Αndy Gill (Gang of Four): «Iδανικό lineup: Αretha, James Brown, Kanye West»

Συνήθως, επιδραστικές μπάντες σαν τους Gang Of Four, βλέπουν άλλους που τους «έκλεψαν» να γεμίζουν συναυλιακούς χώρους και τραπεζικούς λογαρισμούς, ενώ αρκούνται στην εκτίμηση των λίγων. Είναι, βέβαια, από τα παράδοξα της μουσικής να ακούς ως καλλιτέχνης ύμνους απ' όλους αλλά να μην εξαργυρώνεις εμπορικά τις δημιουργίες σου.

Και πριν ρωτήσετε, ορθά, πως από πότε οι πολλοί καθορίζουν την αξία ενός δίσκου, θα δώσω την απάντηση που δίνει η πλειοψηφία των μουσικών: Κάνουμε μουσική για να αρέσει στον κόσμο! Αυτό μας είπε και ο Andy Gill, o ιδρυτής και μυαλό των Gang Of Four. Την Κυριακή 3 Απριλίου θα είναι στο Fuzz, το ίδιο κι εμείς.

Τα συγκροτήματα και οι καλλιτέχνες που θεωρούν τους Gang Of Four βασική επιρροή τους, ένα σωρό: Nirvana, R.E.M., Red Hot Chili Peppers, Nine Inch Nails, Rage Against The Machine, Franz Ferdinand. Ο αποκαλούμενος και «Jimi Hendrix της post-punk σκηνής»μας μίλησε πριν λίγες μέρες, χαλαρός κι ευδιάθετος, και ζήτησε να μιλάμε στον ενικό.

Στην περσινή του συνέντευξη, είχε γίνει αναφορά και σε πολιτικά ζητήματα, αυτή τη φορά πήραμε έναν άλλο δρόμο. Ο ίδιος αναφέρθηκε συχνά στο πέρασμα του χρόνου, με μια μικρή δόση μελαγχολίας για λάθη που στοίχισαν στην μπάντα στα μέσα των '80s. Ποτέ όμως δεν ακούγεται απογοητευμένος, «γερασμένος» μουσικά. Βλέπει μπροστά και αναζητά ένα νέο κοινό να τον ακολουθήσει.

Σαράντα χρόνια στη μουσική. Έχεις μετανιώσει για κάτι;

Για ένα σωρό! Αν ξεκινούσα να έφτιαχνα μια λίστα με όσα θα έπρεπε και θα μπορούσα να κάνω διαφορετικά, θα καθόμασταν εδώ δυο-τρεις μέρες (γελά).

To πιο καθοριστικό;

Οι Gang Of Four δεν είχαν ποτέ καλό management. Δεν θα ήταν κακό να είχαμε έναν μεγαλύτερο σε ηλικία τύπο κοντά μας, με λίγη περισσότερη σοφία, να μας δίνει που και που καμιά συμβουλή. Αλλά δεν το είχαμε ποτέ αυτό. Παίρναμε αποφάσεις στην πορεία, καθώς προχωρούσαμε.

Κάναμε λάθη από έλλειψη εμπειρίας, αλλά για να το πω πιο απλά, είμασταν νέοι. Κάποτε ο Andy Warhol είπε στον Lou Reed «να κάνεις τα πάντα για να γράφεις τουλάχιστον ένα τραγούδι την ημέρα». Όταν λοιπόν αναπολώ εκείνες τις μέρες, τα πρώτα χρόνια, πάντα σκέφτομαι πως θα μπορούσαμε να δουλέψουμε πιο σκληρά. Αυτό θα ήταν μια καλή ιδέα!

Ο χρόνος δεν γυρίζει πίσω.

Έτσι είναι. Όταν είσαι νέος το μόνο που έχεις στο μυαλό είναι πως έχεις πολύ χρόνο μπροστά σου. «Ας πάω για μια μπύρα στην παμπ». Κάποιοι είναι γεννημένοι με την πειθαρχία μέσα τους ή τη μαθαίνουν. Εμείς μιλήσαμε πάρα πολύ καιρό για κάτι, αντί να κάτσουμε και να το κάνουμε.

Στην μπάντα έχεις νέους μουσικούς, κάνεις παραγωγή σε νέες μπάντες. Μήπως στο πίσω μέρος του μυαλού σου, θες να είσαι και μέντορας σε αυτούς;

Ναι, όταν δουλεύω με νέες μπάντες, με νέους ανθρώπους, το σκέφτομαι. Να τους δώσω δηλαδή την καλύτερη δυνατή συμβουλή. Η εποχή είναι πολύ πιο δύσκολη και ανταγωνιστική απ' όσο θυμάμαι, η προοπτική να κάνεις καριέρα από αυτό, απίθανη. Τα μπάτζετ έχουν φτάσει πολύ χαμηλά, όχι μόνο από τις δισκογραφικές, αλλά και στα live.

Πρέπει ν' ακούς συχνά πως η τάδε νέα μπάντα «έκλεψε» τους Gang Of Four. Αισθάνεσαι θυμό, αδιαφορία, ζήλεια;

Μμμμ, λίγο και από τα τρία ίσως. Μια μίξη!

Θα έχεις βαρεθεί να το ακούς.

Μπα, καθόλου, δεν με ενοχλεί. Θυμάμαι πως άκουγα πριν λίγα χρόνια ένα τραγούδι των Red Hot Chili Peppers και για δέκα δεύτερα, ήμουν σίγουρος πως ήταν δικό μας!

Κάτι είχε πει και ο Flea όταν τους είχες κάνει παραγωγή στο ντεμπούτο τους;

Ναι, μου είπε απορώ πως δεν μας έχεις μηνύσει ακόμα. Αλλά, οκ, δεν τρέχει και τίποτα.

Θα μπορούσες, βέβαια, να βγάλεις πολλά λεφτά πλέον από αυτούς, θα σε ρωτούσε κάποιος... κακόβουλος.

Χα! Ισως, αλλά παλιά ο νόμος, που ίσως έχει αλλάξει, έλεγε πως μπορείς να έχεις μέχρι πέντε νότες στη σειρά, που να μοιάζουν με κάτι άλλο. Αν έχεις έξι, τότε είναι κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας. Αλλά, τώρα που το σκέφτομαι, μπορεί και να το κυνηγήσω. (γελά με σημασία...)

Όταν συνθέτεις, τι έχεις στο μυαλό και την καρδιά σου; Ένας νέος ήχος ήταν και είναι ο στόχος;

Δεν ξέρω καν αν έχω στόχο. Το να γράφω ένα κομμάτι είναι κάτι ενστικτώδες για μένα.

Αν αρέσει και στον κόσμο, ακόμα καλύτερα.

Ναι, θες να συνδεθείς με το κοινό, να μιλήσεις μαζί τους μέσω του τραγουδιού. Να αναγνωρίσουν τον ήχο και να καταλάβουν τι θες να πεις με τους στίχους.  Πάνω απ’ όλα όμως πρέπει να έχει ενδιαφέρον για μένα για να το ηχογραφήσω. Αλλά οι Gang Of Four ήταν κάτι παραπάνω.

Περνούσαν το «μήνυμα» με έναν εναλλακτικό τρόπο;

Aκριβώς. Μιλούσαμε για συγκεκριμένα πράγματα και ο κόσμος θα βρει αυτό που τον αφορά, είτε μένει στη Βραζιλία, είτε στη Σκωτία ή δεν ξέρω πού αλλού. Αυτό θέλω να πετύχω με κάθε τραγούδι. Να σημαίνει κάτι για οποιονδήποτε άνθρωπο και όχι για συγκεκριμένους.

Έχετε κοινά ακούσματα στην μπάντα, κάτι που να αγαπάτε όλοι εξίσου;

Παίζουμε συνεχώς διαφορετικά πράγματα ο ένας στον άλλον, αλλά δεν είμαι σίγουρος αν όντως συμφωνούμε όλοι σε ένα! Μερικές φορές, ο Thomas ο μπασίστας, μου πασάρει τρία ονόματα και το σύνηθες είναι να μου αρέσει το ένα και να πετάξω στα σκουπίδια τα άλλα... Όπως καταλαβαίνεις δεν είναι ανάγκη να αρέσει κάτι εξίσου σε όλους και αυτή είναι η ομορφιά.

Έχεις μια μηχανή του χρόνου. Σε ποια εποχή θα ήθελες να ζούσες και να ξεκινούσες την καριέρα σου;

Με την προοπτική που το θέτεις, είμαι πολύ ευτυχής για την εποχή που γεννήθηκα και συγκεριμένα τα χρόνια που ξεκίνησα στη μουσική. Αν το σκεφτείς, αν έκανα την αρχή πέντε χρόνια νωρίτερα, τίποτα δεν θα άρεσε στο κοινό. Είναι πολύ πιθανό αυτό. Για παράδειγμα, το 1970 ο κόσμος ήταν εντελώς διαφορετικός. Δεν ξέρω καν τι μουσική θα έφτιαχνα. Είναι πραγματικά δύσκολη η ερώτηση, γι' αυτό θα επιμείνω στην αρχική μου θέση (γελά) και την δική μου εποχή, 1976, 1977, 1978...!

Αν έφτιαχνες ένα -φανταστικό- φεστιβάλ, ποιο line-up θα επέλεγες;
(το σκέφτεται πολλή ώρα, ξεφυσώντας μήπως ξεχάσει κάποιον...)

Σίγουρα την Aretha Franklin. Ίσως τον Kanye West, αν μπορούσα να του διαλέξω τα τραγούδια. Δεν μου αρέσει το τελευταίο κι εκείνο με το sample του "21st Century Schizoid Man" ήταν χάλια. Το "Yeezus" είχε μερικά ωραία, ειδικά το "Hold My Liquor" ήταν ευφυέστατο!

Θα έβαζα και τον James Brown. Ίσως την Dionne Warwick. Τον Bob Marley τον είδα τo ’76 και ήταν φανταστικά, γι' αυτό δεν τον βάζω στη λίστα μου. Προσπαθώ να βρω και μια νέα μπάντα, να φέρω μια ισορροπία. Δεν μπορώ να σκεφτώ αυτή τη στιγμή, ξαναρώτα με στην Αθήνα!

Ποια είναι η βασική διαφορά από τότε που ξεκίνησες με σήμερα;

Για μένα στα τέλη των '70s υπήρχε η όρεξη να κάνεις μουσική με διαφορετικό τρόπο. Και ο κόσμος ήταν έτοιμος να δεχτεί κάθε πολιτική άποψη και ιδέα σου. Να βάζεις την πολιτική και κοινωνική άποψη στα τραγούδια σου με έναν τρόπο που δεν είχε ξανασυμβεί. Αυτός ο πιο προοδευτικός τρόπος ενθουσίασε πιστεύω τότε το κοινό. Τώρα αισθάνομαι πως ο ακροατής αναζητά κάτι σίγουρο και ασφαλές. Δεν τον τραβάει το ριζοσπαστικό.

Θεωρείς πως η μουσική και η τέχνη γενικότερα, μπορούν να βοηθήσουν έναν νέο που ζει στην τωρινή Ελλάδα; Γιατί κάποιος να δει τους GOF;

Ενας απλός και συνηθισμένος άνθρωπος που έχει ερωτήματα και προβληματισμούς για τις ιδέες που του πλασάρουν, θα βρει τουλάχιστον ενδιαφέρον να μας δει. Θα βρει κάτι που τον αντιπροσωπεύσει. Δεν χρειάζεται να καταλάβεις κάθε στίχο για να μπεις στο κλίμα, να εισέλθεις στον κόσμο των Gang Of Four.

Ο χαρακτηρισμός «πολιτική μπάντα» δεν είναι πολύ «περιοριστικός» για εσάς;
Nαι, πολύς κόσμος μας αποκαλεί έτσι, αλλά η αλήθεια είναι πως ποτέ δεν σε... χτυπάει με δύναμη στο κεφάλι. Πάντα ο στίχος έχει τον σαρκασμό μέσα, το χιούμορ. Βέβαια πολλές φορές είμαστε σκοτεινοί, αλλά το χιούμορ είναι εκεί.

Στο τέλος μιας συναυλίας, πότε αισθάνεστε πλήρεις;
Οι συναυλίες μας έχουν νεύρο και ενέργεια, έχουμε γίνει πολύ καλύτεροι με το χρόνο, μπορείς να «χαθείς» και αυτό είναι πάντα κάτι καλό. Αν δεν κάνουμε λαθάκια και υπάρχει σύνδεση με το κοινό, τότε καταλαβαίνεις πως όλα τα κομμάτια του παζλ είναι στη θέση τους. Τότε απλά αισθάνεσαι πως αυτό που κάνεις έχει σκοπό.

Τι να περιμένουμε από το live;

Θα παίξουμε τρία-τέσσερα από τον περσινό δίσκο, αρκετά από τους δύο πρώτους και μια επιλογή ουσιαστικά από οτιδήποτε έχουμε κάνει.