Mecano Un-Ltd: «Δεν υπάρχουν πια επαναστάσεις»

Λίγο πριν την πολυαναμενόμενη εμφάνισή των Mecano Un-Ltd στο επερχόμενο διήμερο Death Disco Athens Open Air Festival που θα λάβει χώρα στην Τεχνόπολη, το Σάββατο και την Κυριακή 22 & 23 Ιουλίου, ο Dirk Polak, συνοδευόμενος από τον στενό του φίλο και μουσικό συνοδοιπόρο Mark Ritsema (Polar Twins, Raskolnikov κ.α.), σε μια εφ’ όλης της ύλης συζήτηση.

Γεια, πώς είσαι; Χαίρομαι που σε γνωρίζω Dirk, είμαι η Κατερίνα.

Dirk: Γεια σου Κατερίνα, είμαι ο Dirk. Επιτέλους γνωριζόμαστε διά ζώσης.

Χαιρετισμούς από την Αθήνα.  Σ’ ευχαριστώ που είσαι μαζί μας σήμερα. Φέτος συμπληρώνονται 40 χρόνια από την διάλυση των Mecano, της θρυλικής πλέον μπάντας σου. Πώς θα περιέγραφες το μουσικό σου ταξίδι μέχρι στιγμής; Γνωρίζω ότι στην πορεία υπήρξαν υπέροχοι σταθμοί.

Dirk: Λοιπόν, υπάρχει ένα μεγάλο ζήτημα. Ξεκίνησα με πίνακες ζωγραφικής και ακόμα δημιουργώ πίνακες και αντικείμενα στο φάσμα των Meccano. Και στο ενδιάμεσο υπήρχε μουσική. Αρχικά υπήρχε αυτή η μπάντα την περίοδο που όλοι είχαν μια μπάντα. Αργότερα δεν υπήρχε μπάντα, αλλά ξεκίνησε ξανά. Για παράδειγμα, υπήρξε μια μπάντα το 2006, όταν έπρεπε να παίξουμε στο Rockwave Festival στην Ελλάδα. Και κάπως έτσι προετοιμαστήκαμε και ξεκινήσαμε μια νέα μπάντα στην πραγματικότητα για να πραγματοποιηθεί εκείνη η εμφάνιση. Και ήταν μια τόσο όμορφη εμπειρία που τελικά μείναμε εκεί. Έμεινα στην Ελλάδα για τρία ή τέσσερα χρόνια και κάποιες φορές για τρεις μήνες και μετά για δύο μήνες ήμουν πίσω, επειδή έχω παιδιά. Και μετά ξανά για τρεις μήνες πάλι στην Ελλάδα, κάπως έτσι. Και ένιωθα σαν στο σπίτι μου.

Mark: Μετά το 2006, η μπάντα παρέμεινε ενεργή εκεί. Υπήρχαν διαφορετικά άτομα που συμμετείχαν στο concept των Mecano. Άλλαζαν. Λίγοι ήταν διαρκώς ενεργοί από τότε.

Dirk: Ένα είδος καλλιτεχνικού κινήματος. Ξέρεις, άτομα που δημιουργούν τέχνη, πίνακες ζωγραφικής, αντικείμενα και μουσική. Ένα ευρύ φάσμα πραγμάτων.

Όπως είπες κι εσύ, ήσουν πάντοτε ενεργός σαν καλλιτέχνης, Γενικότερα, ζωγραφίζεις και σχεδιάζεις, δημιουργείς γλυπτά, πολλά διαφορετικά πράγματα...

Dirk: Και γράφω και βιβλία. Γράφω βιβλία τα οποία και εκδίδονται, οπότε αυτό είναι ωραίο.

Πάνω σε τί δουλεύεις τελευταία; Ποιο είναι το πιο πρόσφατο καλλιτεχνικό σου project;

Dirk: Ζωγράφισα περίπου 140 μικρές πεταλούδες από Meccano. Δημιούργησα τα αντικείμενα, κάποια ασπρόμαυρα σχέδια και με αυτά έκανα μικρούς πίνακες. Έφτιαξα επίσης τέτοιους πίνακες την περίοδο του κορωνοϊού, οπότε τον τελευταίο καιρό ασχολήθηκα πολύ με πίνακες και αντικείμενα, επειδή όμως γίνομαι 70 χρονών το Νοέμβριο, δηλαδή αρκετά μεγάλος και ίσως πολύ μεγάλος για rock 'n' roll, είχα αυτή την ιδέα να κλείσω τον κύκλο της μουσικής φέτος και να το κάνω με ωραίο τρόπο, δηλαδή να επισκεφτώ την Ελλάδα και να παίξω εκεί, και αυτό κάνουμε. Θα παίξουμε και στην Βραζιλία το Νοέμβριο. Αυτά για να βάλουμε ένα τέλος, αλλά από την άλλη πλευρά, περνάμε τόσο καλά με τη μουσική, που προετοιμάζουμε ένα ακόμα άλμπουμ με την ομάδα που θα δεις στην Αθήνα. Αυτά τα άτομα προετοιμάζουν πολύ καλά το παλιό υλικό για το live, αλλά στο ενδιάμεσο δημιουργούμε και γράφουμε καινούριο υλικό. Οπότε το επόμενο έτος θα υπάρχει κάτι σαν αποχαιρετιστήριο άλμπουμ.

Δηλαδή λες ότι θα σταματήσεις να κάνεις μουσική μετά το νέο άλμπουμ;

Dirk: Ναι, αυτό ήταν το πλάνο, αλλά πλέον δεν είναι και τόσο σίγουρος, καθώς περνάω πολύ καλά με τη διαδικασία και το αποτέλεσμα είναι επίσης καλό. Είμαστε ευχαριστημένοι με το αποτέλεσμα, ναι, και εάν τέτοια πράγματα σε κρατάνε ζωντανό, θα πρέπει να τα συνεχίζεις. Οπότε δεν ξέρω ακόμη. Σκόπευα αυτή να είναι η τελευταία μου χρονιά, αλλά με τον τρόπο που πηγαίνει το πράγμα, νομίζω ότι θα συνεχίσουμε!

Χαίρομαι πολύ που το ακούω! Ανέφερες προηγουμένως την πανδημία. Σε μια συνέντευξή σου πριν την πανδημία, είχες δηλώσει ότι νιώθεις σαν να χάνεις την πίστη σου στον κόσμο. Έχει αλλάξει αυτό από τότε; Πώς επηρέασαν τα lockdown αυτή την αίσθηση;

Dirk: Δεν είναι εξαιτίας των lockdown, αλλά περισσότερο η γενικότερη συμπεριφορά σε όλο τον κόσμο από όλους σχεδόν, που με ανησυχεί και ακόμη και τώρα δεν είναι τόσο ικανοποιημένος. Η συνολική πορεία του κόσμου ξέρεις δεν είναι και τόσο καλή. Ισχύει σε μεγάλο βαθμό. Και υπάρχουν πολλά που μπορείς να γράψεις γι' αυτό ή να σκεφτείς ή να ζωγραφίσεις. Αλλά δεν έχω πολλές ελπίδες, όχι, ακόμα όχι. Είναι αυτό που έχω γράψει στο πουκάμισό μου. Όταν παίξαμε εκεί (σ.σ. στην Ελλάδα) την πρώτη φορά. Δεν ξέρω αν έχεις δει ποτέ τα πλάνα με αυτό το πουκάμισο. Έχω ακόμα το ίδιο πουκάμισο που φορούσα τότε και ζωγράφισα ξανά εχθές τα γράμματα ώστε το «ΧΑΡΜΟΛΥΠΗ» να φαίνεται ξανά. Οπότε ακόμα όχι... Ότι φορούσα όταν ήρθα για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 2006, θα φορέσω και τώρα στη σκηνή το 2023 για να ξεκαθαρίσω ότι δεν αλλάζουν και τόσα πολλά πράγματα. 

Το γεγονός λοιπόν ότι έμεινες μερικά χρόνια στην Αθήνα δεν βοήθησε πολύ. Δεν σε βοηθήσαμε πολύ...

Dirk: Η παραμονή μου στην Αθήνα όμως άνοιξε πολύ τους ορίζοντές μου. Θέλω να πω ότι αν έρθεις στην Αθήνα, όλα ξεκινούν από εκεί. Αν μιλάς για θέατρο ή συζητάς οτιδήποτε, ξεκινάει από εκεί, οι μεγάλοι φιλόσοφοι είναι εκεί. Και ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς της ιστορίας, ο Λόρδος Βύρων. Πέθανε εκεί! Πολέμησε εκεί. Θα παίξουμε ξέρεις ένα τραγούδι για τον Λόρδο Βύρωνα. Θα το παίξουμε ζωντανά...

Ακούμε κάθε μέρα πως η νέα μορφή πολέμου είναι ο οικονομικός πόλεμος, αν και ακόμα παραδοσιακού τύπου πόλεμοι μαίνονται γύρω μας. Ζούμε σε καιρούς όπου έχουν αναδειχθεί νέες μορφές καταπίεσης. Πώς φαντάζεσαι τον νέο τύπο επανάστασης;

Dirk: Ωωω, αυτό είναι δύσκολο... Δε νομίζω ότι επανάσταση υπό την έννοια ότι ρίχνεις εντελώς το σύστημα μπορεί πια να συμβεί, με αυτόν τον τρόπο. Οπότε νομίζω ότι η λέξη «επανάσταση» είναι σχεδόν μια παλιομοδίτικη λέξη. Γι' αυτό έφτιαξα το άλμπουμ "Those Revolutionary Days", σαν κάτι που αναπολείς, είναι μελαγχολικό πράγμα, επειδή δεν υπάρχουν πια επαναστάσεις. Είναι υπερβολικό. Είναι τόσο πολύπλοκο να έχεις μια επανάσταση που θα συμπαρασύρει τα πάντα και θα δημιουργήσει ρεύμα... Οι άνθρωποι είναι τόσο διαφοροποιημένοι στα πάντα, πολύ εγωιστές. Και πολωμένοι. Είναι πολύ δύσκολο να σκεφτώ κάτι τέτοιο να συμβαίνει στο μέλλον. Για εμένα.

Θεωρείς ότι θα είναι μια προσωπική εξέγερση κάθε φορά εις το εξής αυτό που θα αλλάζει κάποια μικρά πράγματα;

Dirk: Ναι, ναι. Ναι, αυτό νομίζω. Να κινείσαι σε προσωπικό μονοπάτι εξέγερσης και μετά να σκέφτεσαι και τον άλλον. Οπότε όχι μόνο μόνος σου. Ο καθένας είναι τόσο πολύ ταγμένος στο δικό του φάσμα, το δικό του «πράγμα», τη δική του ματιά. Θα έπρεπε να μοιράζεται πολλά περισσότερα ο κόσμος. Αν το κάνεις συμπαγές, τα διαφορετικά ταλέντα των ανθρώπων που δουλεύουν μαζί, τότε γίνεσαι τόσο πολύ πιο δυνατός, αλλά οι άνθρωποι δεν δουλεύουν πλέον μαζί, δε συνεργάζονται. Δουλεύουν για τον εαυτό τους και αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα, νομίζω, για όλους, παντού στον κόσμο.

Mark: Λοιπόν, οι περισσότερες επαναστάσεις βασίστηκαν στον σοσιαλισμό, τον αναρχισμό, ακόμη και στον φασισμό. Αλλά δεν έχουμε πια αυτούς τους θεσμούς. Φυσικά όλα κλίνουν πλέον προς την ατομικότητα, τον νεοφιλελευθερισμό, κ.λπ. Επομένως, δεν χρειάζεται να χτίσουμε τα θεμέλια για ένα τέτοιο είδος επανάστασης, δεν νομίζω ότι υπάρχει πια.

Dirk: Μας χωρίζουν. Θα πρέπει λοιπόν να εργαστούμε πάνω στο να μη διχαζόμαστε. Και αυτό είναι το άτομο, η προσωπικότητα, πρόκειται για μια δουλειά που γίνεται σε προσωπικό επίπεδο. Αυτό που είπες. Την προσωπική εξέγερση. Αυτό χρειάζεσαι.

Ο σημερινός δυτικός κόσμος είναι μια απέραντη αγορά

Και υπάρχει επίσης η πολιτική ορθότητα που πρέπει να αντιμετωπιστεί η οποία είναι διχαστική...

Dirk: Ναι, η αποδοχή. Αυτό είναι ένα από τα κύρια προβλήματα. Και μετά η αυτοεκτίμηση, η αυτοσυνείδηση όλων όσων γνωρίζετε... Εννοώ, αν ανοίξεις την τηλεόραση ακόμα και στη χώρα σας ή εδώ, κυριαρχείται από τις διαφημίσεις των σούπερ μάρκετ. Κάθε μέρα, κάθε μέρα! Αν μπεις σε ένα σούπερ μάρκετ, κάθε μέρα είναι γεμάτο κόσμο, σαν να μην υπάρχει τίποτα άλλο. Θέλω να πω, σίγουρα, χρειαζόμαστε φαγητό, αλλά δεν χρειαζόμαστε έναν πλήρη τρόπο ζωής μέσα στα σούπερ μάρκετ. Καταλαβαίνεις τί εννοώ?

Mark: Ο σημερινός δυτικός κόσμος είναι μια απέραντη αγορά. Δεν είναι παρά μια αγορά για εμάς.

Dirk: Ναι, το Άμστερνταμ, όπου μένω, για παράδειγμα. Εννοώ ότι η όμορφη Αθήνα σας είναι ακόμα χωριό, άπαξ και γνωριζόμαστε όλοι μεταξύ μας... Στο Άμστερνταμ είναι περισσότερο σαν πανηγύρι! Ένα λούνα παρκ όπου τα παιδιά μπορούν να παίξουν... Τόσοι τουρίστες και όλοι μόνο καταναλώνουν. Ο παράγοντας κατανάλωση είναι εντελώς εκτός ελέγχου. Κατανάλωση και διασκέδαση. Αυτό είναι που δεν χρειάζεσαι. Πρέπει να είσαι με τον εαυτό σου, με το μυαλό και το κεφάλι σου. Και μετά ξεπερνάς τα πράγματα, αντιλαμβάνεσαι... Αλλά η υπερβολική κατανάλωση, νομίζω ότι είναι κάτι τρομερό για τον κόσμο.

Καταναλώνουμε μουσική, ψυχαγωγία, καταναλώνουμε τα πάντα. Δεν προλαβαίνουμε να σκεφτόμαστε τι βλέπουμε, τι ακούμε, απλώς καταναλώνουμε.

Dirk: Η μουσική δεν είναι μόνο να την καταναλώνεις, μπορεί επίσης να σε κάνει να σκεφτείς πράγματα. Αν κάνεις το σωστό είδος μουσικής. Αν δεν είναι για να διασκεδάσεις, να πεις για τα όμορφα πράγματα στη ζωή, αλλά για να ακουμπήσεις κάπως τα προβλήματα  αυτής της ζωής και κάνεις τους ανθρώπους να σκεφτούν, με αφορμή τους στίχους ή ό,τι άλλο.. Και αυτό είναι που μου αρέσει στην Ελλάδα, ότι οι άνθρωποι ενδιαφέρονται για αυτά τα πράγματα, τους αρέσουν οι στίχοι και οι ιστορίες που έχουν να ειπωθούν και όχι μόνο η μουσική για να ξεφύγουν. Λοιπόν, ξέρεις, το γεγονός ότι πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο πράγμα, μουσικά και στιχουργικά, είναι πολύ καλύτερα αποδεκτό στη Μεσόγειο από ό,τι στον δυτικό κόσμο, όπου οι άνθρωποι απλώς θέλουν να ξεφύγουν από την σκέψη τους με κάποιο πολύ γρήγορο, απλώς ρυθμικό είδος μουσικής. Δεν είναι το μέρος εδώ [σ.σ. το Άμστερνταμ ή ο δυτικός κόσμος] για ανθρώπους που μιλούν για προβλήματα στη μουσική τους. Υπάρχουν και αυτοί, αλλά είναι ένα μικρό μέρος.

Mark: Νομίζω ότι οι καιροί έχουν αλλάξει. Εννοώ όταν ήμασταν μικροί, ξέρετε, ακούγαμε Roxy Music και David Bowie ή οτιδήποτε άλλο, και άλλαξαν τη ζωή μας. Μου άλλαξαν τη ζωή. Το ότι άκουγα Roxy Music κάτι μου έκανε. Με σχημάτισε. Ήταν μέρος του χαρακτήρα μου να είμαι θαυμαστής των Roxy Music, για παράδειγμα. Νομίζω ότι η μουσική δεν το κάνει πια τόσο πολύ αυτές τις μέρες. Δεν ταυτίζεσαι πια με αυτόν τον τρόπο. Αν σε κάνει να παρτάρεις, τότε ξέρεις ότι σου κάνει. Ναι, ακούς για να διασκεδάσεις. Αν κοιτάξεις καλύτερα, δεν θα υπάρχει τίποτα που πραγματικά να σε συγκινεί, που να σε επηρεάζει.

Dirk: Μου αρέσει να έχω ευαίσθητα θέματα και να μιλάω για αυτά.

Mark: Επίσης υπάρχει υπερφόρτωση πληροφοριών. Δεν μπορούμε να συγκεντρωθούμε πλέον, δεν μπορούμε να επικεντρωθούμε πλέον σε κάτι γιατί είναι πάρα πολλά.

Σας παρακαλώ ξεφύγετε από τον ανθρώπινο μύθο!

Μιας και αναφέρατε τους στίχους... Ως στιχουργός, έχετε έναν στίχο που έχετε γράψει για τον οποίο είστε λίγο περισσότερο περήφανος ή τον οποίο σκέφτεστε συνεχώς αυτή τη περίοδο;

Dirk: Ω ναι! Για παράδειγμα, είχαμε μια πρόβα την περασμένη εβδομάδα και παίξαμε ένα πολύ γρήγορο τραγούδι. Ξέρεις το τραγούδι. Είναι από τα παλιά και λέγεται "Escape The Human Myth" [τραγουδάει] “chained man of tomorrow suffering from pre history stress..” Αυτός! Όταν ξανακούω αυτόν τον στίχο, νομίζω ότι είναι του τώρα. Και τον έγραψα το 1980. Είναι λοιπόν 43 ετών και μπορώ ακόμα να το τραγουδήσω πολύ πειστικά, πείθομαι ότι αυτό πρέπει να τραγουδήσω. Σας παρακαλώ ξεφύγετε από τον ανθρώπινο μύθο! Γιατί είναι χάλια έτσι όπως είναι. Και αυτό το έχω με τους περισσότερους στίχους, είναι ακόμη σχετικοί νομίζω. Δεν είναι παλιομοδίτικοι, δεν τους έχουν πάρει τα χρόνια...

Αυτό είναι ποίηση. Δεν χάνεται το νόημα της ποίησης...

Dirk: Αυτό είναι ποίηση. Απολύτως! Και κατάγεσαι από μια χώρα όπου η ποίηση είναι ένα μεγάλο, μεγάλο θέμα. Ξέρω ότι το καταλαβαίνεις...

Πάντα έβλεπα τα Meccano, τα μεταλλικά μέρη που χρησιμοποιείτε ως έμπνευση για την τέχνη σας, ως αντίφαση. Είναι ρετρό αλλά αγέραστα, κατασκευασμένα από μηχανή αλλά προορισμένα να φτιάξουν κάτι με το χέρι, προκάτ αλλά μη προκαθορισμένο το τί θα είναι αυτό το κάτι. Ποια είναι η δική σας αντίφαση;

Dirk: Για παράδειγμα, φτιάχνω αυτές τις μικρές πεταλούδες. Δεν υπάρχει πιο ευάλωτο πλάσμα από την πεταλούδα. Ακόμα κι αν δείξετε την πεταλούδα με το δάχτυλό σας, ξεφεύγει από την τροχιά της, είναι πολύ ευαίσθητη. Το να φτιάξεις αυτή την πεταλούδα από ένα σιδερένιο πράγμα που είναι πολύ κρύο, σκληρό, αυτό είναι μια αντίφαση! Το να φτιάξεις ένα λεπτό πράγμα σαν πεταλούδα που παρουσιάζεται σε σίδερο. Πρόκειται εν πολλοίς, για δύο αντίθετους κόσμους, και αυτό μου αρέσει.

Το μέταλλο αντιπροσωπεύει το γεγονός ότι τώρα είσαι προϊόν ψηφιακής περιόδου, το ίδιο και εμείς, τώρα, επειδή μιλάμε έτσι, μέσω μιας οθόνης, αυτή είναι η ψηφιακή εποχή και πριν από αυτήν είχαμε τη βιομηχανική επανάσταση, τη βιομηχανική εποχή. Τα Meccano ήταν μέρος εκείνης της εποχής. Τότε είχαν διαφημιστεί με το μόττο «για τον μηχανικό του αύριο», άρα έφεραν αυτή την τεχνική ικανότητα. Αλλά στη δική μου περίπτωση, φτιάχνω ανθρώπους με αυτά. Φτιάχνω λουλούδια με αυτά, ή πεταλούδες. Όλα εκείνα που δεν περιμένεις από ένα τραχύ πράγμα όπως το σίδερο. Αλλά και το σίδερο είναι ήδη ένα μελαγχολικό πράγμα, γιατί ανήκει στο παρελθόν. Από τη βιομηχανική επανάσταση έρχονται τα Meccano...

Στην στιχουργική δουλειά σου, χρησιμοποιείς συχνά λέξεις σχετικές με τον χρόνο όπως «αγέραστος», «άχρονος»... Φαίνεται να σε απασχολεί η ουσία του. Τι σημαίνει για σένα ο χρόνος;

Dirk: Ναι, με απασχολεί. Αλλά ο χρόνος είναι πολύ ασαφής. Εννοώ ότι έχουμε χρόνο, έχουμε λεπτά, έχουμε ώρες, μετράμε σε χρόνο. Αλλά στην πραγματικότητα, αν το κάνεις πραγματικά αναρχικό, ο χρόνος δεν υπάρχει. Αν και υπάρχει διαφορά μεταξύ νύχτας και ημέρας, σίγουρα... Οι 24 ώρες είναι κι αυτό χρόνος, αλλά εννοώ στη φύση δεν είναι έτσι. Οπότε δεν ξέρω τι να πω επ’ αυτού. Ο χρόνος είναι αυτό που νιώθεις όταν μεγαλώνεις. Νοιώθεις ότι έχεις λιγότερο χρόνο σε αυτόν τον κόσμο. Οπότε ο χρόνος που πρέπει να περάσω με τα εγγόνια μου μπορεί να διαρκέσει 10 χρόνια και μετά θα είμαι 80, αν είμαι ακόμα ζωντανός. Σε αυτά τα 10 χρόνια λοιπόν, νιώθω τον χρόνο στην πλάτη μου. Τώρα νιώθω τον χρόνο γιατί είμαι μεγαλύτερος. Και γερνάω, αλλά αυτό είναι το μόνο πράγμα που υπάρχει στην πραγματικότητα.

Μπορείς να μοιραστείς μαζί μας τί διαβάζεις αυτή τη στιγμή;

Dirk: Διαβάζω Michelle de Montaigne [σ.σ. 1533-1592, θεωρείται ο τελευταίος ουμανιστής της Αναγέννησης αλλά και ο θεμελιωτής ενός ιδιότυπου σκεπτικισμού επηρεασμένου από τον ακαδημαϊκό σκεπτικισμό του Πλάτωνα]. Είναι παλαιότερος φιλόσοφος από τη Γαλλία. Και διάβασα ένα υπέροχο βιβλίο για αυτόν, γραμμένο από τον Stephen Zweig [Stephen Zweig, “Montaigne”, εκδ.1906]. Είναι ένας από τους αγαπημένους μου συγγραφείς, ο Stephen Zweig, και έγραψε για τον Michelle και ήθελα να μάθω περισσότερα γι’ αυτόν. Ξέρω πολλά για τους ανθρώπους αυτής της εποχής, αλλά όχι τον Michelle de Montaigne. Και ρώτησα τον Μαρκ. Και είπε (με βαριά φωνή, χαριτολογώντας) «α ναι, έχω ένα διπλό βιβλίο». Στην τελευταία πρόβα λοιπόν, μου έφερε το βιβλίο που διαβάζω αυτή τη στιγμή. Συνήθως κάπως έτσι πάει.

Mark: Ήταν κατά κάποιο τρόπο ο πρώιμος εφευρέτης του «ευγενούς άγριου» [σ.σ. Στη δυτική ανθρωπολογία, φιλοσοφία και λογοτεχνία, ο noble savage είναι ένας αρχετυπικός χαρακτήρας που δεν έχει αλλοιωθεί από τον πολιτισμό]. Κάπως έτσι νιώθουμε μερικές φορές σε αυτή την κοινωνία. Είμαστε ευγενείς αυτονομιστές γιατί δεν ταιριάζουμε πραγματικά.

Dirk: Και πάντα διαβάζω Μπωντλαίρ. Πάντα. Έτσι, όταν ταξιδεύω, έχω πάντα ένα μικρό βιβλίο με πράγματα του Μπωντλαίρ μαζί μου. Η λογοτεχνία είναι ακόμα σπουδαίο πράγμα για μένα. Είναι πολύ, πολύ σημαντική για μένα. Ήταν ήδη όταν ήμουν νέος, αλλά είναι ακόμα. Μου είναι πολύ σημαντικό να διαβάζω όμορφη λογοτεχνία από παντού στον κόσμο, αλλά κυρίως από την Ευρώπη.

Και δεν τελειώνει ποτέ. Δεν μπορείς να πεις ποτέ ότι τέλειωσες...

Dirk: Βρίσκεις όλο και περισσότερα πράγματα για τα οποία δεν γνωρίζεις, οπότε αυτό δίνει επίσης μια ένδειξη ότι ο χρόνος είναι πολύ σχετικός. Με τη σοφία ενός βιβλίου, χάνεις χρόνο. Αν δουλεύεις πάνω σε έναν πίνακα, για παράδειγμα, και πάει καλά, ξεχνάς τον χρόνο και ξεχνάς ακόμη και το φαγητό. Σκέφτεσαι: «Εντάξει, τώρα πεινάω. Πρέπει να φάω». Ξεχνάς ακόμη και τα πολύ βασικά γιατί χάνεις χρόνο στη δημιουργία. Και αυτό είναι σημαντικό.

Περιμένω αναγνώριση

Θα ξαναβρεθείτε με τους φίλους σας, το κοινό σας στην Αθήνα, από τη σκηνή του επερχόμενου Death Disco Openair Festival στις 23 Ιουλίου. Συνήθως ρωτάμε τους καλλιτέχνες τι να περιμένουμε από αυτούς. Θέλω να σας κάνω την αντίθετη ερώτηση: Τι περιμένετε από εμάς; Ώστε να προσπαθήσουμε να σας το δώσουμε...

Dirk: Περιμένω αναγνώριση. Αναγνώριση (σ.σ. Recognition).

Προετοιμαστήκαμε πολύ καλά. Θέλουμε να παίξουμε όσο καλύτερα μπορούμε. Κάνουμε πρόβες σα τρελοί για να κάνουμε μια πολύ, πολύ καλή εμφάνιση. Γιατί; Γιατί οι άνθρωποι το χρειάζονται και είναι υπέροχο να μοιράζεσαι την τέχνη σου με άτομα που τη γνωρίζουν ήδη. Όταν ήμουν για πρώτη φορά εκεί και έπαιξα, είδα ανθρώπους που ήξεραν τους στίχους μου από έξω. Ήταν συντριπτικό. Και αυτό ίσχυε για όλον τον καιρό που έμενα εκεί. Είχα και δύσκολες περιόδους στην Αθήνα γιατί ήμουν μόνος μου. Ούτε οικογένεια, ούτε παιδιά, τίποτα. Ένοιωσα μοναξιά μερικές φορές, αλλά όχι πολλές φορές γιατί ενσωματώθηκα ολοκληρωτικά στον ελληνικό τρόπο ζωής. Όταν ζούσα στα Εξάρχεια... γράφαμε τραγούδια και για όλα αυτά, έτσι για μένα είναι μια γιορτή, ένα πάρτι αναγνώρισης. Επιστρέφοντας για να μοιραστούμε πράγματα και να παίξουμε ζωντανά για τους ανθρώπους εκεί τα τραγούδια που ξέρουν τόσο καλά από καρδιάς από πολύ παλιά. Και αυτό είναι υπέροχο.

Είναι αυτό απάντηση; Δεν ξέρω... (γελάει αμήχανα)

Ναι, σίγουρα είναι.

Dirk: Αναγνώριση, ως αναγνώριση μεταξύ μας. Όταν, για παράδειγμα, τραγούδησα το "Untitled" για πρώτη φορά σε εκείνο το Rockwave. Υπάρχει ένας στίχος σε αυτό που λέει “not printed, not published” για την ποίηση. Αυτό είναι το μόνο ποίημα του Μαγιακόφσκι... «Δεν τυπώθηκε, δεν δημοσιεύτηκε». Υπήρχαν άνθρωποι μπροστά που πιθανότατα γράφουν βιβλία ή οτιδήποτε άλλο αλλά δεν έχουν δημοσιεύσει ποτέ. Φώναξαν αυτές τις λέξεις γιατί αισθάνθηκαν μια σύνδεση με αυτές. Αν μπορώ να το δώσω στους ανθρώπους, είμαι χαρούμενος. Ξέρεις, λοιπόν, έχω ήδη αναγνωρίσει πολλά πράγματα και ελπίζω να υπάρξει μεγαλύτερη αναγνώριση όταν έρθω γιατί είμαι ανιμαλιστικός σε ό,τι έχει να κάνει με αυτό! Θέλω να υπάρξει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αναγνώριση.

Και ελπίζω να συνεχίσετε να μας επισκέπτεστε και να μην σταματήσετε...

Dirk: Όχι, όχι, θα το κάνω. Και θα κατηγορήσω εσένα αν δεν γίνει τίποτα καλό! (γέλια)

Σας ευχαριστώ που ήσαστε εδώ σήμερα και σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σας και τους δύο.

Dirk: Θα σε συναντήσω στην Αθήνα. Εγώ ευχαριστώ.