Jaga Jazzist

Πέντε χρόνια έπειτα από το θαυμάσιο "Starfire", οι Νορβηγοί cosmic jazz πρωτοπόροι επανέρχονται με ένα άλμπουμ που κρύβει μια βασική διαφορά στη φιλοσοφία του. Εκεί που το προηγούμενο τους πόνημα ήταν προϊόν λεπτομερούς στουντιακής διαδικασίας, το "Pyramid" ηχογραφήθηκε και ολοκληρώθηκε σε δύο μόλις βδομάδες. Είναι ενδιαφέρον να δούμε που πορεύονται στο ένατο άλμπουμ τους, αν και μιλάμε για ένα γκρουπ που δεν έχει να αποδείξει και πολλά πράγματα.

Τα τέσσερα μακροσκελή tracks του "Pyramid" κάνουν ξεκάθαρο για ακόμη μια φορά, το ταλέντο αυτού του οκταμελούς σχήματος στο να παίρνει στοιχεία από πολλά είδη μουσικής και στο να δημιουργεί ένα δικό του μίγμα. Εξάλλου, οι Jaga Jazzist υπήρξαν μεγάλοι αλχημιστές των genres πριν αυτό γίνει το βασικό trend της βιομηχανίας. Το εναρκτήριο 13λεπτο "Tomita" (αναφορά στον Ιάπωνα συνθέτη Isao Tomita) είναι ένα έξοχο παράδειγμα: ξεκινάει με lounge jazz σαξόφωνο κι ένα διακριτικό noir feeling, για να μετασχηματιστεί γρήγορα σε μια μακροσκελή ψυχεδελική σύνθεση που εμπλέκει post στοιχεία, με συγκαλυμμένα jamming διάθεση. Μοιάζουν να κάνουν με τη μεγαλύτερη άνεση αυτό που άλλοι θεωρούν ως υπέρτατη τέχνη, όσο κι αν το τραγούδι τραβάει αρκετά.

Το "Spiral Era" και το "Shrine" που ακολουθούν συνεχίζουν περίπου στο ίδιο μοτίβο. Τα grooves περικλείουν σύνθετα μετρήματα που ικανοποιούν και το prog αυτί, τα synths - με φανερές αναφορές στον ήχο των '80s αλλά και στον Giorgio Moroder - σταδιακά αναλαμβάνουν σημαντικότερο ρόλο, υπάρχει μια διάχυτη φουτουριστική αίσθηση, τα πνευστά και οι κιθάρες προσφέρουν λαμπερές πινελιές και η ηλεκτρονική μουσική συχνά υπονοείται. Με όπλο τη διευρυμένη ενορχήστρωση που προσφέρει μια μπάντα οκτώ μουσικών, αλλά και την επαναληπτικότητα των θεμάτων, θα έλεγα ότι η μουσική χτίζει ένα kraut/jazz μίγμα.

Αν το "Pyramid" πάσχει κάπου είναι στο ότι μοιάζει να έχει έναν αρκετά χαλαρό χαρακτήρα και όχι κάποια θεματική σημειολογία που θα κρατήσει κάπως την ακρόαση εστιασμένη. Παρά τα θαυμαστά της ηχοτόπια, η μουσική μοιάζει σαν να αποδέχεται την ιδέα ότι μπορεί να βιωθεί σαν background άκουσμα. Αυτό γίνεται πιο ξεκάθαρο στις στιγμές που για λίγο «ανάβουν τα αίματα»: το afro-funk μεσαίο μέρος του "Shrine" (εμπνευσμένο εξάλλου από το ομώνυμο club του τεράστιου Fela Kuti) φέρνει πίσω λίγη από τη χαμένη ένταση. Το δε "Apex" που κλείνει τον δίσκο, αποτελεί με διαφορά την πιο ζωντανή στιγμή του. Εδώ ο ρυθμός είναι ξεσηκωτικός, σχεδόν χορευτικός, η electronica παίρνει τα ηνία και τα έξοχα ρυθμικά patterns από τα synth κερδίζουν ολοκληρωτικά την προσοχή σου.

Το "Pyramid" συνολικά είναι ένας πολύ ενδιαφέρων δίσκος, ο οποίος αν προερχόταν από άλλο σχήμα θα εντυπωσίαζε. Γεννημένος όμως από ένα καινοτόμο γκρουπ όπως οι Jaga Jazzist, μας κάνει να υποπτευόμαστε ότι οι μέρες της πρωτοπορίας ίσως και να παρήλθαν, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το μοναδικό τους σύμπλεγμα από jazz, post rock, electronica, prog και psych ήχους δεν είναι πλασμένο με ιδιαίτερη μαεστρία. Οι Jaga Jazzist εξακολουθούν να είναι μια μοναδική μπάντα κι ας μην υποτιμάς το γεγονός ότι χρειάζονται δυο βδομάδες για να φτιάξουν κάτι που άλλοι δεν θα μπορούσαν σε δυο ζωές.