Kayo Dot

Κάθε κείμενο για τους Kayo Dot δεν μπορεί παρά να ξεκινάει με την αποθέωση της θρυλικής τους επιρροής στο μεταλλικό avant-garde και της εξαιρετικά πολυπρόσωπης δισκογραφίας τους. Μιας δισκογραφίας αεικίνητης και γεμάτης μεταμορφώσεις που φτάνει αισίως στην ενδέκατη στάση της, με ένα άλμπουμ που επιθυμεί να τιμήσει το πνεύμα του αριστουργηματικού ντεμπούτου τους, του ανυπέρβλητου "Choirs Of The Eye" του 2003. Γνωρίζοντας αυτήν την πληροφορία, οι ταγμένοι οπαδοί τους ανυπομονούσαν για ένα μεγάλο άλμπουμ-επιστροφή στον προ 20ετίας ήχο τους, τα πράγματα δεν είναι όμως ακριβώς έτσι.

Ο Toby Driver, mastermind της μπάντας, μας πρόσφερε εδώ ένα ρεσιτάλ πύθειας αμφισημίας: δεν είπε ποτέ πως θα τιμήσει τον ήχο αλλά το πνεύμα του "Choirs Of The Eye", ενός δηλαδή εκ των πιο ρηξικέλευθων και αμίμητων avant-garde metal άλμπουμ όλων των εποχών. Κι ενώ μαζεύει όλο το original line-up εκείνου του άλμπουμ (μαζί και με πιο πρόσφατους συνεργάτες), ανατρέπει τις προσδοκίες με το να οικοδομήσει ένα έργο που είναι ξανά αδύνατο να κοπιαριστεί ή να μοιάσει σε οτιδήποτε άλλο. Από αυτήν την άποψη, το "Every Rock, Every Hard-Truth Under Reason" είναι ένας πραγματικός θρίαμβος. Ακόμα περισσότερο, είναι η νίκη του δημιουργού επί του εαυτού του κι η νίκη της δημιουργικότητας έναντι κάθε πιθανού συνθετικού μοτίβου, είναι ο δίσκος που καμία AI δεν είναι ακόμη έτοιμη να κωδικοποιήσει.

Σε αυτό το άλμπουμ, κάθε πιθανό κι απίθανο όργανο - κιθάρες, μπάσα, βιμπράφωνα, synths, φλάουτα, κλαρινέτα, βιολιά κλπ - ενώνονται και καταλήγουν αγνώριστα, καθώς συγκροτούν έναν εξωγήινο ωκεανό ήχων τον οποίον η μπάντα αποκαλεί liminal metal. Πρόκειται για μουσική λοιπόν οριακή (liminal) που στέκει ρευστή και μυστηριώδης ανάμεσα σε κόσμους και ιδέες. Για να πετύχουν κάτι τέτοιο, οι Kayo Dot σκαρφίζονται κάποια trick: για παράδειγμα, χρησιμοποιούν τα ελάχιστα ρυθμικά όργανα με τρόπο αντί-ρυθμικό, αναπτύσσουν μικροτονισμούς που αυξάνουν τις εντάσεις, κυρίως όμως χτίζουν τα μακροσκελή ambient ηχοτοπία τους συνειδητά με ελάχιστη χρήση μπάσων συχνοτήτων. Το άκουσμα έτσι στερείται ζεστασιάς και ο ήχος μοιάζει να ίπταται, ψυχρός και μακρινός, εχθρικός και άγνωστος, απολύτως όμως κατάλληλος για μια δουλειά αφιερωμένη στην φαντασμολογία.

Τα φαντάσματα δεν έρχονται μόνο από το παρελθόν αλλα και από το μέλλον. Έχουν ίσως την μορφή μηχανικών φωνών που πέτυχαν την πολυπόθητη singularity και τον ήχο πραγμάτων που μπασταρδεύουν την τεχνολογία με την μεταφυσική. Ναι, τόσο παράξενα είναι τα πράγματα που σκέφτεσαι καθώς ακούς αυτό το άλμπουμ: μέσα στα 66 λεπτά του, το μυαλό συνεχώς εξερευνά πράγματα και ιδέες - είτε γιατί εμπνέεται από αυτά που ακούει, είτε για να επιβιώσει μιας τόσο παράξενης, δύσκολης ακρόασης… διότι χωρίς την παραμικρή αμφιβολία, το "Every Rock, Every Hard-Truth Under Reason" είναι ένας δίσκος μυστηριώδης και πανδύσκολος στην εμπειρία του, αποτελώντας όχι μόνο το πιο παράξενο άλμπουμ που έβγαλαν ποτέ οι Kayo Dot αλλά και συνολικά ένα από τα πιο παράξενα πράγματα που θα ακούσεις ποτέ σου. Όταν κυκλοφόρησε το "Oracle By Severed Head" σαν πρώτο single, έμοιασε σαν τρομερά ιδιόμορφη σύνθεση, κι όμως αποδεικνύεται ότι αποτελεί την πιο βατή στιγμή του. Η υπέροχη ερμηνεία του Toby Driver - εδώ και στο "Blind Creature Of Slime" - χαρίζουν δύο στιγμές σπουδαίας ομορφιάς, μιας ομορφιάς ασύγκριτης που μόνο οι Kayo Dot στις κορυφές τους μπορούν να πιάσουν. Από κοντά και το βιβλικό 23λεπτο "Automatic Writing": παρά την απουσία κάποιας πραγματικής κλιμάκωσης, η συγκεκριμένη σύνθεση μοιάζει σαν ένα έργο που βρίσκεται στα πρόθυρα μιας ηχητικής λογοτεχνίας.

Στον αντίποδα, τα "Mental Shed" και "Closet Door In The Room Where She Died" σε αφήνουν μάλλον μπερδεμένο. Τα πνιχτά φωνητικά του Jason Byron είναι ικανά να μεταδώσουν αυτό το στοιχειωμένο συναίσθημα που επιδιώκουν οι συνθέσεις, όμως η εμπειρία συνολικά παραμένει κρύα, απρόσιτη και παράλογη. Στο σημείο αυτό προσωπικά αποτυγχάνω να εντοπίσω την βαθύτερη τέχνη σε αυτό που ακούω και να ξεπεράσω την ασάφεια των προθέσεων, εκεί όπου για πολλά λεπτά αισθάνομαι πως δεν συμβαίνει τίποτα. Σε αυτές τις μακροσκελείς θολούρες, το άλμπουμ χάνει την ευκαιρία του να γίνει πολύ πιο ουσιαστικό, όπως ίσως θα όφειλε. Κάπου εδώ διαισθάνεται κανείς πως ο Toby Driver, στην παρούσα φάση της καριέρας του, ίσως δημιουργεί την πιο γόνιμη μουσική του στους θαυμάσιους Alora Crucible.

Το status των Kayo Dot ως μια μπάντα θρυλική και πρωτοποριακή δεν κλονίζεται με το "Every Rock, Every Hard-Truth Under Reason", αντιθέτως ίσως και να ισχυροποιείται: κανείς δεν μπορεί να συνθέσει τέτοια μουσική, κανείς δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα τόσο τολμηρός και ασυμβίβαστος. Χωρίς όμως αμφιβολία, οι Kayo Dot κερδίζουν ξανά αυτούς τους χαρακτηρισμούς μέσω ενός εξαιρετικά παράξενου και μυστηριώδους άλμπουμ, το οποίο θα καταφέρουν να ξεκλειδώσουν μόνο οι τολμηρότεροι από τους ακροατές τους.

Bandcamp