Steven Wilson: «Από το "In Absentia" και μετά ξεκίνησα να γράφω πραγματικά καλή μουσική»

Κατά την ταπεινή μου άποψη, ο μόνος λόγος που ο Steven Wilson δεν χαίρει τεράστιας αναγνωρισιμότητας ως μουσικός είναι γιατί ζούμε σε μια εποχή που το mainstream ακούει μουσική με τα μάτια, περισσότερο από ποτέ. Κι ο ίδιος, όμως, όσο κι αν δείχνει να αποζητά την ευρεία αποδοχή, δεν μπορεί να αποτάξει τα ποιοτικά στοιχεία εκείνα που καθιστούν τις δουλειές του ολίγον πιο δύσκολες και πολυεπίπεδες από αυτό που επιζητεί το mainstream κοινό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ίσως αποτελεί το νέο του άλμπουμ, "The Future Bites" που έχει έναν ξεκάθαρο pop και ηλεκτρονικό χαρακτήρα, αλλά την ίδια στιγμή δεν αποτάσσει πολλά χαρακτηριστικά της συνθετικής ταυτότητας που έχει χτίσει ο δημιουργός του ως σήμερα.

Έχοντας την ευκαιρία να μιλήσω αρκετές φορές με τον Steven Wilson, θεωρώ ότι συγκαταλέγεται μεταξύ των πιο οξυδερκών, δομημένων και ενδιαφερόντων μουσικών/καλλιτεχνών με τους οποίους είχα την ευκαιρία να συνομιλήσω. Για μια ακόμα φορά επιβεβαίωσε την άποψή μου αυτή, καθώς σε ένα περιορισμένο χρονικό πλαίσιο τριάντα λεπτών κατάφερε να δώσει σαφείς, ενδιαφέρουσες και ως επί το πλείστον πειστικές απαντήσεις. Η μουσική προσέγγιση και το concept του νέου άλμπουμ του, τα αναλλοίωτα στοιχεία του μουσικού του χαρακτήρα, η πίστη του στην αξία του ποιοτικού ηχητικού αποτελέσματος και το παράδοξο της μουσικής του πορείας είναι μερικά από τα θέματα με τα οποία καταπιαστήκαμε, σε μια ακόμα απολαυστική κουβέντα.

*Το "The Future Bites" κυκλοφορεί από τη MINOS EMI/UNIVERSAL MUSIC

Steven, ελπίζω να σε βρίσκω καλά κατά τη διάρκεια αυτής της τρελής περιόδου.

Από άποψη υγείας, ναι είμαι πολύ καλά. Σε ευχαριστώ που ρωτάς πάντως.

Φαντάζομαι ότι είναι μια δύσκολη εποχή να είναι κάποιος καλλιτέχνης και μουσικός κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Σκεφτόμουν ότι έχουμε που έχουμε τον Covid-19, τώρα έχετε και το Brexit να σκεφτείτε πόσο επηρεάζει τα σχέδιά σας. Πάρα πολλά πράγματα για να διαχειριστεί κάποιος, έτσι δεν είναι;

Είναι σίγουρα μια πολύ περίεργη στιγμή να είσαι μουσικός. Είναι μια παράξενη στιγμή για να κυκλοφορήσει κανείς ένα άλμπουμ. Είναι αστείο γιατί όταν ξεκίνησα να δουλεύω για το "The Future Bites", το οποίο ήταν πολύ πίσω στα τέλη του 2017, κι όταν άρχισα να γράφω και να αναπτύσσω το υλικό κάπου το 2018, το όλο θέμα του Brexit λάμβανε χώρα, ήμασταν στη μέση της κυβέρνησης Trump και γενικά υπήρχαν πολλά πράγματα που δεν σε άφηναν να είσαι και πολύ αισιόδοξος...

Αλλά, φυσικά, το άλμπουμ είχε γραφτεί κατά το μεγαλύτερο μέρος του, πολύ πριν τον Covid-19 και την πανδημία. Όμως, η όλη αυτή κατάσταση εκεί καταστήσει το άλμπουμ ακόμη πιο σχετικό, ακόμη πιο επίκαιρο, λόγω όλων αυτών που έχουμε ζήσει το τελευταίο έτος. Θέλω να πω, δεν θα έλεγα πως είμαι «τυχερός», αλλά σίγουρα υπάρχει ένα ισχυρό στοιχείο της σύμπτωσης στο ότι το άλμπουμ κυκλοφορεί αυτήν τη στιγμή της ανθρώπινης ιστορίας. Φαίνεται σαν να το είχα προβλέψει...

Πολλοί άνθρωποι έχουν κλειστεί στα σπίτια τους και θα περίμενε κανείς πως θα ακούνε περισσότερη μουσική από ποτέ. Αλλά δεν είμαι σίγουρος ότι αυτό είναι αλήθεια

Σε σύγκριση με την προηγούμενη δισκογραφία σου θα έλεγα πως μοιάζει ως ένα «παράξενο άλμπουμ» σε μια «παράξενη εποχή»...

Είναι ένα πολύ επίκαιρο άλμπουμ, σε μια παράξενη εποχή. Πολλοί άνθρωποι έχουν κλειστεί στα σπίτια τους και θα περίμενε κανείς πως θα ακούνε περισσότερη μουσική από ποτέ. Αλλά δεν είμαι σίγουρος ότι αυτό είναι αλήθεια. Νομίζω ότι όλοι είναι ελαφρώς χαμένοι. Όλοι είναι ελαφρώς μπερδεμένοι με αυτά που συμβαίνουν στον κόσμο, με το τι θα πρέπει να κάνουν με το χρόνο τους και με τη ζωή τους και ποιες είναι οι προτεραιότητές τους. Αυτό με κάνει να αναρωτιέμαι μερικές φορές αν "The Future Bites" είναι το είδος του άλμπουμ που οι άνθρωποι θέλουν πραγματικά να το ακούσουν αυτήν την εποχή. Διότι, είναι ένα αρκετά σκοτεινό άλμπουμ. Το θέμα του είναι αρκετά σκοτεινό, μιλώντας για ένα δυστοπικό κόσμο σαν αυτό περίπου που ζούμε τώρα. Νομίζω ότι κάποιοι θα ταυτιστούν με αυτό, ενώ πιθανώς κάποιοι άλλοι άνθρωποι θα προτιμήσουν να μην ακούσουν ένα τόσο καταθλιπτικό άλμπουμ αυτήν τη στιγμή στη ζωή τους (γέλια). Αλλά θα δείξει, υποθέτω...

Οφείλω να ομολογήσω ότι μου είναι εντελώς ξένο το είδος της μουσικής που παρουσιάζεις στο "The Future Bites", αυτή η electro προσέγγιση και τα συναφή. Και ήμουν λίγο διστακτικός πριν ακούσω το άλμπουμ, αλλά για να είμαι ειλικρινής μου άρεσε πολύ περισσότερο από ότι περίμενα, οπότε οφείλω να σε συγχαρώ για ένα ακόμα πραγματικά καλό άλμπουμ στην ήδη μεγάλη συλλογή σου από πραγματικά καλά άλμπουμ.

Σε ευχαριστώ πολύ, σε ευχαριστώ!

Αν είναι να φτιάξεις ένα δίσκο το 2021 είναι σημαντικό αυτός να αντικατοπτρίζει τον κόσμο που ζούμε. Και δεν υπάρχει αμφιβολία στο μυαλό μου ότι ζούμε σε ένα ηλεκτρονικό κόσμο τη δεδομένη στιγμή

Τι θεωρείς ότι θα είναι πιο δύσκολο; Το να κερδίσεις τους υφιστάμενους οπαδούς που πιθανώς δεν είναι εξοικειωμένοι με αυτό το είδος της electro/εναλλακτικής προσέγγισης ή να κερδίσεις νέους ακροατές που είναι εξοικειωμένοι με αυτό το είδος της μουσικής, αλλά όχι με το παλαιότερο υλικό σου;

Η απλή απάντηση, φυσικά, είναι ότι θα ήθελα και τα δύο να συμβούν! Θα ήθελα πολύ να νιώσω ότι κατάφερα να κερδίσω το υπάρχον κοινό μου, το οποίο μάλλον θα μπορούσαμε να πούμε ότι βρίσκεται πιο κοντά στις classic rock πεποιθήσεις και παραδόσεις. Θα ήθελα πολύ να τους κερδίσω... και όπως φαίνεται από τη δική σου περίπτωσή, το καταφέρνω! Κι αυτό είναι υπέροχο!

Νομίζω ότι τελικά ότι, αν και το μουσικό λεξιλόγιο έχει διαφοροποιηθεί, ο ήχος και η προσωπικότητα της μουσικής μου είναι ακόμα εκεί και εξακολουθούν να είναι πολύ αναγνωρίσιμα δικά μου. Το νιώθω σαν το επόμενο λογικό βήμα στον κατάλογό μου και στον ήχο μου. Είμαι πολύ της άποψης πως αν είναι να φτιάξεις έναν δίσκο το 2021 ή να κυκλοφορήσεις ένα δίσκο το 2021, είναι σημαντικό αυτός να αντικατοπτρίζει τον κόσμο που ζούμε. Και δεν υπάρχει αμφιβολία στο μυαλό μου ότι ζούμε σε ένα ηλεκτρονικό κόσμο τη δεδομένη στιγμή. Ζούμε σε έναν κόσμο όπου διαρκώς μας περιβάλλουν ηλεκτρονικοί ήχοι.

Η rock μουσική, το classic rock, η classic pop μουσική μου μοιάζουν σαν ο ήχος του δεύτερου μισού του 20^ου αιώνα, κατά τον ίδιο τρόπο που η jazz ήταν ο ήχος του πρώτου μισού του 20^ου αιώνα. Υπό αυτήν την έννοια η rock n’ roll μουσική θα μείνει ως αυτή που καθόρισε το δεύτερο μισό του προηγούμενου αιώνα. Ο 21^ος πρώτος αιώνας διαμορφώνεται σε έναν αιώνα που θα κυριαρχείται από τον ηλεκτρονικό ήχο.

Όλοι οι ήχοι που ακούμε γύρω μας όλη την ημέρα, είτε προέρχονται από τους φορητούς υπολογιστές μας, είτε από τα κινητά τηλέφωνά μας, είτε ακόμη κι από το κουδούνι της πόρτας μας, όλα είναι ηλεκτρονικοί ήχοι. Αυτός είναι ο κόσμος στον οποίο ζούμε. Και νομίζω ότι για να κάνει κάποιος ένα άλμπουμ που θα ακούγεται σχετικό και φρέσκο, κοντά στο σημερινό κλίμα, θα πρέπει να χρησιμοποιήσει, όχι αποκλειστικά, αλλά σίγουρα πρέπει να ενσωματώσει λεξιλόγιο της ηλεκτρονικής μουσικής σε αυτό.

Και νομίζω ότι πολλοί άνθρωποι θα ανταποκριθούν σε αυτό και θα το αναγνωρίσουν. Αλλά, θα αναγνωρίσουν, επίσης, ότι εξακολουθεί να είναι ένας δίσκους που ακούγεται πάρα πολύ σαν ένας «δίσκος Steven Wilson». Που και πάλι χαρακτηρίζεται από ένα concept. Που έχει πολλή φιλοδοξία μέσα του, που είναι πολύ εκλεπτυσμένος. Το θέμα των στίχων εξακολουθεί να είναι το είδος των πραγμάτων που ο κόσμος περιμένει από μένα να γράψω. Αλλά, στην πραγματικότητα, μελωδικά είναι ίσως ο ισχυρότερος δίσκος που έχω βγάλει ποτέ, υπό την έννοια ότι είναι πολύ εύκολο. Είναι εύκολο να απολαύσει κάποιος την πιο προσιτή, μελωδική πλευρά αυτού του δίσκου.

Αν δεις τις λίστες με τα κορυφαία 100 καλύτερα άλμπουμ όλων των εποχών οποιαδήποτε ιστοσελίδας, τα περισσότερα από τα άλμπουμ προέρχονται από την κλασική εποχή του βινυλίου, όταν τα άλμπουμ περιορίζονταν αναγκαστικά σε περίπου 40-45 λεπτά

Συμφωνώ με όσα αναφέρεις και θα επανέλθω αργότερα στο πόσο αναγνωρίσιμος είναι ο ήχος του άλμπουμ. Αλλά πρώτα θα ήθελα να σε ρωτήσω για τη διάρκεια του. Ολόκληρο το άλμπουμ διαρκεί μόνο 40 λεπτά, το οποίο για τα στάνταρ σου μοιάζει πολύ μικρό. Αλλά, νομίζω ότι λειτουργεί πολύ καλά, καθώς έχει πολύ καλή συνοχή και ακούγεται ευχάριστα από την αρχή μέχρι το τέλος. Σε προβλημάτισε το θέμα της διάρκειας ή ήταν απλά όπως σου βγήκε;

Νομίζω ότι είναι 42 λεπτά, έτσι δεν είναι; Ήμουν απολύτως αποφασισμένος αυτήν τη φορά ότι το άλμπουμ δεν θα είναι περισσότερο από 45 λεπτά. Εδώ και χρόνια πώς τα περισσότερα άλμπουμ στη μετά-CD εποχή είναι πολύ μεγάλα σε διάρκεια. Και δεν είναι σύμπτωση το ότι αν δεις τις λίστες με τα κορυφαία 100 καλύτερα άλμπουμ όλων των εποχών οποιαδήποτε ιστοσελίδας, είτε πρόκειται για το site του Rolling Stone, το site του NME ή το Pitchfork... τα περισσότερα από τα άλμπουμ που βρίσκονται σε αυτές προέρχονται από την κλασική εποχή του βινυλίου, όταν τα άλμπουμ περιορίζονταν αναγκαστικά σε περίπου 40-45 λεπτά. Και πιστεύω ότι υπάρχει λόγος γι' αυτό. Νομίζω ότι για τους περισσότερους ανθρώπους κάπου εκεί είναι το φυσιολογικό όριο συγκέντρωσης της προσοχής - συμπεριλαμβανομένου και εμού - για να κάτσει να ακούσει έναν δίσκο. Η διάρκεια στα περισσότερα άλμπουμ, από όταν ήρθε το CD κι έπειτα, άρχισε να αυξάνεται και να αυξάνεται... 50-60-70-80 λεπτά... πάρα πολύ μεγάλη. Πάρα πολύ μεγάλη... Ακόμα κι αν η μουσική είναι καταπληκτική, ακόμα κι αν είναι το καλύτερο πράγμα που έχεις ακούσει ποτέ, η συγκέντρωσή σου θα αρχίσει να φθίνει μετά από 45 λεπτά. Πραγματικά το πιστεύω αυτό. Είναι κάτι που πιστεύω εδώ και πολύ καιρό.

Και προσπαθώ να πειθαρχήσω τον εαυτό μου, ώστε να κάνω τα άλμπουμ μου όλο και μικρά σε διάρκεια εδώ και πολλά χρόνια. Αλλά πάντα αποτύγχανα, καθώς είχα πάρα πολλά τραγούδια που ήθελα να κυκλοφορώ. Αυτήν τη φορά, όμως, ήμουν απολύτως αποφασισμένος ότι αυτό το άλμπουμ θα είναι 40-45 λεπτά, το πολύ. Θέλω οι άνθρωποι να ακούσουν τον δίσκο και να μην αισθάνονται μέχρι το τέλος του ότι έχουν εξαντληθεί εντελώς. Θέλω να αισθάνονται ότι θέλουν να το βάλουν κατευθείαν ξανά. Οπότε, ήταν μια πολύ συνειδητή απόφαση.

Επί την ευκαιρία να αναφέρω πως είχα περίπου 25 τραγούδια που είχα λίγο-πολύ τελειώσει γι' αυτόν τον δίσκο και επέλεξα μόνο εννιά να είναι στο άλμπουμ. Οπότε, ήταν απόλυτα σκόπιμη η πολιτική του να μείνει το άλμπουμ συνοπτικό κι άμεσο, ώστε οι ακροατές να μπορούν να επικεντρωθούν σε αυτό από την αρχή μέχρι το τέλος.

Αλήθεια, υπάρχει κάποιο σχέδιο αξιοποίησης για τα υπόλοιπα δεκαέξι τραγούδια που έμειναν έξω;

Ναι, υπάρχει. Έξι από τα άλλα τραγούδια είναι διαθέσιμα στο special box. Στην περιορισμένη, πολυτελή έκδοση του άλμπουμ, στο δεύτερο CD. Και για τα έξι τραγούδια είμαι πολύ περήφανος, ξέρεις... Δεν είναι ότι δεν ήταν αρκετά καλά. Απλά δεν ταίριαζαν στην όλη ιδέα που είχα για τον πως θα έπρεπε να είναι ο δίσκος. Οπότε, έχουμε έξι τραγούδια για την πολυτελή έκδοση. Επίσης, υπάρχουν δύο επιπλέον τραγούδια που κυκλοφόρησαν ως b-sides της single έκδοσης του "Eminent Sleaze" και ένα ακόμα τραγούδι που κυκλοφόρησε ως b-side για το single του "12 Things I Forgot".

Υπάρχουν κι άλλα τραγούδια που πρόκειται να βγουν ως ψηφιακά singles και πιθανώς ως φυσικά singles. Έτσι, αν τελικά κάποιος θέλει πραγματικά μπορεί να συγκεντρώσει όλα τα τραγούδια που αποτελούν μέρος του κύκλου του "The Future Bites" και πιθανότατα θα έχουν υλικό για ένα τριπλό άλμπουμ... (γέλια). Αλλά για τους περισσότερους ανθρώπους, νομίζω ότι η έκδοση των εννέα τραγουδιών και 42 λεπτών είναι ο ιδανικός τρόπος για να ακούσει αυτόν τον δίσκο.

Το "Personal Shopper" έκανε όλο τον κόσμο να μιλάει για αυτό! Κάποιοι το μίσησαν, κάποιοι το λάτρεψαν, αλλά το θέμα είναι ότι μιλούσαν για τον δίσκο. Κι αυτό είναι που ήθελα

Το να πούμε ότι το "Personal "Shopper" είναι το κεντρικό κομμάτι και η ραχοκοκαλιά του άλμπουμ θα μπορούσε να είναι μια συγκρατημένη εκτίμηση. Αποτελεί σχεδόν και το 1/4 ολόκληρης της διάρκειας του άλμπουμ. Αλήθεια, γράφτηκε πριν το υπόλοιπο υλικό; Επίσης, γιατί ήθελες να είναι αυτό το τραγούδι η πρώτη γεύση του άλμπουμ πριν λίγους μήνες;

Ήταν σίγουρα μια πολύ τολμηρή κίνηση, μια γενναία κίνηση το να κυκλοφορήσω ένα από τα πιο διαφορετικά κομμάτια που έχω γράψει από πλευράς ήχου και σε σχέση με ό,τι θα μπορούσε να περιμένει ο κόσμος με βάση τις προηγούμενες μουσικές. Είναι ένα κομμάτι ηλεκτρονικής disco μουσικής...

Αλλά την ίδια στιγμή, είναι επίσης πολύ επικό, κατά μια έννοια. Μοιάζει ένα μουσικό ταξίδι από μόνο του. Πιστεύω ακράδαντα πως σε αυτήν την εποχή που ζούμε, όπου υπάρχει τόσο πολλή μουσική στον κόσμο, τόση πολλή νέα μουσική που κυκλοφορεί καθημερινά - πρέπει να κυκλοφορούν περισσότερα από 10.000 τραγούδια στο Spotify, YouTube, SoundCloud, ή όπου αλλού - είναι σημαντικό μερικές φορές να είναι σε θέση να ξεχωρίσεις και να κάνει μιας πραγματικά ισχυρή δήλωση με αυτό που κάνεις και με τη μουσική που γράφεις. Αισθάνθηκα πως το "Personal Shopper", ακόμη και αν ο κόσμος το μισούσε, ακόμη και αν ο κόσμος πραγματικά το αντιπαθούσε, δεν θα μπορούσε να το αγνοήσει. Ήταν μια δήλωση: και ήταν κάτι επικό, φιλόδοξο, αστείο και μαύρο. Ξέρεις, έχει πολύ μαύρο χιούμορ μέσα του...

Και έχει και τον Elton John κάπου στη μέση! Ήταν σαν να μην μπορούσες να το αγνοήσεις. Και αυτός ήταν πραγματικά ο λόγος που επέλεξα αυτό το τραγούδι ως πρώτο δείγμα μέσα από το άλμπουμ. Και δούλεψε! Έκανε όλο τον κόσμος να μιλάει για αυτό! Κάποιοι το μίσησαν, κάποιοι το λάτρεψαν, αλλά το θέμα είναι ότι μιλούσαν για τον δίσκο. Κι αυτό είναι που ήθελα.

Ναι, το καταλαβαίνω. Από την άλλη, το "12 Things I Forgot" είναι ίσως το μόνο τραγούδι που με κάποιο τρόπο έχει μια συνάφεια με τραγούδια που στο παρελθόν όπως το "Nowhere Now" ακόμη και με κάποια τραγούδια των Blackfield, τουλάχιστον στα αυτιά μου. Μπορεί να κάνω λάθος, αλλά θεωρείς κι εσύ ότι είναι ένα τραγούδι που λειτουργεί καλά ως κάποιου είδους γέφυρα για τους υφιστάμενους οπαδούς σου;

Νομίζω ότι η όλη πολιτική με όλα τα τραγούδια που κυκλοφόρησαν πριν από την κυκλοφορία του άλμπουμ - τα "Personal Shopper", "Eminent Sleaze", "King Ghost", "12 Things I Forgot" - ήταν να δώσουν στον κόσμο - σίγουρα στους υπάρχοντες οπαδούς - μια ιδέα του φάσματος του υλικού που περιλαμβάνει ο δίσκος. Δεν ήθελα να νομίζουν ότι ήταν γεμάτο πράγματα όπως το "Personal Shopper". Δεν ήθελα να νομίζουν ότι ήταν γεμάτο από πράγματα όπως το "King Ghost" ή ακόμα και ότι ήταν γεμάτο από πράγματα όπως "12 Things I Forgot". Ήθελα να καταλάβουν πως αυτός ο δίσκος είναι πολύ εκλεκτικός και πως υπάρχουν πολλά διαφορετικά στυλ μέσα σε αυτόν.

Μερικοί θα αναγνωρίσουν στοιχεία από το παρελθόν μου μέσα από το "12 Things", έχεις απόλυτο δίκιο. Υπό αυτήν την έννοια, η κυκλοφορία του "12 Things" αποτέλεσε κάτι σαν σινιάλο προς τους υπάρχοντες οπαδούς ότι υπάρχουν πράγματα μέσα στο δίσκο που μπορεί να αναγνωρίσουν ως πιο τυπικά δικά μου. Οπότε, ναι, υποθέτω ότι με αυτήν την έννοια ήταν σαν ένα μικρό κλαδί προς αυτούς τους ανθρώπους.

Οκ, το καταλαβαίνω. Τώρα, ανέφερες πιο πριν ότι η μουσική σου είναι εν τέλει αναγνωρίσιμη, ακόμη και αν ηχητικά είναι διαφορετική. Συμφωνώ και το καταλαβαίνω, γιατί έχω ακούσει πολλή μουσική σου. Συγκεκριμένα, όταν άκουγα "King Ghost" ένιωσα ότι με κάποιο τρόπο σχετίζεται με το "Index" για κάποιο λόγο.

Σωστά! Ναι, ναι, ναι!

Με εκπλήσσει πάντα όταν ο κόσμος δηλώνει σοκαρισμένος ή εκνευρισμένος όταν κάνω κάτι που είναι περισσότερο ηλεκτρονικό και λιγότερο βασισμένο στις κιθάρες και στις κλασσικές rock φόρμες

Και ενώ είναι κάτι διαφορετικό, παραμένει αναγνωρίσιμο ακόμα κι αν άλλαξες «δέρμα» στη μουσική σου...

Ένα από τα πράγματα που ενδεχομένως ξεχνάνε οι πιο classic rock οπαδοί μου σχετικά με εμένα, είναι πως η ηλεκτρονική μουσική ήταν πάντα κομμάτι του ήχου μου και του μουσικού DNA μου. Η πρώτη μπάντα με την οποία γίναμε επαγγελματίες μουσικοί ήταν οι No-Man και οι No-Man ήταν ένα synth pop συγκρότημα. Δηλαδή, γράφαμε ηλεκτρονική pop μουσική...

Και το γεγονός είναι πως οι Porcupine Tree - οι οποίοι ήταν ένα side project που ξεκίναγα εκείνη την περίοδο - ήταν το σχήμα που έκανε επιτυχία και με καθόρισε στον κόσμο που ακούει τη μουσική μου. Αλλά ακόμα και με τους Porcupine Tree και μετέπειτα στην προσωπική μου καριέρα η ηλεκτρονική μουσική ήταν πάντα εκεί.

Πάρε κομμάτια όπως το "Perfect Life" από το "Hand.Cannot.Erase" για παράδειγμα. Είσαι πολύ σωστός που σκέφτηκες το "Index" από το "Grace For Drowning". Ή σκέψου το "Abandoner" από το "Insurgentes". Ακόμα και κάποια κομμάτια μέσα από τα άλμπουμ των Porcupine Tree ήταν πολύ electro. Ένα από τα πολύ πρώτα τραγούδια των Porcupine Tree ήταν το "Voyage 34" που στην πραγματικότητα είναι ένα τραγούδι ηλεκτρονικής ambient trance και πάντα ήταν εκεί... Έτσι, με εκπλήσσει πάντα όταν ο κόσμος δηλώνει σοκαρισμένος ή εκνευρισμένος όταν κάνω κάτι που είναι περισσότερο ηλεκτρονικό και λιγότερο βασισμένο στις κιθάρες και στις κλασσικές rock φόρμες.

Οπότε, θα έλεγα πως είσαι απόλυτα σωστός! Και ξέρεις, το "Index" είναι ένα πραγματικά καλό παράδειγμα που θα μπορούσε κάποιος να θεωρήσει ως προπομπό για ένα τραγούδι σαν το "King Ghost", στα σίγουρα!

Ενώ άκουγα το άλμπουμ και έχοντας την ευκαιρία στο παρελθόν να παραστώ στα εντυπωσιακά live show που στήνεις, σκεφτόμουν πως σχεδιάζεις να αποδόσεις κάποια τραγούδια που είναι περισσότερο ηλεκτρονικά και λιγότερο οργανικά; Σκέφτεσαι να τα τροποποιήσεις σε μια πιο οργανική μορφή; Ή να τα κρατήσεις προ-ηχογραφημένα ως ένα σημείο και να εστιάσεις περισσότερο στο οπτικό κομμάτι του show;

Η απάντηση είναι: και τα δυο! Θα υπάρχουν στιγμές στο show όπου η έμφαση θα δίνεται σίγουρα στο οπτικό κομμάτι, κυρίως στα πιο ηλεκτρονικά τραγούδια. Αλλά ξέρεις κάτι; Άκου τι θέλω να πω...

Αυτός εδώ δεν είναι ένας ηλεκτρονικός δίσκος, έχει πολλά οργανικά στοιχεία και κανονικά όργανα. Έχει πολλές κιθάρες και η τα περισσότερα drums είναι παιγμένα από κανονικό drummer. Τα "King Ghost" και "Man Of The People" είναι τα μόνα δυο τραγούδια που έχουν ηλεκτρονικά drums. Στο "Personal Shopper" είναι ζωντανά drums αυτά που ακούς, είναι ζωντανό μπάσο. Το ίδιο συμβαίνει και με το "12 Things", το ίδιο με το "Eminent Sleaze", το ίδιο με το "Follower". Οπότε, θα υπάρχει και πάλι μεγάλη ανάγκη να έχω μαζί μου μια εξαιρετική, συμβατική rock μπάντα. Και αυτή θα συνεχίσει να αποτελεί τη ραχοκοκαλιά του show. Απλά, είναι βέβαιο πως θα υπάρξει λίγη παραπάνω έμφαση στους ηλεκτρονικούς ήχους παράλληλα, ενώ έχω και κάποιες μεγάλες ιδέες αναφορικά με το οπτικό κομμάτι της παραγωγής. Και νομίζω πως όλα αυτά θα ενωθούν πολύ όμορφα.

H ευχαρίστηση σε μια πολυτελή έκδοση ενός κουτιού βρίσκεται περισσότερο στην ιδιοκτησία του αντικειμένου, παρά στο να ακούσει κάποιος τα περιεχόμενα του

Κάτι που μου άρεσε αναφορικά με την προσέγγιση του concept του δίσκου είναι πως δεν προσπαθείς να κουνήσεις το δάκτυλο, αλλά τοποθετείς τον εαυτό σου ως μέρος του όλου προβλήματος, όντας κάποιος που φροντίζει να αγοράσουμε ειδικές επανεκδόσεις και box sets κλασσικών άλμπουμ που έχουμε ήδη, αναλαμβάνοντας το remix ή/και το remaster τους. Θεωρείς πως απλά έτσι λειτουργεί ο κόσμος ή πρέπει να γίνει κάτι σχετικά με το πως εξελίσσεται ο καταναλωτισμός;

Κάτι που είχε ενδιαφέρον είναι πως όταν αρχικά κυκλοφόρησε το "Personal Shopper" πολύς κόσμος θεώρησε ότι αποτελούσε κάποιου είδους «κριτική» στον καταναλωτικό κόσμο. Αλλά, στην πραγματικότητα, δεν είναι κάτι τέτοιο...

Εν μέρει είναι ένα ερωτικό γράμμα προς τους καταναλωτές. Κι εγώ λατρεύω να αγοράζω δίσκους. Λατρεύω να αγοράζω CD. Λατρεύω να αγοράζω ρούχα. Λατρεύω να αγοράζω DVD και Blu Ray. Γενικά, λατρεύω τα ψώνια, όπως ο περισσότερος κόσμος. Ως είδος μας αρέσει να καταναλώνουμε. Ένα από τα πράγματα που μας αρέσει να κάνουμε είναι να αγοράζουμε πράγμα και μας αρέσει να αγοράζουμε πράγματα που δεν έχουμε απαραίτητα ανάγκη. Ένα από τα πράγματα που μας χαρακτηρίζει ως ανθρώπινα όντα είναι ότι καταναλώνουμε πράγματα που δεν έχουμε ανάγκη. Δεν έχουμε ανάγκη τα πολυτελή, συλλεκτικά κουτιά (σ.σ.: deluxe edition box sets)... Θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος ότι δεν έχουμε καν ανάγκη τα άλμπουμ, αλλά σε κάθε περίπτωση μπορεί να ισχυριστεί κάποιος ότι η ευχαρίστηση σε μια πολυτελή έκδοση ενός box set βρίσκεται στην ιδιοκτησία. Η ευχαρίστηση βρίσκεται στο στάτους της κατοχής του αντικειμένου παρά στο να ακούσει κάποιος τα περιεχόμενα του. Κι όπως πολύς σε πολύ κόσμο, αυτό μου αρέσει πολύ κι εμένα.

Όμως, το "Personal Shopper" είχε πάντα κάνει με την ύπουλη πλευρά του καταναλωτισμού του 21^ου αιώνα. Με τον τρόπο που οι αλγόριθμοι στο internet αναλύουν τα δεδομένα μας, αναλύουν τις καταναλωτικές τάσεις και μετά χρησιμοποιούν αυτά τα δεδομένα για να μας πείσουν να αγοράσουμε περισσότερα πράγματα. Περισσότερα πράγματα που δεν έχουμε ανάγκη. Αυτή είναι η πλευρά των πραγμάτων που συγκεκριμένα με ανησυχεί. Διότι, θεωρώ πως η τεχνολογία σε αυτόν τον τομέα είναι ακόμα στα πρώτα της βήματα και θα γίνεται ολοένα και πιο ισχυρή. Αυτοί οι αλγόριθμοι και η τεχνολογία που χρησιμοποιείται για να αγοράζουμε όλο και περισσότερα πράγματα, και δη πράγματα που δεν χρειαζόμαστε, θα γίνεται όλο και πιο ισχυρή τις επόμενες δεκαετίες. Έτσι, το "Personal Shopper" ισορροπεί μεταξύ ενός ερωτικού γράμματος και ενός προβληματισμού κατά κάποιο τρόπο. Ενός προβληματισμού για την πιο κυνική πλευρά του σύγχρονου καταναλωτισμού, και ειδικά στο internet.

Όσο υπάρχουν άνθρωποι που εκτιμάνε την καλή ποιότητα ήχου, εγώ θα προσπαθώ πάντα να φτιάχνω δίσκους που θα ακούγονται όσο το δυνατόν πιο τέλειοι ηχητικά

Άκουγα το "The Future Bites" στα ακουστικά μου, δίνοντας προσοχή σε μερικές ωραίες λεπτομέρειες σχετικά με τον ήχο και την παραγωγή. Την ίδια στιγμή, τις τελευταίες φορές που έχω επισκεφθεί τους γνωστούς που δεν είναι απαραίτητα τόσο παθιασμένοι με τη μουσική όσο εγώ, παρατήρησα ότι ακούνε μουσική μέσω των φορητών υπολογιστών τους, χωρίς καν κάποιο ηχείο. Σκεφτόμουν ότι αναφέρθηκες εν μέρει σε αυτό το θέμα σχεδόν πριν από 20 χρόνια με το "Sound Of Muzak", αλλά έχω την αίσθηση πως όλο και περισσότεροι άνθρωποι προσεγγίζουν τη μουσική στις μέρες μας με αυτό τον τρόπο. Ως κάτι που απλά παίζει, ενώ κάνουν άλλα πράγματα... Και αναρωτιόμουν, πώς μπορούν να εκτιμήσουν το "The Future Bites" ή το "In Absentia", ακούγοντας τους μέσω των φορητών υπολογιστών ή των κινητών τηλεφώνων τους. Απλά δεν το καταλαβαίνω. Πού το βλέπεις να πηγαίνει όλο αυτό;

Ναι, είναι ενδιαφέρον. Προφανώς, ένα από τα πράγματα που πρέπει να αναγνωρίσουμε - και έχεις απόλυτο δίκιο - είναι πως οι περισσότεροι άνθρωποι ακούν μουσική σε συμπιεσμένη μορφή μέσω των τηλεφώνων τους, μέσω των φορητών υπολογιστών τους, μέσω των iPad τους, με αποτέλεσμα να μην εισπράττουν μια ιδιαίτερα πλούσια εμπειρία ήχου.

Αλλά την ίδια στιγμή, υπάρχουν πολλοί άνθρωποι εκεί έξω, μια αυξανόμενη κοινότητα ανθρώπων που αυτοαποκαλούνται audiophiles. Είναι άνθρωποι που αγαπούν την υψηλή ανάλυση ήχου, άνθρωποι που τους αρέσει να ακούνε μουσική με surround ήχο, άνθρωποι που αγαπούν να ακούνε μουσική στο Dolby Atmos.

Αυτή η ομάδα ανθρώπων είναι μειονότητα, αλλά είναι μια σημαντική μειονότητα. Και όσο υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι, εγώ θα προσπαθώ πάντα να φτιάχνω δίσκους που ακούγονται όσο πιο όμορφοι και τέλειοι ηχητικά γίνεται. Διότι, κι εμένα μου αρέσουν οι δίσκοι που έχουν καλό ήχο και νιώθω μια δέσμευση απέναντι στην ποιότητα της ηχητικής τελειότητας. Κι όπως είπα, εξακολουθώ να πιστεύω ότι υπάρχει πολύς τέτοιος κόσμος εκεί έξω. Υπάρχουν άνθρωποι που αγοράζουν βινύλια! Αυτοί οι άνθρωποι εξακολουθούν να ενδιαφέρονται για μια πιο οργανική, πλούσια εμπειρία ήχου.

Δεν έχουν αλλάξει και πολύ τα πράγματα... Απλά, πήγαμε από τις κασέτες και τις απαίσιες ηχογραφήσεις από το ράδιο, στο streaming, στα laptop και στα iPhone

Όμως, αν και έχεις δίκιο να επισημαίνεις το πως ακούει η πλειονότητα των ανθρώπων μουσική στις μέρες μας, ξέρεις κάτι; Αυτό συνέβαινε πάντα! Ακόμα κι όταν ήμουν μικρός, τα περισσότερα παιδιά ακούγανε μουσική από κάτι κασέτες με χάλια ήχο, γραμμένες από το ραδιόφωνο ή αντιγραμμένες. Φαντάζομαι ξέρεις από αντιγραμμένες κασέτες (σ.σ.: αν ξέρω λέει). Ακόμα στα '70s, στα '80s και στα '90s, πολύ πριν την εποχή του streaming, πολύς κόσμος άκουγε μουσική, ας πούμε, συνθήκες συμβιβασμού. Υπό αυτήν την έννοια, δεν έχουν αλλάξει και πολύ τα πράγματα... Απλά πήγαμε από τις κασέτες και τις απαίσιες ηχογραφήσεις από το ράδιο, στο streaming, στα laptop και στα iPhone.

Ακόμα, όμως, υπάρχει κόσμος εκεί έξω, όπως υπήρχε πάντα, που θα εκτιμάει την ομορφιά του καλού ήχου, που αναζητά την ηχητική τελειότητα. Οπότε, δεν απογοητεύομαι ιδιαίτερα από αυτήν την τάση.

Όντας κι εγώ ο ίδιος άνθρωπος που επιζητά τον καλό ήχο, καταλαβαίνω πως το θέτεις. Τώρα, υπήρξαν επανακυκλοφορίες σε βινύλια, κάποια box sets και φυσικά η καταπληκτική επετειακή έκδοση του "In Absentia". Επίσης, πρόσφατα φτιάχτηκε επίσημος λογαριασμός των Porcupine Tree στο bandcamp. Θα έλεγε κανείς πως υπάρχει μια κινητικότητα σε αυτό στρατόπεδο. Θα μπορούσαμε να ελπίζουμε και σε κάτι επιπλέον παράλληλα με τη σόλο καριέρα σου; Ειδικότερα όσο απομακρύνεσαι ηχητικά από τον ήχο των Porcupine Tree, ίσως υπάρχει χώρος και για τα δυο...

Ναι, νομίζω ότι θα μπορούσα να το κάνω. Είναι ενδιαφέρον γιατί λίγο-πολύ έχω ηχογραφήσει κάθε συναυλία που έχω δώσει τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια! Κάθε συναυλία έχει ηχογραφηθεί κανονικά (σ.σ.: properly) και το μόνο που χρειάζεται είναι να βρω το χρόνο να τις μιξάρω όλες. Και η σελίδα των Porcupine Tree στο bandcamp προέκυψε ακριβώς γιατί το lockdown μου προσέφερε τον απαραίτητο χρόνο να το κάνω, να μπορέσω να δουλέψω πάνω στις ηχογραφήσεις και να ξεκινήσω να τις μιξάρω για πρώτη φορά.

Ξαφνικά, ανακάλυψα πως είχα τον χρόνο να το κάνω κι έτσι αποφάσισα να φτιάξω τη σελίδα στο bandcamp, το οποίο είναι κάτι που συζητάγαμε για χρόνια. Θα ήθελα πολύ να κάνω κάτι παρόμοιο και για τις ζωντανές εμφανίσεις των τελευταίων δέκα χρόνων. Έχω πολλές συναυλίες ηχογραφημένες με διαφορετικές συστάσεις των μπαντών, σε μικρά μαγαζιά, σε μεγάλους χώρους κοκ.

Οπότε, ναι, σίγουρα! Το μόνο θέμα είναι να βρω το χρόνο να το κάνω. Αλλά θα γίνει κάποια στιγμή.

Από το "In Absentia" ξεκίνησα να γράφω πραγματικά καλή μουσική

Οκ! Τώρα κάτι τελείως διαφορετικό. Κατά τους τελευταίους μήνες του 2020 τρέξαμε μια σειρά άρθρων σχετικά με την προηγούμενη δεκαετία από το 2010 έως το 2019. Η συναυλία σου εδώ, στην Αθήνα, ψηφίστηκε μεταξύ των δέκα καλύτερων συναυλιών που είδαμε, ψηφίστηκες ανάμεσα στις δέκα σημαντικότερες προσωπικότητες και το "Hand.Cannot.Erase" ψηφίστηκε ως το καλύτερο άλμπουμ της δεκαετίας. Παράλληλα, το "The Raven" βρέθηκε στο #5 της ίδιας λίστας. Κατά τη γνώμη μου, ήταν ξεκάθαρα η καλύτερη δεκαετία της καριέρας σου! Και λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι πήρες αρκετά ρίσκα κατά τη διάρκεια της, είναι ακόμα πιο εντυπωσιακό αυτό το επίτευγμα. Συμφωνείς; Και πώς νιώθεις γι' αυτό;

Ναι... Άκου... Είμαι πολύ περήφανος για όλα τα άλμπουμ μου και ιδιαίτερα για το "Hand.Cannot.Erase". Το "Raven" ήταν ένα πείραμα. Ήθελα να κάνω έναν δίσκο που να ακούγεται σαν παλιομοδίτικο progressive rock. Και νομίζω ότι ήταν πολύ επιτυχημένο ως τέτοιος. Αλλά ήταν μια κι έξω...

Αλλά, για το "Hand.Cannot.Erase" συγκεκριμένα, είμαι πολύ περήφανος. Το concept του δίσκου ήταν πραγματικά ένα δώρο. Ήμουν πολύ τυχερός που έπεσα πάνω σε αυτό το θέμα. Διότι, μου έδωσε ιδιαίτερη έμπνευση το να γράψω μουσική βασισμένη στην ιστορία της Joyce Carol Vincent και για το concept του συγκεκριμένου δίσκου. Επίσης, είχα μια σπουδαία μπάντα μαζί μου εκείνη την εποχή και κάπως έτσι η μουσική προέκυψε όμορφα.

Νομίζω πως, ναι, είμαι ένας από εκείνους τους περίεργους τύπους που γίνονται όλο και καλύτεροι όσο περνάει ο καιρός. Και είναι ενδιαφέρον, γιατί είχα αυτήν τη συζήτηση με μερικούς ανθρώπους πρόσφατα. Αν δεις τους περισσότερους κλασσικούς καλλιτέχνες από τα '60s, τα '70s, τα '80s και τα '90s, οι περισσότεροι από αυτούς έβγαλαν τις καλύτερες δουλειές τους - σχεδόν χωρίς εξαίρεση - όταν ήταν στα είκοσι τους ή στις αρχές των τριάντα. Σκέψου όποιον καλλιτέχνη θες, είτε πρόκειται για τον Bowie ή τον Neil Young ή τους Pink Floyd ή τους The Beatles... όποιον θες... Έγραψαν τη μεγαλύτερη μουσική τους όταν ήταν σχετικά νέοι, από τα μέσα-τέλη των 20 ως τις αρχές των 30.

Και νομίζω ότι η μουσική που έκανα στα είκοσι μου και στις αρχές των τριάντα μου δεν ήταν και πολύ καλή... (γέλια). Νομίζω πως ξεκίνησα να γράφω πραγματικά καλή μουσική κάπου στα τέλη των 30 μου ή στα μέσα των 30. Με άλμπουμ σαν το "In Absentia" ξεκίνησα να γράφω πραγματικά καλή μουσική και ήμουν 35 όταν έβγαλα αυτόν τον δίσκο.

Και πάλι συμφωνώ μαζί σου! Θεωρώ πως την τελευταία δεκαετία έβγαλα μερικές από τις καλύτερες μουσικές που έχω βγάλει ποτέ! Και αναγνωρίζω πως αυτό είναι μάλλον ασυνήθιστο στον κόσμο της pop και της rock μουσικής, δεν είναι;

Είναι ένα παράξενο πράγμα που πρέπει να αναγνωρίσω στον εαυτό μου είναι πως βγάζω όλο και καλύτερους δίσκους όσο μεγαλώνω

Ναι, είναι!

Οπότε, ναι θα συμφωνήσω μαζί σου ! Κι είμαι πολύ κολακευμένος που νιώθεις κι εσύ κατά αυτό τον τρόπο. Είναι ένα παράξενο πράγμα που πρέπει να αναγνωρίσω στον εαυτό μου, αλλά νιώθω πως γίνομαι όλο και καλύτερος και πως βγάζω όλο και καλύτερους δίσκους όσο μεγαλώνω. Κι αυτό είναι ασυνήθιστο!

Steven, θέλω να σε ευχαριστήσω για τον χρόνο σου και ελπίζω όταν τα πράγματα επιστρέψουν σε μια κανονικότητα να μην ξεχάσεις την Ελλάδα. Θα θέλαμε πολύ να σε δούμε και πάλι ζωντανά στη χώρα μας!

Αγαπώ την Ελλάδα! Πάντα αγαπούσα την Ελλάδα! Είναι κρίμα που η τελευταία παράσταση έπρεπε να ακυρωθεί λόγω της φωτιάς στο Μάτι. Βρίσκεται σίγουρα στην κορυφή της λίστας των μερών που θέλω να επισκεφτώ ξανά όταν μπορέσω. Είμαι οπαδός της χώρας σας! Απόλυτα!

Φωτογραφίες: Lasse Hoile