Γιώργος Καρράς

Αυτό το κείμενο δεν μπορεί να είναι αντικειμενικό. Έτσι κι αλλιώς βέβαια, «κανένα κείμενο δεν είναι αντικειμενικό» θα μου πείτε, και θα έχετε δίκιο. Όμως, υπάρχουν και αυτές οι περιπτώσεις που γράφουμε για πράγματα που αγαπάμε πολύ και, καλώς ή κακώς, δεν μπορούμε να είμαστε ψύχραιμοι, ούτε να κάνουμε μια κριτική που, κάπως στείρα, απλώς να περιγράφει λόγια και μουσικές. Και αυτό γιατί καμιά φορά το συναίσθημα υπερτερεί. Θα ξεκινήσω λοιπόν από λίγο παλιότερα και θα πω μερικά πράγματα που πρέπει να ειπωθούν.

Ανήκω στη γενιά που δεν είδε τις Τρύπες. Για την ακρίβεια, νομίζω πως ανήκω στο πρώτο ηλικιακό γκρουπ που δεν πρόλαβε να δει live τις Τρύπες. Και αυτό μας άφησε μια περίεργη αίσθηση μεγαλώνοντας. Σαν να φτάσαμε μπροστά στην πηγή και να μην προλάβαμε να πιούμε νερό. Και αν για τις επόμενες γενιές, η πηγή, ή εν προκειμένω οι Τρύπες, όσο ο χρόνος περνούσε, αποκτούσαν μια κάπως μυθική και απομακρυσμένη υπόσταση, για εμάς ήταν κάτι που συνέβαινε καθώς μεγαλώναμε και πάνω που ήρθε η σειρά μας να χορέψουμε στον ρυθμό τους, απότομα, μας πήραν τη μπουκιά από το στόμα, τα ακουστικά από τα αυτιά, κτλ.

Παρόλα αυτά, οι Τρύπες αποτελούν για μένα τη βάση πάνω στην οποία χτίστηκε όλη η αισθητική μου. Και σε μεγάλο βαθμό αποτελούν και την πρώιμη βάση πάνω στην οποία δομήθηκα και σε άλλα επίπεδα. Δηλαδή, δεν ήταν μόνο το ότι οι Τρύπες με κάθε τους επόμενο βήμα έχτιζαν έναν ήχο μοναδικό, αλλά και το ότι με κομμάτια όπως τα "Για την Πατρίδα" και "Ασφάλεια" ή με το "Μέσα στη Νύχτα των Άλλων" και το συγκλονιστικό «Η ζωή είναι μεγάλη, μην την κάνεις καρναβάλι» από το "Χάρτινο Τσίρκο", που ύψωνε ανάστημα απέναντι στο Κωστοπουλικό lifestyle της δεκαετίας του ’90, έπλαθαν συνειδήσεις κι έχτιζαν τείχη απέναντι στην πλήρη άλωση κάθε κοινωνικής αντίστασης.

Και μπορεί το συγκρότημα να είχε το προτέρημα να αποτελείται από 5 σπουδαίες μονάδες, όμως ο Γιώργος Καρράς είχε πάντα μια περίοπτη θέση ανάμεσα τους καθώς, μαζί με τον Γιάννη Αγγελάκα, υπήρξαν και οι ιδρυτές του γκρουπ. Γι’ αυτό και όσοι είχαμε την παραμικρή επαφή με το σχήμα, ποτέ (μα ποτέ όμως) δεν αναφερθήκαμε σε αυτόν λες και ήταν απλώς ο μπασίστας τους, αφού γνωρίζαμε πόσο καθοριστικός ήταν ο ρόλος του σε ό,τι υπήρξαν οι Τρύπες.

Όπως και να έχει, η ιστορία είναι γνωστή, την είπαμε και την προηγούμενη φορά πριν δύο χρόνια με αφορμή το "Ασκήσεις Απλότητας". Μετά την διάλυση του σπουδαιότερου συγκροτήματος που πέρασε από αυτή τη χώρα, ο Καρράς έκανε μια μεγάλη παύση. Όμως, η κυκλοφορία του υπέροχου πρώτου προσωπικού του δίσκου (το οποίο όπως με πληροφόρησε και το Spotify ήταν και το άλμπουμ που άκουσα περισσότερο το 2023), φαίνεται πως ήταν η αρχή μιας ολικής επιστροφής.

Και κάπως έτσι φτάσαμε στο "Τα Υλικά της Χαράς", ένα άλμπουμ που όχι μόνο συνεχίζει από εκεί που μας άφησε με το ντεμπούτο του αλλά πάει ένα βήμα παραπέρα ξεφεύγοντας από το ορχηστρικό πλαίσιο αφού, εδώ, ο Καρράς μελοποιεί ποιήματα του Θεσσαλονικιού ποιητή Ανέστη Ευαγγέλου (1937-1994), σε δέκα κομμάτια που συνδυάζουν τον προσωπικό του ήχο με την ελληνική ποιητική παράδοση.

Το πρώτο σοκ το πάθαμε με τα singles. Όταν δηλαδή έφτασε στα αυτιά μου το ομώνυμο κομμάτι, ομολογώ πως δυσκολεύτηκα να συνειδητοποιήσω το μέγεθος αυτού που ακούω. Και αυτό γιατί η κληρονομιά των Τρυπών παραμένει, εδώ και δεκαετίες, απολύτως ανεκμετάλλευτη. Βλέπετε, ασχέτως προθέσεων και ικανοτήτων, κανείς δεν τόλμησε ούτε καν να πλησιάσει την ηχητική τους παρακαταθήκη. Και τι παρακαταθήκη ε;

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Καρράς, στο νέο του δίσκο, επιχειρεί μία φαινομενικά δύσκολη αποστολή. Έχοντας ουσιαστικά αποτελέσει τη βάση πάνω στην οποία χτίστηκε το ηχητικό όραμα του θρυλικού σχήματος, αποπειράται, συνειδητά ή ασυνείδητα, να απαντήσει στο ερώτημα: «Πως θα ακούγονταν οι Τρύπες το 2024;». Και η συνειδητοποίηση, ακούγοντας το ομώνυμο κομμάτι, του ότι αυτό πετυχαίνει να κάνει πράξη στη νέα του δουλειά, μετατρέπει την ακρόαση σε μια τελετουργική εμπειρία.

Ακόμη περισσότερο όμως, ο Καρράς δείχνει να το κάνει αυτό αβίαστα, κάτι που κάνει ακόμη πιο όμορφο το άλμπουμ, καθώς ο δημιουργός φαίνεται να έχει ανακαλύψει "τα υλικά της χαράς" και να αισθάνεται απολύτως άνετα πλέον σε αυτή τη νέα περίοδο της καλλιτεχνικής πορείας του. Συγχρόνως όμως, φανερώνει και μια άλλη όψη του εαυτού του, που αγκαλιάζει μεγάλο μέρος των χιλιομέτρων που έχει γράψει το ελληνικό rock, από τον Δημήτρη Πουλικάκο μέχρι τον Παύλο Σιδηρόπουλο και από εκεί έως τα Υπόγεια Ρεύματα, αποδεικνύοντας πως αυτή η ιστορία παραμένει μια σοβαρή υπόθεση, χωρίς όμως ποτέ να καταλήγει σοβαροφανής.

Έτσι, από τη μία, μπορεί να μας παραδίδει σπουδαίες συνθέσεις όπως το "Είναι Πολλοί" και, από την άλλη, τραγούδια όπως το "Ο Ιησούς Εγκαταλείπει Τον Πατέρα Του" όπου οι σουρεαλιστικοί αλλά και ευφυείς στίχοι του Ευαγγέλου σμίγουν με τις παιχνιδιάρικες ενορχηστρώσεις του Καρρά, με το θέρεμιν να προσδίδει μια οριακά υπερβατική διάσταση στη σύνθεση. Παράλληλα όμως, προχωράει την τραγουδοποιία του και συγκινεί με κομμάτια όπως το "Η Αγάπη", το τεράστιο "Μέρα τη Μέρα" το οποίο έγινε και video από τον Τάσο Γκολέτσο (Κάτω Από Την Πατησίων), καθώς και το "Το Φως" του οποίου οι μελωδίες θυμίζουν την εποχή του "Κεφάλι Γεμάτο Χρυσάφι".

Παράλληλα όμως, ο δημιουργός πατώντας στο ύφος που μας επανασυστήθηκε στο ντεμπούτο του, προχωρά την τραγουδοποιία του σε κομμάτια όπως τo "Τα Γυμνά Δέντρα" και το "Δίχως Καμιά Αυταπάτη", όπου ο Καρράς χτίζει αργά την ενορχήστρωση γύρω από τους στίχους του ποιητή. Και λίγο μετά, στο "Θηρίο Αγαπημένο", δεύτερο κομμάτι που είχαμε ακούσει προτού κυκλοφορήσει το άλμπουμ, ο καλλιτέχνης ενσωματώνει μελωδίες επηρεασμένες από την ελληνική παράδοση στο rock του, σ’ έναν συνδυασμό που πολλοί προσπάθησαν να πετύχουν αλλά ελάχιστοι όντως τα κατάφεραν. Ο δίσκος κλείνει με "Τα Λόγια Των Ποιητών", το οποίο κουβαλά άρωμα "Υπέροχο Τίποτα", και αυτή τη στιγμή αποτελεί και το αγαπημένο μου κομμάτι του δίσκου, κάτι όμως που αλλάζει μέρα τη μέρα.

Στη νέα του δουλειά, ο Καρράς δεν φοβάται να πάρει ρίσκα. Τα κομμάτια ισορροπούν τέλεια ανάμεσα στη μελαγχολία και την εορταστική διάθεση, δημιουργώντας μια συναισθηματική διαδρομή που δεν σε αφήνει στιγμή να σταματήσεις να την παρακολουθείς ενώ, όταν φτάνεις στο τέλος, η εμπειρία της ακρόασης σου έχει αφήσει μια υπέροχη αίσθηση, σαν να έχεις ξαναβρεί έναν δικό σου άνθρωπο που είχες χάσει τα ίχνη του από καιρό. Σε αυτό φυσικά βοηθάει το συγκρότημα που έχει δίπλα του αλλά και η παραγωγή του άλμπουμ από τους Άγγελο και Θεόδωρο Μπουρνά η οποία είναι άψογη σε όλα τα επίπεδα και αναδεικνύει τέλεια τα όργανα αλλά και την φωνή του Καρρά. Και κάπου εδώ νομίζω πρέπει να επισημάνω το πόσο οικεία είναι η φωνή του σε όσους έχουμε λιώσει τους δίσκους που έβγαλαν οι Τρύπες. Δηλαδή, μπορεί να είναι η πρώτη φορά που ο Καρράς παίρνει ρόλο πρωταγωνιστή πίσω από το μικρόφωνο, αλλά τίποτα στις ερμηνείες του δεν είναι ξένο αφού η φωνή του ήταν πάντα εκεί, από την πρώτη μέρα αυτής της ιστορίας.

Εν κατακλείδι, το "Τα Υλικά της Χαράς" δεν αποτελεί απλώς ένα βήμα προς τα εμπρός για τον Καρρά αλλά ένα άλμπουμ που αγκαλιάζει με τον καλύτερο τρόπο 40 χρόνια εμπειριών και συγκλονιστικών δισκογραφικών καταθέσεων. Παράλληλα όμως, λειτουργεί και ως μια προσωπική επιστολή του δημιουργού προς τον κόσμο που αποδεικνύει πόσα πράγματα έχει ακόμη να πει αυτός ο σπουδαίος συνθέτης, και μια ηχητική κατάθεση που σε προτρέπει να ξαναβρείς λίγα από τα υλικά της δικής σου χαράς. Σπουδαίο από κάθε άποψη.

Bandcamp
Spotify