ProgSession #3: Rare Bird

Όση χαρά προσφέρει στους απανταχού μουσικόφιλους η παρακολούθηση της επικαιρότητας και η βιωματική συναίσθηση του παρόντος, άλλο τόσο, και ίσως και περισσότερο, ενδιαφέρον έχει η ενασχόληση με το άγνωστο παρελθόν, με το σκάλισμα της Ιστορίας, με τις πιο αφώτιστες γωνιές της. Στα πλαίσια αυτής της διαστροφής, το Rocking.gr κάθε μήνα θα παρουσιάζει, μέσω μίας στήλης που καθόλου τυχαία επέλεξε να παίξει με τις λέξεις progress και obsession, ένα δίσκο από το ευρύτατο φάσμα και την κληρονομιά του progressive rock, που δεν κατάφερε ποτέ να ξεφύγει ενός cult συλλεκτικού επιπέδου.

Days of progressive past Vol. 3:

Rare Bird - As Your Mind Flies By
1970
Charisma (UK), ABC (USA)

Πόσες φορές δεν έχετε ακούσει την έκφραση «αυτό δεν είναι rock, καλά-καλά δεν έχει κιθάρες»; Στον κόσμο του prog, όμως, ακόμα κι αυτό το κατεστημένο έσπασε αρκετές φορές, με χαρακτηριστική την περίπτωση των Rare Bird, που όχι μόνο τόλμησαν να μην έχουν κιθαρίστα, αλλά είχαν το θράσος να έχουν δύο πληκτράδες. Οι φίλοι της εξάχορδης μπορούν ήδη κάπου εδώ να εγκαταλείψουν το διάβασμα, γιατί αυτά που ακολουθούν παρακάτω κυριαρχούνται από περήφανα κλειδοκύμβαλα.

Οι τέσσερις Βρετανοί (Steve Gould στη φωνή και το μπάσο, Dave Kaffinetti στα πλήκτρα, Graham Field στα άλλα πλήκτρα και Mark Ashton στη φωνή και τα drums) ξεκίνησαν την καριέρα τους το 1969 και θα μείνουν για πάντα στην ιστορία ως ένα από τα πρώτα συγκροτήματα (αν όχι το πρώτο) που υπέγραψαν στην περίφημη εταιρία Charisma, αλλά και για την μεγάλη τους επιτυχία "Sympathy" από τον πρώτο και ομώνυμο δίσκο τους. Αρκετό για να τους κατατάξει διαπαντώς στα one-hit wonders, το "Sympathy" έγινε μεγάλη επιτυχία στη Βρετανία, αλλά ακόμα περισσότερο στην ηπειρωτική Ευρώπη, με αποτέλεσμα ακόμα και πολλά χρόνια μετά να χαίρει αρκετής εκτίμησης, ώστε να το διασκευάσουν μεταξύ άλλων οι Marillion (επί Hogarth) και οι Faithless. Δεν υπήρξε όμως αντιπροσωπευτικό παρά μίας και μόνο πτυχής της μουσικής τους, αφού σε αυτήν κρύβονται πολύ περισσότερα από τον μελαγχολικό λυρισμό του συγκεκριμένου τραγουδιού.

Ίσως το ότι το «hit» δεν ήταν προφανώς ποτέ ο σκοπός τους να υπήρξε και ο λόγος που στον δεύτερο δίσκο τους δεν προσπάθησαν να επαναλάβουν την αντίστοιχη επιτυχία, παρά συνέχισαν πιο βαθιά ακόμα στο art rock, που ακόμα τότε ως είδος διένυε τα πρώτα του βήματα. Για αυτό το λόγο το "As Your Mind Flies By", πιθανότατα, δεν κατάφερε να κάνει και κάποια σημαντική εμπορική επιτυχία. Ποιοτικά όμως είναι η κορωνίδα τους.

Ξεκινώντας ανάποδα, θα πρέπει να ειπωθεί ότι υπάρχει μία αδύναμη στιγμή που τιτλοφορείται "Down On The Floor" και είναι ένα ήπιων τόνων αλλά και μπόλικης συνθετικής χαλαρότητας τραγούδι, που ακούγεται ευχάριστα, σε αφήνει όμως με την αίσθηση του ανολοκλήρωτου, σα να ήταν μέρος κάποιου συνόλου, το οποίο όμως δε μας παρουσιάστηκε ποτέ. Εδώ όμως τελειώνουν τα μέτρια και αρχίζουν τα αριστουργήματα, με τo επικό "Hammerhead" να αποδεικνύει ότι μπορούν να δημιουργήσουν εξίσου σκληρά και δυναμικά κομμάτια, ακόμα και ελλείψει κιθάρας, και το 20λεπτο "Flight" να αναδεικνύει τον πιο prog χαρακτήρα τους, ισορροπώντας ανάμεσα στις κλασικομπαρόκ περιοχές που έκανε γνωστές ο Keith Emerson, τα θορυβώδη ιντερλούδια και την εντελώς προσωπική αλλά επιβλητική μουσικότητά τους, ιδιαίτερα στην επιμέρους σύνθεση, που εν τέλει έδωσε τον τίτλο και στο δίσκο. Από την άλλη, τα "What You Want To Know" και "I'm Thinking" είναι τα λυρικά αντίβαρά τους.

Είναι αξιοσημείωτο ότι τα δίδυμα πλήκτρα έχουν άλλοτε κοινό ήχο, αυξάνοντας έτσι τον όγκο της μουσικής, και άλλοτε σαφέστατα διακριτό, δημιουργώντας έτσι πλουσιότερα μελωδικά στρώματα, ενώ εναλλάξ αναλαμβάνουν και ρυθμικό ρόλο. Προσθέστε σε αυτό και τα ιδιαίτερα βαθιά -και πιθανόν για κάποιους υπερβολικά- φωνητικά του Steve Gould, το μελωδικό αλλά περίτεχνο μπάσο και τα κρουστά που στηρίζουν εντυπωσιακά διακριτικά (ή μήπως διακριτικά εντυπωσιακά;) τα τραγούδια και δημιουργείται έτσι η ραχοκοκκαλιά της υπέροχης μουσικής των Rare Bird.

Δυστυχώς, το άλμπουμ πέρασε στα ψιλά την εποχή της κυκλοφορίας του, με αποτέλεσμα να επικρατήσει απογοήτευση στα μέλη του συγκροτήματος. Αυτό τους ώθησε να ασχοληθούν με άλλα project, όπως το συγκρότημα Fields του Graham Field (με μέλη που διατέλεσαν στους King Crimson και αργότερα στους Greenslade) ή οι Headlong του Ashton. Οι υπόλοιποι δύο συνέχισαν για τρία ακόμα άλμπουμ, αντικαθιστώντας τα πλήκτρα του Field με την κιθάρα του Andy Curtis, χάνοντας αμέσως την ελκυστική ιδιομορφία τους και χωρίς ποτέ να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις υποσχέσεις που οι ίδιοι έθεσαν στα πρώτα τους δύο άλμπουμ, ακριβώς τη στιγμή που έδειχναν ότι ήταν ικανοί για πολύ μεγάλα πράγματα. Ο Steve Gould γίνεται αργότερα μόνιμος συνεργάτης του Alvin Lee και μάλιστα με τον τρόπο αυτό παίζει ζωντανά και στην Ελλάδα. Ο δε Kaffinetti εξαφανίζεται γενικά, με μοναδική (αλλά αξιομνημόνευτη) εξαίρεση τη συμμετοχή του στους Spinal Tap ως Viv Savage για της ανάγκες της γνωστής ταινίας.

Υ.Γ.: Καθαρά για λόγους καλαισθησίας επιλέχθηκε το εξώφυλλο της αμερικανικής έκδοσης της ABC.

Τον επόμενο μήνα θα μάθουμε αν τελικά μας φτάνουν οι τέσσερις εποχές του χρόνου ή όχι.

Κώστας Σακκαλής