Toundra

Das Cabinet Des Dr. Caligari

InsideOut (2020)
Από τον Αντώνη Καλαμούτσο, 25/02/2020
Το παράδοξο των Toundra, ή αλλιώς, η παράξενη μοίρα του να γίνεσαι σπουδαιότερος χωρίς να γίνεσαι «καλύτερος»
Πώς βαθμολογείτε το δίσκο;

Η μικρή μπάντα από τη Μαδρίτη της Ισπανίας μεγάλωσε. Έπειτα από τη γεωμετρική πρόοδο της ποιότητας των κυκλοφοριών τους κατά την περασμένη δεκαετία, οι Toundra μπαίνουν στην καινούρια από τη θέση του instrumental post rock ηγέτη. Αντί όμως να επαναλάβουν τη συνταγή του εξαιρετικού "Vortex", το κουαρτέτο επιφυλάσσει στους οπαδούς και τη βιομηχανία μια αληθινή έκπληξη. Μία κίνηση από εκείνες που θέτουν ένα διαφορετικό - και σημαντικότερο - πλαίσιο για το ποιόν μιας μπάντας.

Συνεχίζοντας τη μεγάλη παράδοση των τολμηρών καλλιτεχνών που επιχείρησαν να γράψουν ένα νέο soundtrack μιας παλιάς κινηματογραφικής ταινίας, οι Toundra διαλέγουν να επαναπροσεγγίσουν το "Das Cabinet des Dr. Caligari" του Robert Wiene, αριστούργημα του γερμανικού εξπρεσιονισμού και, για πολλούς, το πρώτο horror film της cine ιστορίας. Η κλασική αυτή ταινία συμπληρώνει φέτος 100 χρόνια από την προβολή της, οι Toundra όμως είναι σίγουρο πως την επέλεξαν για βαθύτερα σημειολογικούς και όχι επετειακούς λόγους. Θα επανέλθω σε αυτό. Για την ώρα, ας κρατήσουμε ότι η παράδοση αυτή υπακούει σε μια βαθύτερη καλλιτεχνική λογική/ανάγκη κι όχι στις απαιτήσεις του κοινού, όσο κι αν προσεγγίσεις όπως το "Metropolis" του Jeff Mills ή το "Dracula" των Philip Glass/Kronos Quartet είναι απλώς αριστουργηματικές. Θέλει μεγάλο θάρρος να είσαι οι Toundra, ο κόσμος να περιμένει με προσμονή το νέο σου δίσκο κι εσύ να παρουσιάζεις μια δουλειά που είναι εν τη γενέσει της «μισή», χωρίς την παρουσία της εικόνας.

Το άλμπουμ αποτελείται από μια μικρή εισαγωγή και έξι "Acts", όλα διάρκειας άνω των δέκα λεπτών. Έχουμε δηλαδή μια δουλειά σχεδόν 75 λεπτών, κατά την οποία οι Toundra είναι αισθητικά αναγκασμένοι να εγκαταλείψουν την πολυπλοκότητα και την περιπέτεια των δομών τους και να επανεφεύρουν τη μουσικότητα τους, υπηρετώντας την πλοκή της ταινίας. Η μουσική λοιπόν κυλάει αργά και υποβλητικά, με έμφαση στις μελωδίες και στη δραματουργία και με σχεδόν πλήρη απουσία του ρυθμικού στοιχείου. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα drums του Alex Pérez αφιερώνονται είτε σε απλά μετρήματα με τα πιατίνια ή σε patterns στα toms. Πρέπει να περιμένεις 55 ολόκληρα λεπτά για να ακουστεί ο πρώτος (και ο μοναδικός!) «κανονικός», στρωτός ρυθμός με ταμπούρο στη μέση του "Akt V".

Αντίθετα, το άλλο στοιχείο που χαρακτηρίζει τους Toundra - τα περίτεχνα μελωδικά κιθαριστικά θέματα - είναι μεγαλόπρεπα παρόν. Οι κιθάρες των David Paños και Esteban Gíron πλέκονται με τρόπο θαυμαστό, μαγικό θαρρείς, υποστηρίζοντας άριστα τις ατμόσφαιρες και τα συναισθήματα που οφείλουν να εγείρουν οι βουβές σεκάνς του Wiene. Στην εξίσωση προστίθενται τα synths και πιάνα που προσθέτει ο, κατά τ' άλλα μπασίστας, Alberto Tocados. Διακριτικά μεν αλλά πλούσια ηχητικά, παρέχουν την υποστήριξη που χρειάζονται οι κιθάρες κι ένα πλούσιο χρώμα, όχι μακριά από τη σχολή του Richard Wright ή από τους Mogwai της "Les Revenants" φάσης τους.

Ο δίσκος ρέει με τρόπο όχι εξπρεσιονιστικό, χωρίς δηλαδή έντονες πινελιές κι εξάρσεις. Για την ακρίβεια ακούγεται περισσότερο σαν την ιστορία μιας ηχητικής κλιμάκωσης που ποτέ δεν έρχεται πραγματικά. Ναι, υπάρχει ένας υποβόσκων ηλεκτρισμός στο "Akt III", ναι, τα πράγματα δυναμώνουν για λίγο στο "Akt IV", όμως όχι, δεν υπάρχει πουθενά κανονικό ξέσπασμα, καμία κάθαρση που θα ικανοποιούσε τα Hollywood-μαθημένα αυτιά μας. Το "Das Cabinet des Dr. Caligari" είναι για τον ακροατή μια σπουδή στην υπομονή. Είναι ταυτόχρονα πολύ πιο κατανοητό αν συνοδεύεται με τη θέαση της ταινίας.

Όλα τελικά καταλήγουν στο γιατί επέλεξαν οι Toundra να ντύσουν μουσικά τη συγκεκριμένη ταινία; Γιατί επέλεξαν να δώσουν ένα δύσκολο, απαιτητικό, «μισό» άλμπουμ; Νομίζω για να δώσουν έμφαση στα μηνύματα του original έργου. Το "Das Cabinet des Dr. Caligari" είναι ένα φιλμ που πραγματεύεται την ανθρώπινη χειραγώγηση και στρέφεται εναντίον της εξουσίας και του ολοκληρωτισμού, μηνύματα και σκέψεις που, κατά τους ίδιους, είναι πιο επίκαιρα από ποτέ. Προσωπικά δεν θα μπορούσα να συμφωνώ περισσότερο αλλά, πέρα από το όποιο κοινωνικοπολιτικό debate, το παρόν project για τους Toundra έχει τη δύναμη της ατομικής δήλωσης, του αποτυπώματος της προσωπικής άποψης. Ο καλλιτέχνης είναι πάντα σπουδαιότερος όταν τολμάει να έχει στίγμα.

Οι Toundra έχουν όλο το ταλέντο κι όλο τον χρόνο μπροστά τους για να δημιουργήσουν άλμπουμ εξίσου φανταστικά όσο το "Vortex" και projects εξίσου αριστουργηματικά όσο των Exquirla. Για την ώρα κάνουν ένα μικρό detour και γράφουν ένα πολύ αξιόλογο soundtrack μιας παλιάς, κλασικής ταινίας, ενώ ταυτόχρονα κάνουν ακόμα πιο ξεκάθαρο από ποια πάστα είναι φτιαγμένοι. Κι όσο αν το "Das Cabinet des Dr. Caligari" δεν είναι καλύτερο από τον προκάτοχο του, η καλλιτεχνική τους πορεία μόλις έγινε ακόμα πιο σημαντική κι ενδιαφέρουσα.

  • SHARE
  • TWEET