Epica: «Μας αρέσουν οι προκλήσεις»

Συζητήσαμε με τον Mark Jansen για τους πειραματισμούς, τις προσδοκίες των οπαδών και τη θέση της αθωότητας στη μουσική

Από τον Αντώνη Μαρίνη, 04/03/2021 @ 12:37

 Ανάμεσα στα symphonic ονόματα που ξεπήδησαν τη δεκαετία του 2000, οι Epica είναι από τους ελάχιστους που κατάφεραν να παραμείνουν μέσα στα πράγματα χωρίς να ξεστρατίσουν στιγμή από τον ήχο που τους καθιέρωσε. Από τα πρώτα δειλά βήματα μέχρι τους πρόσφατους blockbuster-ικούς δίσκους, κι από τις εμφανίσεις σε club μέχρι τις τεράστιες επί σκηνής συνεργασίες με ορχήστρες, πολλά πράγματα έχουν αλλάξει για τους Ολλανδούς. Η χροιά της Simone Simons, οι μεγαλεπήβολες συνθέσεις και η metal νοοτροπία δεν βρίσκονται ανάμεσά τους. Με αφορμή την κυκλοφορία του "Omega" είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε με το μυαλό του σχήματος, τον Mark Jansen, για το παρασκήνιο της δημιουργίας του νέου άλμπουμ, για τότε που προσπέρασαν τους pop stars της χώρας τους, και για την επόμενη μέρα της μουσικής βιομηχανίας. Και λίγο για μπάλα.

Epica

Ένα από τα στοιχεία που μου έκαναν εντύπωση ακούγοντας το νέο άλμπουμ ήταν ότι ακούγεται πολύ πιο άμεσο απ' όσο μας είχατε συνηθίσει.

Πριν ξεκινήσουμε τις ηχογραφήσεις είχαμε συζητήσει αρκετά μεταξύ μας, και ένα από τα πράγματα που θέλαμε να αλλάξουμε ήταν η μίξη. Η προσέγγιση που είχαμε στο "The Holographic Principle" μας άρεσε, αλλά ορισμένες φορές συμβαίνουν τόσο πολλά πράγματα ταυτόχρονα που κάπως μπορεί να χαθείς. Αυτή τη φορά επιλέξαμε να το μοιράσουμε κατά κάποιον τρόπο. Κάποιες φορές οι κιθάρες βγαίνουν μπροστά και η ορχήστρα μένει πίσω, κάποιες γίνεται το αντίθετο, δεν είναι μονίμως μία μάχη ανάμεσα στα δύο. Πιστεύω ότι αυτό βοήθησε στο άμεσο που λες, αλλά και στο να ακούγεται πιο heavy και ισορροπημένος ταυτόχρονα ο δίσκος. Αναπνέει καλύτερα, αν καταλαβαίνεις τι εννοώ.

Συμφωνώ απόλυτα. Αλήθεια, με όλα τα διαφορετικά πράγματα που συμβαίνουν στις μουσικές σας, πόσο δύσκολο είναι να διατηρείτε αυτή την ισορροπία;

Η δημιουργία αυτού του άλμπουμ για μας ήταν σαν ένας γρίφος, ή σαν ένα παζλ για την ακρίβεια. Γράφαμε, παίζαμε, ακούγαμε, προσπαθούσαμε να βρούμε τι έλειπε από κάθε τραγούδι και ξαναρχίζαμε από την αρχή μέχρι να ολοκληρωθεί η εικόνα. Αν για παράδειγμα νιώθαμε ότι ένα κομμάτι χρειαζόταν ένα ήρεμο πέρασμα ή ότι μπορούσε κάπως με μία ομαλή μετάβαση να δέσει με το επόμενο, απλά το κάναμε. Αυτό ήταν κάτι που δεν είχαμε δοκιμάσει στο παρελθόν. Συνήθως δουλεύαμε αρκετά τραγούδια, και μόνο αφού τα είχαμε ολοκληρώσει επιλέγαμε ποια θα μπουν στον δίσκο. Αυτή τη φορά αποφασίσαμε εξαρχής ποια θα ήταν αυτά και δουλέψαμε πάνω τους μέχρι να έχουμε ένα σύνολο που να ταιριάζει από την αρχή ως το τέλος.

Αν δεν κάνω λάθος γενικά αλλάξατε κάμποσα πράγματα στην όλη διαδικασία.

Πράγματι, αυτή ήταν η πρώτη φορά που μαζευτήκαμε όλοι μαζί σε έναν χώρο και δουλεύαμε ταυτόχρονα στα κομμάτια. Η δημιουργία του δίσκου ήταν πολύ προσωπική διαδικασία, αν μπορώ να το πω έτσι, μπορούσαμε να ανταλλάζουμε απόψεις και να πειράζουμε πράγματα πολύ γρηγορότερα απ' ότι συνήθως. Η όλη προσέγγιση ήταν πολύ αποτελεσματική, αλλά κι εντελώς διαφορετική από ό,τι είχαμε συνηθίσει, μας έβγαλε από τη ζώνη ασφαλείας μας. Μας έκανε να δούμε κάποια πράγματα αλλιώς και θεωρώ ότι συνέβαλε στο να μην επαναλάβουμε τους εαυτούς μας.

Ξέρουμε ακριβώς τις ικανότητες και τα δυνατά μας σημεία

Πιστεύεις ότι βοήθησε το ότι εδώ και περίπου μια δεκαετία είστε οι ίδιοι άνθρωποι στο σχήμα;

Βοήθησε με την έννοια ότι ξέρουμε ακριβώς τις ικανότητες και τα δυνατά μας σημεία. Υπάρχουν περιπτώσεις που μία αλλαγή προσώπου μπορεί να λειτουργήσει ανανεωτικά, να φέρει νέα στοιχεία σε μία μπάντα, το έχουμε περάσει κι εμείς στο παρελθόν. Προς το παρόν όμως είμαστε πολύ ευτυχισμένοι που έχουμε σταθερό lineup κι ελπίζω να παραμείνουμε έτσι για πολύ καιρό ακόμα.

Και εκτός από εσάς τους έξι, για άλλη μια φορά είχατε μαζί τον Joost Van Den Broek στην παραγωγή.

Είμαι σίγουρος ότι ένα μέρος της επιτυχίας μας οφείλεται σε εκείνον. Λατρεύουμε να συνεργαζόμαστε μαζί του, γίνεται ένας από μας στις ηχογραφήσεις. Ο λόγος του μετράει εξίσου με κάθε έναν από μας και μοιράζεται τον ενθουσιασμό μας. Κάθε φορά έρχεται γεμάτος ιδέες, δεν το βάζει κάτω μέχρι τα όλα να είναι ακριβώς όπως πρέπει και είναι πάντα ανοιχτός να δοκιμάσει και να μάθει νέα πράγματα. Αυτή τη φορά μάλιστα ανέλαβε και τη μίξη, εκτός από την παραγωγή, και δεν μας απογοήτευσε ούτε στο ελάχιστο. Έχω μόνο καλά λόγια να πω για τον Joost· είναι ένας φανταστικός συνεργάτης και ένας υπέροχος άνθρωπος, προσγειωμένος και μετριόφρων. Αν ρωτάς εμένα, είναι πραγματική ιδιοφυΐα.

Epica

Οφείλω να παραδεχθώ ότι δεν έχω μελετήσει τους στίχους όσο θα ήθελα, αλλά έχω την αίσθηση ότι θεματικά συνεχίζετε από εκεί που άφησαν οι δύο προηγούμενοι δίσκοι. Είμαι κοντά;

Υπάρχει σίγουρα κάποια σύνδεση, με τη λογική ότι υπάρχουν αναφορές σε επιστημονικά ζητήματα, και είχαμε αντίστοιχες θεματικές στο προηγούμενο άλμπουμ και στο "The Quantum Enigma". Αυτή τη φορά όμως έχουμε και αρκετές αναφορές σε πιο πνευματικά πράγματα. Το "Kingdom Of Heaven" για παράδειγμα είναι ακριβώς αυτό, ένα σημείο όπου η επιστήμη και η πνευματικότητα συναντιούνται και εξυψώνονται, μια απόπειρα απεικόνισης του επόμενου βήματος στην εξέλιξη της ανθρώπινης συνείδησης. Σε ένα πολύ βασικό επίπεδο, αυτό είναι το concept του δίσκου, δεμένο με την αέναη μάχη ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι, στον κόσμο αλλά και στον καθένα μας. Χρησιμοποιήσαμε αρκετές αρχαίες διδαχές (σ.σ. "ancient wisdom teachings") στους στίχους.

Όπως και στο βίντεο του "Freedom - Wolves Within".

Ακριβώς! Ο Coen (Janssen, πλήκτρα) έμαθε αυτόν τον καλλιτέχνη, τον Knoll, από κάποιες συνεργασίες που έκανε με DJs και εντυπωσιάστηκε τόσο που μας έδειξε κάποιες από τις δουλειές του και πρότεινε να κάνουμε ένα animation video μαζί του. Καθώς το χρονικό πλαίσιο ταίριαζε, θα είχε μπροστά του περίπου τρεις μήνες για να φτιάξει το βίντεο, κι αφού το στυλ του άρεσε και στους υπόλοιπους, αποφασίσαμε να το δοκιμάσουμε. Μου άρεσε πολύ ο τρόπος που προσέγγισε τους στίχους και το κεντρικό θέμα του τραγουδιού.

Έπρεπε να φτιάξουμε κάτι που να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των οπαδών

Αναφέρθηκες νωρίτερα στο "Kingdom Of Heaven, Part 3". Πόσο δύσκολη ήταν η σύνθεση του συγκεκριμένου; Υπάρχει πολλή μουσική εκεί μέσα.

Για να είμαι ειλικρινής, η ίδια η σύνθεση δεν μας δυσκόλεψε τόσο. Η πραγματική δυσκολία ήταν η πίεση του να γράψουμε το τρίτο μέρος της ιστορίας, το γεγονός ότι ο κόσμος περιμένει κάτι πραγματικά μεγάλο. Το πρώτο "Kingdom Of Heaven" είναι από τα αγαπημένα κομμάτια των οπαδών μας, οπότε νιώθαμε ότι έπρεπε να φτιάξουμε κάτι που να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες, να μην τους απογοητεύσουμε. Πέρα από αυτό όμως, η όλη διαδικασία πήγε πολύ ομαλά. Εγώ είχα ετοιμάσει τον βασικό σκελετό για το πρώτο μέρος, ο Isaac (Delahaye, κιθάρα) πρόσθεσε κάποια πράγματα, κι από εκεί και πέρα το προχωρήσαμε μαζί, όλα κύλησαν πολύ γρήγορα και φυσικά. Αφού το τελειώσαμε, ήμαστε κι οι δύο πολύ ενθουσιασμένοι, ξέρεις, «έτσι πρέπει να γίνεται»! [Γέλια]

Επίσης είχατε κάποιους guests. Πώς προέκυψε αυτό;

Ίσως ακούγεται κάπως βαρύς ο όρος guests, αλλά όντως! Νιώθαμε ότι χρειάζονταν κάποια επιπλέον ατμοσφαιρικά φωνητικά στο "Code Of Life", που να δώσουν το κάτι παραπάνω, οπότε ζητήσαμε από τον Zaher (Zorgati, των Myrath) αν θα ήθελε να συμμετάσχει και δέχθηκε μετά χαράς. Αντίστοιχα, στο "Twilight Reverie" κάνει ένα μικρό spoken word πέρασμα η Vicky (Psarakis, των Agonist). Δεν ξέρω αν μετράνε για πραγματικά guest, θα έλεγα ότι είναι περισσότερο κομμάτια που μας έλειπαν και ζητήσαμε βοήθεια από κάποιους φίλους για να τα γεμίσουμε.

Τώρα, ξέρω ότι δεν είναι ακριβώς νέο, αλλά καθώς είναι η πρώτη φορά που μιλάμε, δεν μπορώ να μην αναφέρω πόσο λάτρεψα τη συνεργασία σας με τη Metropole Orkest για το "Beyond The Matrix".

Πω αυτό είναι πραγματικά κάτι που ή θα το λατρέψεις ή θα το μισήσεις! Νομίζω ότι πήγαμε στα άκρα (σ.σ. "we went over the top") με το συγκεκριμένο. Η Metropole ως ορχήστρα είναι πιο κοντά στην jazz από οτιδήποτε άλλο, και θέλαμε να φέρουμε αυτούς τους δύο κόσμους μαζί, σαν μία μάχη ανάμεσα στον δικό μας και τον δικό τους ήχο. Οι αντιδράσεις ήταν πολύ έντονες θα έλεγα, τόσο οι θετικές όσο και οι αρνητικές, και ήταν ακριβώς αυτό που περιμέναμε! [Γέλια]

Epica

[Γέλια] Αλήθεια πάντως δε μπορώ να καταλάβω πώς γίνεται να τη μισήσεις αυτή την εκδοχή. Κι ελπίζω να δούμε κι άλλους αντίστοιχους πειραματισμούς στο μέλλον!

[Γέλια] Χαίρομαι που το βλέπεις έτσι! Το συγκεκριμένο ήταν τέλειο, γιατί βρέθηκε στο δρόμο μας επειδή έτρεχε ψηφοφορία στο site της Metropole, σαν διαγωνισμός που όποιος κέρδιζε θα συνεργαζόταν μαζί τους, και βγήκαμε πρώτοι επειδή μας στήριξαν οι οπαδοί μας! Και δεύτεροι ήρθαν οι Ayreon, ήταν φανταστικό! Οι πρώτες δυο θέσεις ήταν metal ονόματα και όλοι οι Ολλανδοί pop καλλιτέχνες παραπίσω. [Δυνατά γέλια] Μας αρέσουν οι προκλήσεις. Όπως το EP με τα κομμάτια του "Attack On Titan", ή όπως όταν είχαμε γράψει το soundtrack για το "Joyride". Μας αρέσει να βγαίνουμε από τη ζώνη ασφαλείας μας, να πειραματιζόμαστε και να δοκιμάζουμε διαφορετικά πράγματα.

Τις προάλλες άκουγα μετά από καιρό το "Consign To Oblivion" και ήταν εκείνη η κάπως παράξενη στιγμή που συνειδητοποίησα πόσα χρόνια έχουν περάσει. Τι αναμνήσεις έχεις από τότε;

Πολύ, πολύ χαρούμενες. Τα πρώτα χρόνια για κάθε συγκρότημα έχουν πάντα κάτι το διασκεδαστικό, κάνεις κάτι καινούριο και βιώνεις πράγματα για πρώτη φορά. Και παρότι προσωπικά είχα ζήσει ήδη κάποια από αυτά με τους After Forever, την πρώτη μου μπάντα, με τους Epica ήταν επίσης πολύ όμορφα. Στα πρώτα άλμπουμ υπάρχει πάντα μία αθωότητα, κάτι τόσο αγνό. Προφανώς αργότερα έρχεται η εμπειρία, την ίδια στιγμή όμως η αθωότητα σιγά-σιγά χάνεται. Αυτό που έχει σημασία είναι να την κρατάς όσο γίνεται περισσότερο και να την επαναφέρεις στη μουσική σου. Να υπάρχει μία σύνδεση με τον πρώιμο εαυτό σου.

Αυτό ήταν κάτι που προσπαθήσαμε να κάνουμε και στο "Omega", να συνδυάσουμε τον νέο μας ήχο με τον παλιό. Προσπαθήσαμε να βρούμε μια ισορροπία και να κάνουμε μικρές αναφορές στο παρελθόν. Σε κάθε περίπτωση πάντως, ακόμα και τώρα νιώθω πραγματικά περήφανος για εκείνες τις μέρες. Ξέρω ότι κάποιες μπάντες προτιμούν να μη μιλάνε για τους πρώτους δίσκους τους, ή τους κοιτάνε υποτιμητικά, αλλά προσωπικά είμαι στην ακριβώς αντίθετη πλευρά. Τους αγαπάω ακριβώς όπως είναι και δεν θα άλλαζα τίποτα σε αυτούς.

Έχω φίλους που σκέφτονται σοβαρά να εγκαταλείψουν τη μουσική βιομηχανία

Χωρίς να θέλω να ρίξω τη συζήτηση, θα ήθελα να ακούσω την οπτική σου για την κατάσταση της μουσικής βιομηχανίας εν μέσω πανδημίας.

Το να πούμε ότι η κατάσταση είναι δύσκολη, θα ήταν understatement. Έχω φίλους και γνωστούς που περνάνε δύσκολα και σκέφτονται σοβαρά να εγκαταλείψουν τη μουσική βιομηχανία για να δοκιμάσουν κάτι καινούριο, κάτι πιο σίγουρο. Κανείς δεν ξέρει πόσο καιρό θα πάρει για να τελειώσει όλο αυτό. Κανείς δεν ξέρει πόσες μπάντες θα καταφέρουν να αντέξουν, πόσοι από όλους εκείνους που συνεργάζονται με τις μπάντες θα είναι εδώ μετά από όλο αυτό, πόσα φεστιβάλ θα υπάρχουν, πόσα μαγαζιά ή πόσα πρακτορεία. Όλα είναι τόσο αβέβαια, και πολλές φορές προσπαθώ να μην το σκέφτομαι πολύ, γιατί είναι πραγματικά στενάχωρο. Προσπαθώ να είμαι αισιόδοξος.

Ο κόσμος έχει περάσει πολλές δύσκολες περιόδους, και κάθε φορά υπήρξε διέξοδος. Μετά από κάθε χάος τα πράγματα πήγαιναν πολύ καλύτερα από πριν. Ελπίζω ότι θα συμβεί το ίδιο και τώρα. Ότι μετά από όλο αυτό θα βγούμε σε έναν κόσμο που θα ζούμε και θα συνεργαζόμαστε καλύτερα απ' ότι εδώ και πολλά χρόνια, που οι άνθρωποι σταδιακά απομακρύνονταν ο ένας από τον άλλο και η φύση παραμεριζόταν. Και ξέρεις, πιστεύω ότι η φύση δεν μπορεί να μένει στην άκρη· όταν νιώθει ότι παραμελείται, αντεπιτίθεται. Πρέπει να δουλέψουμε μαζί της, να βρούμε μία ισορροπία. Αν το πετύχουμε αυτό ως ανθρωπότητα όλα θα γίνουν πολύ καλύτερα. Αν όχι, we will be screwed (σ.σ. αμετάφραστο), αλλά είμαι αισιόδοξος και πιστεύω ότι θα τα καταφέρουμε.

Το ελπίζω πραγματικά κι εγώ. Μέχρι τότε, και μέχρι να επιστρέψουν οι συναυλίες, έχουμε τα live streams. Έχεις δει κανένα; Ετοιμάζετε τίποτα τέτοιο με τους Epica;

Είχα δει των Behemoth, που ήταν πολύ ωραίο, και βασικά αυτό. [Γέλια] Σκόπευα να δω και των Nightwish, αλλά αναβλήθηκε για τον Μάιο. Για να πω την αλήθεια, προτιμώ πολύ περισσότερο τις αληθινές συναυλίες, αλλά αν συνεχίσουν έτσι τα πράγματα μάλλον θα αρχίσω να παρακολουθώ κι εγώ streaming. Και με τη μπάντα είναι κάτι που το έχουμε συζητήσει αρκετά, προς το παρόν το βλέπουμε σαν εναλλακτική. Όσο κι αν δεν με τρελαίνει η ιδέα, είναι καλύτερο από το τίποτα. Σε καμία περίπτωση όμως δεν θέλουμε να κάνουμε κάτι απλά για να το κάνουμε. Θέλουμε να φτιάξουμε κάτι πραγματικά όμορφο.

Η εμφάνιση το καλοκαίρι του '17] ήταν κάτι ανάμεσα σε βασανιστήριο και χαρά

Κάτι τελευταίο που θα ήθελα να θίξω, μιας και η ώρα έχει περάσει· εκείνη η τελευταία σας εμφάνιση στην Ελλάδα, το καλοκαίρι του '17.

Τι ζέστη ρε φίλε! [Γέλια]

Epica

[Γέλια] Ήταν νωρίς απόγευμα, Ιούλη μήνα, με τον ήλιο να χτυπάει κατευθείαν στη σκηνή, τον μισό κόσμο να ψάχνει για σκιά κι εσάς να τα δίνετε όλα. Και ήταν τέλειο.

Ήταν ένα από τα πιο καυτά shows που έχω παίξει ποτέ. Ίσως το πιο καυτό. Αλλά θυμάμαι ότι ο κόσμος φαινόταν να περνάει ωραία παρά τη ζέστη, ακούσαμε πολλά καλά λόγια, κι εμείς οι ίδιοι περάσαμε όμορφα! Ήταν κάτι ανάμεσα σε βασανιστήριο και χαρά. Συνήθως λέω ότι «όσο περισσότερη ζέστη έχει μία συναυλία, τόσο το καλύτερο», αλλά εκείνο παραήταν. [Γέλια]

[Γέλια] Ελπίζω να σας ξαναδούμε σύντομα, με πιο ανθρώπινη θερμοκρασία.

Το ελπίζω κι εγώ! Και πριν κλείσουμε, να προσθέσω κάτι αν μου επιτρέπεις.

Βεβαίως!

Λοιπόν, πρέπει να σου πω ότι αγαπάω πολύ το ποδόσφαιρο, και φέτος στην ομάδα μου, τη Venlo έχουμε τρεις Έλληνες παίχτες. Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του συλλόγου που συμβαίνει κάτι τέτοιο, και είναι όλοι τους φανταστικοί. Ειδικά ο επιθετικός είναι απίστευτος, το όνομά του είναι Γιακουμάκης, και είναι πρώτος σκόρερ στο πρωτάθλημα! Στην παλιά του ομάδα απ' ό,τι λένε με το ζόρι να είχε βάλει τέσσερα γκολ όλη τη χρονιά, και με εμάς βάζει μέχρι και τέσσερα σε ένα παιχνίδι. Δεν έχει ξανασυμβεί τέτοιο πράγμα στην ομάδα μου, είναι τρελό! 

  • SHARE
  • TWEET