«A Buyer's Guide»: Deep Purple

100 εκατομμύρια πωλήσεις, 45 χρόνια καριέρας, 19 studio δίσκοι, 14 μουσικοί, 8 διαφορετικά line up, 1 Buyer's Guide

Από τους Κωστή Αγραφιώτη, Αντώνη Μουστάκα, Θοδωρή Ξουρίδα, Κώστα Σακκαλή, 27/08/2013 @ 13:48
45 χρόνια καριέρας (εντάξει, με ένα μικρό διάλειμμα), 19 studio δίσκοι (αλλά και δύο live albums με τη συνοδεία συμφωνικής ορχήστρας και τραγούδια γραμμένα ειδικά για την κάθε περίσταση), πάνω από 100 εκατομμύρια πωλήσεις, 8 διαφορετικά line up (με το πιο κλασσικό να εμφανίζεται σε 3... δόσεις), 14 συνολικά μουσικοί (δύο εκ των οποίων δε βρίσκονται πια στη ζωή), το πιο αναγνωρίσιμο riff στην ηλεκτρική κιθάρα και τραγούδια που ποικίλουν από το ψυχεδελικό rock μέχρι το heavy metal. Τα στατιστικά όμως, όπως «δεν παίζουν μπάλα», έτσι και δεν μπορούν να προδώσουν πολλά από μόνα τους για τη σημαντικότητα ενός συγκροτήματος, όπως είναι στην προκειμένη περίπτωση οι Deep Purple.

Οι Deep Purple θεωρούνται ένα εκ των τριών πιο επιδραστικών group του hard rock όχι επειδή έχουν απλώς πουλήσει πολλούς δίσκους, αλλά επειδή αναμιγνύοντας φαινομενικά ετερόκλητα μεταξύ τους μουσικά είδη, συνέθεσαν και ηχογράφησαν διαχρονικά κομμάτια που σχεδόν κανείς δεν μπόρεσε να μιμηθεί. Δε σταμάτησαν ποτέ να πειραματίζονται, να είναι προοδευτικοί αλλά και να προσφέρουν τελείως απρόβλεπτες ζωντανές εμφανίσεις, γεμάτες αυτοσχεδιασμούς.

Deep Purple

Όταν εξάλλου ο δίσκος που μέλη του ίδιου συγκροτήματος έχουν αποκηρύξει, αποτελεί για όχι λίγους τον αγαπημένο τους Deep Purple δίσκο, τότε ξέρεις πως ένας οδηγός με τις πιο χαρακτηριστικές στιγμές τις δισκογραφίας τους, δεν είναι καθόλου, μα καθόλου εύκολη υπόθεση.

Κωστής Αγραφιώτης


Masterpieces
Deep Purple - Fireball Fireball (1971)

Ο ήχος του σκληρού rock είχε ήδη διαμορφωθεί στην προηγούμενη δουλειά των Deep Purple. Αντί όμως να συνεχίσουν ακριβώς στην ίδια λογική αποφασίζουν να εξερευνήσουν πολλά περισσότερα ηχητικά πεδία. Το αποτέλεσμα είναι θριαμβευτικό, ακόμα κι αν δεν είναι τόσο δοξασμένο όσο οι άλλοι δίσκοι της κλασικής MK2 σύνθεσης. Αν και το εναρκτήριο καταιγιστικό drum roll του Paice στoν ύμνο του πρώιμου heavy metal “Fireball” προϊδέαζε για μία από τα (καλά) ίδια του “In Rock” στην πραγματικότητα οι Deep Purple εδώ ασπάζονται μία αυτοσχεδιαστική, jam και τεχνικά εντυπωσιακή προσέγγιση με τραγούδια που αγγίζουν την ψυχεδέλεια, την country, την ανατολίτικη μουσική, την soul και ό,τι άλλο μπορούσαν να σκεφτούν. Μπορεί να μην περιέχει “Child In Time” ή “Smoke On The Water”, αλλά περιέχει επτά σχεδόν ισάξια τραγούδια και ως σύνολο φανερώνει καλύτερα από οποιοδήποτε άλλο τις δυνατότητες που είχε και τα όρια που δεν είχε το συγκρότημα αυτό. Ε, και το “Fools” είναι το καλύτερο «άγνωστο» τραγούδι τους.

Κώστας Σακκαλής
Deep Purple - Machine Head Machine Head (1972)

Πολλοί από τους σπουδαίους δίσκους που έμειναν στην ιστορία είχαν 2-3 στιγμές που ξεχώριζαν και μια σειρά από ικανοποιητικά μέχρι αξιόλογα fillers. Από την άλλη έχουμε δουλειές όπως το “Machine Head”. Μηδενικές ατέλειες, hard rock συνοχή, ατέλειωτα riffs με το συγκρότημα να βρίσκεται στην κορυφαία του στιγμή μετά από το πιο «εσωτερικό» και πειραματικό “Fireball”, ένα άλμπουμ που θεωρήθηκε από κάποιους (ακόμα και μέσα στο συγκρότημα) λοξοδρόμηση από το στόχο που τέθηκε στο “In Rock”. Με το μυαλό συγκεντρωμένο λοιπόν στο βαρύ βρετανικό ροκ, οι Deep Purple πετυχαίνουν εμπορικά και καλλιτεχνικά, δημιουργώντας ταυτόχρονα τα πιο διαχρονικά τραγούδια τους. Το πιο αναγνωρίσιμο riff βρίσκεται σε αυτό το άλμπουμ αλλά το πραγματικό highlight είναι το “Highway Star”, το τέλειο δείγμα της ένωσης της κλασικής μουσικής με το (τότε) μοντέρνο ροκ – ένας υπέροχος συνδυασμός επιθετικότητας και λυρικότητας.

Αντώνης Μουστάκας
 
Cornerstones
Deep Purple - In Rock In Rock (1970)

Μετά το “Concerto For Group And Orchestra” o Ritchie Blackmore επηρεασμένος από τους Led Zeppelin αποφασίζει να κατευθύνει το γκρουπ σε hard rock δρόμους αφήνοντας πίσω τους πειραματισμούς του παρελθόντος. Αυτή η απόφαση θα οδηγήσει το συγκρότημα στην μεγάλη του επιτυχία με αποκορύφωμα το “Machine Head” δύο χρόνια αργότερα. Το συγκρότημα αρχίζει να πατά στα πόδια του όσον αφορά στο συνθετικό κομμάτι – αφήνουν τις διασκευές και προσπαθούν να αυτονομηθούν. Τιμούν το rock n’ roll ήρωες τους στο “Speed King” με τους Blackmore και Lord να παίζουν το αγαπημένο και κλασικό πια παιχνίδι «ερώτηση - απάντηση» που θα χαρακτηρίζει έπειτα όλα τους τα shows. Κορυφή του άλμπουμ αποτελεί το “Child In Time” το οποίο -με τη βασική μελωδία «δανεισμένη» από το "Bombay Calling" των It's a Beautiful Day – απογειώνεται στα χέρια του συγκροτήματος με αποκορύφωμα τις κραυγές του Gillan και το κρεσέντο στο τέλος του.

Αντώνης Μουστάκας
Deep Purple - Burn Burn (1974)

Το καλλιτεχνικό και εμπορικό ζενίθ του 1972 ακολούθησαν την επόμενη χρονιά προστριβές, στασιμότητα και ανακατατάξεις. Επειδή όμως οι Deep Purple εκτός από την ικανότητά τους να γράφουν εκπληκτική και διαχρονική μουσική, πάντοτε κατάφερναν να ανακαλύπτουν και να αναδεικνύουν ιδιαίτερα ταλαντούχους νέους μουσικούς, τα κενά των Glover και Gillan καλύφθηκαν τότε επάξια από τον σχετικά άσημο Glenn Hughes των Trapeze και τον παντελώς άγνωστο David Coverdale. Με ανανεωμένο αέρα και δύο εξαιρετικούς τραγουδιστές να εναλλάσσονται στα φωνητικά, οι Deep Purple θα γράψουν ξανά μεγάλα τραγούδια όπως το σαρωτικό φερώνυμο του δίσκου, το απόλυτα πονεμένο “Mistreated” και το θαυμάσιο “Sail Away”, ενώ στα υπόλοιπα θα προσδώσουν μια funky διάθεση στο άρτια εκτελεσμένο hard rock τους. Δικαίως λοιπόν το “Burn” βρίσκεται στην ιεραρχία των κορυφαίων στιγμών του group αμέσως μετά από τα τρία κλασικά άλμπουμ της περίφημης Mark II.

Θοδωρής Ξουρίδας
 
Worth Exploring
Deep Purple - Deep Purple Deep Purple (1969)

Λίγοι έχουν ασχοληθεί πραγματικά με αυτόν τον δίσκο των Deep Purple από μία εποχή του συγκροτήματος που λίγοι εξάλλου θυμούνται ότι υπήρξε. Κι όμως, όσοι το έκαναν ομολογούν ότι είναι ένας δίσκος που ανήκει στο πάνθεον της δισκογραφίας τους. Με τα πλήκτρα του Lord, πριν γίνουν επιθετικά, να κυριαρχούν στην πιο baroque και ψυχεδελική εκδοχή τους και την κιθάρα του Blackmore σχεδόν αγνώριστη όπως παίζει στις κλασικές της φόρμες και με μικρά μόνο δείγματα των riff και των solo που θα ακολουθούσαν, οι Deep Purple εμφανίζονται εδώ ως σκοτεινά «παιδιά των λουλουδιών». Ο Rod Evans δίνει ρέστα ως ερμηνευτής σε στιγμές όπως τα “Blind” και “Lalena” ενώ το “April” είναι ένα έπος που προαναγγέλλει τόσο το “Concerto For Group And Orchestra” όσο και το hard rock που θα ακολουθούσε. Αν η πορεία τους σταματούσε εδώ, αυτός ο δίσκος θα ήταν από τα διαμάντια που απασχολούν τους συλλέκτες χρόνια μετά την κυκλοφορία τους.

Κώστας Σακκαλής
Deep Purple - Come Taste The Band Come Taste The Band (1975)

Οι Deep Purple βρέθηκαν το καλοκαίρι του 1975 χωρίς τον άνθρωπο που ο καθένας θεωρούσε έως τότε αναντικατάστατο. Ο Ritchie Blackmore, σαστισμένος με τη soul κατεύθυνση του “Stormbringer” (1974), αποχώρησε για να σχηματίσει τους Rainbow και πολλοί βιάστηκαν να θεωρήσουν το συγκρότημα παρελθόν. Έχοντας ήδη όμως αλλάξει δύο τραγουδιστές και δύο μπασίστες μέσα στα 7 χρόνια από την κυκλοφορία του ντεμπούτο τους, το για πολλούς αδιανόητο – να προσληφθεί κάποιος αντί του Blackmore – φάνηκε στους εναπομείναντες απλώς ρουτίνα. Ο κλήρος έπεσε στον Αμερικάνο Tommy Bolin και ο δίσκος που προέκυψε δικαίωσε, έστω και καθυστερημένα στην ιστορία, για άλλη μια φορά την επιμονή αυτού του group. To “Come Taste The Band” είναι ένας δίσκος γεμάτος από σπουδαία riff (“Love Child”), groove (“Getting’ Tighter”) και βεβαίως το soul που τόσο εμίσησε ο Ritchie (“You Keep On Moving”). Το όραμα των Coverdale / Hughes για τους Deep Purple έδειξε να βρίσκει την ιδανική έκφρασή του, τα ναρκωτικά όμως απέτρεψαν μία ανάλογη συνέχεια.

Κωστής Αγραφιώτης
Deep Purple - Purpendicular Purpendicular (1996)

Το ίδιο μαγικό ραβδάκι που άγγιξε τους Deep Purple σε κάθε προηγούμενη αποχώρηση μέλους ή μελών, έκανε το 1996 και πάλι τη δουλειά του. Ερχόμενος από αρκετά διαφορετικό background σε σχέση με τους υπόλοιπους, ο Steve Morse -ως άλλος Tommy Bolin- αντικαθιστά τον εκ νέου αποχωρήσαντα Blackmore όπως ακριβώς έπρεπε: Χωρίς να τον θυμίζει σε τίποτα. Αντίστοιχα, ο πρώτος καρπός της νέας εποχής τους συγκροτήματος και της 7ης διαφορετικής σύνθεσής του, το “Purpendicular”, είναι ένας χαρακτηριστικός Deep Purple δίσκος καθώς… δε θυμίζει σε τίποτα τους αμέσως προηγούμενούς του (“The Battle Rages On”, “Slaves And Masters”): Είναι πειραματικός, είναι προοδευτικός, είναι λιγότερο hard rock και περισσότερο μελωδικός. Κάτι σαν ένα “Fireball” στα 90’s. Το “Purpendicular” θεωρείται από πολλούς ως ένας «νεο-κλασσικός» δίσκος, ο κορυφαίος πιθανότατα από το reunion του 1984 και μετά. Highlight; Μα προφανώς το “Sometimes I Feel Like Screaming”

Κωστής Αγραφιώτης
 
Nerd Alert
Deep Purple - The Battle Rages On... The Battle Rages On... (1993)

Πιο nerd επιλογή δεν υπάρχει. Ομολογουμένως πρέπει να αγαπάς βαθιά τους Deep Purple για να αγαπήσεις αυτό το δίσκο που ούτε οι ίδιοι δε θέλουν να θυμούνται πια. Αδικία μεγάλη. Η επιστροφή της MK2 σύνθεσης για δεύτερη φορά συνοδεύεται από την επιστροφή τους και στον κλασικό Deep Purple ήχο όπως αυτός τουλάχιστον μπορούσε να ακούγεται το 1993. Βέβαια ο Blackmore ως γνωστός εγωιστής έχει επιβάλει (και εδώ) μία Rainbow αισθητική στους υπόλοιπους, αλλά αυτή τη φορά από τους …καλούς Rainbow. Το ομώνυμο τραγούδι, το “Anya” και το “A Twist In The Tale” όχι μόνο είναι άξια να φέρουν το όνομα των Deep Purple αλλά ακούστηκαν και αρκετά, ενώ ακόμα και πιο τυπικά ροκάκια όπως τα “Lick It Up”, “Ramshackle Man” και “Solitaire” είναι εξίσου καλά με τις περισσότερες από τις καλές στιγμές των νεότερων Deep Purple. Αν είστε οπαδός και σας έχουν πείσει ότι αυτός εδώ είναι ένας κακός δίσκος τους, ακούστε τον ξανά με άλλο αυτί.

Κώστας Σακκαλής
 
Keep Away
Deep Purple - The House Of Blue Light The House Of Blue Light (1987)

Για τους περισσότερους η θέση αυτή ανήκει στο “Slaves & Masters”. Όμως κάτι τέτοιο θα παράβλεπε το γεγονός ότι ήταν στην πραγματικότητα ένας καλός δίσκος για αυτό που ήταν, δηλαδή ένας, τύπου Journey, AOR δίσκος. Αντίθετα το “The House Of Blue Light” είναι το μοναδικό άλμπουμ της κλασικής σύνθεσης που δεν το θυμάται πλέον κανένας. Δεν είναι κακό, δεν υπάρχει και κανένας δίσκος τους που να μπορεί να χαρακτηρισθεί έτσι, είναι όμως βασανιστικά αδιάφορο. Όσες φορές και αν το ακούσεις δε θα κρατήσεις τίποτα ή τουλάχιστον τίποτα περισσότερο από το ότι αυτό το συγκρότημα όπως αποδίδει εδώ απλώς θυμίζει κάτι αγαπημένο. Ίσως αν οι ίδιες συνθέσεις δεν είχαν αυτή την 80s παραγωγή τα πράγματα να ήταν καλύτερα. Εμφανώς οι μουσικοί βρίσκονταν σε δημιουργικό αδιέξοδο, ανήμποροι να ακολουθήσουν την επάνοδό τους με το επιτυχημένο “Perfect Strangers”. Δεν είναι τυχαία η δραστική αλλαγή που ακολούθησε.

Κώστας Σακκαλής
 
Live
Deep Purple - Made In Japan Made In Japan (1972)

Το “Made In Japan” δεν αποτελεί μόνο το καλύτερο live album των Deep Purple, αλλά και ένα από τα κορυφαία όλων των εποχών στο σκληρό ροκ. Ηχογραφημένο τον Αύγουστο του 1972 σε Οζάκα και Τόκυο, συνέλαβε τους Blackmore/Gillan/Glover/Lord/Paice στη καλύτερη φάση της κοινής τους διαδρομής. Κύρια συστατικά του η απίστευτη ενέργεια, ο φοβερός ήχος, οι καταπληκτικές εκτελέσεις και οι αδιάκοποι αυτοσχεδιασμοί. Αλατοπίπερο οι κραυγές του Gillan, η «μονομαχία» φωνητικών και κιθάρας στο “Strange Kind Of Woman” και ο μύθος του αυτοπυροβολισμού στο “Child In Time”. Και αν κάποιος ισχυριστεί ότι η επιλογή και η διάρκεια των κομματιών θα μπορούσε να είναι περισσότερο ορθολογική, θα του θυμίσω ότι η λογική σταματάει τη στιγμή που ακούγονται τα πλήκτρα του Lord πριν ξεκινήσει το “Highway Star” και επανέρχεται αμέσως μετά το grand finale του “Space Truckin”.

Θοδωρής Ξουρίδας


A Compilation
Δύσκολα θα βρείτε συγκρότημα με περισσότερες best-of συλλογές στην αγορά. Το γεγονός πως, κυρίως από την επανένωση του 1984 και μετά, άλλαξαν αρκετές φορές δισκογραφική εταιρία όμως, καθιστά τις περισσότερες, αν όχι όλες από αυτές, ελλιπείς. Αν το Rocking.gr αγόραζε αύριο τα δικαιώματα όλων των κομματιών των Deep Purple και κυκλοφορούσε ένα μονό CD με τις κορυφαίες στιγμές τους, το track list αυτού θα ήταν πιθανότατα κάπως έτσι:

1. Blind (Deep Purple)
2. Into The Fire (In Rock)
3. Fools (Fireball)
4. Highway Star (Machine Head)
5. Pictures Of Home (Machine Head)
6. Space Truckin' (Machine Head)
7. Child In Time (Made In Japan)
8. Mistreated (Burn)
9. The Gypsy (Stormbringer)
10. You Keep on Moving (Come Taste The Band)
11. Perfect Strangers (Perfect Strangers)
12. The Battle Rages On (The Battle Rages On…)
13. Sometimes I Feel Like Screaming (Purpendicular)
  • SHARE
  • TWEET