Συνέντευξη The Tangent (Andy Tillison)

Η ανάπτυξη και εξάπλωση της prog rock σκηνής είναι κάτι το δεδομένο για όσους είμαστε απλώς ακροατές. Η ευκαιρία να μιλήσουμε με τον Andy Tillison των Tangent μάς έδωσε όμως μία άλλη οπτική για την πραγματικότητα όπως τη βιώνει ένα βρετανικό συγκρότημα και τη ζωή κάτω από το mainstream προσκήνιο. Επιπλέον, μας δόθηκε η ευκαιρία να εμβαθύνουμε στην εξέλιξη ενός σχετικά φρέσκου ονόματος στο χώρο και να μιλήσουμε με έναν, πρώτιστα, οπαδό της σκηνής.

Καλησπέρα Andy, πού σε πετυχαίνω, είσαι σε περιοδεία;
Όχι, για την ακρίβεια θα ξεκινήσουμε την περιοδεία μας σε περίπου δύο εβδομάδες (η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε στα μέσα Οκτωβρίου). Για την ώρα είμαι ακόμα σπίτι και άνετος.

Θα περιοδεύσεις με τους ίδιους μουσικούς με τους οποίους ηχογράφησες;
Όπως συνήθως, όχι, δεν έχω τη συνατότητα να το κάνω. Πάντοτε μού ήταν πολύ δύσκολο αυτό αλλά πλέον έχει σταματήσει να με προβληματίζει. Πρέπει να εξετάζω ποιος είναι διαθέσιμος. Αυτή τη στιγμή θα ξεκινήσω με τον Luke (Machin - κιθάρα) που ήταν στο άλμπουμ, τον Tony Latham, που ουσιαστικά είναι ο κανονικός μας drummer αν και δεν μπορούσε να είναι στις ηχογραφήσεις, και έχουμε έναν ολοκαίνουργιο μπασίστα αφού ο Jonathan (Barrett) αποφάσισε να φύγει από το συγκρότημα καθώς αντιμετώπιζε ένα πρόβλημα στον ώμο του αλλά είναι και έξαλλος με τους ανθρώπους που «κλέβουν» τη μουσική μας από το ίντερνετ. Αποφάσισε ότι δεν αξίζει να φτιάχνεις πλέον μουσική αφού ο κόσμος απλώς την παίρνει δωρεάν. Αντικαταστάθηκε λοιπόν από τον νεαρό Dan Mash που έπαιζε στο συγκρότημα του Luke. Οπότε εκτός από εμένα έχουμε μία νεαρή μπάντα!

Και ήμουν έτοιμος να παρατηρήσω ότι σταδιακά αποκτούσατε ένα όλο και πιο σταθερό line-up σε σχέση με το παρελθόν.
Κοίτα, ο Luke έχει γίνει βασικό μέλος του συγκροτήματος και είναι πολύ αφοσιωμένος ενώ και εμείς τον θέλουμς μαζί μας. Ο δε Tony είναι ακόμα μαζί μας μετά από ένα χρόνο... Ξέρεις, είναι δύσκολο να το εξηγήσω. Οι οπαδοί θυμούνται τις παλιές ημέρες όταν τα μέλη των συγκροτημάτων έμεναν μαζί για πολύ καιρό. Αλλά κι αυτό δεν είναι απολύτως αληθές. Δες τους Yes, ας πούμε. Είδα πρόσφατα τους Rush που είναι τεράστια μπάντα και από τις αγαπημένες μου αλλά οφείλω να πω ότι, όσο σπουδαίοι και να είναι, διακρίνεις μία κούραση σε πράγματα που έχουν παίξει χιλιάδες φορές στο παρελθόν. Προσωπικά ευχαριστιέμαι πολύ τη σύμπραξη με νέους μουσικούς που φέρνουν κάτι καινούριο στο συγκρότημα. Με κρατάει και εμένα φρέσκο. Δε λέω ότι δε θα προτιμούσα να έχω κι εγώ κάτι πιο σταθερό, αλλά είμαστε μεγάλοι άνθρωποι και έχουμε και άλλες υποχρεώσεις στις ζωές μας.

Υπάρχει εξάλλου και το πετυχημένο παράδειγμα των Alan Parsons Project.
Θα ήθελα να σκέφτομαι τους Tangent ως ένα κανονικό συγκρότημα, για να είμαι ειλικρινής.

Οπότε θεωρείς ότι κάθε μέλος έχει συνεισφορά στον ήχο των Tangent ακόμα και στις στούντιο δουλειές.
Ω ναι! Αν ήθελα να είναι οι Tangent οι Andy Tillison Band ή ήθελα μία solo καριέρα, θα το είχα κάνει εδώ και καιρό. Θέλω ένα σύνολο ανθρώπων που να φέρνουν ιδέες. Για παράδειγμα όταν ο Luke ήρθε στο συγκρότημα με ρώτησε «Θες να μάθω όλα τα μέρη ακριβώς όπως είναι;». Και του απάντησα όχι. Ήθελα να χρησιμοποιήσει το μυαλό του και να διαλέξει τις φράσεις που του ταιριάζουν.

Στον προηγούμενο δίσκο για κάποιους λόγους δεν είχατε κιθαρίστα και έπαιξες τα κιθαριστικά μέρη ο ίδιος. Η προσθήκη του Luke ήταν θέμα τύχης με την έννοια ότι τον εντόπισες και σε εντυπωσίασε ή ούτως ή άλλως ήθελες «κανονικό» κιθαρίστα θεωρώντας ότι το προηγούμενο πείραμα δεν ήταν και τόσο επιτυχημένο;
Την εποχή του "Down & Out In Paris And London" έπρεπε να κυκλοφορήσουμε κάτι ώστε να ξέρει ο κόσμος ότι ακόμα υπάρχουμε. Ήταν το τέλος μίας πολύ δύσκολης στιγμής για την προσωπική μου ζωή αλλά και την καλλιτεχνική. Ο τίτλος του δίσκου είναι αληθινός αφού άφησα το σπίτι μου στη Γαλλία και επέστρεψα στο Λονδίνο χωρίς να έχω πουθενά να μείνω. Κάπου εκεί αποφάσια ότι δεν ήθελα να δουλέψω με τους Σουηδούς συνεργάτες πλέoν (σ.σ. μέλη των Τhe Flower Kings), βασικά γιατί ήταν πολύ ακριβοί και δεν μπορούσα να τους πληρώσω. Πέρασα λοιπόν ένα διάστημα μην ξέρωντας ποιοι ακριβώς είναι οι Tangent. Ξεκίνησα να φτιάχνω μόνος μου ένα άλμπουμ στο σπίτι μου μην ξέρωντας καν αν αυτό θα είναι όντως το επόμενο άλμπουμ των Tangent. Έτσι προέκυψε ο Jonathan που είναι παλιός φίλος και έφερε τον Paul Burgess στα drums. Ε, απλά δεν μπορούσαμε να βρούμε κατάλληλο κιθαρίστα τότε και απλώς σκέφτηκα: «Να άλλη μία πρόκληση». Δεν θεωρώ ότι ήταν φανταστικό παίξιμο ή κάτι τέτοιο, αλλά νομίζω ότι με σκληρή δουλειά τα κατάφερα και μάλιστα, ανεξάρτητα της κιθάρας, νομίζω ότι είναι το πιο αγαπημένο μου άλμπουμ. Όταν όμως ήρθε η ώρα των συναυλιών δεν μπορούσα βέβαια να συνεχίσω να παίζω και κιθάρα, οπότε βρήκα τον Luke και με εντυπωσίασε. Θα έλεγα μάλιστα ότι αν δεν υπήρχε αυτός, ίσως το συγκρότημα να μην υπήρχε αυτή τη στιγμή.

Το θέμα του τελευταίου σας δίσκου, "COMM", είναι η τεχνολογία στις επικοινωνίες. Από όσο διάβασα έχετε κάποια ιστορία στον τομέα αυτό και ως συγκρότημα. Από την άλλη υπάρχει και κριτική ως προς την τεχνολογία στους στίχους σας. Σωστά;
Απολύτως. Αλλά όχι με την έννοια της διδασκαλίας. Ουσιαστικά θέτω προβληματισμούς στον ακροατή και ρωτάω: «Εσύ τι πιστεύεις;». Όλες οι τεχνολογίες ξεκινούν ως κάτι το φανταστικό. Αλλά οι παράπλευρες χρήσεις είναι μερικές φορές προβληματικές. Γι' αυτό ξεκινάμε την αναδρομή από το πρώτο S.O.S μήνυμα που στάλθηκε ποτέ και μάλιστα από τον Τιτανικό, ώστε να σωθούν 700 άτομα. Αυτή σίγουρα ήταν μία καταπληκτική στιγμή στην ιστορία των τηλεπικοινωνιών. Μετά έχουμε το ραδιόφωνο που μετατράπηκε σε μέσο διασκέδασης και σταδιακά έχεις τους ασυρμάτους και τους παρεμβολείς στους ασυρμάτους. Ή έχεις το ίντερνετ που αρχικά αγκαλιάστηκε από ανθρώπους ενθουσιασμένους με την ιδέα ότι μπορούσαν να επικοινωνήσουν με τόσο κόσμο από τόσο μακριά και να μοιραστούν τις σκέψεις τους ενώ 20 χρόνια μετά είναι ένας τρελός κόσμος που έχει πληγεί από διαφημίσεις και spamming. Οπότε τελικά η επικοινωνία μειώθηκε, το μίσος αυξήθηκε και δεν έχει σχέση με αυτό που αρχικά κάποιοι ονειρευτήκαμε.

Δεν είναι όμως και αυτό μία εικόνα της κοινωνίας μας; Αυτοί οι άνθρωποι υπάρχουν και εκεί έξω.
Όντως και νομίζω ότι αυτή είναι και μία από τις βασικές ιδέες του άλμπουμ και ειδικά του τραγουδιού "The Wiki Man". Έχει να κάνει με τους ανθρώπους που είναι απόλυτα υπέρ της ελευθερίας του λόγου και όντως συμφωνώ. Αλλά ξέρεις η λέξη ελεύθερος μπορεί να έχει δύο έννοιες. Μπορεί να σημαίνει χωρίς περιορισμούς αλλά και χωρίς αξία (σ.σ. λογοπάιγνιο με τη λέξη free). Φοβάμαι λοιπόν ότι κατευθυνόμαστε επικίνδυνα προς την εποχή που θα κυριαρχεί το δεύτερο. Υπάρχουν υπερβολικά πολλές απόψεις. Να σου πω ένα παράδειγμα να καταλάβεις το σκεπτικό μου. Πάντοτε υπήρχαν κριτικές προϊόντων. Αλλά εκεί έξω τώρα μπορείς να βρεις τόσες απόψεις και τόσο αντιδιαμετρικά αντίθετες που τελικά δεν έχουν καμία πρακτική αξία προς εσένα που θες να ενημερωθείς.

Υποθέτω ότι είναι το ίδιο και με τις κριτικές των δίσκων.
Ναι. Νομίζω ότι σε ένα site είδα βαθμολόγηση στο "COMM" ενός ή δύο αστεριών πριν καν στείλω τις κασέτες στη δισκογραφική. Δεν είναι δυνατόν να το είχε ακούσει κανείς και όμως είχε ήδη αποφασίσει ότι θα είναι εκπληκτικό ή κάποιος άλλος που μας σιχαίνεται ότι θα είναι απαίσιο! Σκέψου μάλιστα ότι αν δημιουργείς progressive rock οι περισσότεροι μουσικόφιλοι σε μισούν γιατί δεν τους αρέσει. Μετά βάλε ότι ακόμα και στους μισούς από όσους ακούν progressive (που δεν είναι και τόσο πολλοί) πολύ φυσιολογικά δεν τους αρέσουν οι Tangent. Αυτό σημαίνει ότι πρακτικά όλοι στον κόσμο μας μισούν! (γέλια). Πραγματικά αν διαβάσεις πολύ το internet αυτή την εντύπωση λαμβάνεις. Και ξέρεις υπάρχουν άνθρωποι σαν εσένα που κάνουν αυτή τη δουλειά με επαγγελματισμό και ασχολούνται σοβαρά για να εκφέρουν γνώμη. Με ενοχλεί όμως ότι όλο και περισσότερος κόσμος διαμορφώνει άποψη μέσα από το Facebook ή τα φόρουμ. Ειδικά όταν δεν έχουν καν την αξιοπρέπεια να γράφουν με το πραγματικό τους όνομα. Σκέψου ότι θα μπορούσα πραγματικά αν το ήθελα να μπω σε ένα από αυτά τα φόρουμ και να γράψω μία πολύ πολύ κακή κριτική για το δίσκο του φίλου μου Roine Stolt (σ.σ. κιθάρα σε Flower Kings, Transatlantic, Tangent) με τους Agents Of Mercy. Οποιοσδήποτε μπορεί να γράφει ό,τι θέλει και οι υπόλοιποι πρέπει να ξεδιαλύνουμε ποια είναι η σωστή άποψη.Ελπίζω ότι μελλοντικά θα καταλαγιάσει όλος αυτός ο χαμός και ο κόσμος θα εμπιστεύεται περισσότερο ανθρώπους σαν κι εσάς στο Rocking.gr που έχουν ένα ειδικευμένο προσωπικό που πραγματικά μπαίνει στον κόπο να κάνει μία μελέτη πριν γράψει οτιδήποτε. Για παράδειγμα κι εγώ αγόρασα τον τελευταίο δίσκο των Yes και ενώ είχα διαβάσει πιο πριν διάφορες κριτικές και προς τα δύο άκρα. Μου άρεσε αρκετά αλλά δε νιώθω την ανάγκη να εκφράσω οπωσδήποτε τη γνώμη μου και στο ίντερνετ. Νοσταλγώ τις εποχές που είχα εντοπίσει κάποιον που ήξερα πώς σκέφτεται και συχνά συμφωνούσα και τον συμβουλευόμουνα. Ή ακόμα και κάποιον με τον οποίο διαφωνούσα, ήταν εξίσου χρήσιμος! (γέλια)

Περνώντας και στο θέμα του «δωρεάν» που λέγαμε προηγουμένως, θεωρείς ότι όντως η μουσική θανατώνεται από την πρακτική του «κατεβάσματος»;
Φυσικά! Θα βρεις ανθρώπους που θα διαφωνήσουν και θα επιχειρηματολογήσουν στην άκρως αντίθετη άποψη. Αλλά εγώ θα σε ρωτήσω την εξής απλή ερώτηση. Αν είχες τρόπο να πατάς ένα κουμπί  στο σπίτι σου και αντί για νερό να τρέχει μπύρα δωρεάν, για πόσο καιρό πιστεύεις ότι ο κόσμος θα συνέχιζε να παράγει μπύρα; Κάποια στιγμή θα σταματούσε και η δωρεάν μπύρα. Οι άνθρωποι κοιτάνε τους μεγάλους αστέρες όπως π.χ την Lady Gaga και την Beyonce και νομίζουν ότι έχουν λεφτά. Και ουσιαστικά μπορεί και να έχουν γιατί τους σπονσοράρει η Pepsi ή η Nike κτλ. Για μπάντες του μεγέθους των Tangent, όμως, είναι δύσκολο να κάνεις καν μουσική επαγγελματικά. Κάθε φορά που κάποιος ανεβάζει έναν δίσκο μας, σταματάμε να πουλάμε και άρα χάνουμε χρήματα που μας κάνει να προβληματιζόμαστε ακόμα και για το πώς θα γεμίσουμε το ψυγείο μας αυτή την εβδομάδα.

Πιστεύεις ότι το βινύλιο και οι πιο προσεγμένες συσκευασίες γενικότερα είναι μία λύση; Αυτή η αγορά δείχνει να ανεβαίνει.
Ίσως είναι μία λύση. Και εμείς κυκλοφορήσαμε για πρώτη φορά τώρα σε βινύλιο και πήγε καλά. Αλλά υπάρχουν πάντα και οι άνθρωποι που δεν νοιάζονται. Δεν το κάνουν πάντα με κακία. Υπάρχουν πολλοί που ειλικρινά λένε «αν μου αρέσει, θα το αγοράσω». Η πραγματικότητα όμως είναι ότι στις περισσότερες περιπτώσεις ακόμα και τότε, δεν αγοράζουν, το ξεχνάνε. Γιατί την επόμενη εβδομάδα ο Steven Wilson κυκλοφορεί ένα δίσκο και την επόμενη οι Opeth και ο Hackett και οι Karmakanic και τα παραδείγματα που σου αναφέρω είναι μόνο φετινά! Πολλοί παραπονιούνται ότι είναι ακριβά τα CD. Ξέρεις κάτι, εμείς πουλάμε το δικό μας 15 ευρώ. Για αυτό το ποσό μπορείς να οδηγήσεις στην Αγγλία  για 80 μίλια, να αγοράσεις μία πίτσα για δύο, τρία ποτά, ή τρία πακέτα τσιγάρα. Και όλα αυτά θα έχουν εξαφανιστεί μέσα σε λίγα λεπτά. Για την ίδια τιμή προσφέρουμε μουσική που μπορείς να την παίξεις ακόμα και όταν θα είσαι συνταξιούχος στα 78 σου! Δε νομίζουμε ότι ζητάμε και πολλά για δύο χρόνια σκληρής εργασίας όταν το συγκρίνεις με μία πίτσα! Συγνώμη αν ακούγομαι θυμωμένος. Ουσιαστικά δεν μπορώ να θυμώσω με αυτούς που «κατεβάζουν» τους δίσκους μας δωρεάν, θυμώνω με αυτούς που τους παρέχουν. Γιατί αυτοί πραγματικά βγάζουν από τη δουλειά μας πάρα πολλά χρήματα.

Ας επιστρέψουμε στη μουσική και πάλι. Στον τελευταίο δίσκο σας τα πιο μεγάλης διάρκειας τραγούδια είναι κατά τη γνώμη μου και τα καλύτερα. Λίγο ως πολύ αυτό ισχύει και για τους προηγούμενους δίσκους σας. Θεωρείς ότι αυτά σου δίνουν μεγαλύτερη ευχέρια να αναπτύξεις τις ιδέες σου και για αυτό προκύπτει αυτό το αποτέλεσμα;
Δεν ξέρω αν αυτό ισχύει πάντοτε. Αλλά στην πραγματικότητα πρέπει να έχουμε 7-8 πραγματικά μεγάλης διάρκειας τραγούδια από τότε που ξεκινήσαμε με τους Tangent και να σου τη γνώμη μου, θεωρώ ότι τρία από αυτά δεν είναι και τόσο καλά. Άλλα πάλι είναι όντως στις καλύτερες δουλειές που έχουμε κάνει, όμως αυτό ισχύει και για κάποια πιο μικρά τραγούδια. Για παράδειγμα, το "GPS Culture" το θεωρώ ανάμεσα στα καλύτερα και δεν είναι τόσο μεγάλο ενώ αντίστοιχα το επόμενό του στον ίδιο δίσκο είναι πραγματικά απαίσιο (σ.σ. αμφότερα 10λεπτα, αλλά στον ίδιο δίσκο "A Place In The Queue" περιλαμβάνονται δύο 25λεπτα). Αντίστοιχα, δεν μου αρέσει παρά πολύ το "A Gap In The Night" που ήταν το μοναδικό 20λεπτο στον δεύτερο δίσκο μας ή το "Not As Good As The Book", αλλά το "In Earnest" και το "Crisis In Midlife" τα θεωρώ σπουδαία. Είναι και θέμα οπτικής. Μου είπες προηγουμένως ότι το αγαπημένο σου άλμπουμ μας είναι το "Not As Good As The Book" και ενώ υπάρχουν πολλοί που συμφωνούν μαζί σου υπάρχουν άλλοι τόσοι που το θεωρούν το χειρότερό μας. Και να πω την αλήθεια κι εμένα δε μου αρέσει πάρα πολύ.

Για το "COMM" ποιά θα έλεγες ότι είναι η καλύτερη στιγμή του;
Νομίζω ότι υπάρχει μόνο μία απάντηση και είναι το "Titanic Calls Carpathia". Πιθανότατα αποτελεί ένα από τα τρία καλύτερα τραγούδια που έχουμε κάνει ποτέ. Σηματοδοτεί και το πόσο εξελιχθήκαμε σε σχέση με τον πρώτο μας δίσκο. Ένας από τους λόγους που είμαι τόσο ικανοποιημένος με αυτό είναι γιατί ακολουθεί τις ίδιες ιδέες που ανέπτυσσα στο "Down And Out In Paris And London" με το κομμάτι "Where Are They Now?", όπου ακολυθώ τρεις-τέσσερις διαφορετικές ιστορίες και τις ενώνω με ένα κοινό. Μουσικά θα έλεγα ότι όλοι οι μουσικοί βρήκαν εκπληκτικά θέματα να παίξουν σε αυτό το τραγούδι. Ξέρεις, αν κοιτάξεις τα τραγούδια μας μπορεί να βρεις κάποια που να μοιάζουν με τι θα έκαναν οι Flower Kings ή οι Transatlantic και γενικά εδώ και εκεί ακουγόμαστε σαν κάτι που και άλλες μπάντες θα μπορούσαν να κάνουν. Αλλά αυτό το ένα τραγούδι είναι μοναδικό.

Άρα αν χρειαζόταν να εξηγήσεις σε κάποιον τι ακριβώς είναι οι Tangent θα τον έβαζες να ακούσει αυτό το κομμάτι;
Ναι, είναι αλήθεια αυτό. Και νομίζω ότι το άλμπουμ δουλεύει τόσο καλά επειδή από την αρχή δείχνουμε κατευθείαν στον ακροατή πού θα κινηθούμε ηχητικά. Πάντα λέει ο κόσμος «περιμένουμε κάτι φιαφορετικό αυτή τη φορά!». Τι θέλουν να κάνω, rap; Πολλές φορές παραπονιούνται ότι ένας δίσκος ακούγεται ίδιος με τον προηγούμενο, αλλά αν αλλάξουμε το μισούν. Οπότε προσπαθούμε και να δίνουμε στον κόσμο αυτό που θέλει και να εξελισσόμαστε. Και νομίζω ότι σε αυτόν τον δίσκο αρχίσαμε ακριβώς όπως οι ακροατές μας περίμεναν και μέχρι το τέλος του δώσαμε κάτι καινούριο.

Πάντοτε στους δίσκους σας φαίνεται ότι έχετε μία νέα ιδέα εξωμουσική. Για παράδειγμα, στο "Not As Good As The Book" είχατε μία νουβέλα να συνοδεύει το CD και τώρα έναν διαγωνισμό για το καλύτερο solo που θα κέρδιζε τη συμμετοχή του στον δίσκο. Πώς πήγε αλήθεια αυτός ο διαγωνισμός; Ακούσατε στη μουσική των συμμετεχόντων αυτό που εσείς πιστεύετε ότι είναι οι Tangent;
Ο διαγωνισμός πήγε πολύ καλά κι ας μην είχαμε καθόλου βοήθεια από κανέναν. Όταν ξεκινήσαμε νομίζαμε ότι θα βρούμε συμπαράσταση από εταιρίες κατασκευής οργάνων για παράδειγμα. Αλλά επειδή άκουσαν για prog rock δεν ενδιαφέρθηκαν. Ενδιαφέρθηκαν όμως περίπου 150 οπαδοί που θυσίασαν πολύ από το χρόνο τους δουλεύοντας σκληρά. Μπορεί ο αριθμός να μη φαίνεται μεγάλος και ξέρω ότι αν το είχαν κάνει οι Radiohead θα είχαν 5000 συμμετοχές. Αλλά δεν είμαστε οι Radiohead. Βασικά κάνουμε τα πάντα περίπου 8 χρόνια πριν τους Radiohead. Ξέρεις, το δωρεάν άλμπουμ στο site μας, τα downloads των mp3… Τα είχαμε κάνει νωρίτερα. Μπορεί λοιπόν να κάνουν ένα διαγωνισμό και αυτοί σε 8 χρόνια από τώρα (γέλια). Μη με παρεξηγήσεις, τους λατρεύω, τους θεωρώ φανταστικούς. Ο διαγωνισμός, λοιπόν, μας πήρε και εμάς πολύ χρόνο να τον αξιολογήσουμε και να καταλήξουμε στους δέκα πιο ταιριαστούς στη φιλοσοφία μας. Μην ξεχνάς ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν είχαν ακούσει το κομμάτι ακόμα, δεν ήταν εύκολο και για αυτούς! Στη συνέχεια δώσαμε την ευκαιρία στο κοινό μας να διαλέξει από το site μας και κέρδισε ένα φοβερό σόλο πλήκτρων το οποίο πραγματικά θα δυσκολευτώ πάρα πάρα πολύ να αναπαράγω ζωντανά.

Για τον επόμενο δίσκο σας λοιπόν θα πρέπει να βρείτε κάτι εξίσου έξυπνο και πρωτοπόρο να κάνετε.
Φυσικά, οι Radiohead θα στηρίζονται σε αυτό 8 χρόνια από τώρα! (γέλια)

Το 2011 υπήρξε μία εξαιρετική χρονιά για το prog rock. Είχαμε συγκροτήματα από το παρελόν όπως οι King Crimson, οι Yes, ο Steve Hackett και οι Van Der Graaf Generator και νεότερα όπως οι Karmakanic, ο Steven Wilson βέβαια κτλ. Ποιά είναι η γνώμη σου για τη σκηνή και τους δίσκους αυτούς ή τις προσπάθειες των πρώην συνεργατών σου.
Απαντώντας στο δεύτερο σκέλος, ήμουν τόσο απασχολημένος να δημιουργώ το άλμπουμ που δεν άκουσα ούτε τους Karmakanic ούτε τους Agents Of Mercy. Πραγματικά αυτή η διαδικασία με απασχολεί 24 ώρες και δεν ακούω καθόλου μουσική αυτό το διάστημα. Έκανα μία εξαίρεση όμως για να ακούσω το νέο Yes, υποθέτω επειδή τους ακούω από τα δώδεκά μου. Δεν τολμώ όμως να ακούσω τους Van Der Graaf Generator και όπως δεν άκουσα το "Trisector" έτσι δε θα ακούσω και το καινούριο τους.

Τι εννοείς «δεν τολμάς»;
Είναι η αγαπημένη μου μπάντα όλων των εποχών, και ο Hammill ο αγαπημένος μου συνθέτης. Για μένα έφτιαξαν στις αρχές τους οχτώ άλμπουμ που ήταν τόσο τέλεια και όμορφα και με συνόδευσαν σε όλη μου τη ζωή. Όταν διέλυσαν ήμουν ακόμα στο σχολείο και ήμουν στεναχωρημένος. Όταν επανήλθαν ο δικός μου γιος είχε ήδη τελειώσει το σχολείο. Θα έλεγα ότι έλειψαν πολύ καιρό. Πέρασα όλη μου τη ζωή και ξαφνικά έρχεται το νέο ότι υπάρχει ένας νέος δίσκος. Και εγώ είμαι σε φάση: «Πού ήσασταν όταν σας χρειαζόμουνα πραγματικα;»! Είναι σαν ένα βιβλίο, ας πούμε τα "Άπαντα Του Σαίξπηρ". Μπορεί να μην το πέρνεις να το διαβάσεις συχνά, αλλά το ξέρεις ήδη και το σέβεσαι. Αν ξαφνικά μάθεις για κάτι νέο, φοβάσαι ότι μπορεί να χαλάσει την εικόνα που έχεις για τον καλλιτέχνη. Φυσικά αυτό συμβαίνει γιατί κι εγώ μεγάλωσα και τα βλέπω τα πράγματα διαφορετικά. Δε θέλω λοιπόν να χαλάσω την εφηβική εικόνα του, κατ’ εμέ, καλύτερου ροκ συγκροτήματος. Για κάποιο περίεργο λόγο, πιθανότατα επειδή οι Yes συνέχισαν να κυκλοφορούν δίσκους όσο μεγάλωνα, τους ακούω ακόμα πολύ. Για να απαντήσω και στη γενική σου ερώτηση, ναι το prog φαίνεται να αναπτύσσεται και να συμβαίνουν πολλά πράγματα, αλλά να σου πω την αλήθεια αρχίζω να πιστεύω ότι υπάρχουν περισσότερα συγκροτήματα από ακροατές. Να σου πω ένα παράδειγμα. Σε ένα μικρό φεστιβάλ που πρόσφατα παίξαμε, μας έλεγε ο διοργανωτής ότι είχε αιτήσεις από 70 συγκροτήματα. Αν το καλοσκεφτείς αυτό σημαίνει 280 άνθρωποι που ήθελαν να παίξουν. Κι όμως στο φεστιβάλ ήρθαν μόνο 150 θεατές. Η σκηνή δεν είναι τόσο υγιής ώστε να υποστηρίξει επαγγελματικά ένα συγκρότημα. Κι εμείς δυσκολευόμαστε αρκετά. Δεν είμαστε πλούσιοι, είμαστε αρκετά φτωχοί θα έλεγα.

Υπήρχαν φήμες και σχέδια και για ένα project με τους Beardfish, σωστά;
Συναντηθήκαμε το 2008 σε ένα φεστιβάλ στην Αγγλία και συζητήσαμε να φτιάξουμε το άλμπουμ που τελικά θα γινόταν το "Down & Out In Paris & London". Αλλά τελικά συνειδητοποίησα ότι ξεγελάω τον εαυτό μου. Τους λατρεύω, αλλά μένουν στη Σουηδία! Δε θα είχα τα λεφτά να πραγματοποιήσω κάτι τέτοιο. Προτίμησα λοιπόν να βρω μουσικούς στην Αγγλία. Και τελικά χάρηκα, γιατί βρήκα νέους ανθρώπους με νέες ιδέες που δεν έχουν κουραστεί ακόμα με τη διαδικασία παραγωγής ενός άλμπουμ.

Σε ευχαριστούμε πολύ, μακάρι να μας δοθεί η ευκαιρία να σε δούμε και να παίζεις για μας στην Ελλάδα.
Εγώ ευχαριστώ και ειδικά πρέπει να ευχαριστήσω όοσυς όπως εσείς ασχολείστε με το progressive rock κα μπαίνετε στον κόπο να γράψετε δύο κουβέντες. Ειλικρινά δε θα μπορούσαμε να κάνουμε τίποτα χωρίς το ενδιαφέρον σας.