Sigur Rós

Οι θεοί βρίσκονται στη Valhalla κι έχουν επιδοθεί σ' ένα μεγάλο φαγοπότι. Ο Odin παρόλα αυτά είναι ανήσυχος για τη Midgard. Στέλνει τα δυο του κοράκια Huginn και Muninn σ' ένα μεγάλο ταξίδι, αρχικά στον Κάτω Κόσμο και στη συνέχεια γύρω από τη γη, με σκοπό να διαβάσουν τα σημάδια. Τα κοράκια συναντούν μια ανθρωπότητα που αναμετράται με την ακολασία, τον πόλεμο και την αδικία, καθώς και γνωρίζουν αποκαλυπτικά οράματα για το τέλος του κόσμου. Οι θεοί παρόλα αυτά δεν έχουν στραμμένη την προσοχή τους και, αδιάφοροι, συνεχίζουν το μεγάλο τους γλέντι.

Αυτό είναι συνοπτικά το περιεχόμενο του μεσαιωνικού ισλανδικού ποιήματος Hafranagaldr Odins ("Odin's Raven Magic"), το οποίο αποτελεί μέρος της Edda. Οι Sigur Rós , σε συνεργασία με τους Hilmar Örn Hilmarsson, Steindór Andersen και Maria Huld Markan Sigfúsdóttir, μελοποίησαν και παρουσίασαν ζωντανά, με συνοδεία ορχήστρας, τη δική τους εκδοχή του ποιήματος την περίοδο 2002-2004 - μια περίοδο που η μπάντα ήταν πραγματικά στη δημιουργική της κορυφή - και κυκλοφορούν το έργο για πρώτη φορά, σχεδόν δύο δεκαετίες μετά.

Οι Sigur Rós ήταν πάντα ένα γκρουπ που συνδύαζε το post rock στοιχείο με αυτό της contemporary classical, το "Odin's Raven Magic" όμως είναι ένα έργο ολοκληρωτικά κλασικότροπο και soundtrack-ικό. Για την ακρίβεια, η μπάντα θα εκφράσει μια ελάχιστη rock παρουσία μόνο στο "Dvergmál" - η πιο αναγνωρίσιμη Sigur Ros στιγμή του άλμπουμ - και στο μεγάλο φινάλε του "Dagrenning". Όλο το υπόλοιπο έργο βασίζεται μουσικά κυρίως στα ορχηστρικά και τα χορωδιακά του μέρη.

Παραδομένο απόλυτα στον λυρισμό και τη μυθική αφήγηση που επιδιώκει, το άλμπουμ στρέφει τα εκφραστικά του φώτα στους δύο απόλυτους πρωταγωνιστές του. Ο Ισλανδός Steindór Andersen δεν είναι απλώς ένας εξαιρετικός βαθύτονος τραγουδιστής αλλά ένας από τους ελάχιστους εναπομείναντες ειδικευμένους τραγουδιστές στο rimur, μια μεσαιωνική μορφή τραγουδιού επικής ποίησης, ένας, ας πούμε, παραδοσιακός μεσαιωνικός ραψωδός. Η φωνή του περικλείει όλη την ευγένεια, τα βαθιά συναισθήματα και το υψηλό ύφος που εκπορεύονται από ένα τέτοιο ποίημα και, δικαίως, καταλαμβάνει το μεγαλύτερο φωνητικό μέρος του άλμπουμ, με την αλαφροΐσκιωτη φωνή του Jonssi να βρίσκεται σε δεύτερο ρόλο.

Ο άλλος πρωταγωνιστής είναι η χειροποίητη πέτρινη marimba που φιλοτέχνησε ο καλλιτέχνης Páll Guðmundsson για τους Sigur Rós. Φτιαγμένη από ισλανδική πέτρα, η marimba αυτή έχει μια παγωμένη, κρυστάλλινη χροιά κι έχει «σκηνοθετηθεί» με τέτοιον τρόπο, ώστε κάθε φορά που εμφανίζεται να μεταφέρει την αίσθηση των φτερών που ανοιγοκλείνουν, μετρώντας τους ουρανούς. Πάνω στον διάλογο ανάμεσα στη marimba και την ορχήστρα έχει χτιστεί μεγάλο μέρος της αφηγηματικότητας του "Odin's Raven Magic".

Με όλα τα παραπάνω σε πλήρη ισχύ, η μουσική αφοσιώνεται στην απόδοση αυτού του γκρίζου μύθου. Το έργο περιέχει ουσιαστικά 4-5 βασικά μοτίβα που επαναλαμβάνονται με διαφορετικές ενορχηστρώσεις και περιγράφουν τα βασικά επεισόδια του Μεγάλου Ταξιδιού. Πρόκειται για ένα πραγματικό Έπος. Ήπιο και πολλές φορές στοχαστικό, με ανοιχτές φόρμες και χαμηλές δυναμικές, πέρα για πέρα όμως Έπος. Υπάρχουν στιγμές στο άλμπουμ που τα ηχοτόπια είναι τόσο λυρικά και δραματικά που θα έκαναν κάθε «επαγγελματία» της οποιαδήποτε επικής μουσικής να ντραπεί. Πρέπει όμως να του αφιερωθείς με υπομονή.

Μιλώντας αυστηρά μουσικά, ίσως κάποιος βρει ελαττώματα στο "Odin's Raven Magic": την απουσία καθάρσεων και ισχυρών δυναμικών, την αργή ανάπτυξη και την προφανή απουσία της εικόνας που συμπλήρωνε το έργο, καθιστώντας την αφήγηση πιο ενδιαφέρουσα. Τα συναισθήματα που εγείρονται όμως είναι σε στιγμές τόσο βαθιά που καταλήγουν να σε καθηλώσουν. Κι όταν το ταξίδι μετά από μια ώρα προσεγγίσει το τέλος του, όταν η μπάντα εμφανιστεί προς το φινάλε του "Dagrenning" για να τα σπάσει, σου ορκίζομαι, θα νιώσεις ότι στο βάθος του συννεφιασμένου ορίζοντα μπορείς να διακρίνεις μικροσκοπικές μαύρες κουκίδες: ζεύγη από μεγάλα μαύρα φτερά.

Ίσως εννοείται ότι η ακρόαση του "Odin's Raven Magic" δεν μπορεί να είναι ακριβώς πλήρης σε περιβάλλον διαμερίσματος. Αν όμως τύχει και το ακούσεις έξω, αν τύχει το βουνό να σκεπάσει τα μάτια σου ή το ποτάμι να περάσει κάτω από τα πόδια σου ενώ γεύεσαι αυτούς τους ήχους, το άλμπουμ αυτό δύναται να αποκτήσει μαγικές διαστάσεις. Δύναται να σου θυμίσει με απόλυτη πειθώ το πόσο τεράστιοι ήταν κάποτε οι Sigur Rós, τη στιγμή που θα αφουγκράζεσαι το πέταγμα του Huginn και του Muninn πάνω από έναν κόσμο που ακόμα δεν καταλαβαίνει. Και οι θεοί, προφανώς, ακόμα γλεντάνε κάπου χωρίς να ξέρουν τί συμβαίνει εδώ κάτω.

Spotify