Vault Of Blossomed Ropes: «Η τέχνη δεν οφείλει τίποτα σε κανέναν»

 Το δεύτερο άλμπουμ των Vault Of Blossomed Ropes είναι ένα πραγματικό κομψοτέχνημα για την εγχώρια πειραματική μουσική σκηνή - και όχι μόνο. Ένα σκοτεινό και παντελώς ανεξάρτητο δημιούργημα που οφείλει να ρίξει την παχιά του σκιά και να λειτουργήσει ως φάρος για επίδοξα project, το "Etidorhpa" είναι ένα πολυεπίπεδο άλμπουμ που συγκροτεί πολλά μικρά αινίγματα κι είναι ικανό να διαμορφώσει, να μετασχηματίσει και να εκπαιδεύσει. Η Άννα Λινάρδου, ο Νίκος Φωκάς, ο Γιώργος Βαρουτάς κι ο Στέλιος Ρωμαλιάδης δεν αρκούνται στο να φτιάξουν μουσική: επιχειρούν να φανταστούν κόσμους. 

 Αναζητήσαμε εξαρχής τη δυνατότητα μιας συζήτησης μαζί τους και εκείνοι μας τίμησαν με το να συμμετέχουν όλοι σε αυτήν. Έτσι, έχουμε τη δυνατότητα να ιχνηλατήσουμε στον πληρέστερο βαθμό τα μυστήρια, τις αλήθειες, τη φαντασία, τον κυνισμό, την ψυχή και τη νόηση πίσω από ένα από τα πιο συναρπαστικά αυτοσχεδιαστικά έργα που βιώσαμε πρόσφατα. Όπως και η μουσική τους, έτσι και οι σκέψεις των ανθρώπων που απαρτίζουν τους Vault Of Blossomed Ropes δεν είναι για όλους. Όσοι όμως τολμούν να ψάξουν πέρα από τα τετριμμένα, ας κάνουν ένα βήμα μπροστά.

Είναι μεγάλη μου χαρά να σας καλωσορίσω στο Rocking.gr! Επιστροφή με το δεύτερο άλμπουμ σας έξι ολόκληρα χρόνια μετά το ντεμπούτο. Για ποιο λόγο σας πήρε τόσο χρόνο και ποιο είναι το καλλιτεχνικό όραμα πίσω από το "Etidorhpa"; Τι αντιπροσωπεύει για την εξέλιξη των Vault Of Blossomed Ropes;

Α.Λ. Στο διάστημα αυτό ο καθένας μας αναθεώρησε, επαναπροσέγγισε, εμπλούτισε σε μεγάλο βαθμό τα εργαλεία του. Μεσολάβησαν προσωπικά και συλλογικά projects πολύ διαφορετικών κατευθύνσεων… Οπότε, το Etidorhpa, είναι και μία ενσωμάτωση των νέων αυτών εργαλείων και βιωμάτων, μουσικών και προσωπικών, στον αυτοσχεδιαστικό κώδικα που έχει παγιωθεί πλέον μεταξύ μας μέσα στα χρόνια.

Ν.Φ. Δεν θεωρώ ότι 6 χρόνια είναι πολλά, αλλά νομίζω πως γενικά οι κύριοι λόγοι ήταν αλλαγές στις προσωπικές μας ζωές. Το Etidorhpa συγκαταλέγει τις αλλαγές αυτές μαζί με την εξέλιξη στον ήχο και στον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο και την τέχνη.

Γ.Β. Mεσολάβησε μία αρκετά παραγωγική περίοδος από όλους μας, με κυκλοφορίες τόσο προσωπικών όσο και κοινών πρότζεκτ που οδήγησε τελικά και στη διαμόρφωση του ήχου των VoBR όπως αποτυπώθηκε στο Etidorhpa.

Σ.Ρ. Σε αυτό το διάστημα που μεσολάβησε κάναμε πρόβες σε σταθερή βάση και κάποιες συναυλίες και δουλεύαμε και τον ήχο που παρουσιάζουμε στο ETIDORHPA. Η εξέλιξη του σχήματος γίνεται συλλογικά και για έναν περίεργο λόγο χωρίς ιδιαίτερες συζητήσεις/αναλύσεις για ηχητικές κατευθύνσεις. Παίζουμε τόσα χρόνια μαζί το οποίο έχει ως αποτέλεσμα να κοιτάμε προς την ίδια ηχητική κατεύθυνση.

Το Etidorhpa έχει προκύψει από αυτοσχεδιασμό αλλά δεν αποτελεί τυχαίο αυτοσχεδιασμό χωρίς σχέδιο, αλλά μια «αυτοσχεδιαστική σύνθεση»

Το "Etidorhpa" ηχογραφήθηκε σε δύο ημερήσια studio sessions. Πόσο βασίζεται στον αυτοσχεδιασμό και ποια ήταν η συνθετική προεργασία που είχαν ήδη υποστεί τα κομμάτια;

Ν.Φ. Το Etidorhpa είναι τελείως αυτοσχεδιαστικό χωρίς την παραμικρή συνθετική προεργασία. Αυτό που προϋπήρχε ως κεκτημένο είναι ο τρόπος δουλειάς, ό ήχος και οι ισορροπίες μας, με την έννοια ότι παίζουμε για χρόνια μαζί και γνωρίζουμε πιστεύω διαισθητικά ο ένας τις «κινήσεις» του άλλου.

Γ.Β. Την αρχή έκανε ο Νίκος φέρνοντας μία εντυπωσιακή έκδοση του βιβλίου του John Uri Lloyd σε μία από τις συναντήσεις μας. Μετά από διαδοχικές συζητήσεις και αναγνώσεις, πραγματοποιήσαμε μία σειρά από μουσικές συναντήσεις σε μία περίοδο που κράτησε περίπου δύο μήνες. Η μέθοδος που ακολουθήσαμε δεν είχε να κάνει τόσο με συνθετική προεργασία όσο με το να συντονιστούμε μεταξύ μας σε μία κοινή αισθητική βάση αυτοσχεδιασμού, σύμφωνα με την εντύπωση που είχε αφήσει στον καθέναν από εμάς το βιβλίο.

Σ.Ρ. Το βιβλίο μας καθοδήγησε στο σκηνοθετικό στήσιμο, την οργάνωση του άλμπουμ και γενικότερα στην αισθητική που έχει το ETIDORHPA. Το Etidorhpa έχει προκύψει από αυτοσχεδιασμό αλλά δεν αποτελεί τυχαίο αυτοσχεδιασμό χωρίς σχέδιο, αλλά μια «αυτοσχεδιαστική σύνθεση» διότι για πολλά χρόνια δουλεύουμε πάνω στις μεταξύ μας ισορροπίες και στο ύφος στο οποίο καταλήξαμε στο άλμπουμ.

Αυτήν τη φορά δεν είχατε τον Steve Jansen ή κάποιο άλλο προσκεκλημένο, παρά βασιστήκατε στον πυρήνα της μπάντας. Νιώσατε με αυτό τον τρόπο πιο συμπαγείς καλλιτεχνικά;

Ν.Φ. Θα έλεγα ναι. Είχαμε αποφασίσει άλλωστε να ηχογραφηθεί αυτοσχεδιαστικά, οπότε θα έπρεπε ο S.J. π.χ. ή ο οποιοσδήποτε άλλος guest να είναι στο στούντιο παρών μαζί μας, πράγμα που δύσκολα θα ήταν εφικτό.

Γ.Β. Ήταν πρόκληση να τολμήσουμε να εμπιστευτούμε το ένστικτό μας σε ηχογράφηση αυτοσχεδιασμού που προορίζεται για έκδοση δίσκου. Γνωρίζαμε ότι ήταν εφικτό να λειτουργήσει ένα μεγάλο μέρος του αυτοσχεδιασμού, δεδομένου ότι παίζουμε για χρόνια μαζί. Το στοίχημα ήταν το να αποτυπωθεί με συμπαγή τρόπο η εκδοχή των VoBR πάνω στο ''Etidorhpa''. Όσον αφορά τον Steve Jansen, τον οποίον εκτιμούμε απεριόριστα, δεν αποκλείεται να συνεργαστούμε ξανά, ενώ υπάρχει και ανέκδοτο υλικό από προηγούμενη φάση, το οποίο επανέρχεται στη σκέψη μας κατά καιρούς.

Σ.Ρ. Υπήρχαν σκέψεις για συνεργασία με μουσικούς μετά την ηχογράφηση του υλικού, δηλαδή με τη λογική των overdubs, αλλά τελικά κρίναμε ότι στις ισορροπίες που δημιουργήσαμε ήταν δύσκολο να μπουν και άλλοι παράμετροι και ειδικά λόγω του τρόπου προσέγγισης μέσω του live αυτοσχεδιασμού.

Με ένα έργο τόσο σκοτεινό και βαθιά εσωτερικό, θα πρέπει να κατέλθεις στο βάθος της συνείδησης για να βρεις το απόκρυφο φως του (lux occulta)

Όταν καλείστε να λειτουργήσετε αυτοσχεδιαστικά και να αιχμαλωτίσετε μουσικά τη στιγμή, έχετε συνήθως επιχειρήσει και μια ψυχική προετοιμασία;

Ν.Φ. Σίγουρα. Ειδικά με ένα έργο τόσο σκοτεινό και βαθιά εσωτερικό, θα πρέπει να κατέλθεις στο βάθος της συνείδησης για να βρεις το απόκρυφο φως του (lux occulta)

Γ.Β. Δεν ακολουθούμε ως σχήμα κάποιο τελετουργικό πρακτικό πριν από τον αυτοσχεδιασμό. Η προετοιμασία έγκειται σε όλο το προηγούμενο διάστημα της κοινής μας συνύπαρξης εντός και εκτός μουσικής δραστηριότητας.

Σ.Ρ. Νομίζω ατομικά ο καθένας μας μπαίνει σε μια ιδιαίτερη ψυχολογική κατάσταση όταν λειτουργούμε σε συνθήκες συναυλιών, προβών, σύνθεσης και αυτοσχεδιασμών.

Στο ντεμπούτο σας ήταν ο Ανδρέας Εμπειρίκος, αυτήν τη φορά το βιβλίο Etidorhpa του John Uri Floyd. Μιλήστε μας λίγο για το τί πραγματεύεται αυτό το βιβλίο και για το ποιον λόγο το επιλέξατε να καθοδηγήσει τη μουσική σας.

Ν.Φ. Το Etidorhpa είναι ένα πολυεπίπεδο βιβλίο του 1890, το οποίο πολύ γενικά πραγματεύεται μια ιστορία καθόδου ενός ανθρώπου κάτω από ιδιαίτερες συνθήκες στο εσωτερικό της Γης. Αυτή είναι μία «αρχετυπική» ιστορία, χαρακτηριστική της λογοτεχνίας του φανταστικού της εποχής. Αυτό όμως που την κάνει να διαφέρει από τις υπόλοιπες, είναι πως στην ουσία περιγράφει μια Αλχημική διαδικασία προσωπικής μεταστοιχείωσης. Χωρίς αμφιβολία είναι ένα μνημειώδες βιβλίο που απαιτεί από τον αναγνώστη να «αφεθεί» στα μυστικά του, κάτι που πιστεύω πως κατορθώσαμε και με το άλμπουμ.

Αυτό που χαρακτηρίζει τους VoBR είναι ότι σα μουσικοί όλοι αναζητούμε εργαλεία που θα μας βοηθήσουν να αναπαραστήσουμε ''άλλες πραγματικότητες'', μη υλικές μεν αλλά πολύ ''αληθινές''

Προσωπικά, αισθάνομαι έντονα το παγανιστικό/μυστικιστικό στοιχείο να αναδύεται από το άλμπουμ. Συμφωνείτε; Θα λέγατε ότι η μουσική σας αφορά περισσότερο τη φύση ή την ανθρώπινη νόηση; Το πνεύμα ή την ύλη;

Α.Λ. Ακριβώς αυτές οι αληθινές, άλλες πραγματικότητες, ως βίωμα και ως ζητούμενο είναι που κάνουν τη μουσική μας εν τέλει βιωματική και όχι αναφορική σε κάποιο πνευματικό ή φιλοσοφικό δόγμα.

Ν.Φ. Προσωπικά διαφωνώ απόλυτα με τον δυϊστικό αυτό διαχωρισμό: πνεύμα/ύλη. Όλα αφορούν το Πνεύμα και αν είναι αρκετά δυνατά θα αποκρυσταλλωθούν στην Ύλη. Κατανοώ την ατμόσφαιρα παγανισμού/μυστικισμού (και αποκρυφισμού θα πρόσθετα εγώ) που αναδύεται από το άλμπουμ, αλλά θεωρώ πως έχει πολλά περισσότερα να αναδείξει μέσα από αυτήν την Εσωτερική διαλεκτική σε κοινωνικό επίπεδο. Ως αποτέλεσμα μιας βαθιάς πνευματικής διεργασίας.

Γ.Β. Με μιά παράλληλη μεταπήδηση που θα μας βοηθούσε ίσως περισσότερο να ερμηνεύσουμε αυτό που κάνουμε, θα αντιτάσσαμε ένα άλλο δίπολο, αυτό του ενστίκτου-της εγγενούς τάσης ή ορμής και του ορθολογισμού. Και σίγουρα οι VοBR, τουλάχιστον σαν πρόθεση, ανήκουν στο πρώτο, όχι όμως σε σύγκρουση με τον δεύτερο. Αυτό που χαρακτηρίζει τους VoBR είναι ότι σα μουσικοί όλοι αναζητούμε εργαλεία που θα μας βοηθήσουν να αναπαραστήσουμε ''άλλες πραγματικότητες'', μη υλικές μεν αλλά πολύ ''αληθινές''.

Είναι επίσης ενδιαφέρον πως πράγματα που ηχούν πρωτόγονα μπορούν επίσης να νοηθούν ως απόλυτα μελλοντολογικά. Τί θέση έχει η έννοια του Χρόνου στο σύμπαν των Vault Of Blossomed Ropes;

Ν.Φ. Θα έλεγα πως στην ετεροτοπία των V.O.B.R., το παρόν είναι η μόνη χρονική στιγμή αν και πολύ διεσταλμένο, τόσο, ώστε να περιλαμβάνει θραύσματα του παρελθόντος αλλά και ενός πιθανού μέλλοντος. Δεν το έχουμε ποτέ αναλύσει αυτό, αλλά μάλλον δεν μπορούμε να κάνουμε και διαφορετικά αφού παρελθόν, παρόν και μέλλον συνθέτουν αυτό που είμαστε και αναδύουμε κομμάτια τους ανάλογα με τη διάθεση και τις απαιτήσεις του project που δουλεύουμε.

Γ.Β. Τεχνικά μιλώντας, ο συνδυασμός φυσικών οργάνων μαζί με ηλεκτρονικά, συμβάλλει σε αυτό το αποτέλεσμα. Στο αισθητικό και φιλοσοφικό κομμάτι, δεν είναι τυχαίο ότι βασική επιρροή των VoBR αποτελεί ο Jon Hassell και το concept της Fourth World μουσικής που αυτός επινόησε και ακολούθησε μέχρι το τέλος της ζωής του.

Σ.Ρ. Αυτό είναι κάτι που με απασχολεί χρόνια. Υπάρχει αντίστοιχο κίνημα στη ζωγραφική και γλυπτική τέχνη (Πριμιτιβισμός). Νομίζω υποσυνείδητα προσπαθώ να κάνω κάτι αντίστοιχο και με τη μουσική. Ένα «δανεισμό» τεχνοτροπιών και αναφορών κάποιων «αρχέγονων» μουσικών παραδόσεων υπό διαφορετικό πρίσμα. Και νομίζω χωρίς να το έχουμε συζητήσει ποτέ με τα παιδιά, συνδυάζουμε με κάποιο τρόπο μια «πρωτόγονη» ηχητική η οποία καταλήγει να ακούγεται με τη δική μας οπτική.

Το throat singing ή άλλοι ήχοι που θεωρούνται “extended” για την ελληνική ή δυτική φωνητική παράδοση, για μένα είναι απλώς ηχητικές δυνατότητες, αποφορτισμένες στη συνείδησή μου από το πολιτιστικό τους background

Υπάρχουν επίσης πολλά στοιχεία που μοιάζουν να αντλούν από διάφορες παγκόσμιες folk παραδόσεις. Στην Ετεροτοπία, η Άννα είχε τραγουδήσει παραδοσιακό Appalachian τραγούδι, εδώ την ακούμε να πειραματίζεται στο throat singing. Είναι η folk μια τεράστια, άχρονη μουσική δεξαμενή, την οποία αξίζει κανείς να μελετά και να επαναδιατυπώνει ξανά και ξανά; Επίσης, πόσο σας ελκύει το ελληνικό δημοτικό τραγούδι;

Α.Λ. Η Ετεροτοπία ήταν για μένα συγκεφαλαίωση εντυπώσεων μιας προσωπικής φωνητικής διαδρομής και όχι επαναδιατύπωση παραδοσιακού υλικού. Για αυτό είναι και τόσο ετερόκλητη, άλλωστε. Σέβομαι και θαυμάζω πάρα πολύ τους “μάστορες” των παραδόσεων, αλλά προσωπικά έχω μεγάλη δυσκολία να εκφραστώ μέσα στο πλαίσιο και το ήθος μιας παράδοσης -παρόλο που μπορεί να βλέπω πολλή ομορφιά εκεί- γιατί τα βιώματά μου είναι διαφορετικά. Το throat singing ή άλλοι ήχοι που θεωρούνται “extended” για την ελληνική ή δυτική φωνητική παράδοση, για μένα είναι απλώς ηχητικές δυνατότητες, αποφορτισμένες στη συνείδησή μου από το πολιτιστικό τους background. Άλλωστε, όταν αυτοσχεδιάζω σε τέτοιο πλαίσιο, προσπαθώ να παίζω χωρίς μνήμη, συγκεντρωμένη στον κόσμο που δημιουργείται εκείνη ακριβώς τη στιγμή.

Ν.Φ. Προσωπικά οι παραδόσεις με αφήνουν αδιάφορο ως “ιερά τοτέμ” και βρίσκω αυτόν τον νεο-παραδοσιακό εναγκαλισμό βαρετό και λίγο συντηρητικό. Πέρα όμως από αυτό, θεωρώ πως ότι παίζουμε προκύπτει εκ των πραγμάτων από την εξέλιξη κάποιας “παράδοσης” είτε το θέλουμε είτε όχι, είτε είναι folk είτε ηλεκτρονική, είτε πειραματική, είτε ηλεκτρο-ακουστική. Αυτό που νομίζω πως είναι πιο ενδιαφέρον, είναι ο φακός μέσα από τον οποίο περνάς όλα αυτά τα στοιχεία ώστε η διάθλαση τους στον τοίχο να λέει κάτι μοναδικό.

Γ.Β. Είναι λίγο κοινοτυπία, αλλά οι μουσικές παραδόσεις και οι τοπικές εκδοχές τους αποτελούν πάντα πηγή έμπνευσης και βιβλιοθήκη γνώσης και ιδεών, αφού πρόκειται για σημεία του χρόνου και του χώρου στα οποία αποτυπώθηκε το συλλογικό ασυνείδητο. Η παράδοση που πραγματικά μας αφορά σα μουσικό σχήμα είναι αυτή που αφήνουμε κάθε μέρα με το έργο μας, τίποτα περισσότερο ή λιγότερο από τον ήχο μας.

Αν δεν κάνω λάθος, το "Etidorhpa" κυκλοφορεί από το δικό σας Tadoma label. Το label αφορά μόνο τις δικές σας δουλειές; Πως αποφασίσατε να προχωρήσετε σε μια τέτοια κίνηση;

Ν.Φ. Πλέον γίνεται όλο και πιο δύσκολη η εύρεση μιας δισκογραφικής που να αναλάβει το κόστος και να εκδώσει τη δουλειά σου, ιδιαίτερα για δουλειές όπως η δική μας, η οποία απευθύνεται σε συγκεκριμένο, μικρό αριθμητικά κοινό. Οπότε, εφ’ όσον η όλη παραγωγή γίνεται από εμάς, φαίνεται λογικό να εκδοθεί και από εμάς. Η Tadoma ήρθε ως το όχημα που μας επιτρέπει να έχουμε τον έλεγχο της ποιότητας της δουλειάς έως την τελική έκδοση.

Γ.Β. Η Tadoma φτιάχτηκε από τους VoBR για την κυκλοφορία της δισκογραφίας του συγκροτήματος αλλά και μελλοντικών σόλο πρότζεκτ ή συνεργασιών των μελών του. Δε μπορούμε να αποκλείσουμε και άλλες κυκλοφορίες στο μέλλον - αυτό θα το υπονομεύσει η ζοφερή οικονομική πραγματικότητα που ζούμε -και- στο χώρο του πολιτισμού. Τα τελευταία χρόνια στο χώρο της εναλλακτικής μουσικής, και όχι μόνο, αποκρυσταλλώθηκαν πολυάριθμες μουσικές κοινότητες, κάθε μια από τις οποίες έφτιαξε το δικό της χώρο και κοινό. Δεδομένης της υπερπαραγωγής μουσικής, τα label που διαμορφώθηκαν ανατροφοδοτούνται πλέον αποκλειστικά από το roster των μουσικών που συμμετέχουν ήδη σε αυτά αλλά και από τον ευρύτερο κύκλο αυτών. Η Τadoma γεννήθηκε σε μια στιγμή που οι δίοδοι επικοινωνίας της μουσικής μας έμοιαζαν να στενεύουν πιο πολύ από ποτέ. Από εκεί εμπνευστήκαμε και τον τίτλο του label. Tadoma είναι μία μέθοδος επικοινωνίας που χρησιμοποιείται από τα κωφά-τυφλά άτομα και βασίζεται στην ψηλάφηση σε σημεία του προσώπου από τα οποία παράγονται κινήσεις ή δονήσεις που είναι δυνατόν να γίνονται αισθητές.

Πολλές φορές οι σκέψεις μας κλείνουν τα αυτιά μας, χρειάζεται ενεργητική συμμετοχή, αυτοσυγκέντρωση και διαρκή εγρήγορση όπως σε ένα διαλογισμό

Το "Etidorhpa" έχει πολύ μεγάλη διάρκεια, περίπου στα 75 λεπτά. Είναι μάλλον προφανές ότι προτιμήσατε να διαφυλάξετε την ολότητα του υλικού σας από να σκεφτείτε με όρους εμπορίου, κυκλοφορία βινυλίου κλπ. Από την άλλη, ο σύγχρονος τρόπος ζωής συχνά απαγορεύει την ενιαία ακρόαση τόσο μεγάλων άλμπουμ. Πως πιστεύετε/ελπίζετε πως θα προσεγγίσει το έργο σας ο ακροατής;

Α.Λ. Δεν υπήρξε κάποιο δίλημμα σε σχέση με τους όρους του εμπορίου. Για ποιο εμπόριο μιλάμε άλλωστε… Κάνουμε μουσική ακριβώς για να διαφυλάξουμε ένα κομμάτι της ζωής μας και της ύπαρξής μας από την αλλοτρίωση που ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει επιφέρει. Αν πρόκειται να μας καταδυναστεύει η αγορά και σε αυτό το πεδίο, δεν έχουμε κανένα λόγο να το κάνουμε. Πιστεύω δε ότι πάντα η σχέση με τον ακροατή δημιουργείται στη βάση μιας προϋπάρχουσας συγγένειας. Οπότε, ο καλύτερος τρόπος για να φτάσει η μουσική σου σε αυτούς που τους αφορά, είναι να είσαι αυθεντικός στη χειρονομία σου.

Ν.Φ. Ωραία ερώτηση, αλλά δεν θα ήθελα να καθοδηγήσω την ακρόαση κανενός. Ελπίζω μόνο η προσέγγιση να περιλαμβάνει εργαλεία κατάδυσης σπηλαίων και κάποια αλχημικά εμβλήματα ως οδηγούς.

Γ.Β. Θέλαμε το υλικό της ηχογράφησης να συσχετίζεται με συγκεκριμένα κεφάλαια του βιβλίου, καθένα από τα οποία είναι μικρές ιστορίες που απαιτούν ορισμένο χρόνο για να αναπτυχθούν. Κατά τη διαδικασία της ηχογράφησης, κάθε αυτοσχεδιασμός ξεκινούσε και τελείωνε όταν αισθανόμασταν ότι αυτή η συγκεκριμένη ιστορία ολοκληρωνόταν. Έτσι προέκυψαν πολλά κομμάτια, άλλα μικρότερα, άλλα μεγαλύτερα, όλα κεφάλαια του ''Etidorhpa''. Αυτό ήταν η επιδίωξή μας από την αρχή. Από εκεί και πέρα δεν είχαμε να σκεφτούμε κάτι άλλο πέρα από το να δώσουμε στον ακροατή το αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας με τον πιο γνήσιο τρόπο.

Σ.Ρ. Για μένα η μουσική ακρόαση είναι καθημερινή ανάγκη, καθημερινός διαλογισμός και δεν είναι πάντα εύκολο να την ακροαστείς, παρά το γεγονός ότι μπορεί να παίζει εκείνη την ώρα. Πολλές φορές οι σκέψεις μας κλείνουν τα αυτιά μας, χρειάζεται ενεργητική συμμετοχή, αυτοσυγκέντρωση και διαρκή εγρήγορση όπως σε ένα διαλογισμό. Ο καθένας μας έχει το δικό του τρόπο να προσεγγίζει τη μουσική, το πιο σημαντικό για μένα είναι να μην προσπαθούμε να την εντάξουμε σε προσωπικές μας αναφορές και «κουτάκια», αλλά να προσπαθούμε να ανακαλύπτουμε συνέχεια τι νέο έχει να μας μάθει και να ψάχνουμε να βρούμε την παράδοση από την οποία ίσως προήλθε και τη νέα παράδοση την οποία βοήθησε να δημιουργηθεί.

Το άλμπουμ είναι αφιερωμένο στη μνήμη του Β. Φιλιππακόπουλου του Underflow. Πόσο σημαντικό θεωρείται ότι ήταν το έργο του και πιστεύετε ότι υπάρχουν κι άλλοι τέτοιοι χώροι/άνθρωποι στην Ελλάδα που μπορούν να παίξουν τόσο σημαντικό ρόλο στην εγχώρια πειραματική σκηνή;

Α.Λ. Η απώλεια του Βασίλη είναι πραγματικά δυσαναπλήρωτη. Το Underflow όμως συνεχίζει να υπάρχει χάρις την αγάπη των ανθρώπων που μοιράστηκαν με το Βασίλη το όραμά του. Παρόλο που οι συνθήκες είναι εξαιρετικά δύσκολες, εγώ θέλω να πιστεύω πως το Underflow θα συνεχίσει να αποτελεί σημείο αναφοράς.

Ν.Φ. Ο Βασίλης πέρα από καλός φίλος, ήταν και μια μοναδική προσωπικότητα. Αυτό που κατάφερε - και νομίζω πως όλοι οι μουσικοί που είχαμε την τύχη να τον γνωρίσουμε και να είμαστε μέρος του «οράματος» του το νοιώθουμε - είναι πως δημιούργησε ένα μέρος ασφαλές που θεωρούμε δικό μας σαν το σπίτι μας. Άλλοι χώροι μπορούν να υπάρξουν, αλλά άνθρωποι σαν τον Βασίλη μου φαίνεται απίθανο.

Γ.Β. Σαν συγκρότημα αλλά και ο καθένας ξεχωριστά συνδεθήκαμε στενά με τον Βασίλη και την ουτοπία που δημιούργησε στο κέντρο της Αθήνας. Κατάφερε με το Underflow να φτιάξει ένα χώρο που τον νιώθαμε σαν σπίτι μας ενώ ταυτόχρονα αποτέλεσε σημείο συνάντησης μιας διεθνούς κοινότητας. Το κενό είναι αναντικατάστατο.

Σ.Ρ. Ο Βασίλης στήριζε πραγματικά και έμπρακτα την τέχνη μέσω συναυλιών, εκθέσεων, εκδόσεων δίσκων κ.α. και πολλές φορές με οικονομικές απώλειες για τον ίδιο. Το Underflow ήταν το όνειρό του και το έκανε πραγματικότητα για όλους μας.

Η mainstream κουλτούρα δεν γνωρίζει από μουσικά είδη, μπορεί να ενσωματώνει και να διαπερνά κάλλιστα και την ''πειραματική σκηνή'' και σε αυτό πρέπει να έχουμε όλοι τα μάτια μας ανοιχτά

Μιλώντας για πειραματική σκηνή, τα τελευταία χρόνια βλέπουμε όλο και περισσότερες υψηλότατου επιπέδου δουλειές από καλλιτέχνες του χώρου. Αλλάζει κάτι; Έχει αυξηθεί το κοινό που ενδιαφέρεται για την πειραματική μουσική;

Γ.Β. Νομίζω ότι ισχύουν αυτά που λες όσον αφορά το επίπεδο των έργων και των καλλιτεχνών. Δεν είμαι σίγουρος ότι το κοινό έχει αυξηθεί, θα ήταν ενδιαφέρον να γίνει μία σχετική έρευνα από κάποιο φορέα. Αυτό που παρακολουθούμε με έντονη περίσκεψη είναι ότι οι χώροι στους οποίους αυτή η μουσική μπορεί να αναπαραχθεί με αξιοπρεπείς όρους (υποδομής, αμοιβών κτλ) στην Ελλάδα περιορίζονται στα δύο μεγάλα ιδρύματα, τα οποία φιλτράρουν τα πάντα μέσα από νεοφιλελεύθερους όρους μάρκετινγκ με την επίκληση της ''κοινωφέλειας''. Η mainstream κουλτούρα δεν γνωρίζει από μουσικά είδη, μπορεί να ενσωματώνει και να διαπερνά κάλλιστα και την ''πειραματική σκηνή'' και σε αυτό πρέπει να έχουμε όλοι τα μάτια μας ανοιχτά. Από την άλλη, τα τελευταία χρόνια λειτουργούν διάφοροι μικροί χώροι στους οποίους δίνεται βήμα σε καλλιτέχνες. Έχοντας ως δεδομένο ότι για αυτούς τους χώρους δεν υπάρχει οποιαδήποτε οικονομική ή άλλη θεσμική στήριξη και ότι το επίπεδο διαβίωσης στη χώρα δεν είναι επαρκές, τέτοιες κινήσεις είναι δύσκολο να σταθούν. Η βιωσιμότητά τους θα απαιτούσε μία πιο ριζική ρήξη με τις έως τώρα μορφές, τόσο σε επίπεδο ιδεών (ιδεολογικό), όσο και οργανωτικό. Στην παρούσα συγκυρία, φαίνεται ότι η οικονομική φτώχια συνδέεται άμεσα με υποβάθμιση και στις τέχνες.

Η τέχνη εκπληρώνει μία πραγματική ανάγκη ενώ οι μαζικές κουλτούρες μία επίπλαστη

Οφείλει η μουσική (και η τέχνη γενικότερα) να μένει μακριά από τις μαζικές υστερίες της εκάστοτε εποχής ή να συνδιαλέγεται μαζί τους;

Α.Λ. Για μένα η τέχνη είναι ένα μέσο προσανατολισμού και χάραξης της διαδρομής που έχει κανείς να διανύσει για να γίνει αυτό που Είναι. Επομένως, αναλόγως την απόσταση που έχει κανείς να διανύσει, μπορεί να περιλαμβάνει ή και να αποκλείει κατηγορηματικά τις υστερίες.

Ν.Φ. Η τέχνη (και φυσικά και η μουσική) δεν οφείλει τίποτα σε κανένα. Όσο και να το θέλει όμως, δεν μπορεί να αποφύγει τη συνδιαλλαγή με την πραγματικότητα (και αυτό περιλαμβάνει σε κάποιο βαθμό και τις εκάστοτε μαζικές τάσεις), οπότε για εμένα ο μόνος ουσιαστικός σκοπός της - αν υποθέσουμε πως έχει κάποιον - είναι να μην αποτελεί μέρος μιας καταφατικής κουλτούρας.

Γ.Β. Γενικότερα, η τέχνη εκπληρώνει μία πραγματική ανάγκη ενώ οι μαζικές κουλτούρες μία επίπλαστη. Υπάρχουν βέβαια και υβριδικές μορφές ενώ όλα αυτά αυτορυθμίζονται σε αυτό που βιώνουμε γύρω μας.

Σ.Ρ. Νομίζω ότι όσοι κάνουν τέχνη η οποία επίπλαστα προσπαθεί να ακολουθήσει κάποια μόδα, αυτό λειτουργεί εις βάρος της σε βάθος χρόνου και την κάνει να φαίνεται συντηρητικά αναχρονιστική. Έτσι κι αλλιώς οι μόδες έχουν πάντα ημερομηνία λήξης. Είναι διαφορετικό να εμπνέεσαι από μια προσέγγιση και διαφορετικό να ακολουθείς κάτι επειδή είναι δημοφιλές (hype).

Όλοι σας έχετε κυκλοφορήσει εξαιρετικά άλμπουμ κι έχετε κάνει πολλές συνεργασίες. Τί διαφορετικό/ξεχωριστό έχουν για εσάς οι Vault από οποιοδήποτε άλλο project;

 Α.Λ. Πιστεύω πως για να διανύσει κανείς τη διαδρομή στην οποία αναφέρθηκα πριν, δεν αρκεί ένα μέσο. Οι Vault είναι ένας σπάνιος συνδυασμός απαραίτητων συνεργικών παραγόντων που κρατάει καθέναν μας και όλους στο μονοπάτι.

Ν.Φ. Δύσκολο να ειπωθεί με λόγια. Αν θα μπορούσα να κάνω μία ιδεαλιστική παρομοίωση, θα έλεγα πως οι Vault πέρα από τη μουσική, είναι και ο τρόπος που βλέπουμε τη ζωή.

Γ.Β. Έχω μία αίσθηση ότι οι VoBR είναι το επίκεντρο και ότι άλλο κάνουμε, ένας δορυφόρος αυτού.

Σ.Ρ. Με τους V. O. B. R. έχουμε αποκτήσει μια μουσική δυναμική και σχέση η οποία αποκτήθηκε/εξελίχθηκε μέσα από τα πολλά χρόνια που παίζουμε μαζί. Αυτό για μένα είναι κάτι πολύ σπάνιο.

Ελπίζω να μην είναι κατάχρηση χώρου αν ρωτήσω τί συμβαίνει με τους Lüüp και αν υπάρχει νέο άλμπουμ στα σκαριά!

Σ.Ρ. Με τον Attila Csihar έχουμε συζητήσει το ενδεχόμενο να συνεχίσουμε τις εμφανίσεις μας και σε άλλες χώρες με το υλικό του Canticles of the Holy Scythe σε πιο σταθερή βάση. Τώρα στην εποχή του Covid τα δεδομένα αλλάζουν πολύ γρήγορα όμως. Θα δούμε. Νέο άλμπουμ θα υπάρξει κάποια στιγμή χωρίς να ξέρω το πότε….

Covid επιτρέποντος, υπάρχουν σχέδια για ζωντανή παρουσίαση του "Etidorhpa";

Ν.Φ. Αν και δεν είμαστε φανατικοί των live, ας πούμε ότι προς το παρόν υπάρχουν κάποιες σκέψεις..

Α.Λ. Καλά, φανατικοί δεν είμαστε γενικότερα. Μια χαρά τα πάμε με τα live και μας έχουν λείψει κιόλας, αλλά δεδομένου του υλικού και της εξέλιξης της πανδημίας είναι πολύ δύσκολο να εξασφαλιστούν οι κατάλληλες συνθήκες για live παρουσίαση. Αναμένουμε, ελπίζοντας να είναι για λίγο ακόμη…

Σ.Ρ. Έχει περάσει τόσος καιρός από την τελευταία μας συναυλία που μας έχει λείψει…

Σας ευχαριστώ πάρα πολύ για τον χρόνο και τη μουσική σας!

V.O.B.R. Σε ευχαριστούμε πολύ για το ενδιαφέρον και τις στοχευμένες ερωτήσεις!

Photos: Φωτεινή Ρωμαλιάδου (Η φωτογράφηση έλαβε χώρα στο Underflow)

vaultofblossomedropes.bandcamp.com/
tadomarecords.bandcamp.com/
facebook.com/Vault-of-Blossomed-Ropes-1437716386489720/