Supertramp

Crime Of The Century

A&M (1974)
Από τον Κώστα Σακκαλή, 10/10/2008
Πώς βαθμολογείτε το δίσκο;

Όταν ακούτε για έναν concept progressive rock δίσκο που με τους στίχους του πραγματεύεται θέματα όπως η καταπίεση των μαθητών στο σχολείο, η παραφροσύνη, ο πόλεμος, η μοναξιά και η απάθεια, τι σας πρωτοέρχεται στο μυαλό; Αν απαντήσατε το "The Wall" των Pink Floyd είναι απολύτως λογικό, όχι όμως και απολύτως σωστό. Γιατί περίπου πέντε χρόνια πριν την κυκλοφορία αυτού του μνημειώδους, το δίχως άλλο, δίσκου, οι Supertramp είχαν προλάβει να κλέψουν τα πρωτεία με το "Crime Of The Century".

Το συγκρότημα που φτιάχτηκε από τους Richard Davies και Roger Hodgson, αρχικά με τη στήριξη (λέγεται και χρηματοδότηση) ενός Ολλανδού επιχειρηματία, είχε ήδη δύο, μάλλον αποτυχημένους, δίσκους στο ενεργητικό του πριν την εν λόγω κυκλοφορία. Ψάχνοντας ακόμα τον ήχο του και βολοδέρνοντας σε φλύαρα progressive και ελάχιστα εντυπωσιακά μονοπάτια, το συγκρότημα βρισκόταν μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας πριν ανασυνταχθεί με την προσθήκη νέων μελών και κυρίως του σημαντικότατου, όπως η Ιστορία απέδειξε, John Helliwell στα πνευστά. Η τρίτη και πιο κρίσιμη, όπως όλα έδειχναν, κυκλοφορία τους έμελλε να είναι όχι μόνο η πιο ποιοτική που θα ηχογραφούσαν ποτέ, αλλά και αυτή που θα έβαζε τις βάσεις για την τεράστια εμπορική επιτυχία που ακολούθησε και είχε ως κορύφωση το "Breakfast In America". Τόλμησαν να απλοποιήσουν τον ήχο τους, προσθέτοντας όμως γερές δόσεις Beatl-ικών μελωδιών, επενδύοντας ταυτόχρονα σε ένα χαλαρό concept που εστίαζε στην πικρόχολη απαισιοδοξία. Αν και η έννοια της ενιαίας ιστορίας δεν υπάρχει εδώ, στο βαθμό τουλάχιστον που τη βρίσκουμε σε δίσκους όπως για παράδειγμα το προαναφερθέν "The Wall", παρ' όλα αυτά δε λείπει η συνοχή και η αφηγηματική μορφή του άλμπουμ.

Η έναρξη του δίσκου με την κλασική, πλέον, εισαγωγή της φυσαρμόνικας για το "School", την πρώτη επιτυχία που θα σημείωναν οι Supertramp, είναι εντυπωσιακή. Οι τολμηροί, για την εποχή, στίχοι καταπιάνονται με το αυστηρό εκπαιδευτικό σύστημα της Μ. Βρετανίας και τη μαζοποίηση των μαθητών. Τα falsetto φωνητικά του Hodgson σε κερδίζουν εξαρχής, ενώ είναι πραγματικά απορίας άξιο πώς ένα τραγούδι που αλλάζει τόσους πολλούς ρυθμούς τόσο συχνά, μπόρεσε ταυτόχρονα να είναι και τόσο εμπορικό. Τα πλήκτρα ήδη φαίνεται ότι θα κυριαρχήσουν σε σχέση με την κιθάρα, χαϊδεύοντας έτσι ακόμα περισσότερο τα αυτιά. Hodgson και Davies εναλλάσσονται σε φωνή και keyboards (με τον πρώτο να αναλαμβάνει και την κιθάρα), κάτι που θα τηρηθεί καθ' όλη τη διάρκεια του άλμπουμ, ενώ αναφέρονται και ως οι αποκλειστικοί συνθέτες στα πρότυπα των συγγραφικών διδύμων Lennon/McCartney ή Jagger/Richards, παρόλο που είναι φανερό, λίγο ως πολύ, ποιος είχε πραγματικά γράψει τι.

Το "Bloody Well Right" θα ανεβάσει τις στροφές, όντας το πιο rocker (ας πούμε) τραγούδι του δίσκου, και θα δημιουργήσει μία ευχάριστη ατμόσφαιρα που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τον κυνισμό των στίχων. Εδώ για πρώτη φορά αναλαμβάνουν και ιδιαίτερα ενεργό ρόλο τα πνευστά του Helliwell. Το ρυθμικό "Hide In Your Shell", με όπλο το κολλητικό ρεφρέν, συνεχίζει την αφήγηση για να αποτελέσει την καλύτερη δυνατή σύνδεση με το κλειστοφοβικό "Asylum". Η ατμόσφαιρα που δημιουργεί το τελευταίο πιστώνεται σε μεγάλο βαθμό στη φωνή του Davies που, αν και υπολείπεται σε χαρακτηριστική χροιά σε σχέση με αυτή του Hodgson, αποδεικνύει εδώ ότι δεν υστερεί καθόλου σε εκφραστικότητα. Παίρνοντας το ρόλο του πρωταγωνιστή που ζει στα πρόθυρα της παράνοιας, ερμηνεύει με εκπληκτικά ρεαλιστικό και πειστικό τρόπο τη δεύτερη (χρονικά) εξαιρετική στιγμή του δίσκου.

Καθόλου τυχαία μετά το βαρύτερο, τόσο σε ήχο όσο και περιεχόμενο, τραγούδι ακολουθεί μία σχεδόν παιδική σύνθεση, όπως εξάλλου όφειλε να είναι, έχοντας την ονομασία "Dreamer". Ακόμα και σε αυτήν τη, φαινομενικά, απλή pop τσιχλόφουσκα, η δομή του τραγουδιού, τα πολλαπλά φωνητικά και η πολυεπίπεδη ενορχήστρωση αναδεικνύουν μία διαφορετική ποιότητα στο τραγούδι.

Η μεγαλύτερη σύνθεση του άλμπουμ έχει τίτλο "Rudy", είναι διάρκειας επτά περίπου λεπτών και ακολουθεί τη φιλοσοφία του "song within a song". Ξεκινάει και κλείνει σα μία τυπική μπαλάντα με το πιάνο σε πρώτο πλάνο. Στα μισά όμως ένα βραδυφλεγές jamάρισμα οδηγεί τη σύνθεση σε τελείως διαφορετικούς κόσμους, απογειώνοντας το κομμάτι για να επαναφέρει τελικά στα προηγούμενα και να κάνει τη μετάβαση προς το λυρικό "If Everyone Was Listening" ομαλή.

Το προαναφερθέν προετοιμάζει μελαγχολικά τον ακροατή για την κορύφωση του κατηγορητηρίου που υφαίνουν σχολαστικά οι Supertramp από το πρώτο δευτερόλεπτο και θα αποδοθεί πολύ γλαφυρά στο ομώνυμο τραγούδι μέσα από τους στίχους "Who are these men of lust, greed, and glory? / Rip off the masks and lets see / But that's not right - oh no, what's the story? / There's you and there's me". Ο δίσκος θα κλείσει με το outro του εν λόγω τραγουδιού να αποτελεί μία ακόμα αναφορά στο progressive παρελθόν τους.

Διαθέτοντας ένα λυρισμό που παραπέμπει στις καλές στιγμές των Genesis και μία ατμοσφαιρικότητα που θα μπορούσε να ανήκει στους Pink Floyd, οι Supertramp κατάφεραν να συγγράψουν τραγούδια με την έννοια που οι Beatles προσέδωσαν στον όρο. Η ταμπέλα του prog rock είναι πολύ στενή και πολύ γενική ταυτόχρονα για να αποδώσει πλήρως τη μουσική τους. Ανήκουν σε μία ξεχωριστή σχολή που συνδημιούργησαν με τους Barclay James Harvest και το "Crime Of The Century" στέκει περήφανος εκπρόσωπός της.

  • SHARE
  • TWEET