Charlotte Wessels: «Το streaming είναι εδώ για να μείνει»

  Στον χώρο του ατμοσφαιρικού ήχου της περασμένης δεκαετίας, και ακόμα περισσότερο σε εκείνον του συμφωνικού metal, πέρα από τα μετρημένα στα δάχτυλα ονόματα που κατάφεραν να φύγουν από τα όρια του ύφους, οι περιπτώσεις που πραγματικά ξεχώρισαν ήταν ελάχιστες. Μέσα από την σταθερή παρουσία της στους Delain, η Charlotte Wessels έχει κάθε λόγο να λογίζεται ανάμεσά τους. Χωρίς να αλλάζει τους κανόνες του παιχνιδιού εμπορικά ή καλλιτεχνικά, η μοντέρνα φρέσκια αισθητική της είναι άμεσα αναγνωρίσιμη, ενώ η ανοιχτόμυαλη νοοτροπία της μόνο αυτονόητη δεν θα πρέπει να θεωρείται. Με αφορμή την κυκλοφορία του "Tales From Six Feet Under Vol. II", μας δόθηκε η ευκαιρία να μιλήσουμε μαζί της για τις εμπειρίες της από τον κόσμο του streaming, τις δυσκολίες που συνοδεύουν την επιστροφή στις συναυλίες και τη σημασία του να παίρνεις ανοιχτά θέση μέσω της τέχνης.

Τα τελευταία χρόνια δουλεύεις σχεδόν τελείως σόλο. Ποιο θα έλεγες ότι είναι το μεγαλύτερο πλεονέκτημα και ποια η μεγαλύτερη πρόκληση σε αυτή την προσέγγιση;

Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα πιστεύω ότι είναι το ότι μπορείς να προχωρήσεις μία ιδέα από το άλφα στο ωμέγα χωρίς συμβιβασμούς. Μπορείς να δουλέψεις πολύ γρήγορα, γιατί για κάθε απόφαση έχεις μόνο τον εαυτό σου να ρωτήσεις, και αυτό είναι αρκετά βολικό. Για πρόκληση τώρα... ως τραγουδίστρια γράφω με βάση τα φωνητικά, οπότε υπάρχουν φορές που προσπαθώ να σκεφτώ πώς θα προσέγγιζε κάποιο σημείο ένας κιθαρίστας ή ένας ντράμερ. Ξέρεις, στο κεφάλι μου οι ενορχηστρώσεις είναι πάντα ξεκάθαρες, αλλά όταν πάω να τις φτιάξω στην πράξη βρίσκω λεπτομέρειες που με κάνουν να συνειδητοποιώ ότι κάποια πράγματα μου βγαίνουν πολύ ευκολότερα από κάποια άλλα.

Επίσης, όταν δουλεύεις σε μία ομάδα που λειτουργεί σωστά, μπορείς να πάρεις ένα αποτέλεσμα που να είναι μεγαλύτερο από το άθροισμα των μερών του, και προφανώς αυτό δεν μπορείς ποτέ να το έχεις σόλο. Από την άλλη οφείλω να πω ότι η δημιουργία των "Tales From Six Feet Under" ήταν περισσότερο από ευχάριστη. Ήταν πολύ ωραίο που είχα την ελευθερία να δουλέψω τόσο αυθόρμητα, και σίγουρα έπαιξε ρόλο το ότι είχα φίλους που βοήθησαν εδώ κι εκεί, όπως ο Guido Aalbers που έκανε την παραγωγή και τη μίξη, ο Timo (Sommers, πρώην κιθαρίστας και συμπαίκτης της Wessels στους Delain) στο "Against All Odds" και το "Human To Ruin", η Elianne (Anemaat) που πρόσθεσε το τσέλο, ή η Alissa White-Gluz που έκανε γκεστ πέρασμα στο "Volume I"...

Οι συνεργασίες ήταν κάτι για το οποίο ήθελα να σε ρωτήσω, ειδικά εκείνη με την Alissa στη "Lizzie". Δεν ξέρω πώς ακριβώς να το περιγράψω, αλλά μου άφησε πολύ διαφορετική αίσθηση από τα παλιότερα κομμάτια που είχατε τραγουδήσει μαζί.

Αυτό ισχύει, το «γκεστ» που είπα πριν δεν ταιριάζει τόσο, ήταν ένα πραγματικά συνεργατικό τραγούδι η "Lizzie", κι αυτή είναι η διαφορά. Στα παλιότερα κομμάτια που είχαμε ηχογραφήσει μαζί οι συνθέσεις ήταν λίγο-πολύ ολοκληρωμένες, οπότε αν βλέπαμε ότι ταίριαζε η φωνή της σε ένα σημείο απλά επικοινωνούσαμε μαζί της, και ήταν πάντα πολύ δημιουργική με ό,τι της δίναμε, αλλά αυτή τη φορά ήταν διαφορετικά. Είχαμε συμφωνήσει από νωρίτερα να κάνουμε ένα ντουέτο, οπότε από την πολύ αρχή φτιάχνοντας το τραγούδι την είχα στο μυαλό μου, κι εκείνη συνέβαλε πολύ περισσότερο στην διαδικασία, και νομίζω ότι αυτό όντως ακούγεται στο τελικό αποτέλεσμα, ήταν πολύ ωραίο.

Η απουσία της ζωντανής μουσικής λόγω της πανδημίας είχε αφήσει ένα μεγάλο κενό και τώρα προσπαθούν όλοι να το γεμίσουν ταυτόχρονα

Είχες επίσης και μία υπέροχη, και αναπάντεχη αν μπορώ να την χαρακτηρίσω έτσι, συνεργασία με τους Epica και τη Myrkur στο "Sirens". Πώς προέκυψε αυτή;

Με τους Epica γνωριζόμαστε χρόνια, ξέρεις η metal σκηνή της Ολλανδίας είναι κάπως μικρή, και με τη Simone (Simons) περνάμε αρκετό χρόνο παρέα τον τελευταίο καιρό, οπότε δεν ξέρω αν θα τη έλεγα απαραίτητα αναπάντεχη. Σε κάθε περίπτωση πάντως ήταν πολύ ωραίο που βρέθηκε η ευκαιρία και δουλέψαμε μαζί. Και χαίρομαι που σου άρεσε το τραγούδι!

Σε κάτι διαφορετικό, κοιτώντας από έξω η κατάσταση στη μουσική βιομηχανία αυτή τη στιγμή μοιάζει κάπως παράξενη, από την επιστροφή στις συναυλίες μέχρι τα streams και όλα όσα υπάρχουν ανάμεσά τους. Ποια είναι η δική σου οπτική;

Το θέτεις πολύ ευγενικά. [Γέλια] Θέλω να πω, όλοι οι μουσικοί, όλοι όμως, είναι υπέρ-ενθουσιασμένοι που μπορούν να ξαναβγούν στο δρόμο μετά από δύο χρόνια αποχής, αλλά την ίδια στιγμή υπάρχουν πολλές πρακτικές δυσκολίες. Ακούς για πραγματικά μεγάλα ονόματα που ακυρώνουν περιοδείες λόγω μη ικανοποιητικής προπώλησης ή για λογιστικά θέματα. Η απουσία της ζωντανής μουσικής λόγω της πανδημίας είχε αφήσει ένα μεγάλο κενό και τώρα προσπαθούν όλοι να το γεμίσουν ταυτόχρονα, οπότε υπάρχει αυτό το χάος. Είναι κάπως απότομο, ξέρεις. Το τελευταίο δίμηνο έχω δει περισσότερες συναυλίες από τα περασμένα δύο χρόνια αθροιστικά και συνειδητοποιώ πόσο μου είχε λείψει όλο αυτό, ταυτόχρονα όμως βλέπω ότι έχουν προστεθεί επιπλέον προκλήσεις που όποιοι θέλουν να επιστρέψουν στη σκηνή θα πρέπει να ξεπεράσουν.

Ύστερα, κάπου στην αρχή του covid, ή λίγο νωρίτερα για την ακρίβεια, πριν το Φεβρουάριο, είχα ξεκινήσει να λειτουργώ το λογαριασμό μου στο Patreon και αυτό με βοήθησε πάρα πολύ. Ήταν κάτι που ήθελα να δοκιμάσω από καιρό, και τα πράγματα ήρθαν έτσι που είχα την τύχη να το αρχίσω ακριβώς πριν τα κλειδώματα και τα σχετικά, οπότε είχα ήδη την ευκαιρία να το ετοιμάσω και να σκεφτώ πώς θα το χρησιμοποιήσω. Κατά τη διάρκεια των lockdowns παρατήρησα ότι αρκετός κόσμος, ψάχνοντας για διεξόδους και λύσεις, συνειδητοποίησε τη χρησιμότητά που μπορούν να έχουν αυτές οι πλατφόρμες. Πέρα από αυτό ωστόσο, θεωρώ ότι το streaming είναι εδώ για να μείνει. Είναι ένα νέο μέσο, χρειάζεται να μάθεις τη λογική του, αλλά προσωπικά νιώθω πραγματικά χαρούμενη που βρήκα τον τρόπο να φτιάξω κάτι μέσα από αυτό.

Το «περιεχόμενο» είναι παράξενη λέξη

Συμφωνούμε απόλυτα. Το streaming προσφέρει κάτι πραγματικά διαφορετικό, είναι ένας νέος τρόπος να δημιουργηθεί... προσπαθώ να αποφύγω τη λέξη περιεχόμενο τώρα.

[Γέλια] Ναι, το «περιεχόμενο» είναι παράξενη λέξη. Όποτε ξεκινάω να φτιάξω κάτι σε ένα stream, λέω ότι φτιάχνω ένα Πράγμα, με κεφαλαίο Π, ακριβώς επειδή το αισθάνομαι καλύτερα από το να πω περιεχόμενο. Και φυσικά επειδή ποτέ δεν είμαι εντελώς σίγουρη ότι αυτό που θα προκύψει στο τέλος θα είναι ένα πραγματικό τραγούδι, οπότε προτιμώ κάτι πιο ασφαλές. [Δυνατά γέλια]

[Γέλια] Τώρα, θα ήθελα να σου κάνω άλλη μία ερώτηση για το πρώτο "Tales From Six Feet Under", αν μου επιτρέπεις.

Φυσικά!

Είναι για το "Afkicken", και κυρίως για τους στίχους που είναι στα Ολλανδικά, πιστεύω ότι δίνουν μία πολύ όμορφη γεύση στο αποτέλεσμα. Υπάρχει ενδεχόμενο να σε δούμε να πηγαίνεις περισσότερο προς αυτή την κατεύθυνση στο μέλλον;

Μμμ, είχα ένα κομμάτι στα Ολλανδικά υποψήφιο για τον δεύτερο δίσκο, το "Vastly Verbose", αλλά τελικά δεν χώρεσε. Η βασική ιδέα αυτή την περίοδο είναι να φτιάχνω ένα τραγούδι κάθε μήνα, και έχουν υπάρξει φορές που από την πρώτη στιγμή ξέρω ότι θα κάνω κάτι προς αυτή την κατεύθυνση, μου έρχεται κάποιο hook στα ολλανδικά ή ένας στίχος για παράδειγμα. Δεν νομίζω όμως ότι είναι κάτι που θα έκανα εκτεταμένα έτσι ξαφνικά. Το κοινό που με ακολουθεί είναι από όλο τον κόσμο και μου αρέσει να υπάρχει άμεση σύνδεση με τους στίχους, οπότε τα αγγλικά είναι η πιο σίγουρη λύση. Από καθαρά δημιουργική σκοπιά βέβαια είναι πολύ διασκεδαστικό να τραγουδάς στη μητρική σου γλώσσα, είναι τελείως διαφορετικό, οπότε σίγουρα θα υπάρξει συνέχεια.

Επίσης οφείλω να πω ότι λάτρεψα το βίντεο για το συγκεκριμένο κομμάτι.

Χαίρομαι που το λες αυτό! Ήταν η μεγαλύτερη παραγωγή που έχω κάνει μέχρι τώρα, χρειάστηκε πάρα πολλή δουλειά, πολλές θυσίες. [Δείχνει το κεφάλι της γελώντας – σ.σ. για τις ανάγκες του βίντεο ξύρισε τα μαλλιά της] Αλλά ναι, ήταν φανταστική εμπειρία, έκανα για πρώτη φορά χορογραφία και μπόρεσα να κάνω κάτι κοντά στη λογική των folky ταινιών τρόμου που αγαπάω πάρα πολύ. Από την πρώτη στιγμή που ξεκίνησε αυτό το τραγούδι είχα στο μυαλό μου την ιδέα ότι είχε να κάνει με μία γυναίκα που σκότωσε κάποιον που αγαπούσε, και που η ίδια έλεγε ότι το έκανε για καλό, χωρίς όμως να εξηγεί ακριβώς το γιατί. Οπότε για τη μεταφορά στην οθόνη προσπάθησα να σκεφτώ μία ιστορία με μία τέτοια αφήγηση, ένα σενάριο γύρω από ένα mercy kill (σ.σ. αμετάφραστο). Πολύ αίμα, δάκρυα κι ιδρώτας για αυτό το βίντεο! [Γέλια]

[Γέλια] Πίσω στο νέο υλικό, ως πρώτο δείγμα έδωσες το "Against All Odds", που για κάποιο που σε γνώριζε μόνο από τους Delain ίσως να ακουγόταν κάπως παράξενο. Ήταν στοχευμένη η επιλογή;

Ο πρώτος δοκιμαστικός τίτλος του τραγουδιού ήταν "Too Country?", με ερωτηματικό στο τέλος, αλήθεια. [Γέλια] Είναι πολύ διαφορετικό σίγουρα, και ήταν συνειδητή επιλογή, όχι όμως με τον τρόπο που νομίζω ότι το εννοείς. Την περίοδο που ετοίμαζα το διαδικτυακό σόου για την παρουσίαση του πρώτου άλμπουμ, η σύνθεση ήταν ολοκληρωμένη, και σκέφτηκα ότι θα ήταν ωραίο να την χρησιμοποιήσω σαν πρόγευση. Όλη η κατάσταση ήταν πολύ ιδιαίτερη, με την άδεια σκηνή και την ανυπομονησία, κι αφού θα γυρίζαμε έτσι κι αλλιώς ήταν πολύ καλή ευκαιρία για να πάει χαμένη. Λίγο καιρό αργότερα, όταν μιλήσαμε με τη δισκογραφική για τον δίσκο, ένα από τα θέματα για τα οποία συζητήσαμε ήταν τα singles.

Η εταιρία πρότεινε να πάμε με τέσσερα μεμονωμένα τραγούδια, που ίσως να ακούγεται λογικό με τα σημερινά δεδομένα, αλλά εκείνη τη στιγμή με έπιασε απροετοίμαστη. Ήταν κάτι που ήθελα να κάνω, αλλά το χρονοδιάγραμμα ήταν αυστηρό, και το να χρησιμοποιήσω το συγκεκριμένο τραγούδι που ήταν ήδη έτοιμο ήταν το πιο προφανές. Θα μπορούσα ίσως να φτιάξω μία ιστορία, ότι το επέλεξα σαν δήλωση ή κάτι άλλο πιο καλλιτεχνικό, αλλά η αλήθεια είναι τόσο απλή. [Γέλια] Εκ των υστέρων ίσως να επέλεγα να σχεδιάσω τα πράγματα κάπως διαφορετικά, σε τελική ανάλυση όμως τα τέσσερα singles που βγήκαν έχουν λίγο από όλα, κάτι πιο ακουστικό, κάτι πιο συμφωνικό στο "Human To Ruin", κάτι πιο ποπ στο "Venus Rising", κάτι πιο παράξενο στο "Toxic"...

Ανεξάρτητα από το πόσο μεγάλο ή μικρό είναι το κοινό στο οποίο απευθύνεσαι, όταν βλέπεις κάτι για το οποίο αξίζει να μιλήσεις, οφείλεις να το κάνεις

Νομίζω το «παράξενο» ταιριάζει τέλεια στο "Toxic". Είναι πράγματι ιδιαίτερο, στιχουργικά και φωνητικά. Αλήθεια, γίνεται ποτέ δύσκολο να μιλάς για τόσο σκληρά θέματα; (σ.σ. το τραγούδι καταπιάνεται με τον λαϊκισμό, την απληστία, τον μισογυνισμό και την ενοχοποίηση θυμάτων)

Δημιουργικά όχι, σε καμία περίπτωση. Όταν πρέπει να σχολιάσεις κάτι σοβαρό μέσα από την τέχνη σου, όμως, πρέπει να βρεις το σωστό τόνο. Στο κεφάλι μου υπάρχει πάντα μία φωνή που μουρμουράει για τον κόσμο και το ρίσκο που υπάρχει όταν παίρνεις ανοιχτά θέση για κάτι. Ξέρεις, πάντα θα υπάρχουν άτομα που θα διαφωνούν μαζί σου και συνήθως αυτά είναι που φωνάζουν περισσότερο. Η μεγαλύτερη δυσκολία είναι να μην τα αφήνεις να σε επηρεάσουν, να μην σταματάς να μιλάς για οτιδήποτε κρίνεις πως έχει σημασία. Σε τελική ανάλυση ανεξάρτητα από το πόσο μεγάλο ή μικρό είναι το κοινό στο οποίο απευθύνεσαι, όταν βλέπεις κάτι για το οποίο αξίζει να μιλήσεις, οφείλεις να το κάνεις.

Μιλώντας για κοινό, υπήρξε κάποια στιγμή στη μέχρι τώρα προσωπική σου πορεία που να ένιωσες πίεση ως προς τη σύγκριση που κάποιοι ίσως να κάνουν με τους Delain;

Αρχικά ανησυχούσα κυρίως για το πώς θα έβλεπε ο κόσμος τη γενικότερη προσέγγιση του εγχειρήματος. Αυτή η μουσική έχει δημιουργηθεί με τελείως διαφορετικό τρόπο σε σχέση με το πώς είχα μάθει στο παρελθόν. Είναι όλο εντελώς ανοιχτό, παίζω με πολλά όργανα, χρησιμοποιώ λούπες και samples και όλα αυτά που δεν θα είχαν χώρο σε ένα πιο παραδοσιακής λογικής δίσκο. Είναι όμως ένας διαφορετικός δρόμος και μου επέτρεψε να φτιάξω μουσική με... [κάτι στα ολλανδικά] Συγγνώμη, ψάχνω μία αγγλική λέξη που να ταιριάζει, μάλλον θα πω χωρίς περιορισμούς (σ.σ. "unrestrained"), χωρίς φίλτρα, ήταν πιο προσωπικό αν καταλαβαίνεις τι προσπαθώ να πω. Και προφανώς μου αρέσουν πολύ όλα τα τραγούδια, δεν θα τα κυκλοφορούσα αν δεν πίστευα σε αυτά, είχα όμως μερικές ανησυχίες, γιατί ας πούμε ηχογράφησα μόνη μου τις κιθάρες, δεν είχα κάποιο επαγγελματία για αυτό.

Ειδικά το πρώτο άλμπουμ είναι 100% μία συλλογή από πράγματα που έγραψα στο υπόγειό μου και ειλικρινά φοβόμουν τη σύγκριση με κάποια μεγάλη παραγωγή. Μετά την κυκλοφορία βέβαια συνειδητοποίησα ότι οι περισσότερες κριτικές ήταν πολύ θετικές, οπότε ίσως το είχα υπεραναλύσει στο μυαλό μου, να ήταν απλά η ανασφάλειά μου. Ίσως σε όλο αυτό να βοήθησε και το γεγονός ότι από την αρχή ήμουν πολύ ξεκάθαρη, ότι θα κάνω παράξενα πράγματα, όχι απαραίτητα κάτι κοντά σε symphonic στυλ, οπότε μάλλον κι ο κόσμος ήξερε τι να περιμένει. Στο "Volume II" πιστεύω ότι η μεγαλύτερη διαφορά βρίσκεται στο γεγονός ότι δεν άφησα εκτός τις πιο συμφωνικές ιδέες, όπως στο πρώτο. Τότε είχα ακόμα τη λογική ότι αυτό το υλικό θα πήγαινε για τους Delain, αλλά πλέον δεν έχω κανένα πρόβλημα να κυκλοφορήσω κάτι σε αυτή την κατεύθυνση.

Αν ένα τραγούδι είναι πιο pop [...] δεν θα το κάνουμε metal μόνο και μόνο επειδή θα έχουμε κιθάρα και ντραμς στη σκηνή

Μερικά τελευταία μικρά πραγματάκια, καθώς ο χρόνος μας σχεδόν έχει τελειώσει. Υπάρχουν τίποτα εκπλήξεις για τη ζωντανή παρουσίαση των Six Feet Under; Επίσης, πόσο διαφορετικές θα είναι οι ενορχηστρώσεις με τον Timo, τον Otto και την υπόλοιπη μπάντα; Και το προφανές, να περιμένουμε ανακοίνωση για ευρωπαϊκή περιοδεία;

Θα προτιμήσω να μην μιλήσω για εκπλήξεις, θα κρατήσω το μυστήριο. [Γέλια - σ.σ. η παρουσίαση έγινε λίγο μετά τη συνέντευξη, και κρίνοντας από το setlist υπήρχαν κάμποσες εκπλήξεις] Τώρα, για τις ενορχηστρώσεις σίγουρα θα χρειαστεί να πειράξουμε μερικά πράγματα, αλλά και πάλι η λογική των συνθέσεων δεν θα αλλάξει. Αν ένα τραγούδι είναι πιο pop για παράδειγμα θα παραμείνει έτσι, δεν θα το κάνουμε metal μόνο και μόνο επειδή θα έχουμε κιθάρα και ντραμς στη σκηνή. Μου αρέσει πολύ η όλη διαδικασία, είναι σαν να βλέπω τη μουσική μου να ζωντανεύει κατά κάποιον τρόπο. Όσο για την περιοδεία, είναι κάτι που σκέφτομαι σοβαρά. Προσπαθώ να πείσω τον εαυτό μου να μην κάνει μεγάλα πλάνα, να ολοκληρωθεί η πρώτη συναυλία και μετά βλέπουμε. Δεν υπάρχει τίποτα κλεισμένο, αλλά το ελπίζω πραγματικά!