Τσάι, χορτοφαγία ή χόρτο;

Καλοκαίρι. Καιρός για ανοιχτές συναυλίες και στην Ελλάδα για συναυλιακά όνειρα. Στην Ελλάδα, και σε αρκετές άλλες χώρες που δεν αποτελούν πόλο έλξης μεγάλων ονομάτων, μπορεί να μην έχουμε συχνά εμφανίσεις μεγάλων ονομάτων αλλά αυτό δεν μας εμποδίζει να κάνουμε τις ίδιες συζητήσεις κάθε χρόνο. «Θα φέρουν φέτος τον Springsteen;», «θα έχει κόσμο ο Springsteen;» κ.ο.κ..

Για τους κυριολεκτικά και μεταφορικά μεγάλους του rock, η κουβέντα πάει συνήθως και στο αν μπορούν να ανταπεξέλθουν, αν θα άξιζε δηλαδή ένα ακριβό αντίτιμο την εμπειρία μιας εμφάνισής τους. Αυτό που δεν συζητάμε συνήθως -ενώ θα έπρεπε μιας και είναι το πιο σημαντικό- είναι το τι είδους σόου κάνουν. Σε ποια φάση δηλαδή βρίσκονται.

Αν εξαιρέσουμε κάποιες τρανταχτές περιπτώσεις, οι περισσότεροι ιστορικοί μουσικοί που περιοδεύουν ακόμα μπορούν να αποδώσουν με τον ένα ή τον άλλον τρόπο ικανοποιητικά το ρεπερτόριό τους.  Αυτό που πρέπει να κοιτάμε περισσότερο είναι σε τι φάση βρίσκεται ο καλλιτέχνης, ειδικά αυτός που ανά τα χρόνια έχει περάσει από διάφορες καλλιτεχνικές φάσεις. Σημαντικός παράγοντας γι' αυτό είναι και η φυσική κατάσταση του και ο τρόπος ζωής του.

Δεν είναι τυχαίο πως τα πολύ μεγάλα στάδια τα γεμίζουν αυτοί που εκτός από το ότι έχουν σπουδαίο ρεπερτόριο μπορούν να ανταπεξέλθουν στις ανάγκες ενός μεγάλου rock σόου. Αυτοί δηλαδή που επέλεξαν να δίνουν στον κόσμο αυτό που προσέφεραν και τις δεκαετίες του 1960 και του 1970. Σαν να μην πέρασε μια μέρα, λοιπόν, ονόματα όπως ο Springsteen γεμίζουν στάδια συνδυάζοντας ενέργεια και επαγγελματισμό, ενώ διανύουν την έβδομη, ακόμη και την όγδοη δεκαετία της ζωής τους. Αυτό για να επιτευχθεί δεν αρκεί το θέλω αλλά κυρίως το μπορώ. Δεν είναι τυχαίο πως αυτοί οι άνθρωποι γυμνάζονται, προσέχουν την -συνήθως χορτοφαγική- διατροφή τους (ή τους την προσέχουν οι υπάλληλοί τους αν θέλετε) και φυσικά δεν κάνουν ναρκωτικά. Με αυτόν τον τρόπο συνδυάζουν την άψογη απόδοση και τον επαγγελματισμό με μεγάλη ενέργεια πάνω στην σκηνή. Τέτοια ονόματα κάνουν τους μεγαλύτερους τζίρους και συνήθως αυτούς σκεφτόμαστε όταν τίθεται η ερώτηση «ποιός κάνει τις καλύτερες συναυλίες;».

Η δεύτερη περίπτωση είναι του επαγγελματία βετεράνου που έχει ρίξει πλέον -και φυσιολογικά θα μπορούσε να πει κανείς- τους ρυθμούς του και το ίδιο έχει κάνει και στην σκηνή. Περιπτώσεις σαν του Eric Clapton και του Mark Knopfler που έχουν έρθει σε συμβιβασμό με την ηλικία τους, βγάζουν λιγότερη ενέργεια πάνω στη σκηνή και έχουν αρχίσει μάλιστα να παίζουν μουσική πιο κοντά στις επιρροές τους. Τα ποτά στα παρασκήνια έχουν αντικατασταθεί με το τσάι και συνήθως έχουν και μια αντίστοιχα ήσυχη οικογενειακή ζωή. Και εδώ η υψηλή απόδοση εξασφαλίζεται, μιας και είναι νηφάλιοι και επιλέγουν κορυφαίους επαγγελματίες για συνεργάτες. Κάποιοι μάλιστα δίνουν και τα «κλειδιά» των παραστάσεών τους σε κάποιους από αυτούς (ενορχηστρώσεις, επιλογές τραγουδιών κ.ά.). Εδώ βρισκόμαστε στην κατηγορία «εντάξει, τι να μας πει στα 70 του, δεν του τα δίνω τα τελευταία ένσημα».

Η τρίτη κατηγορία είναι και η πιο rock από αρκετές απόψεις. Ο καλλιτέχνης πειραματίζεται ακόμα με ουσίες ή και ποτό, θέλει να λέγεται ακόμα «ερασιτέχνης» και εραστής της τέχνης και ζει ακόμα όπως τις πρώτες μέρες της καριέρας του. Αποτέλεσμα; Δεν μπορείς να προβλέψεις την απόδοσή του, η οποία μπορεί να φτάσει υψηλά καλλιτεχνικά επίπεδα ή να απογοητεύσει πλήρως. Μπορεί να γίνουν και τα δύο στην ίδια συναυλία. Δεν μπορείς πολλές φορές να προβλέψεις και το ρεπερτόριο, μιας και αυτό πολλές φορές επιλέγεται την ίδια μέρα ή ακόμα και την ώρα της συναυλίας. Δεν είσαι σίγουρος για το αν θα ακούσεις τις μεγάλες επιτυχίες του καλλιτέχνη. Επίσης πιθανές είναι και οι ακυρώσεις. Σε αυτή την κατηγορία ανήκει, για παράδειγμα, ο Neil Young και οι Crazy Horse του.

Δεν είναι δύσκολο να διαλέξεις και να αντιπαρατεθείς γι' αυτό με τα φιλαράκια, αν ξέρεις τι θέλεις και τι να περιμένεις από τους μεγάλους του rock.

Το μόνο κακό είναι πως στην χώρα μας οι συζητήσεις αυτές συνήθως είναι φιλολογικές.