Rock Culture #9: Ποιά είσαι, Σώτη Τριανταφύλλου;
«Tο rock 'n' roll είναι η κλασική μουσική του εικοστού αιώνα»
Από τους Κατερίνα Ιγγλέση, Γιάννη Χυτήρογλου, 12/04/2013 @ 13:06
To rock δεν είναι μόνο μουσική. Στις αμέτρητες εκφράσεις του, άγγιξε άλλες μορφές τέχνης, μεταμόρφωσε επαγγέλματα, γέννησε τεχνοτροπίες, έδωσε ρυθμό στην ιστορία, εμπνεύστηκε και ενέπνευσε: δημιούργησε μια ολόκληρη κουλτούρα με ποικιλία και δυναμική. Το Rocking.gr, στη νέα στήλη του που βαφτίσαμε «Rock Culture», θα παρουσιάσει μια σειρά από άρθρα, αφιερώματα και συνεντεύξεις, με κεντρικό άξονα αυτή τη rock κουλτούρα, σαν τμήμα της πολιτιστικής δημοκρατίας της λεγόμενης «pop culture». Θέλουμε να αφηγηθούμε την μυθολογία της μουσικής που αγαπάμε, να αναζητήσουμε την αλληλεπίδρασή της με άλλες τέχνες, με την ιστορία, με την καθημερινότητα. Θέλουμε να μετρήσουμε τα πολιτιστικά της τέκνα και να μοιραστούμε τις απίστευτες εξιστορήσεις που έκαναν το rock ένα πολιτιστικό φαινόμενο.
Η Σώτη Τριανταφύλλου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1957. Από το 1975 ως το 1979 σπούδασε Φαρμακευτική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Συνέχισε τις σπουδές της στο εξωτερικό (Ιστορία και Πολιτισμούς στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales στο Παρίσι και Ιστορία της Αμερικάνικης Πόλης στη Νέα Υόρκη). Αργότερα, γυρίζοντας στην Αθήνα τελείωσε το τμήμα γαλλικής φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Πέρα από τη συγγραφική της δραστηριότητα, έχει εργαστεί ως μεταφράστρια, επιμελήτρια εκδόσεων, αρθρογράφος σε εφημερίδες αλλά και ως καθηγήτρια της Ιστορίας του Κινηματογράφου καθώς και της Αμερικανικής Ιστορίας. To Rοcking.gr βρήκε την ευκαιρία να μιλήσει μαζί της για μουσική.
Εκτός από το πλούσιο συγγραφικό σας έργο (συχνά εκδίδετε περισσότερα από ένα μυθιστόρημα σε ένα χρόνο), γράφετε συνεχώς άρθρα επικαιρότητας (και όχι μόνο) σε διάφορα μέσα, μεταφράζετε ένα σωρό βιβλία, μοιράζετε τον χρόνο σας σε τρεις πόλεις του κόσμου, ταξιδεύετε διαρκώς, κάνετε διαλέξεις, πηγαίνετε σε συναυλίες, οργανώνετε σεμινάρια, παρακολουθείτε σε βάθος τις εξελίξεις στη λογοτεχνία, την ιστορία, τον κινηματογράφο, το rock, ασχολείστε και με τη φιλοσοφία - κάτι που αποτυπώνεται και στο τελευταίο σας βιβλίο «Μιλώντας με την Αλίκη για τη φιλοσοφία και το νόημα της ζωής». Αλήθεια, πότε προλαβαίνετε να τα κάνετε όλα αυτά;
Δεν γράφω πάνω από ένα μυθιστόρημα τον χρόνο...σιγά. Συμμετέχω σε συλλογικά έργα ή γράφω δοκίμια, αλλά το κάθε μυθιστόρημα χρειάζεται πολλά χρόνια για να ολοκληρωθεί. Γράφω παραλλήλως διάφορα: άρθρα, κείμενα - κάνω μεταφράσεις. Ξυπνάω νωρίς, έχω καλή υγεία, εργάζομαι περίπου οκτώ ώρες την ημέρα ή και περισσότερο. Είμαι πολύ οργανωμένη και πειθαρχημένη, έτσι, τα προλαβαίνω όλα. Βγαίνω αρκετά, φλυαρώ με φίλους, βλέπω τουλάχιστον μία ταινία την ημέρα - ή και δύο. Δεν έχω οικογενειακές υποχρεώσεις, η μέρα και η νύχτα μού ανήκουν. Ζω ακριβώς τη ζωή που θέλω να ζω. Ώσπου να με χτυπήσει σκληρά η μοίρα!
Πιστεύετε ότι το «too old to rock», ισχύει; Οι μπάντες θα έπρεπε να αποσύρονται κάποια στιγμή ή να συνεχίζουν εφόσον υπάρχουν ακόμα πιστοί οπαδοί;
Οι μπάντες πρέπει να προσαρμόζονται στην ηλικία τους και να τροποποιούν την αισθητική τους. Υπάρχει rock που διαπερνά τις εποχές και τις ηλικίες - και rock που είναι εφήμερο. Μια heavy metal μπάντα μπορεί να γίνει γελοία με το πέρασμα του χρόνου... Κι εγώ, μέχρι τα σαράντα, έβαφα τα μαλλιά μου μπλε... Τώρα πια δεν μου πάνε τα μπλε μαλλιά - είναι απλό. Too old to rock, too young to die: το ζήτημα δεν είναι να κάνουμε επίδειξη νεανικότητας αλλά να διατηρήσουμε τη συγκίνηση της μουσικής. Θα το ξαναπώ: το rock 'n' roll είναι η κλασική μουσική του εικοστού αιώνα - και ως κλασική μουσική πρέπει να αντιμετωπίζεται.
Πόσο κοντά στις (δικές τους) rock αξίες είναι μπάντες, σαν τους Rolling Stones, όταν κάνουν εμφανίσεις τύπου "Las Vegas" (συνεχόμενες συναυλίες στο O2 Arena, κάθε άλλο παρά «rock» κοινό από κάτω κλπ);
Το Βέγκας είναι σκηνικό παρακμής. Δεν είμαι άνθρωπος των σταδίων, όπως δεν είμαι άνθρωπος των διαδηλώσεων. Ακούω rock όλη μέρα από το ραδιόφωνο και, για τις ζωντανές συναυλίες, προτιμώ τους μικρούς χώρους. Δεν το καταφέρνω πάντα: τον Ιούνιο θα δω τον Νeil Young σε στάδιο. Τι να κάνω... Και τον Springsteen σε στάδιο θα τον δω.
Έχετε αναφερθεί πολλές φορές στα δικά σας «μουσικά σημεία αναφοράς», όπως τον Van Morison, τον Elvis, τους Stones και τους Grateful Dead. Πόσο έχετε εξελίξει τις μουσικές σας προτιμήσεις; Υπάρχει χώρος για νέα ακούσματα ή επιστρέφουμε πάντα στις πρώτες συγκινήσεις;
Έχω μια ηλεκτρονική δισκοθήκη με πάνω από 30.000 κομμάτια. Μου αρκούν - πόσο θα ζήσω ακόμα; Ωστόσο, όλο και κάτι καινούργιο εμφανίζεται - προσπαθώ να είμαι δίκαιη, να το ακούσω με καλή διάθεση και προθυμία. Στο τέλος, οι πρώτες συγκινήσεις αποδεικνύονται πάντα επικρατέστερες. Εξάλλου, δεν είναι δυνατόν -δηλαδή, δεν μπορεί να συμβεί στην ιστορία- να προκύπτει διαρκώς «μεγάλη» μουσική και μάλιστα να μπορούμε να την αναγνωρίζουμε όταν προκύπτει. Υπάρχουν περίοδοι εκρηκτικής δημιουργικότητας και περίοδοι σχετικής στασιμότητας.
...και σε ποιόν βαθμό, έχετε, εσείς η ίδια, εξελιχθεί μεσώ της μουσικής;
Αν δεν με είχε αγγίξει η χάρη του ροκ θα ήμουν ένας άλλος άνθρωπος, πιθανότατα λιγότερο ευτυχισμένος. Η μουσική με συνόδεψε και μου κρατάει ακόμα το χέρι. Μοιάζει με θρησκεία χωρίς ενοχές και τιμωρίες.
Ως ιστορικός, συχνά αναφέρεστε στην πίστη σας για την προοδευτική εξέλιξη της ανθρωπότητας, στην ποιοτική εξέλιξη της μουσικής πιστεύετε; Ξεχωρίζετε κάποια νέα συγκροτήματα;
Η πρόοδος είναι αναμφισβήτητη αλλά υπάρχουν στάσεις, σημειώνονται ακόμα και μικρά βήματα προς τα πίσω. Κάθε εποχή έχει τη Lady Gaga της, κάθε εποχή έχει τη Βeyoncé της. Κάθε εποχή έχει θεαματικούς σταρ και ψεύτικες χάντρες. Για μένα που είμαι πάνω από 55 ετών, «νέα» είναι και τα συγκροτήματα της δεκαετίας του 1990! Για παράδειγμα, είναι «νέοι» οι Primal Scream που για σας είναι μουσείο. Νέοι είναι οι Eels... Νέοι είναι οι Smashing Pumpkins...
Ζείτε μεγάλο μέρος του χρόνου σας εκτός Ελλάδος, και από ότι γνωρίζουμε παρακολουθείτε συναυλίες στο εξωτερικό. Εντοπίζετε διαφορές όσον αφορά την οργάνωση των συναυλιών και τη νοοτροπία του κοινού;
Καλή ερώτηση. Θα έλεγα ότι, καθώς η ζωή είναι παντού δύσκολη, υπάρχουν παρόμοια προβλήματα. Γίνονται πολλές αρπαχτές: στο Παρίσι έχω πέσει θύμα συναυλιών που διαρκούν 45 λεπτά - πάω να σκάσω! Μια ουσιώδης διαφορά με την Ελλάδα είναι ότι τα ωράρια είναι φιλικά προς τον άνθρωπο και τον πολίτη, δεν είναι ωράρια σκυλάδικων. Οι συναυλίες αρχίζουν, μετά το τυραννικό support, γύρω στις εννιά και τελειώνουν τα μεσάνυχτα, οπότε παίρνεις το μετρό και επιστρέφεις στο σπιτάκι σου χωρίς να έχεις εξαντληθεί εντελώς.
Πιστεύετε πως τo ψηφιακό βιβλίο και τα ψηφιακά μέσα, εν γένει, μπορούν να αντικαταστήσουν πλήρως τα υλικά, όπως τα βιβλία και τους δίσκους; Με ποιόν τρόπο, τα νέα μέσα, αλλάζουν τον καλλιτέχνη (συγγραφέα) και πώς διαμορφώνονται οι νέοι ακροατές (αναγνώστες);
Δεν είμαι καλή στις προβλέψεις, αλλά, αν πάρω παράδειγμα τον εαυτό μου, όλα τείνουν να γίνουν virtual.
Το rock 'n' roll ξεκίνησε σαν μια μουσική επανάσταση, με κοινωνικές -και κατά περιόδους (βλ. punk) πολιτικές- προεκτάσεις˙ προέβαλλε έναν εναλλακτικό τρόπο ζωής, ταυτίστηκε με την χειραφέτηση των νέων˙ υπήρξε ένα όχημα αλλαγών. Κάτι τέτοιο μάλλον δεν ισχύει στους καιρούς μας. Θα μπορούσαμε να πούμε πως το rock σαν τρόπος ζωής έχει πάψει να υπάρχει; Ο κόσμος του rock έχει βολευτεί; Πότε και πώς έγινε αυτό;
Δεν πιστεύω στον «rock τρόπο ζωής», μου φαίνεται κωμικό. Δεν έχω καμιά σχέση με τους παλιοροκάδες και τους τελειωμένους βινυλάδες με τις μακριές αλογοουρές που ξενυχτάνε μπεκροπίνοντας. Ο κόσμος του rock 'n' roll έγινε παππούς - αναπόφευκτα... Όποιος δεν έγινε παππούς σημαίνει ότι πέθανε - επομένως καλύτερα παππούς.
Ποιό θα μπορούσε να είναι το νέο τρίπτυχο του rock 'n' roll τον 21ο αιώνα; (Aν δεχτούμε πως το «sex, drugs and rock 'n' roll» υπό την έννοια του «live fast, die young» δεν υπάρχει πια)
Καλό είναι το «sex, drugs and rock 'n' roll». Με μέτρο τα drugs. Πάντα έλεγα: «live fast, live long». Το ίδιο λέω και τώρα.
Στην ταινία "Almost Famous", η αδελφή του πρωταγωνιστή του αφήνει παρακαταθήκη ένα κιβώτιο με δίσκους λέγοντας του πως θα του αλλάξουν την αντίληψη του για τη ζωή. Εσείς, αντίστοιχα, ποιόν/ποιούς δίσκους θα δίνατε σε έναν έφηβο;
Ορίστε:
• "Revolver", Beatles
• "The Dark Side Οf Τhe Moon", Pink Floyd
• "Born Τo Run", Bruce Springsteen
• "Goodbye Yellow Brick Road", Elton John
• "Blonde Οn Blonde", Bob Dylan
• "Astral Weeks", Van Morrison
• "The Last Walz", The Band
• "Aladdin's Sane", David Bowie
• "Mad Dogs Αnd Englishmen", Joe Cocker
• "Modern Sounds Ιn Country Αnd Western Music", Ray Charles
• "Hot Rats", Frank Zappa
• "Safe Αs Milk", Captain Beefheart
• "After Τhe Gold Rush", Neil Young
• "Electric Warrior", T. Rex
• "Every Picture Tells Α Story", Rod Stewart
• "Abbey Road", Beatles
• "Some Girls", Rolling Stones
• "Sticky Fingers", Rolling Stones
• "New York", Lou Reed
• "Crooked Rain, Crooked Rain", Pavement
• "Wish You Were Here", Pink Floyd
• "The White Album", Beatles
• "Greatest Hits", The Kinks
• "Ram", Paul McCartney
• "Turning Point", John Mayall
• "Led Zeppelin", Led Zeppelin
• "Rain Dogs", Tom Waits
• "Who's Next", The Who
• "Frank’s Wild Years", Tom Waits
Σταματάω. H συγγραφή της λίστας μπορεί να διαρκέσει ένα τριήμερο.
Ποιά είναι η γνώμη σας για τις γυναίκες στο rock; Παρακολουθείτε κάποιες συγκεκριμένα;
Δεν έχω ιδιαίτερη ευαισθησία ως προς τα φύλα. Δεν σκέφτομαι έτσι. Πάντως, αν έχει κάποια σημασία, μου άρεσε πολύ η Debbie Harry, τη θεωρώ icon.
Παρόλο που οι Έλληνες δηλώνουν συχνά αντι-αμερικανοί, εμείς πιστεύουμε ότι οι δυο λαοί έχουν αρκετά κοινά γνωρίσματα (ειδικά σε σχέση με τον Αμερικανικό Νότο) όπως για παράδειγμα η υπερκατανάλωση, ο επαρχιωτισμός, ο συντηρητισμός, η έλλειψη αστικής παιδείας. Εσείς, με την ιδιότητα του ιστορικού των ΗΠΑ και έχοντας ζήσει αρκετά χρόνια και στις δυο χώρες, συμφωνείτε;
Συμφωνώ απολύτως. Εμείς οι Έλληνες είμαστε rednecks και hillbillies.
Διδάσκετε ακόμα σε σχολείο του Brooklyn;
Φέτος, διδάσκω μόνο μέσω ίντερνετ, φροντιστηριακά. Ό,τι μπορώ κάνω κι ακόμα περισσότερο.
Metal, ακούτε καθόλου;
Ακούω, αλλά έχω μείνει πίσω. Στα basics και στα classics.
Θα μπορούσατε να μας προτείνετε πέντε τραγούδια και ένα βιβλίο για ένα road trip στην Αμερική; (εκτός ίσως από το "On The Road" και το "Roadhouse Blues")
Μουσική για road trip:
• "Going Up Τhe Country", Canned Heat
• "Wandering Spirit", Mick Jagger
• "Mr. Highway Man", Howlin’ Wolf
• "Hard Drivin' Man", J. Geils Band
• "Down Τhe Highway", Bob Dylan
Και βιβλίο: "A Good Day Τo Die", Jim Harrison
Κάτι που χαρακτηρίζει τα βιβλία σας, είναι οι συνεχείς μουσικές αναφορές. Εσείς τι μουσική ακούτε όταν γράφετε; Αλλάζουν οι προτιμήσεις ανάλογα με το περιεχόμενο του κάθε βιβλίου;
Aκούω όλες τις ποικιλίες του rock, κυρίως ιντερνετικούς σταθμούς classic rock.
Στο βιβλίο σας «Φτωχή Μάργκο» (2001), μια έφηβη από το Μίσιγκαν το σκάει από το σπίτι της για να κυνηγήσει τα εφηβικά της όνειρα της στο Χόλυγουντ. Χαράζει την προσωπική της πορεία, κάνοντας παρέα με «παράξενους» ανθρώπους ενώ παράλληλα βουτάει στον κόσμο των ναρκωτικών, του rock και του σεξ. Πόσο διαφορετική θα ήταν η ζωή της Μάργκο αν μεγάλωνε στην Ελλάδα;
Eλπίζω ότι δεν θα καταντούσε πρεζάκι στα Εξάρχεια. Είναι μικρή η χώρα μας, οι επιλογές είναι περιορισμένες.
Γνωρίζουμε ότι είστε φανατική του κινηματογράφου, έχετε κάποιες αγαπημένες μουσικές ταινίες;
Μουσικές ταινίες: «Τραγουδώντας στη βορχή», «Μαίρη Πόππινς», "White Stripes: Under Blackpool Lights", "ZZ Top: Greatest Hits", "Jailhouse Rock", "Monterey Pop", "The Concert For Bangladesh", "Gimme Shelter". Μπέρδεψα τα μιούζικαλ με μυθοπλασία με τα ντοκυμαντέρ... Συνεχίζω: "Τhe Rolling Stones Rock And Roll Circus", "Quadrophenia".
Τι γράφετε αυτό τον καιρό;
Ένα μυθιστόρημα με τίτλο «Σπάνιες γαίες» που τοποθετείται στη Σοβιετική Ένωση από το 1927 μέχρι το 1963. Hard stuff. Καμιά σχέση με το rock - ακούγονται μπαλαλάικες, μουζίκοι κάνουν άγαρμπες χορευτικές φιγούρες. Κι ο Στάλιν βάζει δίσκους στο γραμμόφωνο.
Σας ευχαριστούμε πολύ
Η Σώτη Τριανταφύλλου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1957. Από το 1975 ως το 1979 σπούδασε Φαρμακευτική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Συνέχισε τις σπουδές της στο εξωτερικό (Ιστορία και Πολιτισμούς στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales στο Παρίσι και Ιστορία της Αμερικάνικης Πόλης στη Νέα Υόρκη). Αργότερα, γυρίζοντας στην Αθήνα τελείωσε το τμήμα γαλλικής φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Πέρα από τη συγγραφική της δραστηριότητα, έχει εργαστεί ως μεταφράστρια, επιμελήτρια εκδόσεων, αρθρογράφος σε εφημερίδες αλλά και ως καθηγήτρια της Ιστορίας του Κινηματογράφου καθώς και της Αμερικανικής Ιστορίας. To Rοcking.gr βρήκε την ευκαιρία να μιλήσει μαζί της για μουσική.
Εκτός από το πλούσιο συγγραφικό σας έργο (συχνά εκδίδετε περισσότερα από ένα μυθιστόρημα σε ένα χρόνο), γράφετε συνεχώς άρθρα επικαιρότητας (και όχι μόνο) σε διάφορα μέσα, μεταφράζετε ένα σωρό βιβλία, μοιράζετε τον χρόνο σας σε τρεις πόλεις του κόσμου, ταξιδεύετε διαρκώς, κάνετε διαλέξεις, πηγαίνετε σε συναυλίες, οργανώνετε σεμινάρια, παρακολουθείτε σε βάθος τις εξελίξεις στη λογοτεχνία, την ιστορία, τον κινηματογράφο, το rock, ασχολείστε και με τη φιλοσοφία - κάτι που αποτυπώνεται και στο τελευταίο σας βιβλίο «Μιλώντας με την Αλίκη για τη φιλοσοφία και το νόημα της ζωής». Αλήθεια, πότε προλαβαίνετε να τα κάνετε όλα αυτά;
Δεν γράφω πάνω από ένα μυθιστόρημα τον χρόνο...σιγά. Συμμετέχω σε συλλογικά έργα ή γράφω δοκίμια, αλλά το κάθε μυθιστόρημα χρειάζεται πολλά χρόνια για να ολοκληρωθεί. Γράφω παραλλήλως διάφορα: άρθρα, κείμενα - κάνω μεταφράσεις. Ξυπνάω νωρίς, έχω καλή υγεία, εργάζομαι περίπου οκτώ ώρες την ημέρα ή και περισσότερο. Είμαι πολύ οργανωμένη και πειθαρχημένη, έτσι, τα προλαβαίνω όλα. Βγαίνω αρκετά, φλυαρώ με φίλους, βλέπω τουλάχιστον μία ταινία την ημέρα - ή και δύο. Δεν έχω οικογενειακές υποχρεώσεις, η μέρα και η νύχτα μού ανήκουν. Ζω ακριβώς τη ζωή που θέλω να ζω. Ώσπου να με χτυπήσει σκληρά η μοίρα!
Πιστεύετε ότι το «too old to rock», ισχύει; Οι μπάντες θα έπρεπε να αποσύρονται κάποια στιγμή ή να συνεχίζουν εφόσον υπάρχουν ακόμα πιστοί οπαδοί;
Οι μπάντες πρέπει να προσαρμόζονται στην ηλικία τους και να τροποποιούν την αισθητική τους. Υπάρχει rock που διαπερνά τις εποχές και τις ηλικίες - και rock που είναι εφήμερο. Μια heavy metal μπάντα μπορεί να γίνει γελοία με το πέρασμα του χρόνου... Κι εγώ, μέχρι τα σαράντα, έβαφα τα μαλλιά μου μπλε... Τώρα πια δεν μου πάνε τα μπλε μαλλιά - είναι απλό. Too old to rock, too young to die: το ζήτημα δεν είναι να κάνουμε επίδειξη νεανικότητας αλλά να διατηρήσουμε τη συγκίνηση της μουσικής. Θα το ξαναπώ: το rock 'n' roll είναι η κλασική μουσική του εικοστού αιώνα - και ως κλασική μουσική πρέπει να αντιμετωπίζεται.
Πόσο κοντά στις (δικές τους) rock αξίες είναι μπάντες, σαν τους Rolling Stones, όταν κάνουν εμφανίσεις τύπου "Las Vegas" (συνεχόμενες συναυλίες στο O2 Arena, κάθε άλλο παρά «rock» κοινό από κάτω κλπ);
Το Βέγκας είναι σκηνικό παρακμής. Δεν είμαι άνθρωπος των σταδίων, όπως δεν είμαι άνθρωπος των διαδηλώσεων. Ακούω rock όλη μέρα από το ραδιόφωνο και, για τις ζωντανές συναυλίες, προτιμώ τους μικρούς χώρους. Δεν το καταφέρνω πάντα: τον Ιούνιο θα δω τον Νeil Young σε στάδιο. Τι να κάνω... Και τον Springsteen σε στάδιο θα τον δω.
Έχετε αναφερθεί πολλές φορές στα δικά σας «μουσικά σημεία αναφοράς», όπως τον Van Morison, τον Elvis, τους Stones και τους Grateful Dead. Πόσο έχετε εξελίξει τις μουσικές σας προτιμήσεις; Υπάρχει χώρος για νέα ακούσματα ή επιστρέφουμε πάντα στις πρώτες συγκινήσεις;
Έχω μια ηλεκτρονική δισκοθήκη με πάνω από 30.000 κομμάτια. Μου αρκούν - πόσο θα ζήσω ακόμα; Ωστόσο, όλο και κάτι καινούργιο εμφανίζεται - προσπαθώ να είμαι δίκαιη, να το ακούσω με καλή διάθεση και προθυμία. Στο τέλος, οι πρώτες συγκινήσεις αποδεικνύονται πάντα επικρατέστερες. Εξάλλου, δεν είναι δυνατόν -δηλαδή, δεν μπορεί να συμβεί στην ιστορία- να προκύπτει διαρκώς «μεγάλη» μουσική και μάλιστα να μπορούμε να την αναγνωρίζουμε όταν προκύπτει. Υπάρχουν περίοδοι εκρηκτικής δημιουργικότητας και περίοδοι σχετικής στασιμότητας.
...και σε ποιόν βαθμό, έχετε, εσείς η ίδια, εξελιχθεί μεσώ της μουσικής;
Αν δεν με είχε αγγίξει η χάρη του ροκ θα ήμουν ένας άλλος άνθρωπος, πιθανότατα λιγότερο ευτυχισμένος. Η μουσική με συνόδεψε και μου κρατάει ακόμα το χέρι. Μοιάζει με θρησκεία χωρίς ενοχές και τιμωρίες.
Ως ιστορικός, συχνά αναφέρεστε στην πίστη σας για την προοδευτική εξέλιξη της ανθρωπότητας, στην ποιοτική εξέλιξη της μουσικής πιστεύετε; Ξεχωρίζετε κάποια νέα συγκροτήματα;
Η πρόοδος είναι αναμφισβήτητη αλλά υπάρχουν στάσεις, σημειώνονται ακόμα και μικρά βήματα προς τα πίσω. Κάθε εποχή έχει τη Lady Gaga της, κάθε εποχή έχει τη Βeyoncé της. Κάθε εποχή έχει θεαματικούς σταρ και ψεύτικες χάντρες. Για μένα που είμαι πάνω από 55 ετών, «νέα» είναι και τα συγκροτήματα της δεκαετίας του 1990! Για παράδειγμα, είναι «νέοι» οι Primal Scream που για σας είναι μουσείο. Νέοι είναι οι Eels... Νέοι είναι οι Smashing Pumpkins...
Ζείτε μεγάλο μέρος του χρόνου σας εκτός Ελλάδος, και από ότι γνωρίζουμε παρακολουθείτε συναυλίες στο εξωτερικό. Εντοπίζετε διαφορές όσον αφορά την οργάνωση των συναυλιών και τη νοοτροπία του κοινού;
Καλή ερώτηση. Θα έλεγα ότι, καθώς η ζωή είναι παντού δύσκολη, υπάρχουν παρόμοια προβλήματα. Γίνονται πολλές αρπαχτές: στο Παρίσι έχω πέσει θύμα συναυλιών που διαρκούν 45 λεπτά - πάω να σκάσω! Μια ουσιώδης διαφορά με την Ελλάδα είναι ότι τα ωράρια είναι φιλικά προς τον άνθρωπο και τον πολίτη, δεν είναι ωράρια σκυλάδικων. Οι συναυλίες αρχίζουν, μετά το τυραννικό support, γύρω στις εννιά και τελειώνουν τα μεσάνυχτα, οπότε παίρνεις το μετρό και επιστρέφεις στο σπιτάκι σου χωρίς να έχεις εξαντληθεί εντελώς.
Πιστεύετε πως τo ψηφιακό βιβλίο και τα ψηφιακά μέσα, εν γένει, μπορούν να αντικαταστήσουν πλήρως τα υλικά, όπως τα βιβλία και τους δίσκους; Με ποιόν τρόπο, τα νέα μέσα, αλλάζουν τον καλλιτέχνη (συγγραφέα) και πώς διαμορφώνονται οι νέοι ακροατές (αναγνώστες);
Δεν είμαι καλή στις προβλέψεις, αλλά, αν πάρω παράδειγμα τον εαυτό μου, όλα τείνουν να γίνουν virtual.
Το rock 'n' roll ξεκίνησε σαν μια μουσική επανάσταση, με κοινωνικές -και κατά περιόδους (βλ. punk) πολιτικές- προεκτάσεις˙ προέβαλλε έναν εναλλακτικό τρόπο ζωής, ταυτίστηκε με την χειραφέτηση των νέων˙ υπήρξε ένα όχημα αλλαγών. Κάτι τέτοιο μάλλον δεν ισχύει στους καιρούς μας. Θα μπορούσαμε να πούμε πως το rock σαν τρόπος ζωής έχει πάψει να υπάρχει; Ο κόσμος του rock έχει βολευτεί; Πότε και πώς έγινε αυτό;
Δεν πιστεύω στον «rock τρόπο ζωής», μου φαίνεται κωμικό. Δεν έχω καμιά σχέση με τους παλιοροκάδες και τους τελειωμένους βινυλάδες με τις μακριές αλογοουρές που ξενυχτάνε μπεκροπίνοντας. Ο κόσμος του rock 'n' roll έγινε παππούς - αναπόφευκτα... Όποιος δεν έγινε παππούς σημαίνει ότι πέθανε - επομένως καλύτερα παππούς.
Ποιό θα μπορούσε να είναι το νέο τρίπτυχο του rock 'n' roll τον 21ο αιώνα; (Aν δεχτούμε πως το «sex, drugs and rock 'n' roll» υπό την έννοια του «live fast, die young» δεν υπάρχει πια)
Καλό είναι το «sex, drugs and rock 'n' roll». Με μέτρο τα drugs. Πάντα έλεγα: «live fast, live long». Το ίδιο λέω και τώρα.
Στην ταινία "Almost Famous", η αδελφή του πρωταγωνιστή του αφήνει παρακαταθήκη ένα κιβώτιο με δίσκους λέγοντας του πως θα του αλλάξουν την αντίληψη του για τη ζωή. Εσείς, αντίστοιχα, ποιόν/ποιούς δίσκους θα δίνατε σε έναν έφηβο;
Ορίστε:
• "Revolver", Beatles
• "The Dark Side Οf Τhe Moon", Pink Floyd
• "Born Τo Run", Bruce Springsteen
• "Goodbye Yellow Brick Road", Elton John
• "Blonde Οn Blonde", Bob Dylan
• "Astral Weeks", Van Morrison
• "The Last Walz", The Band
• "Aladdin's Sane", David Bowie
• "Mad Dogs Αnd Englishmen", Joe Cocker
• "Modern Sounds Ιn Country Αnd Western Music", Ray Charles
• "Hot Rats", Frank Zappa
• "Safe Αs Milk", Captain Beefheart
• "After Τhe Gold Rush", Neil Young
• "Electric Warrior", T. Rex
• "Every Picture Tells Α Story", Rod Stewart
• "Abbey Road", Beatles
• "Some Girls", Rolling Stones
• "Sticky Fingers", Rolling Stones
• "New York", Lou Reed
• "Crooked Rain, Crooked Rain", Pavement
• "Wish You Were Here", Pink Floyd
• "The White Album", Beatles
• "Greatest Hits", The Kinks
• "Ram", Paul McCartney
• "Turning Point", John Mayall
• "Led Zeppelin", Led Zeppelin
• "Rain Dogs", Tom Waits
• "Who's Next", The Who
• "Frank’s Wild Years", Tom Waits
Σταματάω. H συγγραφή της λίστας μπορεί να διαρκέσει ένα τριήμερο.
Ποιά είναι η γνώμη σας για τις γυναίκες στο rock; Παρακολουθείτε κάποιες συγκεκριμένα;
Δεν έχω ιδιαίτερη ευαισθησία ως προς τα φύλα. Δεν σκέφτομαι έτσι. Πάντως, αν έχει κάποια σημασία, μου άρεσε πολύ η Debbie Harry, τη θεωρώ icon.
Παρόλο που οι Έλληνες δηλώνουν συχνά αντι-αμερικανοί, εμείς πιστεύουμε ότι οι δυο λαοί έχουν αρκετά κοινά γνωρίσματα (ειδικά σε σχέση με τον Αμερικανικό Νότο) όπως για παράδειγμα η υπερκατανάλωση, ο επαρχιωτισμός, ο συντηρητισμός, η έλλειψη αστικής παιδείας. Εσείς, με την ιδιότητα του ιστορικού των ΗΠΑ και έχοντας ζήσει αρκετά χρόνια και στις δυο χώρες, συμφωνείτε;
Συμφωνώ απολύτως. Εμείς οι Έλληνες είμαστε rednecks και hillbillies.
Διδάσκετε ακόμα σε σχολείο του Brooklyn;
Φέτος, διδάσκω μόνο μέσω ίντερνετ, φροντιστηριακά. Ό,τι μπορώ κάνω κι ακόμα περισσότερο.
Metal, ακούτε καθόλου;
Ακούω, αλλά έχω μείνει πίσω. Στα basics και στα classics.
Θα μπορούσατε να μας προτείνετε πέντε τραγούδια και ένα βιβλίο για ένα road trip στην Αμερική; (εκτός ίσως από το "On The Road" και το "Roadhouse Blues")
Μουσική για road trip:
• "Going Up Τhe Country", Canned Heat
• "Wandering Spirit", Mick Jagger
• "Mr. Highway Man", Howlin’ Wolf
• "Hard Drivin' Man", J. Geils Band
• "Down Τhe Highway", Bob Dylan
Και βιβλίο: "A Good Day Τo Die", Jim Harrison
Κάτι που χαρακτηρίζει τα βιβλία σας, είναι οι συνεχείς μουσικές αναφορές. Εσείς τι μουσική ακούτε όταν γράφετε; Αλλάζουν οι προτιμήσεις ανάλογα με το περιεχόμενο του κάθε βιβλίου;
Aκούω όλες τις ποικιλίες του rock, κυρίως ιντερνετικούς σταθμούς classic rock.
Στο βιβλίο σας «Φτωχή Μάργκο» (2001), μια έφηβη από το Μίσιγκαν το σκάει από το σπίτι της για να κυνηγήσει τα εφηβικά της όνειρα της στο Χόλυγουντ. Χαράζει την προσωπική της πορεία, κάνοντας παρέα με «παράξενους» ανθρώπους ενώ παράλληλα βουτάει στον κόσμο των ναρκωτικών, του rock και του σεξ. Πόσο διαφορετική θα ήταν η ζωή της Μάργκο αν μεγάλωνε στην Ελλάδα;
Eλπίζω ότι δεν θα καταντούσε πρεζάκι στα Εξάρχεια. Είναι μικρή η χώρα μας, οι επιλογές είναι περιορισμένες.
Γνωρίζουμε ότι είστε φανατική του κινηματογράφου, έχετε κάποιες αγαπημένες μουσικές ταινίες;
Μουσικές ταινίες: «Τραγουδώντας στη βορχή», «Μαίρη Πόππινς», "White Stripes: Under Blackpool Lights", "ZZ Top: Greatest Hits", "Jailhouse Rock", "Monterey Pop", "The Concert For Bangladesh", "Gimme Shelter". Μπέρδεψα τα μιούζικαλ με μυθοπλασία με τα ντοκυμαντέρ... Συνεχίζω: "Τhe Rolling Stones Rock And Roll Circus", "Quadrophenia".
Τι γράφετε αυτό τον καιρό;
Ένα μυθιστόρημα με τίτλο «Σπάνιες γαίες» που τοποθετείται στη Σοβιετική Ένωση από το 1927 μέχρι το 1963. Hard stuff. Καμιά σχέση με το rock - ακούγονται μπαλαλάικες, μουζίκοι κάνουν άγαρμπες χορευτικές φιγούρες. Κι ο Στάλιν βάζει δίσκους στο γραμμόφωνο.
Σας ευχαριστούμε πολύ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΤΩΡΑ
ROCKING FEATURED
