Swans, Norman Westberg @ Θέατρο Βράχων, 11/06/23

Οι Swans ήταν μια από τις πιο πολυαναμενόμενες συναυλίες της καλοκαιρινής περιόδου στο καλεντάρι μου και ήθελα πάρα πολύ να τους ξαναδώ. Είμαι σίγουρος ότι όλοι έχετε περάσει μια ολόκληρη μέρα μέσα στα νεύρα στη ζωή σας - κάπως έτσι ήταν η Κυριακή μου. Ανακοινώσεις από τον διοργανωτή για τις ώρες εμφάνισης ψάχναμε, ανακοινώσεις δε βρίσκαμε πουθενά μέχρι σχεδόν να ξεκινήσει η συναυλία. Καλά νέα για τον καιρό περιμέναμε να ακούσουμε, για σεισμούς, λιμούς και καταποντισμούς διαβάζαμε. Μόνο ότι θα βγούνε κροκόδειλοι στους δρόμους δε μας είπανε. Για όρθιοι πηγαίναμε, για καθήμενους μαθαίναμε.

Οι πολλές απορίες στο κεφάλι ξεκινούσαν από το αν θα γίνει η συναυλία και πόσα τουλούμια θα φάμε και έφταναν μέχρι το πού στο καλό θα καταλήξουμε να καθόμαστε. Περπατώντας για να μπούμε στο θέατρο κρατώντας τις ομπρέλες μας, έφτασα να εξιστορώ αυτά τα προβλήματα (Πρώτου Κόσμου, είναι η αλήθεια) σε έναν από τους φίλους με τον οποίο βρεχόμασταν πηγαίναμε παρέα. Η ψύχραιμη απάντησή του ήταν πως βρίσκομαι στο καλύτερο mood για Swans. Το ξανασκέφτηκα. Χαμογέλασα. Είχε φυσικά δίκιο.

Ο Norman Westberg περιφέρεται ακόμα μαζί με τον Gira, έστω κι αν δεν αποτελεί μέρος της τωρινής ζωντανής ενσάρκωσης των Swans. Προσπαθώντας να μην είμαι υπερβολικός, αν και όλα γύρω από τους Swans προδιαθέτουν συνήθως για το αντίθετο, θα πω ότι ο Norman μας πρόσφερε ηχοτοπία και λούπες που δεν είχαμε και ιδιαίτερη ανάγκη. Χτίσιμο μιας κάποιας ατμόσφαιρας και λίγες γρατσουνιές στην κιθάρα συνέθεσαν μια απολύτως μίνιμαλ παράσταση, διάρκειας περίπου μισής ώρας.

Πιο πολύ επικεντρώθηκα στο να παρατηρώ το σκηνικό. Δεν υπήρχε εξέδρα πάνω στην οποία θα στεκόντουσαν οι μουσικοί. Όλος ο εξοπλισμός των Swans ήταν αραδιασμένος στο τσιμεντένιο έδαφος που αποτελεί τη σκηνή του Θεάτρου Βράχων και προστατευόταν οριακά, όντας σκεπασμένος με διάφορους μουσαμάδες. Προφανώς όλα ήταν στο χείλος του γκρεμού και παρέμειναν έτσι μέχρι και την τελευταία στιγμή, γεγονός που δεν άφηνε να καταλαγιάσουν τα συναισθήματα αγωνίας και εκνευρισμού. Τελικά όμως, όταν ήρθε η ώρα για τους Swans, ο ουρανός είχε καθαρίσει κι εμείς δροσιζόμασταν από παγωμένη μπύρα και όχι από χοντρές στάλες νερού.

Οι Κύκνοι παρέλασαν υπό ζεστό χειροκρότημα και έλαβαν τις θέσεις τους. Ο Gira καθιστός σε σκαμνί και με μια ακουστική κιθάρα στο χέρι έδινε την αίσθηση - ή την ψευδαίσθηση - ότι μπορεί να έχει ηρεμήσει λίγο. Φευ. Η εισαγωγή ήταν σαν καλιμπράρισμα τόσο για τα επί υποτυπώδους σκηνής όργανα, όσο όμως και για τα αυτιά μας. Μόλις βρήκε τα πατήματα που ήθελε κι ύστερα από τις οδηγίες που έδωσε στον φωτιστή, ήρθε το πρώτο «τραγούδι». Το "The Beggar", από τον επερχόμενο, ομώνυμο δίσκο, μας έδειξε ότι πλανευτήκαμε από την ακουστική κιθάρα. Ένας οργανωμένος ηχητικός ορυμαγδός ξεχύθηκε ανελέητα από τα ηχεία.

Μετά το τέλος του και ενώ είχε περάσει ένα μισάωρο που φάνηκε δεκάλεπτο, ο Gira έκανε μια κίνηση-ματ για το vibe της συναυλίας. Ως άλλος προφήτης (pun intended), κάλεσε όποιον ήθελε να σηκωθεί και να κινηθεί προς το μέρος της μπάντας. Όπως είπαμε, δεν υπήρχε σκηνή, δεν υπήρχαν διαχωριστικά, δεν υπήρχαν μπάρες, δεν υπήρχε τίποτα. Αφού τους κάθισε όλους οκλαδόν (όποιος τολμούσε, ας μην υπάκουγε), μια στριφνή εκτέλεση του "The Hanging Man" μας συντόνισε όλους ακόμα περισσότερο με τους καλλιτέχνες. Η μπάντα που έπαιζε και ο κόσμος που καθόταν ξεκινώντας ακριβώς από μπροστά της ήταν ένα σκηνικό που θύμιζε πιστούς που παρακολουθούν έναν θρησκευτικό αρχηγό να κάνει κήρυγμα.

Το "The Beggar" είναι δισκάρα, να το ξέρετε. Τα γράφει και επισήμως ο φίλτατος Αντώνης, αλλά οι Swans μας σφυροκόπησαν με το "Ebbing" και μετά μας περιποιηθήκανε τις πληγές με μια πιο ήρεμη από την κανονική εκτέλεση του "The Memorious". Ο αυταρχικός μαέστρος έδειχνε να έχει περιέλθει σε μια κατάσταση υπερβατική και, θέλοντας και μη, όλη η μπάντα αλλά κι εμείς παρασυρόμασταν σ’ αυτή. Ο τύπος αυτός έχει το χάρισμα να μπορεί να σε βάλει μέσα στο όραμά του, να σε ρουφήξει και να σε κάνει κομμάτι του, όσο κι αν φαίνεται περίεργο. Όποιος παρεμβλήθηκε σαν παράσιτο, άκουσε τρία "put that down" στη μέση του κομματιού και το αποτέλεσμα ήταν από εκεί και μετά να μη διανοηθεί κανείς να ξανασηκώσει κινητό.

Το "Cathedrals Οf Heaven" από το "Leaving Meaning" τελείωσε με ένα ακόμη κρεσέντο. Για το "No More Of This" ο Gira έκραξε προκαταβολικά τον ενισχυτή του, ίσως για να φοβηθεί. Με τη φλοϋδική του αύρα, το κομμάτι ήταν η πιο ήρεμη στιγμή. Ύστερα ήρθε ο κατακλυσμός που δε φάγαμε στα κεφάλια με το μαραθώνιο κλείσιμο του "Cloud of Unknowing / Birthing", για να μας αποτελειώσει. Καμία ηλεκτρική κιθάρα. Η προηγούμενη ενσάρκωση των Swans, είχε δύο που λυσσάγανε. Φέτος καμία, αλλά καταφέρνουν να ακούγονται περίπου το ίδιο αδυσώπητοι.

Πώς είναι να εκτονώνεσαι; Να λυτρώνεσαι; Να ολοκληρώνεις μια διαδικασίας κάθαρσης; Κάπως έτσι ένιωσα μετά από το ύστατο γνεύσιμο του Gira και τις τελευταίες νότες που ακούστηκαν από όλα τα μέλη της διαβολικά συντονισμένης ορχήστρας που τον συνόδευε. Ο βλογιοκομμένος Kristof Hahn στο διεστραμμένο lap steel θυμίζει φυσιογνωμικά λίγο τον Klaus Kinski. Ο υπομονετικός Christopher Pravdica στο μπάσο. Ο άοκνος Phil Puleo στα δαιμονισμένα τύμπανα - ο Gira τον έλιωσε. Ο νέος Larry Mullins στα πλήκτρα και στα έξτρα τύμπανα, όποτε αυτό χρειαζόταν. Η κυρία της παρέας, η Dana Schechter που είχαμε δει με τους Insect Ark στο Fuzz, στα πλήκτρα και στο δεύτερο μπάσο. Και βέβαια, ο συντονιστής αυτής της μηχανής, ο ακούραστος Michael Gira. Αντί να ηγείται κάποιας αίρεσης, αυτός συνεχίζει να δημιουργεί και να πειραματίζεται. Καλλιτέχνης, με κάπα κεφαλαίο.

Σηκωθήκαμε όλοι από τις εξέδρες και τη σκηνή του Θεάτρου Βράχων για να χειροκροτήσουμε όρθιοι αυτό το θέαμα του οποίου μόλις είχαμε γίνει μάρτυρες, αλλά και κοινωνοί. Αποχωρώντας από τον χώρο, τα οπίσθιά μας πονούσαν από τα άβολα σανίδια στα οποία καθόμασταν επί τόση ώρα - η αλήθεια είναι ότι δεν είναι και ο πιο ενδεδειγμένος τρόπος για να απολαύσεις μια συναυλία. Στο πίσω μέρος του μυαλού μου (ίσως και όλων μας) όμως, η τριβέλιζε η σκέψη ότι μπορεί ο πόνος να ήταν κι από τις κλωτσιές που φάγαμε από τον Gira και τη συμμορία του. Την επόμενη φορά, να είστε εκεί καμάρια μου. Σίγουρα οι Swans δεν είναι για να αρέσουν σε όλους, αλλά πας με σηκωμένες κεραίες και αφεθείς, νομίζω ότι δεν υπάρχει περίπτωση να μη σε παρασύρουν.

Φωτογραφίες: Αφροδίτη Ζαγγανά