Πανούσης: «Ζούμε τις ίδιες συνθήκες που δημιούργησαν τις Μουσικές Ταξιαρχίες»

Ο Τζιμάκος της καρδιάς μας, σε συνθήκες «δεύτερης φοράς αριστεράς», εξηγεί, ανάμεσα σε άλλα, τη σχέση της μαστούρας και του αυνανισμού με τον ελληνισμό

Από τον Κώστα Σακκαλή, 02/12/2015 @ 11:13
Πρόσφατη η επανεμφάνιση του Τζιμάκου με τις Μουσικές Ταξιαρχίες, πρόσφατη και η συνέντευξή μας μαζί του. Όπως όμως υπάρχουν λόγοι να τον ξαναδούμε στην ανανεωμένη του παράσταση στο Gagarin, έτσι υπάρχει και λόγος να του ξαναμιλήσουμε. Συμπληρώνοντας τις απορίες που δεν προλάβαμε να λύσουμε την προηγούμενη φορά αλλά και υπό το φώς των νέων άξιων σχολιασμού εξελίξεων σε ελληνικό και διεθνές επίπεδο, πετύχαμε τον αγαπημένο καλλιτέχνη σε μία δύσκολη ημέρα που όμως δεν τον εμπόδισε να μας δώσει μία ακόμα συνέντευξη εφ' όλης της ύλης.

Ας ξεκινήσουμε ανάποδα και να μιλήσουμε για τις βραδιές στο Κύτταρο. Ήταν όπως τις περίμενες τόσο από τον κόσμο όσο κι από το συγκρότημα;
Είναι μία τυχαία προσπάθεια που κάναμε να ξαναβρεθούμε, από κακή συγκυρία, λόγω του θανάτου του Βαγγέλη Βέκιου. Ήταν για μένα μία αποκάλυψη όλο αυτό το πράγμα που έγινε. Ήρθαν νέα παιδιά, είδα ότι τα τραγούδια τα παλιά τα τραγούδαγαν και τα ήξεραν όλα. Και ήταν σαν να μην είχε περάσει μία μέρα, δηλαδή παίξαμε όλοι από ψυχής.

Η αποκάλυψη ήταν από την ποσότητα του κόσμου που ήρθε ή από τη σύσταση του κοινού;
Περισσότερο η σύσταση. Ειδικά στη Θεσσαλονίκη είδαμε ότι ένας μέσος όρος του κοινού ήταν τα 25 χρόνια. Δεν το περίμενα. Ήξερα μέχρι τώρα ότι έφερναν οι γονείς τα παιδιά τους, τώρα φέρνουν και τα εγγόνια.

Πιστεύω ότι ο κόσμος διψούσε πάρα πολύ για αυτές τις βραδιές τις καθαρά μουσικές που εστιάζουν στον μουσικό Πανούση.
Ήθελα κι εγώ. Ο κόσμος μου το ζητούσε πάρα πολύ, να κάνω μία παράσταση μόνο με τραγούδια. Φέτος θα κάνουμε κάτι ενδιάμεσο, έναν συνδυασμό παράστασης και συναυλίας. Θα έχει δηλαδή πρόζα πριν από κάθε τραγούδι αλλά θα παίξουμε τα παλιά κυρίως. Δηλαδή το πρώτο μέρος θα είναι Μουσικές Ταξιαρχίες.

Και όταν λέμε Μουσικές Ταξιαρχίες, ποιούς εννοούμε αυτή τη φορά;
Οι παλιοί θα είναι. Ο Δρόλαπας, ο Πάζιος, ο Δασκαλοθανάσης... Και θα υπάρχει εναλλαγή, στην αρχή θα είναι αυτοί, μετά θα υπάρχει εναλλαγή και μετά θα βγούμε όλοι μαζί.

Τζίμης Πανούσης

Ο τίτλος της παράστασης είναι Masturnation, ο οποίος είναι συνδυασμός του masturbation, της μαστούρας και του nation. Την προηγούμενη φορά που είχαμε κάνει συνέντευξη μου είχες πει ότι ο λαός έχει πάντα δίκιο. Πώς συνδυάζονται αυτά με το mastur-nation; Μετά από τις τελευταίες εξελίξεις και ό,τι έχει μεσολαβήσει με τον ΣΥΡΙΖΑ κτλ, εξακολουθείς να το πιστεύεις;
Ναι, όλα αυτά που λέω δεν αλλάζουν, πιστεύω ότι ο λαός έχει πάντα δίκιο. Τώρα το masturnation είναι μία αυτογνωσία, όταν αυτοαποκαλούμαστε από μικρά παιδάκια μέχρι σήμερα με το «έλα ρε μαλάκα», «γιατί τους ψήφισες αυτούς ρε μαλάκα;», «ε, τι να κάνω όλοι μαλάκες είναι»... Κανονικά τον ρόλο αυτό τον έχει η αριστερά, αλλά επειδή αυτή σήμερα είναι συστημική και κατεστραμμένη, αναλαμβάνουν οι καλλιτέχνες να κάνουν μία αυτοκριτική. Και στην αυτοκριτική πρέπει να πούμε τα θέματά μας, ότι κατοικούμε στο γαλανόλευκο Αυνανιστάν. Είναι το Hell-ass που λέω εγώ, ο κώλος της κολάσεως. Αν πάρεις την υδρόγειο και την απλώσεις κάτω θα δεις ότι πραγματικά η Ελλάδα είναι στο κέντρο του κόσμου. Είμαστε η κωλοτρυπίδα του κόσμου δηλαδή. Με όλα τα καλά και όλα τα κακά αυτό. Δεν είναι κακό αυτό, εγώ είμαι φανατικός αυνανιστής. Πιστεύω ότι είμαστε έθνος αυνανιζομένων.

Κι από την αφίσα της παράστασης, φαίνεται ότι την «αγαπάς» πολύ τη σημαία.
Κοίταξε να δεις, έχω και αθωωτική απόφαση εφετείου. Έχουμε διεκδικήσει και έχουμε πετύχει εμείς οι καλλιτέχνες παγκόσμια να μπορούμε να παίζουμε, να σατιρίζουμε, να καταστρέφουμε τα σύμβολα. Και αυτό είναι κεκτημένο και με χαρτί που λένε. Όντως μ' αρέσει να παίζω με τα σύμβολα γιατί πρέπει να σου πω ότι τα σύμβολα δεν τα φτιάχνει ο λαός, τα σύμβολα τα φτιάχνει η εξουσία και τα πετάει ως δόλωμα. Αρκετοί τσιμπάνε, για του λόγους του ο καθένας. Αλλά είναι ωραία να παίζεις με αυτά και να βγάζεις την πραγματική τους ουσία.

Ο λαός δεν φτιάχνει κι αυτός τα δικά του σύμβολα;
Συνήθως τα σύμβολα που επικρατούν και πλασάρονται από τα Μέσα Μαζικής Εξημέρωσης είναι αυτά που φτιάχνει το Σύστημα. Γενικά το όλο κόλπο με τα σύμβολα είναι ένα βρώμικο παιχνίδι. Κι εμείς καλούμαστε να το αποκαλύψουμε, αυτή είναι η δουλειά μας. Πολλοί βέβαια αγαπούνε τα σύμβολα. Κι εγώ μικρός στο σχολείο αισθανόμουνα κατά την έπαρση της σημαίας ένα ρίγος πίσω χαμηλά στην πλάτη, κι εξακολουθώ.

Πόσο χαμηλά;
Εκεί στο hell-ass που λέγαμε! Μου αρέσει να παίζω με τα σύμβολα και στον κόσμο αρέσει. Η ουσία είναι ότι μία αυτοψυχανάλυση κάνουμε, σε δημόσιο χώρο, που για μένα είναι και λυτρωτική. Κι αν όλα πάνε καλά, ελπίζω να είναι και για τον κόσμο.

Αν δεν κάνω λάθος με τη σημαία είναι η τρίτη φορά που παίζεις σε πρώτο πλάνο. Είναι οι "Δουλειές Του Κεφαλιού", "Της Πατρίδος Μου Η Σημαία" και τώρα. Το οποίο εδώ που τα λέμε σε μία πορεία τόσων ετών δεν είναι και τόσες πολλές, αλλά χτυπάνε.
Ναι, τις θυμάται ο κόσμος. Είναι μία ιδιαίτερη περίπτωση, μία ιδιαίτερη χρονική περίοδος και ιστορικά. Είναι ακριβώς οι ίδιες συνθήκες όπως όταν φτιάξαμε τις Μουσικές Ταξιαρχίες το 1980. Τότε ήταν η «Αλλαγή» του ΠΑΣΟΚ, τώρα είναι η αλλαγή με την Αριστερά. Εγώ βλέπω τις ίδιες συνθήκες με μία μεγάλη διαφορά, ενώ τότε στον κόσμο υπήρχε ευφορία τώρα εφορία. Υπάρχει μία εθνική κατάθλιψη που την έχουμε όλοι και εννοούμε όλοι. Εγώ πιάνω τον εαυτό μου να κλαίω και συνειδητοποιώ ότι κλαίω, ας πούμε, για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας. Στεναχωριέσαι για αυτό θα μου πεις; Ναι, στεναχωριέμαι που δεν έγινε λοχαγός, δεν κατάφερε να ανέβει την κλίμακα... Θέλω να σου πω ότι είμαστε, όπως είχα πει και στο πρώτο μου βιβλίο, "Η Ζάλη Των Τάξεων", πραγματικά ζαλισμένοι. Είμαστε σε πολύ άσχημη κατάσταση και δεν είναι μόνο ελληνικό το φαινόμενο. Απλά εδώ είναι πουσαρισμένο πολύ για κάποιους λόγους που θα φανούν στη συνέχεια. Είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο και ειδικά τώρα που έχουμε τις Σταυροφορίες και πάλι αλλά και την αντίσταση των λεγομένων «τζιχαντιστών». Περνάμε πλέον σε μία πολύ άσχημη πολεμική κατάσταση. Αυτά που λένε περί τρομοκρατίας τα θεωρώ γελοιότητες και προπαγάνδα. Έχουμε πόλεμο καθαρά και απλώς υπάρχει αντίσταση από την πλευρά των Αράβων σε στυλ αντάρτικου πόλεων γιατί δεν έχουν άλλα μέσα να χτυπήσουν την πολεμική βιομηχανία των Μεγάλων Δυνάμεων.

Τζίμης Πανούσης

Παλιά στον πόλεμο ήξερες και ποιες είναι οι πλευρές. Είχες τις παρατάξεις και είτε έπαιρνες μέρος με τη μία ή με την άλλη. Αυτή τη στιγμή είναι εύκολο να βρούμε παρατάξεις και θύματα και θύτες;
Αυτές είναι θεωρίες συνωμοσίας οι οποίες μου αρέσουν και τις δουλεύω πολύ. Αλλά δεν τις πιστεύω, είναι μόνο για τρολλάρισμα. Είναι ξεκάθαρα τα πράγματα. Υπάρχει ένας αποικιακός επεκτατικός πόλεμος για λόγους που ξέρουν οι βγαζωλεφτάδες και χρησιμοποιούν όλα τα μέσα. Επειδή έχω πάει στη Συρία και έχω μείνει και έχω φίλους και εκεί, όντως ισχύει αυτό που λες, δεν ξέρουν ποιος τους πυροβολεί και για ποιον λόγο. Από την άλλη δεν πιστεύω και αυτό το θρησκευτικό περιτύλιγμα που πλασάρουν, δεν έχει καμία σχέση με θρησκεία αυτό το πράγμα, δεν έχουμε τίποτα να χωρίσουμε για τα θρησκευτικά. Μόνο στην πατρίδα μας υπάρχουν πάνω από 150 θρησκευτικά δόγματα που δουλεύουν, λειτουργούν, έχουν ναούς κτλ. Δεν είναι αυτό το θέμα. Είναι άμυνα, δεν πιστεύω στην τρομοκρατία. Όταν σου σκοτώνουν τα παιδιά σου, όταν σου βομβαρδίζουν τους γονείς σου, το σπίτι σου και δεν μπορείς να επιβιώσεις, αναγκαστικά θα αμυνθείς με βία. Κι ακόμα δεν έχουμε δει τίποτα, πιστεύω ότι είναι η αρχή. Έτσι τελειώνει και η παράσταση, με το τι θα επακολουθήσει. Να το πούμε καθαρά, είμαστε στην αρχή της Αποκάλυψης.

Πιστεύεις στην έννοια του «αθώου θύματος»; Ένας Δυτικός ειδικά, παρότι μπορεί να είναι ένας απλός άνθρωπος όπως εγώ, εσύ, ο οποιοσδήποτε που κάνει τη ζωή του, έχει τη δουλειά του και πηγαίνει σε μία συναυλία να διασκεδάσει, είμαστε αθώοι;
Όχι. Δεν είμαστε αθώοι. Δεν είμαστε γιατί θα έπρεπε να κάνουμε κάτι να σταματήσει ο βρώμικος πόλεμος.

Κάπου εδώ θα έπρεπε να πούμε ότι καταδικάζουμε τη βία από όπου κι αν προέρχεται για να μην παρεξηγηθούμε! (γέλια). Θεωρώ στιχουργικά την "Ανακωχή" ένα από τα καλύτερα τραγούδια που έχεις γράψει και η ιδέα πίσω από αυτό, ότι έχουμε πόλεμο, ότι πρέπει να έχουμε τα διακριτικά μας... Υπάρχει ακόμα αυτός ο πόλεμος; Και δεν μιλάω μόνο διεθνικά αλλά και κοινωνικά.
Εδώ ο πόλεμος είναι στα φόρτε του. Αυτό το τραγούδι το είχα γράψει στο γυμνάσιο, πάνε πολλά χρόνια, όπου λέω αυτό ακριβώς, ότι ζούμε σε πόλεμο και πρέπει να αποφασίσεις με ποιους θα πας και ποιους θα αφήσεις. Που λέει και ο συγχωρεμένος.

Θεωρείς τον εαυτό σου stand-up κωμικό; Παρακολουθείς γενικά το stand-up comedy;
Γενικά δεν παρακολουθώ να πω την αλήθεια, αλλά νομίζω ότι κάνω αυτή τη δουλειά και είναι αρχαία ελληνική, δεν είναι ότι μας ήρθε απ' έξω. Υπάρχουν πολλοί αξιόλογοι καλλιτέχνες, μου αρέσει ο Sacha Baron Cohen. Νομίζω ότι αυτό το είδος είναι κοινωνικά στο κέντρο των πραγμάτων, όπως εξελίσσεται.

Από Ελλάδα η πιο ταιριαστή φιγούρα που μπορώ να σκεφτώ, με αρκετές διαφορές αλλά και ομοιότητες, είναι ο Ζωρζ Πιλαλί. Με τον οποίο είχατε και τον Πάζιο κοινό μουσικό. Βλέπεις κι εσύ ομοιότητες;
Ναι, βέβαια. Είμαστε φίλοι με τον Ζωρζ και είναι πάρα πολύ καλός σε αυτό που κάνει. Κι αυτός είναι δισυπόστατος γιατί είναι και μουσικός πολύ καλός, είναι μπλουζίστας.

Τζίμης Πανούσης

Να πάμε στον προηγούμενο δίσκο, το "Obi-Obi-Bi". Κάποια στιγμή είχες σατιρίσει την κυκλοφορία των CD στις εφημερίδες βγάζοντας ένα DVD με δώρο μία εφημερίδα. Τελικά όμως κυκλοφόρησε και το CD σου μέσα από εφημερίδα. Και μάλιστα από εφημερίδα του Χατζηνικολάου για τον οποίο έχεις γράψει και τον στίχο ότι ήθελες να του κατουρήσεις και την ψυχή. Πώς συνδυάζονται αυτά;
Ε αυτό, του κατούρησα την ψυχή. Δεν υπάρχει καμία αντίφαση. Απλώς όταν κάνεις αυτή τη δουλειά είσαι μέσα στο κόλπο. Θα πουλούσες στα μαγαζιά αλλά από τη στιγμή που δεν υπάρχουν πλέον πού θα δώσεις τη δουλειά που έχεις κάνει, πού θα βρεις διέξοδο; Είναι μόνος τρόπος πλέον. Δεν αλλάζουν οι απόψεις μου όμως ότι έχουν καταστρέψει τη βιομηχανία της δισκογραφίας. Τώρα καταστρέφουν και τη βιομηχανία του βιβλίου. Πώς θα αγοράσει ο άλλος μία δουλειά που κάνει 15 ευρώ όταν την παίρνει σχεδόν τσάμπα σε μία εφημερίδα με 1 ευρώ διαφορά;

Εγώ πάντως είχα γράψει τότε ότι όποιος ανακατεύεται με το σύστημα τον τρώνε οι εκδότες.
Είναι σαν να γράψεις ότι όποιος ανακατεύεται με τους δίσκους, τον τρώνε οι δισκογραφικές. Που και αυτό ισχύει. Είμαστε απ' έξω κι από μέσα ταυτόχρονα. Εκτός κι αν αποσυρθείς και δεν κάνεις τίποτα.

Μιας που μιλήσαμε για αναδρομή στη δισκογραφία σου, υπάρχει κάποιος δίσκος που θεωρείς ότι είναι αυτός που είναι πιο ολοκληρωμένος, που θα πείραζες από πολύ λίγα έως τίποτα; Και αντίστοιχα κάποιος που αν μπορούσες θα τον έφτιαχνες διαφορετικά;
Όχι, τίποτα από τα δύο. Κάθε δίσκος εκφράζει αυτό που γίνεται εκείνη τη στιγμή. Βγαίνει με πολλή δουλειά και πολλή αγάπη από όλους μας, δεν έχω να πειράξω κάτι, ούτε έχω μετανιώσει ποτέ. Γι' αυτό και έχουν περάσει από τις Μουσικές Ταξιαρχίες πάνω από 20 μουσικοί, γιατί παίζω διαρκώς με τα σχήματα. Και όταν ήμουν μόνος μου ήταν οι συνθήκες τέτοιες, δεν ήταν ότι ήθελα κάποια προσωπική καριέρα. Όπως σου είπα, τώρα οι συνθήκες είναι αντίστοιχες με όταν δημιουργήθηκαν οι Μουσικές Ταξιαρχίες, τώρα που έχουμε δεύτερη φορά αριστερά. Πιστεύω στον Τσίπρα, πιστεύω ότι θα ρίξει τον καπιταλισμό. Με λίγα λόγια, επειδή πάνε να μας τρελλάνουμε, θα τους τρελλάνουμε εμείς.

Τώρα που λες για Τσίπρα, το αστειάκι που είχες κάνει με το Σαρπ ιστ, έγινε και πρωτοσέλιδο σε εφημερίδα! Είναι η ευκολία με την οποία ο κόσμος πιστεύει πράγματα ή ότι θέλει να τα πιστέψει;
Κοίταξε, αν είναι επιτυχημένο, όπως αυτό με την αντιστροφή του ονόματος που έχει μεγάλη πλάκα, ο κόσμος παίζει με αυτά. Όπως έχει παίξει και το ότι ο Μητσοτάκης είναι γιός του Τέρη Χρυσού. Γενικά ζούμε σε ένα τρολλάρισμα, το ίντερνετ είναι όλο ένα τρολλάρισμα.

Βλέπεις μία επαναστατική πράξη στο τρολλάρισμα; Το οποίο φέρνει και εξελίξεις πολλές φορές. Μέσα από το τρολλάρισμα γίνονται πράγματα, πέφτουν υπουργοί κτλ.
Ναι, μου αρέσει γιατί το 80% όσων γράφονται στο ίντερνετ είναι ψέματα. Αυτή είναι δουλειά δικιά μου κανονικά. Βέβαια αυτό έχει και τρομερά προβλήματα γιατί ανοίγει ένας πιτσιρικάς και πιστεύει ακόμα και για ιατρικά θέματα, για ψυχολογικά ή σεξουαλικά θέματα. Αυτή είναι η ψηφιακή κόλαση. Εμείς είμαστε του αναλογικού, παραμένουμε χίπηδες. Ένα παιχνίδι είναι γιατί είναι καινούργιο. Αλλά με τον καιρό... Γι' αυτό κρατάω και μία απόσταση, δεν είμαι σε facebook και σε αυτά. Τι να μπω να κάνω, αφού υπάρχουν άλλοι 15 Πανούσηδες που κάνουν τη δουλειά που κάνω εγώ και την κάνουν και καλύτερα.

Αυτό μου θυμίζει το "V For Vendetta", όπου ο αρχικός ήρωας σκοτώνεται αλλά παίρνουν τη μάσκα του και τη φορούν οι υπόλοιποι πολίτες. Έχεις μία φιλοδοξία ότι όταν εσύ ας πούμε φύγεις θα συνεχίσουν με τη μάσκα σου άλλοι το δικό σου έργο.
Αυτό γίνεται ήδη, το βλέπω κάθε μέρα.

Τζίμης Πανούσης

Καινούργια τραγούδια θα ακούσουμε στις παραστάσεις, υπάρχουν;
Ετοιμάζουμε καινούργια αλλά, όπως είπαμε πριν, τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα από άποψη παραγωγής και διάθεσης. Δεν πιστεύω πολύ σε αυτό με τα νέα τραγούδια. Έχω πολλά αλλά δεν ξέρω αν θα τα βάλω, άλλοτε παίζω ένα παλιότερο και μ’αρέσει περισσότερο... Έτσι κι αλλιώς δεν μπορείς να βάλεις πάνω από 25 τραγούδια σε μία παράσταση. Το τελευταίο μου τραγούδι είναι "Οι Κτηνοβάτες".

Πες μας ένα δίστιχο να το έχουμε και σε αποκλειστικότητα.
«Δεν γαμούν οι κτηνοβάτες / μαύρες αλανιάρες γάτες / από δεισιδαιμονία και του ζώου τη μανία.»

Κάποια στιγμή είχες μιλήσει για «εντεχνίλα». Κοιτάζει κανείς όμως τις συνεργασίες σου και βλέπει αρκετές με μουσικούς που θεωρούνται αυτού του χώρου. Ιωαννίδη, Δεληβοριά, Μάλαμα... Διαχωρίζεις κάποιους ως καλύτερους ή χειρότερους ή τους βάζεις όλους σε ένα καζάνι;
Υπάρχει ένα καζάνι που μπαίνουν όλοι. Απλώς εγώ όταν συνεργάζομαι με κάποιους ανθρώπους που μου αρέσουν και είναι και φίλοι μου, προσπαθώ να βγάλω αυτή την εντεχνίλα. Με ένα παιχνίδι πάνω στη βωμολοχία, πάνω σε κοινωνικά θέματα... Για να σπάσει αυτό το σοβαροφανές και η δηθενιά της Τέχνης. Έχω επαφές και με λαϊκούς καλλιτέχνες, βαριά πράγματα. Αυτούς θεωρώ ουσιαστικά συναδέλφους μου, με αυτούς συζητάμε θέματα της δουλειάς και τους σέβομαι και με σέβονται. Αυτούς θεωρώ και «rock» που είναι μία παρεξηγημένη έννοια. Ο Χατζηδάκις ας πούμε ήταν rock άτομο, όπως και να το κάνουμε.

Διαχωρίζεις γενικά τις φιλίες σου από τους ανθρώπους που σατιρίζεις; Άνθρωποι που είναι κοντά σου, έχεις επαφή και θα μπορούσαν να είναι στόχος της σάτιράς σου αλλά επειδή τους έχεις κοντά δεν τους «ακουμπάς».
Όχι, δεν υπάρχει τέτοιο θέμα. Δεν υπάρχει αυτολογοκρισία καθόλου. Ακόμα και σε μία παρέα αυτή τη δουλειά θα κάνω. Και μπορεί να έχουμε και τεράστιες διαφορές, επειδή είμαστε φίλοι δεν σημαίνει ότι συμφωνούμε πολιτικά για παράδειγμα. Εντάξει μέχρι ένα σημείο, τώρα το πράγμα έχει ξεφύγει τελείως. Πλέον δεν έχουμε καν τη δημοκρατία Δυτικού τύπου, έχουμε πρωθυπουργική δικτατορία. Παρ’ όλα αυτά θα κάνει επανάσταση ο Τσίπρας. Μόνο το «ρ» να έλειπε από το επώνυμό του...

Φωτογραφίες: Χρήστος Κισατζεκιάν / www.livephotographs.com

  • SHARE
  • TWEET