμα του κοινωνικού σχολιασμού. Απλώνουν χείρα συμπαράστασης στον ακροατή, αποδεικνύοντας εν τέλει πως ο «Γιάνκης και ο Γενναίος», είναι πάνω από όλα άνθρωποι, με τις αδυναμίες τους, τα πάθη αλλά και τα όνειρά τους.

Friends tell her, "He could be another Malcolm, he could be another Martin"/ She told her partner, "I need a husband more than the world need another martyr"

Αν υπάρχει κάποιο επιμύθιο, είναι πως οι Run The Jewels έχουν κατασταλάξει στο όραμά τους και επιτάχυναν για να το πραγματοποιήσουν. Άσκησαν το δικαίωμα τους να επαναστατήσουν διασκεδάζοντας, και στόχευσαν την τέχνη τους όπου έκριναν απαραίτητο, εαυτούς συμπεριλαμβανομένους. Το "RTJ4" είναι η κορυφαία τους στιγμή, όχι μόνο επειδή καθορίζει μια εποχή, όπως έπραξαν κάποτε άλλοι κλασικοί δίσκοι. Η φαινομενική αμεσότητα κρύβει μια ιδιαίτερη συνθετική πολυπλοκότητα, και ακόμη και αν δεν εναλλάσσονται διαρκώς τα μέρη των δυο μουσικών όπως παλαιότερα, η ατομικότητά τους είναι υψηλοτάτου επιπέδου. Αυτός είναι ένας δίσκος για όσους δεν έχουν φωνή, από μια μπάντα που αναζητεί διαρκώς τη θέση της ενάντια στην αλλοτρίωση.

For the holders of a shred of heart even when you wanna fall apart/ When you're surrounded by the fog, treadin' water in the ice cold dark/ When they got you feelin' like a fox runnin' from another pack of dogs / Put the pistol and the fist up in the air, we are there, swear to God
  • SHARE
  • TWEET