Sharon Van Etten
We've Been Going About This All Wrong
«Αυτό το άλμπουμ είναι τόσο ψυχοθεραπευτικό!» «Το ξέρω. 50 ευρώ παρακαλώ.»
Να ένας φανταστικός διάλογος που ήρθε στο μυαλό μου ενώ άκουγα τον τελευταίο δίσκο της Sharon Van Etten και παράλληλα διάβαζα κάπου ότι έχει ξεκινήσει σπουδές στην Ψυχολογία. Από την τελευταία φορά που μιλήσαμε ολοκληρωμένα για έναν δίσκο της, το "Are We There", η πολυπράγμων τραγουδοποιός από το New Jersey συνέχισε την πετυχημένη μουσική της πορεία, γύρισε στα θρανία, ασχολήθηκε με την υποκριτική (μετρώντας ήδη τέσσερα διαφορετικά credits σε ταινίες και σειρές!), έγινε μητέρα, και μετακόμισε στο Los Angeles, εκεί όπου έμελλε να την συναντήσει και το τέλος του κόσμου, ήτοι η καραντίνα στις αρχές του τόσο μακρινού πια 2020. Μέσα σε τόσα και τόσα, η Van Etten διέδωσε ακόμη περισσότερο το όνομά της μερικές συνεργασίες, μερικές διασκευές, αλλά και ανοίγματα σε νέες σκηνές. Κι αν όλα αυτά θα μπορούσαν έστω να κάμψουν την ποιότητα της μουσικής πολλών άλλων ατόμων, δεν ισχύει το ίδιο και για την Van Etten, η οποία μας προσέφερε φέτος ένα από τα καλύτερα άλμπουμ της καριέρας της.
Κανένα δεν ήταν σίγουρο για το πώς θα ακούγεται. Τα δύο singles που κυκλοφόρησαν προλογώντας τον δίσκο, το "Porta" και το "Used To It", εν τέλει δεν συμπεριλήφθηκαν στο "…All Wrong", σε μία συνειδητή προσπάθεια να κρατήσει την εμπειρία του άλμπουμ αμόλυντη από την διαφήμιση των singles που μπορεί να αλλοιώσουν και την σχέση που αποκτά το κοινό μαζί του. Αυτή η διαφορά έφερνε μαζί της μία πολύτιμη πληροφορία: ας μην το δούμε ως άλλο ένα άλμπουμ. Ας το απολαύσουμε στον δικό μας χρόνο.
Το λιτό ύφος της πρωτοεμφανιζόμενης singer/songwriter που γνωρίσαμε στο "Because I Was In Love" πριν δώδεκα χρόνια έχει πλέον - και ήδη - γίνει πολύ πλουσιότερο και ζεστό, χωρίς όμως να θάβεται μέσα στην πληθώρα νέων λεπτομερειών η διαίσθηση για συγκινητικές και ξεκάθαρες μελωδίες. Η εμπειρία της πλέον από μία ολοκληρωμένη μπάντα έχει επηρεάσει τον τρόπο που γράφει, οπότε δεν πρόκειται για αχνές μελωδίες που φορτώθηκαν synths και beats σαν κοστούμι τρία νούμερα μεγαλύτερο, αλλά για κομμάτια που γράφτηκαν ευθύς εξαρχής με ένα μεγαλύτερο όραμα. Μπορεί το "Darkness Fades" να ξεκινάει με τη γνώριμη λακωνικότητα μίας φωνής και μίας κιθάρας, όμως με την μουσική εκχύλιση του πρώτου ρεφρέν καταλαβαίνουμε ότι το "…All Wrong" παραμένει εύθραυστο ακόμη κι αν είναι τυλιγμένο με αρκετό bubblewrap πολυεπίπεδης ενορχήστρωσης.
Πράγματι έχουμε ένα άλμπουμ με αρκετά διαφορετικά πρόσωπα, είτε πρόκειται για πιο παραδοσιακά indie κομμάτια, σε στυλ Pretenders με το εξαιρετικό "Anything", και το σπαραξικάρδιο "Come Back", είτε πρόκειται για πιο χορευτικά και ανεβαστικά, βλέπε "Mistakes" και "I'll Try", σκοτεινό synthwave (sic) στο "Headspace" και απογυμνωμένο indie στο "Darkish". Θα βρούμε ακόμη και το καλύτερο κομμάτι του "Skeleton Tree" που δεν γράφτηκε από τον Nick Cave, στο "Home To Me", όπου παρακαλεί τον μικρό της γιο να μην της κρατά κακία που λείπει τόσο από τη ζωή του λόγω της δουλειάς της. Εκεί όμως που η Sharon Van Etten αποδεικνύεται ως μεγαλοφυής μουσικός, είναι στο "Born", με τη διαρκή έλικα που ανεβαίνει η φωνή της, ξεκινώντας από πολύ χαμηλά μέχρι να εκτιναχθεί σε μία αγγελική κορύφωση, πετυχαίνοντας μία πραγματική στιγμή κάθαρσης, εκεί όπου το συναίσθημα συντονίζεται με μία στιγμή τόσο απόλυτης ομορφιάς, ώστε να μπορεί να ξεδιπλωθεί χωρίς φόβο.
Το άλμπουμ εστιάζει ιδιαίτερα στη βιωμένη εμπειρία, και η Van Etten μπορεί να έχει πολύ σαφείς πολιτικές θέσεις, αλλά αυτό δεν αποτυπώνεται στην πράξη με πολιτικό στίχο. Αντί για μία ξεκάθαρη αναφορά στα γεγονότα και τις ιδέες που κρύβονται πίσω από το έργο της, προτιμά να χτίζει νέα γλώσσα για την επικοινωνία των συναισθημάτων, ίσως όχι πολύ διαφορετικά από αυτό που θα κληθεί κάποια μέρα να κάνει ως ψυχολόγος. Τα τελευταία δύο χρόνια υπήρξαν σίγουρα πυκνά, όμως το άλμπουμ δεν θα λειτουργήσει πετυχημένα ως χρονογράφημα. Αν, όμως, επιλέξουμε αναγκαστικά να βρούμε τα ίχνη του zeitgeist μέσα του, τότε θα μπορούσαμε να το σχολιάσουμε στα πλαίσια της τέχνης που γίνεται ψυχοθεραπεία. Μέσα σε έναν κόσμο αυξανόμενης πολυπλοκότητας, έχει προσφερθεί στην τέχνη ένας ρόλος ψυχοθεραπευτικός - αν και μπορεί να γίνει πολλή συζήτηση γύρω από το πώς και αν τον φέρει εις πέρας - που δεν έχει τόση άμεση σχέση με την τέχνη ως εξύμνηση του ωραίου, ή του θείου, όπως ίσχυε στο παρελθόν, ούτε πρόκειται απλώς για την τέχνη ως προϊόν. Η Sharon Van Etten μας προσφέρει ένα indie pop άλμπουμ πραγματικό διαμάντι για τις έντονες μέρες που ζούμε, και γίνεται για άλλη μία φορά ο καταλληλότερος σύντροφος στην απογευματινή περισυλλογή, εκεί που μέσα στον αναστοχασμό μας συνειδητοποιούμε ότι ο κόσμος θα μπορούσε να είναι πανέμορφος, κι ωστόσο τα έχουμε κάνει όλα λάθος. Η μεμψιμοιρία, όμως, δεν είναι το μήνυμα του δίσκου. It's not dark, it's only darkish τραγουδάει ενθαρρυντικά η Van Etten, μα ακόμη κι αν ο κόσμος τελείωνε αύριο, θα βρίσκουμε πάντα τη δύναμη για να συνεχίζουμε.
