Release Athens (Στέρεο Νόβα, Leftfield, Marva Von Theo, Junior SP) @ Πλατεία Νερού, 15/07/23

Ύστερα από σχεδόν δύο εβδομάδες αποχής από την Πλατεία Νερού, ο στόχος ήταν το Σάββατο να αποτελέσει τη στιγμή της μεγάλης μας επιστροφής σε αυτή προκειμένου να δούμε από κοντά δύο θρύλους του ηλεκτρονικού ήχου, ένα από τα πιο μεγάλα ονόματα της σύγχρονης cold wave σκηνής, κι ένα εγχώριο synth σχήμα που δείχνει να εξελίσσεται σημαντικά με κάθε νέο του βήμα.

Τελικά, λόγω απρόσμενων παραγόντων, υπήρξαν ανακατατάξεις που, για να είμαι ειλικρινής, όσο και να μας στεναχώρησαν, παράλληλα, μας προστάτευσαν από την έντονη ζέστη, δίνοντας μας το περιθώριο να γλυτώσουμε την πολύωρη έκθεση στον ήλιο. Έτσι, το πρόγραμμα της ημέρας πήγε λίγο πιο πίσω με τον κόσμο να έρχεται σταδιακά στην Πλατεία Νερού, και, τελικά, μέχρι την ώρα εμφάνισης των headliner της βραδιάς, να την γεμίζει για άλλη μία φορά. Πάμε όμως να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. [Α.Α.]

Μετά από την αναγκαστική ακύρωση των Boy Harsher, εξαιτίας της απεργίας των ελεγκτών εναέριων μέσων στην Ιταλία, το πρόγραμμα χρειάστηκε μία μικρή αναπροσαρμογή, οπότε και η μέρα άνοιξε με dj set από τον Junior SP. Οι μουσικές του επιλογές κράτησαν την ατμόσφαιρα σε ένα χαλαρό mood για όσο ήταν ακόμη πολύ υψηλές θερμοκρασίες, σπρώχνοντας τους Marva Von Theo μία ώρα αργότερα απ’ τον αρχικό σχεδιασμό, μία κίνηση που μπορώ να ομολογήσω ότι βοήθησε το συγκρότημα να παρουσιάσει καλύτερα το πιο σκοτεινό υλικό τους.

Στις 20:20, κι ενώ ο ήλιος είχε αρχίσει την κάθοδό του, το σχήμα της Μάρβας Βούλγαρη και του Τέο Φοινίδη ανέβηκε στη σκηνή, με τη συνοδεία του Βαγγέλη Τσιμπλάκη στα τύμπανα, και τον Γιώργο Γαζή στο μπάσο. Η διευρυμένη σύσταση αποδείχθηκε καταλυτική για την ανάδειξη των κομματιών, με περισσότερες λεπτομέρειες, και τον οργανικό ήχο να συνομιλεί με τη synth/electro προσωπικότητα του ντουέτου. Με λιτή αλλά προσεγμένη σκηνική παρουσία, καθώς και με ψυχεδελικά visualizers στην πίσω οθόνη, οι Marva Von Theo έδωσαν έμφαση στο τελευταίο τους άλμπουμ, το “Afterglow” του 2018, ενώ μας παρουσίασαν ένα εντυπωσιακό αλλά ακόμη ακυκλοφόρητο κομμάτι από τον επερχόμενο, τρίτο δίσκο τους.

Αναμενόμενα, η υψηλή θερμοκρασία επηρέασε την ενέργεια του κοινού. Παρ’ όλο που υπήρχαν αρκετά σώματα που ακολουθούσαν τις ιδιαίτερες μελωδίες του σχήματος, και διάσπαρτες φωνές ενθουσιασμού, ο περισσότερος κόσμος περιορίστηκε σε ένα ράθυμο λίκνισμα. Το συγκρότημα, από την άλλη, έδειχνε απτόητο, και απέδωσε άψογα το υλικό του, με την Μάρβα να χορεύει τις στιγμές που δεν τραγουδούσε, ή δεν έπαιζε keytar. Η φωνή της ήταν κρύσταλλο, ενώ η περφόρμανς απ’ όλους τους μουσικούς ανέβασε πολύ κομμάτια όπως το “Older”, ή το ξεσηκωτικό “Forever”. Το δε κλείσιμο με το “Perfect Sync” από το ντεμπούτο, “Dream Within A Dream”, και την υπέροχη μπασογραμμή του, ήταν ο καλύτερος συναυλιακός επίλογος. Οι Marva Von Theo ίσως παρουσιάστηκαν μπροστά σε ένα ελάχιστα εξοικειωμένο κοινό, όμως είναι απίθανο να μην κέρδισαν τις εντυπώσεις. [Μ.Κ.Ο.]

Το γεγονός ότι οι Boy Harsher είχαν ξεμείνει στην Ιταλία, έκανε τους Leftfield να βγούνε μία ώρα αργότερα από το αρχικό πρόγραμμα. Δεδομένης της φοβερής ζέστης που είχαμε βιώσει κατά τη διάρκεια της ημέρας, καθόλου δε μας πείραξε τελικά που οι Βρετανοί ηγέτες της ηλεκτρονικής house μουσικής εμφανίστηκαν όταν είχε ήδη νυχτώσει εντελώς. Ένα αεράκι που φυσούσε διαρκώς στο σημείο που είχαμε πιάσει στην Πλατεία Νερού έκανε τη ζωή μας λιγότερο δύσκολη και ακριβώς στις 21:30, τέσσερα άτομα ανέβηκαν στη σκηνή και έπιασαν decks, μικρόφωνα και κρουστά.

Το κλίμα ξεκίνησε λίγο σπινταρισμένα με πιο καινούργια χρονολογικά κομμάτια των Leftfield, αλλά ήρθαν τα “Release The Pressure” και “Afrika Shox”, που είναι και από τα αναγνωρίσιμα κομμάτια τους, και το τσίλαραν λίγο. Εν τω μεταξύ, είχε εμφανιστεί κι ένας δεύτερος – έγχρωμος – τραγουδιστής, ο οποίος ανέλαβε τα αντίστοιχα μέρη. Χωρίς η τόσο πολύ ηλεκτρονική μουσική να είναι ακριβώς το φόρτε μας, αυτό που βιώναμε δεν μπορούσε να αφήσει κανέναν παρόντα αδιάφορο και πραγματικά, δεν υπήρχε κανείς ακίνητος. Στο “Accumulator” βέβαια, τα φώτα αναβόσβηναν σε σημείο επιληψίας, αλλά τελικά ο σκόπελος αυτός ξεπεράστηκε.

Η καλύτερη στιγμή θα μπορούσε να ήταν το κλασικό “Song Of Life”, από τον εμβληματικό δίσκο “Leftism” του 1995, αλλά η κονσέρβα των γυναικείων φωνητικών δεν το βοήθησε να γίνει. Αντιθέτως, το κλείσιμο με το “Phat Planet” ήταν σπουδαίο. Κάποια στιγμή μάλιστα, ο ξυπόλυτος drummer (ναι, υπήρχε drummer, και μάλιστα με setlist μπροστά του) σηκώθηκε, περιδιάβηκε τη σκηνή και μας παρότρυνε σε ένα χειροκρότημα, ενώ υπήρχε μια υποτυπώδης μουσική υπόκρουση. Χωρίς το σκηνικό να μπορεί να περιγραφεί απολύτως, αυτή ήταν μια στιγμή που ο χρόνος είχε κατά κάποιον τρόπο παγώσει. Ήταν σαν να περιμένανε να πιάσουμε τον ρυθμό που μας ζητούσαν για να συνεχίσουν το κομμάτι.

Μόλις έγινε αυτό, ο drummer κάθισε πάλι πίσω από το kitάκι του και συνέχισε να ιδρώνει τη φανέλα, βγάζοντας το πιο τίμιο μεροκάματο όλης της βραδιάς από όλους τους μουσικούς. Μετά από περίπου 75 λεπτά μέσα στα οποία χωρέσανε αλκοόλ, ιδρώτας, παλαμάκια και χορός, οι Leftfield μας ευχαρίστησαν με ειλικρίνεια και αποχώρησαν. Για ένα σημαντικό μέρος της εμφάνισής τους, είχαν καταφέρει να μετατρέψουν την Πλατεία Νερού σε dance floor. [Π.Κ.]

Παρά τις όποιες βεβαιότητες και τις υποκειμενικές ερμηνείες του καθενός, η αλήθεια είναι πως η ελληνική rock σκηνή έχει κάμποσους διεκδικητές για τον τίτλο του κορυφαίου εγχώριου συγκροτήματος. Και το ίδιο θα έλεγα επίσης πως ισχύει για τη hip-hop ή ακόμη και για τη metal σκηνή. Αν όμως μιλάμε για ηλεκτρονική μουσική, οι Στέρεο Νόβα έπαιζαν πάντα χωρίς ανταγωνισμό. Από το 1992, όταν και κυκλοφόρησε το ντεμπούτο του, μέχρι και το 1997 που διαλύθηκε, το συγκρότημα δεν σταμάτησε να εξελίσσεται και να πειραματίζεται, ενώ μπορεί να περηφανεύεται πως άνοιξε δρόμους κι έπιασε κορυφές αδιανόητες για τα εγχώρια δεδομένα, διατηρώντας, παράλληλα, ένα απολύτως δικό του ξεχωριστό μουσικό όραμα, το οποίο διαφύλαξε, διατηρώντας την υστεροφημία του.

Φυσικά, πέρα από τις όποιες αισθητικές παρατηρήσεις που αφορούν το έργο ενός καλλιτέχνη, πολλά πράγματα έχουν πάντα να κάνουν με το προσωπικό βίωμα. Σε αυτό το επίπεδο, είναι ελάχιστα τα ελληνικά συγκροτήματα με τα οποία έχω τόσο μεγάλο δέσιμο όσο με τους Στέρεο Νόβα. Και αφού δεν τους είχα δει πριν τη διάλυσή τους, η πρώτη μου live εμπειρία μαζί τους ήταν το 2008, όταν και είχα κάνει 630 χιλιόμετρα για να τους ακούσω να παίζουν πέντε τραγούδια σε ένα μικρό reunion του Κωνσταντίνου Β. με τον Μιχάλη Δ.. Και αν με ρωτούσατε αν άξιζε θα σας έλεγα ναι, καθώς δεν περίμενα να τους ξαναδώ.

Σε αυτό το πλαίσιο, η εμφάνιση τους το 2018 στο Summer Nostos Festival, ήταν ένα απροσδόκητο δώρο. Πέντε χρόνια μετά, στις αρχές του 2023, το συγκρότημα έπαιξε στην Ελευσίνα ενώ στη συνέχεια ανακοινώθηκε η εμφάνισή τους στο Release Athens Festival. Παρά την έντονη ζέστη, σταδιακά, μετά τη δύση του ηλίου, η Πλατεία Νερού άρχισε να γεμίζει με αποτέλεσμα όταν ήρθε η ώρα για τους headliners της βραδιάς να υπάρχει πολύς κόσμος και, σίγουρα περισσότερος από ό,τι περίμενα. Όπως αποδείχθηκε, οι Στέρεο Νόβα, ειδικά με δεδομένες τις σπάνιες ζωντανές τους εμφανίσεις, αποτελούν ένα μεγάλο, σημαντικό κι εμπορικό συγκρότημα.

Έτσι, λίγο μετά τις 23:15, οι δυο τους, με βιομηχανικές στολές και με τη συνοδεία ντραμς, ανέβηκαν στη σκηνή καθώς οι πρώτες νότες του “Νέα Ζωή 705” έφεραν τα πρώτα ενθουσιώδη χειροκροτήματα, κάτι που ενισχύθηκε με τα “3000 Μέρες” και “Κλεμμένο Ποδήλατο”, τα οποία ακολούθησαν. Δυστυχώς, από την αρχή έγινε αισθητό πως η ισορροπία φωνής και μουσικής θα ήταν άνιση, με το μπάσο να καλύπτει σχεδόν τα πάντα ανά φάσεις και τις απαγγελίες του Κωνσταντίνου Β. να χάνονται συχνά μέσα στους ήχους του συγκροτήματος. Και παρόλο που όσο περνούσε η ώρα αυτό διορθωνόταν αισθητά, δεν σταμάτησε ποτέ να συμβαίνει. Βέβαια, ο κόσμος δεν έδειξε να πτοείται, ζητωκραυγάζοντας μετά από κάθε τραγούδι ενώ, όπως ήταν λογικό, στα παλιότερα κομμάτια ζήσαμε στιγμές παροξυσμού.

Έχοντας ξαναδεί ζωντανά τους Στέρεο Νόβα, ήξερα πως τα περισσότερα τραγούδια θα μοιάζουν αγνώριστα καθώς οι δυο τους έχουν φροντίσει να τα φέρουν πιο κοντά στο σήμερα. Έτσι, δεν ξαφνιάστηκα όταν π.χ. ακούσαμε το “Το Ταξίδι της Φάλαινας” σε μια απολύτως ανανεωμένη εκτέλεση. Μάλιστα, μπορώ να πω ότι, έχοντας αποβάλει από πριν την προσδοκία του να ακούσω τα τραγούδια σε εκτελέσεις που να μοιάζουν με τις στουντιακές εκδοχές τους, ήμουν πιο ανοιχτός σε αυτό που ακούγαμε και, σε μεγάλο βαθμό τα εκτίμησα και τα απόλαυσα περισσότερο απ’ ό,τι περίμενα.

Βέβαια, δεν σας κρύβω πως έχω κάποια παράπονα. Και αυτά έχουν να κάνουν περισσότερο με το setlist. Αν και καταλαβαίνω απόλυτα την καλλιτεχνική ανάγκη του να μην πάρουν την πεπατημένη και να δίνουν χώρο στα νέα τους τραγούδια προκειμένου να μην μοιάζουν με ένα revival act που απολαμβάνει τις δάφνες του παρελθόντος, σε μια τόσο μεγάλη εμφάνιση, περίμενα να ρίξουν λίγο νερό στο κρασί τους και να μας χαρίσουν αυτή την best-of συναυλία που τόσο θέλουμε από αυτούς. Με δεδομένο δηλαδή πως οι Στέρεο Νόβα έχουν τόσα πολλά καλά κομμάτια που η πλειοψηφία του κόσμου δεν έχει ακούσει ζωντανά ποτέ, προσωπικά, θα ήθελα το βράδυ του Σαββάτου να δούμε ένα συγκρότημα που αγκαλιάζει πλήρως το παρελθόν του. Έτσι, αν περνούσε από το χέρι μου, θα αντάλλαζα τα πάρα πολλά ορχηστρικά με κάποιες αγαπημένες τους συνθέσεις (είναι κάπως αδιανόητο π.χ. το ότι δεν ακούσαμε τον “Εξώστη”). Αντίστοιχα, νομίζω πως οι επιλογές της σειράς των κομματιών ήταν κάπως άστοχες καθώς, μια ανεβαίναμε, μια πέφταμε, καθ’ όλη τη διάρκεια της εμφάνισής τους, με αποτέλεσμα να χάνεται συνεχώς η ροή. Όμως, τι να λέμε τώρα; Δεχόμαστε τους αγαπημένους μας καλλιτέχνες με όλες τους τις ιδιαιτερότητες και, στην περίπτωση τους, μια από αυτές είναι να κάνουν πάντα αυτό που θέλουν χωρίς εκπτώσεις. Και μετά από τόσα χρόνια, αυτό είναι κάτι που το ξέρουμε.

Όπως και να έχει, μετά από περίπου μια ώρα συναυλίας, ήρθε η στιγμή της Iota Phi να ανέβει στη σκηνή και να ερμηνεύσει τα “Ταξίδι στη Γη” και το “Ίριδα”, από το νέο EP της συνεργασίας τους που κυκλοφόρησε μέσα στο καλοκαίρι. Κι όσο πλησιάζαμε προς το τέλος, τόσο ανέβαιναν οι Στέρεο Νόβα με αποτέλεσμα το τελευταίο 20λεπτο με τα “Το Παζλ Στον Αέρα”, “Μικρό Αγόρι”, “ΤΙΒΙ-Ο” και “Προάστια” να δημιουργήσουν το τέλειο συναυλιακό κλίμα και το συγκρότημα να δίνει επιτέλους στον κόσμο αυτό που ήθελε εξαρχής. Ακολούθησε μια ολιγόλεπτη αποχώρησή προτού επιστρέψουν, φορώντας τους χαρακτηριστικούς τσιμεντόλιθους στο κεφάλι, με το εμβληματικό “Ηλίθια Αστεία”, το οποίο, σαφέστατα, και αποτέλεσε το highlight της βραδιάς με ένα πολύ συγκινητικό κλείσιμο που βρήκε τους δυο τους αγκαλιασμένους επί σκηνής και τον κόσμο να τους αποθεώνει.

Συνολικά, η άποψη μου είναι πως στις καλές τους στιγμές, οι Στέρεο Νόβα ήταν αψεγάδιαστοι. Δηλαδή, έχοντας δει κι άλλα σημαντικά ονόματα, παγκόσμιας αναγνώρισης, του ηλεκτρονικού ήχου, θεωρώ πως το ντουέτο δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από αυτά. Όμως, όπως έγραψα και νωρίτερα, το συγκρότημα, σαφέστατα για καλλιτεχνικούς λόγους, επιλέγει να ανεβάζει και να ρίχνει συνεχώς τους τόνους, παίζοντας αρκετά τραγούδια που νομίζω πως δεν λειτουργούν και τόσο συναυλιακά. Και ναι, όσο και να το καταλαβαίνω, η γνώμη μου είναι πως αυτό είναι κάτι που δεν λειτουργεί υπέρ τους. Προφανώς όμως θα τους ξανάβλεπα. Γιατί ακόμη κι αν ο ήχος τους αδίκησε και το setlist δεν ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες μου, οι Στέρεο Νόβα, πέραν της τεράστιας ιστορικής τους αξίας, παραμένουν πρωτοπόροι αφού φροντίζουν να ανανεώνουν τον ήχο τους και, όπως έχουν συνοδεύσει το παρελθόν μας, μπορούν να συνεχίζουν να συνοδεύουν το παρόν μας και – ποιος ξέρει; - μακάρι και το μέλλον μας. {Α.Α.]

Φωτογραφίες: Αφροδίτη Ζαγγανά