Damon Albarn

Έχω υποστηρίξει στο παρελθόν και, ακόμη το πιστεύω ακράδαντα, πως ο Damon Albarn είναι ο σημαντικότερος Βρετανός δημιουργός της γενιάς του. H ιστορία του εξάλλου το αποδεικνύει. Οι Blur ταυτίστηκαν και διαμόρφωσαν σε μεγάλο βαθμό τον εναλλακτικό ήχο της δεκαετίας του 1990, ενώ οι Gorillaz παραμένουν σήμερα ένα από τα πιο πετυχημένα και αναγνωρίσιμα συγκροτήματα της εποχής μας. Και σαν να μην έφταναν αυτά, στο ενδιάμεσο, ο Albarn μας χάρισε, μεταξύ άλλων, υπέροχους δίσκους με τους The Good, the Bad & the Queen, τους Rocket Juice & the Moon, τους Africa Express, καθώς κι ένα εξαιρετικό solo άλμπουμ που κυκλοφόρησε το 2014.

Εφτά χρόνια μετά το "Everyday Robots" λοιπόν, ο 53χρονός μουσικός επιστρέφει με τον δεύτερο ατομικό του δίσκο με τίτλο "The Nearer the Fountain, More Pure the Stream Flows". Πρόκειται για μία δουλειά εμπνευσμένη από τα τοπία της Ισλανδίας, όπου και ηχογραφήθηκε ο δίσκος, καθώς αποτελεί το δεύτερο σπίτι του Albarn ο οποίος πρόσφατα απέκτησε ισλανδική ιθαγένεια. Μάλιστα, προοριζόταν για ορχηστρικό έργο αλλά, στη συνέχεια, λόγω της πανδημίας, κατέληξε να πάρει τη σημερινή του μορφή. Και παρόλο που δεν γνωρίζω τον βαθμό που η έξαρση του Covid-19 επηρέασε το υλικό, το σκοτάδι όλων όσων βιώσαμε το 2020 – και σε μεγάλο βαθμό συνεχίζουμε να βιώνουμε και σήμερα – φαίνεται να βαραίνει κάθε νότα του άλμπουμ.

Αν είχατε παρακολουθήσει τη συναυλία που έδωσε ο Albarn στο φετινό livestream του Glastonbury, μπορεί να ξέρετε τι εννοώ, αφού εκεί ο καλλιτέχνης μας είχε δώσει μια πρώτη γεύση της νέας του δουλειάς. Αν όχι, τότε πιθανά το "The Nearer the Fountain, More Pure the Stream Flows" να σας εκπλήξει. Το αν αυτό θα είναι θετικά ή αρνητικά, πραγματικά έγκειται στη διάθεση σας. Βλέπετε, ο καλλιτέχνης εδώ μας παραδίδει έντεκα κομμάτια έντονης κινηματογραφικής αισθητικής που, παράλληλα, παραπέμπουν στις jazz ατμόσφαιρες του "Blackstar". Πολλά βιολιά, πολλά πνευστά, και τόνοι programming, μας ταξιδεύουν σε μακρινά χιονισμένα τοπία υπό τους ήχους μιας μεγάλης ορχήστρας με μόνο πρωταγωνιστή τη φωνή και την ψυχή του Damon Albarn.

Από τις πρώτες νότες του ομώνυμου κομματιού βέβαια γίνεται σαφές πως αυτό δεν θα είναι ένα εύκολο ταξίδι. "You were gone, the dark journey there, leaves no returning" τραγουδάει ο Albarn και είναι αδύνατο να μην σκεφτούμε τον τεράστιο Tony Allen, στενό συνεργάτη του Βρετανού, ο οποίος έφυγε από τη ζωή τον Απρίλιο του 2020. Στη συνέχεια, στο, απολύτως Bowie-ικό, "Cormorant", ο καλλιτέχνης αναπολεί πιο χαρούμενες εποχές καθώς αναρωτιέται "Am I imprisoned on this island?", μια σκέψη που, λίγο-πολύ, όλοι κάναμε κάποια στιγμή, έστω και φευγαλέα, τα τελευταία δύο χρόνια. Fun stuff όπως καταλαβαίνετε.

Θα ήμουν άδικος αν έλεγα ότι όλα εδώ είναι κατάμαυρα. Στο μελαγχολικό "Daft Wader", ο Albarn μας διαβεβαιώνει πως "Soon (you'll be dancing)", ενώ το "Polaris" κουβαλάει αυτή τη γλυκιά αισιοδοξία που χαρακτηρίζει όλες του σχεδόν τις δουλειές. Και φυσικά, υπάρχουν αρκετές στιγμές του δίσκου που μοιάζουν εξαιρετικά οικείες. Το "Royal Morning Blue", για παράδειγμα, μοιάζει να ξέφυγε από κάποιο δίσκο των The Good, the Bad & the Queen, το "Darkness To Light" έχει κάτι από τον μελαγχολικό πειραματισμό των ύστερων Blur ενώ, το "The Tower of Montevideo" θα μπορούσε εύκολα να βρίσκεται στο "Plastic Beach". Τέλος, οι ορχηστρικές στιγμές του δίσκου συμπληρώνουν άψογα το ηχητικό παζλ και πετυχαίνουν να δημιουργήσουν τα απαραίτητα κενά ανάμεσα στις συνθέσεις ώστε όλο αυτό να αναπνέει, χωρίς να βαραίνει υπερβολικά τον ακροατή.

Και αυτό με φέρνει πίσω στην αρχή. Ο Damon Albarn είναι ο σημαντικότερος Βρετανός δημιουργός της γενιάς του γιατί, ύστερα από τόσες επιτυχίες, με συνέπεια αρνείται να εγκλωβιστεί σε κάποιο μοτίβο και συνεχίζει να πειραματίζεται. Έχοντας πλέον τα λεφτά, τον χρόνο και τον εξοπλισμό, ο Albarn γράφει μουσική είτε για να ξορκίσει σκοτάδια, είτε για να σκορπίσει χαμόγελα, δείχνοντας να αδιαφορεί για το αν αυτή τελικά θα έχει εμπορικό χαρακτήρα. Σε αυτό το πλαίσιο, το "The Nearer the Fountain, More Pure the Stream Flows" είναι μια σπουδαία κατάθεση ενός ανήσυχου δημιουργού ο οποίος δεν σταματάει να προκαλεί τον εαυτό του ενώ, παράλληλα, συνεπαίρνει μαζί του και το κοινό του σε όλο και πιο ενδιαφέροντα ηχητικά ταξίδια. Και σε αντίθεση με άλλους καλλιτέχνες που ταυτίζουν την ηχητική απογύμνωση και την εσωστρέφεια με την εξέλιξη, ο Damon Albarn δείχνει να μην θυσιάζει τη χαρά της δημιουργίας ενός πλούσιου άλμπουμ, όσο σκοτεινό και αν είναι τελικά, προς όφελος κάποιου επιτηδευμένα βαθύ λυρισμού.

Ο δεύτερος solo δίσκος του ξεχειλίζει ομορφιά, μελωδίες κι έμπνευση. Ακόμη περισσότερο όμως, κάνει σαφές, ότι ο 53χρονος Βρετανός παραμένει νέος και περιπετειώδης στην ψυχή και ότι, καθώς τα χρόνια περνούν, αυτός δεν δείχνει να χάνει τίποτα από τη δημιουργικότητά του, αλλά, αντιθέτως, με κάθε νέο του βήμα, διευρύνει τα όρια της σύγχρονης μουσικής. Και όταν λέω τα όρια της σύγχρονης μουσικής, εννοώ όλης της σύγχρονης μουσικής, ανεξαρτήτως ειδών, ταμπελών και λοιπών δαιμόνιων.