Συνέντευξη: Lunatic Soul

Πάντα είχα περιέργεια πώς αντιμετωπίζουν οι μουσικοί όταν έρχονται στη χώρα μας το γεγονός ότι παίζουν σε πολύ μικρότερα venues και με λιγότερο κόσμο. Μερικές φορές προβληματίζομαι ότι δεν πρόκειται να ξαναέρθουν εδώ, ειδικά μετά από συναυλίες όπως αυτή των Riverside του περασμένου Μαΐου. Κι όμως, η απάντηση του Mariusz Duda στη συνέντευξη που μας παραχώρησε με αφορμή το δεύτερο album των Lunatic Soul ήταν κάτι που μου έκανε τρομερά καλή εντύπωση. Αλλά έπρεπε να το περιμένω, γιατί ο Duda δεν είναι συμβατικός μουσικός και στη συζήτηση που ακολουθεί μας λέει αρκετά ενδιαφέροντα πράγματα για τους Riverside, τους Lunatic Soul, τη γενικότερη προσέγγισή του στη μουσική καθώς και το τι μας επιφυλάσσει για το μέλλον.

Γεια σου Mariusz, είναι μεγάλη μας χαρά που μιλάμε μαζί σου. Πριν λίγο καιρό κυκλοφόρησε το δεύτερο album των Lunatic Soul. Σύνδρομο υπερ-παραγωγικότητας λοιπόν;
Όχι, γιατί; Είναι πολύ φυσιολογικό για μένα!

Θα ήθελες να μας πεις για τους καλεσμένους που είχες αυτή τη φορά;
Δύο από τους καλεσμένους μου ήταν και στον πρώτο δίσκο - ο Maciej Szelenbaum και ο Warzyniec Dramowicz. Όμως αυτή τη φορά υπήρχε ένας ακόμα, ο Rafał Buczek, και όχι μόνο ως δημιουργός του εικαστικού μέρους, αλλά αυτή τη φορά και με την ιδιότητα του μουσικού. Συνθέσαμε ένα κομμάτι μαζί, το "Wanderings". Και, παραλίγο να το ξεχάσω, ήταν και η Julia, η μικρούλα με το υπέροχο γέλιο στο "Suspended In Whiteness".

Το "Lunatic Soul II" μοιάζει πολύ στιλιστικά με το πρώτο album, όντας το δεύτερο μέρος της ίδιας ιστορίας. Νομίζω πως, παρόλο που είναι λευκό εξωτερικά, το εσωτερικό του παραμένει σκοτεινό. Μπορείς να μας επισημάνεις τις ομοιότητες και τις διαφορές ανάμεσα στους δύο δίσκους;
Το πρώτο, το «μαύρο» "Lunatic Soul", μιλάει για αυτά που αφήνουμε πίσω μας όταν πεθαίνουμε. Το δεύτερο album είναι περισσότερο για την αναζήτηση του εαυτού μας, για την προσπάθειά μας να βρούμε ένα μέρος για το οποίο θα μπορέσουμε να πούμε «ναι, αυτό είναι το σπίτι μου, αυτό είναι το πεπρωμένο μου». Όσο για τη μουσική, πιστεύω ότι αντιπροσωπεύει τα χρώματα των εξωφύλλων. Στο πρώτο υπάρχουν πολύ σκοτεινοί, χαμηλοί ήχοι, ενώ το δεύτερο έχει πιο γλυκά, «λευκά» θα έλεγα, ακουστικά ηχοτόπια. Ομοιότητες; Βασικά, η ιστορία και το γενικό ύφος της μουσικής πιστεύω ότι είναι παρεμφερή.

Θέλεις να μας δώσεις μία εσωτερική ερμηνεία σχετικά με το concept του album, μιας και οι στίχοι είναι αρκετά ανοιχτοί στην ερμηνεία τους;
Φαντάστηκα ένα χαρακτήρα που πεθαίνει και βρίσκει τον εαυτό του στην άλλη πλευρά. Παρατηρεί το νεκρό του σώμα, αιωρείται πάνω από αυτό, αργότερα βλέπει την κηδεία του και στη συνέχεια φεύγει και εξαφανίζεται στο σκοτάδι. Βρίσκεται σε ένα παράξενο και απροσδιόριστο μέρος και κατευθύνεται προς το φως. Το λευκό album ξεκινάει τη στιγμή που τελειώνει το πρώτο μέρος. Ο ήρωας έχει φτάσει στο φως, αυτή τη φορά βρίσκει τον εαυτό του μέσα στη «λευκότητα» και αρχίζει ένα ταξίδι που σχετίζεται με αυτήν. Τα πάντα είναι ελαφρύτερα, διαφορετικά, πιο αθώα. Μετατρέπεται σε κάποιον -ή μάλλον κάτι- διαφορετικό. Σιγά-σιγά αρχίζει να χάνει την εικόνα της προηγούμενής του ζωής, να χάνει τις αναμνήσεις του. Την τελευταία στιγμή συνειδητοποιεί ότι δεν είναι πια ο εαυτός του και αποφασίζει να σταματήσει και να επιστρέψει στο μέρος όπου αυτές οι αναμνήσεις ήταν ακόμη μέσα του. Λόγω αυτού, καταδικάζεται στην αιώνια λήθη του κόσμου των ζωντανών και εξορίζεται στην αιώνια περιπλάνηση στην άλλη πλευρά της ζωής.

Παρουσιάζεσαι μουσικά απογυμνωμένος στους Lunatic Soul. Δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου ηλεκτρικές κιθάρες, όμως υπάρχει μία ποικιλία «άλλων» οργάνων. Είναι κάτι που συμβαίνει βάσει κάποιου σχεδίου σου ή έρχεται φυσιολογικά στο studio;
Δεν ήθελα να χρησιμοποιήσω ηλεκτρικές κιθάρες στα πρώτα δύο album των Lunatic Soul, επειδή υπέθεσα ότι το τελικό αποτέλεσμα θα ήταν πιο ενδιαφέρον και θα με «έσπρωχνε» στο να κάνω πιο πειραματικά πράγματα. Ήθελα να δημιουργήσω έναν ήχο διαφορετικό από αυτόν των Riverside. Πιστεύω ότι με την ηλεκτρική κιθάρα θα μου ήταν πιο δύσκολο να επιτύχω το αυθεντικό ύφος που ήθελα. Οπότε έπρεπε να χρησιμοποιήσω διαφορετικά μουσικά όργανα, πιο ανατολίτικα, αφού πάντα μου άρεσαν τα ηχοχρώματα των Dead Can Dance και των Hedningarna. Άρα αυτό ήταν το πλάνο μου εξαρχής.

Υπάρχουν σχέδια για ζωντανές εμφανίσεις των Lunatic Soul ή είναι απλά ένα studio project; Πόσους μουσικούς θα έπρεπε να συμπεριλάβεις σε μία συναυλία, προκειμένου να αποδοθεί με ακρίβεια το όραμά σου; Θα ήταν εύκολο να πραγματοποιηθεί κάτι τέτοιο;
Μέχρι τώρα πρόκειται για ένα studio project, όμως όταν έρθει η κατάλληλη στιγμή θα βγάλω τη μπάντα στο δρόμο. Πόσους μουσικούς; Δεν ξέρω ακριβώς, πάντως σίγουρα περισσότερους από όσους έχουμε στους Riverside.

Υπάρχει περίπτωση να δούμε και τρίτο χρώμα από τους Lunatic Soul στο μέλλον; Αλήθεια, υπάρχουν κι άλλα χρώματα για αυτή τη μπάντα, πέρα από το άσπρο και το μαύρο;
Η ιδέα για το «μαύρο» και το «λευκό» album μου δημιουργήθηκε όταν διάβασα ότι τα σλάβικα και τα γερμανικά φύλα λάτρευαν τις λεγόμενες θεότητες του πεπρωμένου, που εκπροσωπούνταν από το άσπρο και το μαύρο. Συνεπώς, τα δύο αυτά χρώματα συνυπήρχαν στις κηδείες. Επρόκειτο για μία ιστορία σχετικά με τον θάνατο, οπότε σκέφτηκα ότι το λευκό και το μαύρο θα ήταν αρκετά. Το επόμενο album θα έχει σίγουρα διαφορετικό εξώφυλλο και θα υπάρχουν πάνω από ένα ή δύο χρώματα. Ή, τουλάχιστον, το ελπίζω (γέλια)...

Στο παρελθόν έχεις συμμετάσχει σε δύο δίσκους πολωνικών συγκροτημάτων, το "S.U.S.A.R." των Indukti και το "Metanoia" των Amarok. Θα σκεφτόσουν ποτέ τη συμμετοχή σου σε ένα project με φίλους σου, όπου απλά θα έπαιζες το ρόλο σου ως ισοδύναμο μέλος;
Λοιπόν, οι συμμετοχές αυτές ήταν ουσιαστικά το ξεκίνημά μου με τις ηχογραφήσεις. Ήθελα να αποκομίσω επαγγελματικές εμπειρίες δουλεύοντας στο studio και να αναπτύσσομαι μέσα από αυτές. Τώρα, έχοντας συγκεντρώσει αυτές τις εμπειρίες, είμαι σε θέση να ελέγχω κάποιες καταστάσεις και να προσπαθώ να πραγματοποιώ το όραμά μου, αλλά αν το project είχε ενδιαφέρον, γιατί όχι; Ακόμη και ο Woody Allen έπαιξε σε ταινίες που σκηνοθέτησαν άλλοι (γέλια).

Η KScope είναι το «σπίτι» των Lunatic Soul και φαίνεται ότι είναι μία εταιρεία που δίνει προσοχή στις μικρές καλλιτεχνικές λεπτομέρειες που μπορούν να κάνουν τη διαφορά, όπως το εικαστικό κομμάτι, το mini-site και η ποιότητα του προϊόντος (digipack). Είσαι ικανοποιημένος; Πιστεύεις ότι κάνουν σημαντική δουλειά, τη σήμερον ημέρα που ο κόσμος τείνει να αντιμετωπίζει τη μουσική απλά σαν ένα φάκελο στον υπολογιστή του;
Κοίτα, δεν είμαι και έφηβος. Λατρεύω να αγοράζω, να συλλέγω τη μουσική μου σαν ένα προϊόν που μπορώ να αγγίξω. Η KScope κάνει τη δουλειά της θαυμάσια. Ποτέ δεν είναι απλά ένα cd, είναι πάντα μία όμορφη έκδοση και επιπλέον «στήνει» ειδικούς δικτυακούς τόπους για την προώθησή του. Η εταιρεία, ως επωνυμία, μεγαλώνει συνεχώς. Επιλέγει τους καλλιτέχνες της με σωστά κριτήρια.

Γνωρίζεις άλλες μπάντες από τον κατάλογο της KScope; Εκτός από διάσημα ονόματα όπως οι Porcupine Tree ή οι Anathema, έχεις ξεχωρίσει κάποιους άλλους; Γενικά, ακολουθείς τη σκηνή του progressive;
Όταν βγήκαμε σε περιοδεία με τους The Pineapple Thief, ήδη γνωριζόμασταν μεταξύ μας. Το ίδιο συνέβη και με τους Anekdoten. Επίσης, μου αρέσουν πολύ οι North Atlantic Oscillation, παίζουν φοβερή μουσική...

Μπορείς να κατονομάσεις τους δίσκους που σου άλλαξαν τη ζωή, καθώς και αυτούς που σε διαμόρφωσαν ως μουσικό;
Σίγουρα κάποιους δίσκους του Vangelis, των Tangerine Dream, των Genesis, των Pink Floyd, των Led Zeppelin, των Emerson, Lake & Palmer, του Frank Zappa, των Brand X, του Peter Gabriel, της Kate Bush, των Faith No More, των Anthrax (κυρίως το "Persistence Of Time"), των Death, Pestilence, Slayer, Opeth, Porcupine Tree (ειδικά της περιόδου από το "Up The Downstair" έως και το "Stupid Dream"), των Dead Can Dance, Hedningarna, Massive Attack, Portishead, Lamb, Hooverphonic, της Bjork, του Lech Janerka... μπορώ να το κάνω όλη μέρα φίλε μου...

Η Πολωνία φαίνεται να διαθέτει ένα φοβερό νέο κύμα από προοδευτικές μπάντες και όσοι περιλαμβάνονται σ' αυτό τον ήχο θεωρούν εσένα προσωπικά ως τον πρωτοπόρο και τους Riverside ως το σημείο εκκίνησης αυτού του κύματος. Το αποδέχεσαι αυτό ή είσαι μετριόφρων;
Σίγουρα, μέχρι κάποιο σημείο. Λόγω της επιτυχίας που κάνουμε εκτός της Πολωνίας τα τελευταία χρόνια, πολλά νέα πολωνικά συγκροτήματα πίστεψαν στον εαυτό τους, στο ότι μπορούν να κατορθώσουν κάποια πράγματα πολύ καλύτερα. Και έτσι ξεκίνησαν να γίνονται πιο ενεργά.

Είσαι υπερδραστήριος ("Hyperactive") με τους Riverside. Γιατί νιώθεις την ανάγκη να δημιουργείς περισσότερη μουσική με τους Lunatic Soul; Ποιά είναι η κύρια διαφορά μεταξύ των δύο συγκροτημάτων, όσον αφορά στον εαυτό σου;
Πάντοτε ήθελα να δημιουργώ ξεχωριστά album που να έχουν αυτή τη μίξη πιο ήρεμης μουσικής και όχι τόσο heavy, όσο αυτή που παίζω με τους Riverside, μαζί με κάποια ανατολίτικα στοιχεία που λατρεύω. Μέχρι σήμερα το έκανα από καιρό σε καιρό στους Riverside, για παράδειγμα σε τραγούδια όπως το "After" ή το "Schizophrenic Prayer", αλλά ήθελα κάτι περισσότερο απ' αυτό, ήθελα το album να έχει αυστηρά και μόνο αυτή τη μίξη ήχων, χωρίς καθόλου heavy στοιχεία. Ήταν κάτι πολύ προσωπικό για μένα, οπότε δεν ήθελα να το κάνω μόνο μέσα στη μπάντα. Έτσι, αποφάσισα να δημιουργήσω το προσωπικό μου project. Και από την αρχή επέλεξα να αποφύγω τις ηλεκτρικές κιθάρες. Πρώτον, υπέθεσα ότι το τελικό αποτέλεσμα θα ήταν πιο αυθεντικό και θα με ανάγκαζε να πειραματιστώ περισσότερο, μουσικά. Δεύτερον, ήθελα να φαίνεται με την πρώτη ματιά η βασική διαφορά μεταξύ των Lunatic Soul και των Riverside. Αν μπορούσα να το εξηγήσω με λίγα λόγια, θα έλεγα ότι οι Riverside είναι η δική μας rock μουσική, κάπου ανάμεσα στο rock και το metal. Οι Lunatic Soul είναι κάτι πιο πειραματικό, πιο ambient και περιέχει πιο εναλλακτικούς ήχους.

Από την προσωπική μου σχέση με τη μουσική σου νιώθω ότι το "Voices In My Head" EP είναι η μεγαλύτερη -ή, μάλλον, η μοναδική- άνιση κυκλοφορία των Riverside και επίσης πιστεύω ότι έχει μία Lunatic Soul αίσθηση. Τι συνέβη πραγματικά τότε; Επρόκειτο για μία ενδεχόμενη κατεύθυνση που δε λειτούργησε ποτέ για εσάς;
Στους Riverside εγώ παίζω την ακουστική κιθάρα. Εκείνη την εποχή είχα κάποιες ιδέες, ήθελα να ηχογραφήσω μερικά απλά τραγούδια. Η ακουστική κιθάρα ήταν το κύριο όργανο σ' αυτά, όπως συμβαίνει και στα album των Lunatic Soul˙ ακόμα και με τον ίδιο ακριβώς ήχο. Με εξαίρεση το κομμάτι "Acronym Love", πάνω στο οποίο είχαμε δουλέψει όλοι μαζί, όλα τα υπόλοιπα ήταν βασισμένα στην ακουστική κιθάρα και στις δικές μου ιδέες. Άρα είναι αρκετά παραπλήσιο, ναι. Όμως δεν ήταν Riverside αυτό που ακούγαμε στις πρόβες μας, γι' αυτό και το κυκλοφορήσαμε σαν EP και αργότερα κάναμε το "Second Life Syndrome".

Μιας και αναφέραμε τους Riverside -και αφού μας δίνεται η ευκαιρία, αφού δεν είχαμε τη δυνατότητα να επικοινωνήσουμε στο παρελθόν- θα θέλαμε κάποιες πληροφορίες σχετικά με την παρούσα κατάσταση της μπάντας, καθώς και τα μελλοντικά σας σχέδια.
Αρχίσαμε να προετοιμάζουμε τη νέα μας δουλειά. Τις δύο νέες μας δουλειές, για την ακρίβεια. Θέλαμε να κυκλοφορήσουμε το επόμενο μας album αλλά και το mini-album κατά τη διάρκεια της επερχόμενης περιοδείας μας, το Μάιο του 2011, αφού θα διανύουμε και τη δέκατη επέτειό μας τότε. Η επόμενη χρονιά θα είναι πολύ έντονη για μας, είναι κάτι για το οποίο ανυπομονώ.

Με τον επόμενο δίσκο των Riverside σκοπεύετε να εξερευνήσετε συγκεκριμένα πεδία, σχετικά με τη μουσική ή τη στιχουργική σας κατεύθυνση;
Το ελπίζω (γέλια)! Αρχικά θα κάνουμε αυτό το επετειακό mini-album, να πούμε ένα «γεια» με το δικό μας στυλ, και μετά απ' αυτό, με τον πέμπτο μας δίσκο, θα κάνουμε μία μικρή επανάσταση. Πιστεύω πως το χρειαζόμαστε αυτό. Αν και δεν ξέρω ακόμα προς ποια κατεύθυνση θα κατευθυνθούμε.

Την τελευταία δεκαετία θεωρώ τους Riverside ως μία από τις πιο σημαντικές progressive μπάντες με τέσσερα album υψηλότατου επιπέδου. Ποιό από αυτά πιστεύεις ότι ήταν το πιο κρίσιμο για την καριέρα σας και ποιό θα διάλεγες ως το αγαπημένο σου, τώρα που μπορείς να τα δεις από κάποια απόσταση;
Νομίζω πως στο "Anno Domini High Definition" μπορείς να ακούσεις ένα αρκετά ωραίο και αυθεντικό μείγμα. Θα έλεγα ότι αυτοί είναι οι πραγματικοί Riverside: «η χαρά», «η λύπη», «ο ψίθυρος» και «η κραυγή». Αυτά είναι τα τέσσερα στοιχεία της μουσικής μας και μπορείς να τα βρεις εδώ. Όμως σίγουρα το πιο σημαντικό μας album είναι το "Second Life Syndrome". Έχει απαίσιο ήχο, αλλά ο κόσμος μας πρόσεξε, μας θυμήθηκε λόγω αυτής της κυκλοφορίας.

Ποιός είναι ο στόχος που δεν έχεις επιτύχει ακόμα με τους Riverside και μέχρι ποιό σημείο θα ήθελες να φτάσεις, εμπορικά; Σε ρωτάω επειδή θεωρώ άδικο το γεγονός ότι οι Riverside δεν είναι μεγάλο εμπορικό όνομα (εκτός απ' την πατρίδα σου, ίσως).
Ένα διπλό album, καθώς και κάτι με απλά τραγούδια, συνηθισμένα. Αυτός είναι ο στόχος μου για το μέλλον (γέλια).

Το "Anno Domini High Definition" έφτασε στη 13η θέση στη λίστα με τους καλύτερους δίσκους του 2009 στο Rocking.gr και, γενικά, έχετε αρκετούς οπαδούς στη χώρα μας. Για αυτό το λόγο απογοητεύτηκα από τη μικρή προσέλευση του κόσμου στη συναυλία σας στην Αθήνα. Πολύ μικρό κοινό για μια μπάντα σαν εσάς. Τι θυμάσαι από αυτή τη συναυλία; Προσωπικά μου άρεσε πολύ, ο ήχος σας ήταν καταπληκτικός, όμως εύχομαι να μπορούσα να δω και τη σκηνή...
Πρέπει να παίξουμε σίγουρα περισσότερες συναυλίες στην Ελλάδα. Η χώρα σας είναι φανταστική. Ελπίζω να επιστρέψουμε σύντομα, είναι σίγουρο ότι θα έχουμε περισσότερο κόσμο την επόμενη φορά. Μετά θα φύγουμε και ελπίζω ότι το κοινό θα αυξηθεί κι άλλο. Πάντα λειτουργεί κατ' αυτό τον τρόπο. Πρέπει απλά να επιστρέφεις για περισσότερες συναυλίες.

Οι στίχοι και στις δύο μπάντες σου δεν είναι και «τόσο αισιόδοξοι». Όμως τους λατρεύω έτσι κι αλλιώς. Ποιά είναι η κύρια πηγή έμπνευσής σου; Θα έλεγες ότι γίνονται πολύ προσωπικοί κάποιες φορές και ότι ίσως εκθέτεις τον εαυτό σου παραπάνω από όσο θα ήθελες;
Απλά πιστεύω ότι αυτές είναι οι λέξεις που βρίσκονται στην καρδιά μου. Είναι ανάλογες με τη μουσική μου, έχουν αυτή τη συγκεκριμένη μελαγχολία. Δε θέλω να τραγουδάω χαρούμενα τραγούδια. Τα καμπαρέ το κάνουν αυτό. Οι εμπνεύσεις μου; Η ζωή, διεστραμμένα βιβλία και ταινίες.

Παραθέτοντας, κατά κάποιον τρόπο, την εισαγωγή της ταινίας "High Fidelity" στην κριτική μου για το "Lunatic Soul II", αναφέρω: «Όπως ο John Cusack αναρωτιέται για το αν η ζωή του είναι μίζερη λόγω της μίζερης μουσικής που ακούει ή συμβαίνει το αντίθετο, θα έπρεπε να ανησυχώ που μου αρέσει τόσο πολύ η μουσική του Mariusz Duda;» Εσύ τι πιστεύεις, να ανησυχώ;
Πω πω, τη λατρεύω αυτή την ταινία! Ξέρεις ότι αυτή η ταινία έχει ευχάριστο τέλος, έτσι; Άρα όχι, δε χρειάζεται να ανησυχείς τόσο πολύ (γέλια).

Σε ευχαριστούμε για το χρόνο σου και την υπομονή σου Mariusz!
Κι εγώ σας ευχαριστώ! Τα λέμε σύντομα στην Ελλάδα!

Χρήστος Καραδημήτρης, Βαγγέλης Ευαγγελάτος