Συνέντευξη Primordial (A.A. Nemtheanga)
«Πάντα υπάρχει αίμα σε μια επανάσταση. Η μόνη διαφορά είναι πως τώρα έχουμε την δυνατότητα να το δούμε στο YouTube 30 δευτερόλεπτα αφότου έχει συμβεί»
Από τον Μάνο Πατεράκη, 05/12/2014 @ 12:45
Είναι πάντα εξαιρετικά ενδιαφέρον να μιλάς με συνειδητοποιημένους μουσικούς που έχουν όντως πράγματα και απόψεις να εκθέσουν. Ένας από αυτούς είναι και ο A.A. Nemtheanga, ένας από τους πιο χαρισματικούς frontmen του metal κόσμου. Όπως ήταν φυσικό, η συζήτηση πήρε τη δική της τροπή και η μουσική ήταν απλώς ένα υποκεφάλαιο μιας συνέντευξης που ελπίζω να απολαύσετε - ιδανικά ακούγοντας κάποιες από τις κομματάρες της δισκογραφικής τους πορείας (είναι και πολλές, δεν θα έχετε πρόβλημα).
Πού βρίσκεται αυτό το μέρος στο οποίο και σπουδαιότεροι άνθρωποι έχουν πέσει;
Πού είναι; Θα μπορούσε να είναι οπουδήποτε. Θα μπορούσε να είναι ο πόλεμος, η πολιτική, ο έρωτας, η δύναμη ή η οικονομία... Θα μπορούσε να είναι πολλά μέρη. Η βασική αρχή είναι ότι, οπουδήποτε βρίσκεσαι, κάποιος πιο σπουδαίος από σένα απέτυχε προσπαθώντας να κάνει το ίδιο πράγμα. Αυτό είναι το βασικό νόημα, υποθέτω. Δεν είναι ένα συγκεκριμένο μέρος.
Έχει κάποιο συγκεκριμένο θέμα ο καινούργιος σου δίσκος;
Όχι, δεν είναι σαν τα προηγούμενα. Τον άφησα κάπως πιο ανοιχτό. Χοντρικά, υπάρχει μια θεματική σύνδεση σε μερικά κομμάτια, όπως οι θρυμματισμένες ελπίδες, οι σπασμένες υποσχέσεις, τα κούφια λόγια κενά νοήματος και περιεχομένου... Κι αυτό είναι όλο. Υπάρχουν ένα-δυο κομμάτια που εξερευνούν αυτό το θέμα, ότι έχουν περάσει εκατό χρόνια από τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Και ότι το χτίσιμο του πρώτου παγκόσμιου πολέμου στα τέλη του 19ου αιώνα είναι σχεδόν ίδιο με το χτίσιμο στα τέλη του 20ου αιώνα... Αλλά δεν υπάρχει κάποιο ενιαίο συγκεκριμένο θέμα.
Το "Seed Of Tyrants" μοιάζει σαν να βγήκε μέσα από αγνό, πηγαίο μίσος. Ακούγεσαι βαθιά θυμωμένος.
Ναι, υποθέτω έτσι είναι!
Θα ήθελα να μάθω πώς νιώθεις γι' αυτό το κομμάτι.
Στην πραγματικότητα είναι εμπνευσμένο από την Αραβική Άνοιξη. Και εν μέρη από τις αφελείς απόψεις για τη δημοκρατία στη Δύση. Ορισμένα τμήματα της δυτικής κοινωνίας, κάπως αφελώς, πίστεψαν ότι άνθρωποι, όπως ο Assad ή ο Gaddafi, θα έλεγαν απλά «Ναι, ξέρετε τι; Έχετε δίκιο. Θα παραδώσω την βασιλεία της δύναμης και της ισχύος και θα έχουμε μια ειρηνική δημοκρατία απλά επειδή μοιραστήκατε ένα γαμημένο meme στο Facebook ή κάτι τέτοιο. Ή επειδή αποφασίσατε να κάνετε like μια σελίδα..." Αυτό είναι ένα στοιχείο του κομματιού, αλλά αν το αναλύσουμε βαθύτερα, λέει ότι αν αφαιρέσουμε έναν τύραννο, τότε δώδεκα θα πάρουν τη θέση του -με δώδεκα φορές περισσότερη δίψα για αίμα. Γι’ αυτό, είναι μια γροθιά στο πρόσωπο των αφελών απόψεων περί αναίμακτης επανάστασης. Είναι μια δήλωση ότι πάντα υπάρχει αίμα σε μια επανάσταση. Και θα υπάρξει ακόμα περισσότερο αίμα στο μέλλον, ενώ ο μοναδικός λόγος που τα πράγματα είναι διαφορετικά τώρα είναι ότι έχουμε την δυνατότητα να το δούμε στο YouTube 30 δευτερόλεπτα αφού έχει συμβεί. Αλλά πάντα συνέβαινε το ίδιο σε όλες τις κοινωνίες. Είναι μια δήλωση ότι δεν υπάρχει μέλλον, πέρα από την βαριά στρατιωτική μπότα που πατάει πάνω στο ανθρώπινο πρόσωπο (σ.σ.: there is no future other than the jackboot stamping on a human face - quote από το βιβλίο «1984» του George Orwell)... Είναι αρκετά θυμωμένο, υποθέτω, ναι. Χαχα!
Άρα, πιστεύεις ότι δεν υπάρχει μέλλον και ότι η ανθρώπινη βλακεία πάντα θα κρατάει τα σκήπτρα; Θα αναδυθεί ποτέ η ειλικρίνεια στην επιφάνεια;
Πιστεύω ότι στα τέλη της δεκαετίας του ’90 κοιτούσαμε σε ένας μέρος μιας κοινωνίας... Η Ευρώπη κινούνταν προς μια κατεύθυνση όπου φαινόταν να υπάρχει μια νέα αναδυόμενη μεσαία τάξη. Μιλάμε για την απαράμιλλη ευρωπαϊκή ευημερία, καθώς το πρότυπο της ευρωπαϊκής Ένωσης φάνηκε να λειτουργεί. Όμως, τα τελευταία δέκα χρόνια βλέπουμε, εν ολίγοις, αυτό το πρότυπο να καταρρέει. Έχουμε δει την άνοδο της αριστεράς και της δεξιάς, την άνοδο του θρησκευτικού φονταμενταλισμού, την άνοδο του ισλαμικού φονταμενταλισμού, πόλεμο στα σύνορα της Ευρώπης, εντάσεις στους δρόμους, έχουμε δει την ISIS να αναδύεται από τα τουρκικά σύνορα... Φαίνεται ότι, τώρα, το μέλλον φαντάζει λίγο πιο σκοτεινό απ’ ό,τι πριν από δέκα χρόνια. Έτσι κάναμε και ένα πιο σκοτεινό άλμπουμ.
Τώρα θα ήθελα να μιλήσουμε για ένα εκπληκτικό κομμάτι, κατά τη γνώμη μου. Το "Wield Lightning To Split The Sun". Εάν το ερμηνεύω σωστά, μας λες ότι όποιο εξευγενισμένο προσωπείο κι αν επιλέξουμε να φοράμε, ο πραγματικός εαυτός μας πάντα θα είναι το μενόμενο ζώο που βρίσκεται μέσα μας. Σωστά;
Ναι, περίπου. Ήθελα να κλείσω το άλμπουμ με μια νότα αισιοδοξίας. Προσπάθησα να εξισορροπήσω λίγο τη μαυρίλα που βγάζει ο δίσκος δηλώνοντας ότι εξακολουθεί να υπάρχει ένα απλό ζώο που είναι ικανό να νιώσει αγνή άδολη χαρά μέσα μας. Και όλα αυτά τα πράγματα που τοποθετούμε γύρω από αυτό στη σύγχρονη κοινωνία μπορούν να καθιστούν το μέρος πολύ δύσκολα κατοικήσιμο, μερικές φορές. Το κομμάτι λέει απλά ότι χρειαζόμαστε διαλείμματα, να παίρνουμε λίγο χρόνο και να αφήνουμε το ζώο πίσω μερικές φορές για να καταλάβουμε κάποια διαφορετικά πράγματα...
Είσαι ένας άνθρωπος που βρίσκει το θείο στοιχείο στη φύση; Θα ήθελα να μου δώσεις μια μικρή εικόνα για τις πνευματικές σου πεποιθήσεις.
Είναι περίπλοκη λέξη, η πνευματικότητα. Στην πραγματικότητα, δεν είμαι ένα πολύ πνευματικό άτομο, εννοώντας κάποιες πρώιμες μορφές της πνευματικότητας... Κοιτάζω πίσω στην ηλικία των είκοσι. Πλέον δεν αισθάνομαι το ίδιο. Στα τριάντα μου, όλο αυτό έχει αντικατασταθεί με ένα είδος σκληρού πραγματισμού. Είμαι ένας άνθρωπος της λογικής που δεν αποδίδει τα πράγματα που δεν μπορεί να καταλάβει σε κάποια εξωτερική δύναμη ή κάτι παρεμφερές. Είναι προφανές ότι υπάρχει ένας ηλεκτρικός παλμός που συνδέεται με τη ζωή και μας συνδέει με τον κόσμο που ζούμε. Αλλά να τοποθετήσω τη δομή του θείου πάνω σε αυτό; Δεν μπορώ, όντως, να φτάσω εκεί, διανοητικά. Έτσι, δεν είμαι πραγματικά ένα ιδιαίτερα πνευματικό πρόσωπο, με την έννοια που μερικοί άνθρωποι το εννοούν. Υπάρχουν στιγμές μεγάλης διορατικότητας και ηρεμίας, αλλά ίσως είμαι διανοητικά πολύ πολιτικοποιημένος για να μείνει χώρος για πίστη σε κάτι τέτοιο...
Άρα, δεν τοποθετείς το θείο στη φύση. Είναι οι νόμοι της φύσης που μας καθοδηγούν και είναι αφελές να τοποθετούμε την πίστη μας σε ψεύτικους θεούς...
Ναι. Αυτό ακριβώς. Δημιουργήσαμε τους θεούς για να εξηγήσουμε τη σχέση μας με τα στοιχεία της φύσης. Τα πράγματα που δεν μπορούσαμε να καταλάβουμε. Είχαμε ένα θεό του δάσους, ένα θεό του κρασιού, ένα θεό του πολέμου, ένα θεό της θάλασσας, ένα θεό για κάθε πράγμα. Απλώς τα ονόματα άλλαζαν από πολιτισμό σε πολιτισμο. Η θεμελιώδης νόρμα ήταν πάντα η ίδια. Και αν τα πάρουμε έτσι, δηλαδή σαν μεταφορές σχετικά με το πώς να ζούμε τη ζωή μας, τότε είναι εντάξει. Αν τους πάρουμε ως αλληγορίες που αντιπροσωπεύουν ένα ταξίδι, τότε είναι εντάξει. Αλλά το να πιστεύουμε ότι όντως παίρνουν μορφή και έχουν υπόσταση... Αυτό είναι αφέλεια.
Επίσης, σου αρέσει να τραγουδάς για το ιρλανδικό πένθος. Είμαι της γνώμης ότι η ελληνική και ιρλανδική κουλτούρα μοιράζονται το βάρος αυτής της μορφής θλίψης. Συμφωνείς;
Ναι, νομίζω ότι το πένθος μπορούμε να το βρούμε σχεδόν σε κάθε χώρα. Αυτό που ισχύει για τους Primordial είναι ότι δεν τραγουδούν για την ιρλανδική ιστορία τόσο πολύ. Όταν τραγουδώ για τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, δεν μιλάω για τους ιρλανδούς νεοσύλλεκτους που πήγαν εκεί ή κάτι τέτοιο. Σκέφτομαι καθολικά, παγκόσμια πράγματα. Όταν τραγουδώ για κάτι μοναδικό, όπως αυτό, συνηχεί με τους άλλους ανθρώπους, επειδή μπορούν να το βρουνε και στη δική τους κουλτούρα.
Πόσο σημαντικό, πιστεύεις, είναι για έναν άνθρωπο να αγαπάει την πατρίδα του και την καταγωγή του;
Είναι σημαντικό να ξέρει, τουλάχιστον, από που προήλθε. Για να μπορέσει να χρησιμοποιήσει την αξία της κουλτούρας του ως εφαλτήριο για το μέλλον. Θα πρέπει να γνωρίζουμε κάτι για την ιστορία μας. Και ζούμε σε μια εποχή και μια κοινωνία που, ως επί το πλείστον, προσπαθεί να μας απαγκιστρώσει από αυτήν. Από πολλές διαφορετικές οπτικές γωνίες. Αλλά εγώ νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε από πού ήρθαμε. Η δυσκολία επέρχεται όταν οι άνθρωποι χρησιμοποιούν αυτή την ιστορία για αρνητικούς σκοπούς. Αλλά, αυτό είναι περίπλοκο. Ζούμε σε μια εποχή όπου ο καθένας δρα χτυπώντας τον αντίπαλο. Προσπαθώντας να αγωνιστούμε για αυτή τη γωνιά, για εκείνο το κομμάτι χώμα που νομίζουμε ότι κατέχουμε, κάθε φορά και πιο επιθετικά. Όσο φτωχότεροι γινόμαστε, τόσο πιο πολύ στρεφόμαστε σε δραστικές μεθόδους.
Κατά τα τελευταία χρόνια, από τότε που εξαπλώθηκε η κρίση, παρατηρούμε δυστυχώς την άνοδο της άκρας δεξιάς. Ανθρώπους να γίνονται ξαφνικά υπερβολικά προσκολλημένοι στη χώρα τους. Όμως, έχουμε επίσης δει ανθρώπους να παραμελούν και να περιφρονούν εντελώς την ιστορία τους...
Κοίτα. Όταν ένας άνδρας και μια γυναίκα έχουν αρκετά χρήματα για να βάλουν φαγητό στο τραπέζι για τα παιδιά τους και τους ίδιους, τότε, αισθάνονται ότι έχουν μέλλον. Σε γενικές γραμμές, δεν έχουν ανάγκη ούτε την αριστερά ούτε τη δεξιά. Το είδαμε αυτό ως επί το πλείστον στην εποχή της σχετικής ευημερίας σε ολόκληρη την Ευρώπη, όταν μεγάλωσε η νέα αναδυόμενη μεσαία τάξη. Είχαν διαφορετικές θεμελιώδεις ανησυχίες. Ήταν λίγο πιο βαθύ στη Βόρεια Ευρώπη παρά στη Νότια Ευρώπη, θα συμφωνούσα. Όμως, αυτή η πολικότητα της αριστεράς ή της δεξιάς, δεν χρειαζόταν να υπάρχει. Εάν ένας βοσκός σε αυτές τις γαμημένες πεδιάδες της -δεν ξέρω πού- Σομαλίας μπορεί να ταΐσει το παιδί του, αυτός δεν έχει ανάγκη να προστρέξει στον ισλαμικό φονταμενταλισμό. Όλα προέρχονται από κάτι πολύ πιο βαθύ. Και υπάρχουν άνθρωποι που επωφελούνται από αυτή τη διαδικασία και προσπαθούν να χειραγωγήσουν τους ανθρώπους. Ζούμε σε επικίνδυνες εποχές. Ενδιαφέρουσες, αλλά πολύ επικίνδυνες. Επειδή οι άνθρωποι δεν αισθάνονται ότι έχουν πια μέλλον. Οι νέοι ψάχνουν δουλειά ενώ υπάρχει 40% ή 50% ανεργία και δεν έχουν μέρος να μεταναστεύσουν, μέρος να πάνε, ή ελπίδα να έχουν κάποιο δικό τους μέρος να ζήσουν.
Αυτή ακριβώς η κατάσταση επικρατεί εδώ.
Ναι. Και υπάρχουν πολλές περιοχές στην Ιρλανδία που είναι ακριβώς το ίδιο. Η Ιρλανδία είναι μια χώρα που παραδοσιακά πάντα μετανάστευε. Πάμε σε άλλα μέρη που μιλούν αγγλικά. Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία. Αλλά με 50% ανεργία, οι άνθρωποι απλά περιφέρονται άσκοπα χωρίς να έχουν κάτι να κάνουν. Έτσι, αν κάποιος έρθει και πει «Εη, δες τη σημαία μου, σου έχω μια λύση»... «Λοιπόν, αν μου δώσεις δωρεάν φαγητό θα συσπειρωθώ κάτω από τη γαμημένη σημαία σου». Είναι πολύ απλά τα πράγματα.
Μερικές φορές δεν είναι ούτε καν το φαγητό. Είναι απλά η υπόσχεση, η ελπίδα.
Ναι, η υπόσχεση, ακριβώς. Η υπόσχεση για κάποιο μέλλον. Όπως βλέπουμε, το ευρωπαϊκό θεσμικό όργανο έχει αποτύχει στην εξασφάλιση μέλλοντος για τους ανθρώπους.
Αυτό είναι αλήθεια. Αρκετά όμως με αυτά, ας επιστρέψουμε στη μουσική.
Χαχα, και βέβαια! Αλλιώς θα είμαστε εδώ όλο το βράδυ.
Πρόσφατα άκουγα το "A Journey's End". Πόσο διαφορετικοί είστε σήμερα σε σχέση με τους Primordial του 1998;
Είμαστε αρκετά διαφορετικοί. Είμαστε μεγαλύτεροι. Αν δεν είχα μεγαλώσει λίγο και εξελιχθεί ως ανθρώπινο ον εδώ και 16 ή 17 χρόνια, αυτό θα είχε και πολύ κακή αντανάκλαση στην προσωπικότητά μου. Αν ήμουν ακόμα κολλημένος στα 21... Αλλά ποτέ δεν ξέχασα τι σημαίνει να είσαι 21, καθώς επίσης και τι αντίκτυπο είχε το “A Journey’s End”. Ξέρω ότι υπάρχει κόσμος που δεν αντέχει τις παλιές μας δουλειές, όμως αποτελούν σημαντικό μέρος της προσωπικής μας πορείας και εξέλιξης.
Και όσον αφορά στον ήχο σας;
Νομίζω ότι είμαστε πιο βαριοί και πιο σκοτεινοί. Είμαστε πολύ πιο συγκεντρωμένοι και συνειδητοποιημένοι ως προς το τι θέλουμε να κάνουμε. Σήμερα, ακούω κάποια από τα πράγματα του "A Journey's End" και σκέφτομαι «καλά τι σκεφτόμασταν;». Αλλά αυτά είναι που κάνουν το συγκεκριμένο άλμπουμ αυτό που είναι.
Αυτήν την περίοδο, απ' όλα τα project που συμμετέχεις, έχεις επικεντρωθεί στους Primordial...
Ναι.
Ποιό είναι το επόμενο βήμα; Οι Dread Sovereign, οι Twilight Of The Gods ή κάτι άλλο;
Θα ήθελα να κάνω κάτι που να μην είναι heavy metal. Μίλησα με τον Addi των Solstafir για να φτιάξουμε κάτι περίεργο. Έναν lo-fi, ακουστικό, blues δίσκο. Επίσης, ίσως βγάλω κάτι ακόμα με τους Blood Revolt σε πιο industrial κατεύθυνση. Δεν ξέρω! Όσο μεγαλώνεις, τόσο απολαμβάνεις περισσότερο την πρόκληση του να συνεργάζεσαι με άλλους ανθρώπους. Ίσως τα ερχόμενα χρόνια να κάνω πράγματα σε άλλα μουσικά είδη, γιατί μέχρι τώρα έχω κάνει 12 ή 14 γαμημένους heavy metal δίσκους...
Αυτό θα ήταν πολύ ενδιαφέρον. Μιας και το ανέφερες, ποιός είναι ο αγαπημένος σου καλλιτέχνης εκτός heavy metal;
Είναι πολλοί. Όπως ο Leonard Cohen, ο Nick Cave... Ειδικά οι Wovenhand! Ο David Eugene Edwards...
Έβγαλε φοβερό δίσκο φέτος.
Ναι, κατ' εμέ τον καλύτερο. Βασικά, για μένα οι δύο καλύτεροι δίσκοι της χρονιάς είναι το Wovenhand και το Nick Cave (σ.σ.: Το Nick Cave είναι περσινό). Μου αρέσει αυτός ο συμπυκνωμένος ήχος. Επίσης μου αρέσουν οι Cure και ο Robert Smith. Τα λατρεύω αυτά...
Τι άλλους δίσκους ακούς τελευταία;
Τελευταία; Ακούω πολύ τον τελευταίο καιρό μια μπάντα από την Ελλάδα. Ονομάζονται Universe217. Μου αρέσουν. Έχουν μέχρι και επιρροές Diamanda Galas. Είναι πολύ καλή μπάντα.
Και είναι ακόμα καλύτεροι επί σκηνής.
Ναι, σκέφτηκα να τους ζητήσω να παίξουν μαζί μας του χρόνου που θα έρθουμε εκεί.
Τέλεια. Οι τελευταίες λέξεις σου ανήκουν για να απευθυνθείς στους οπαδούς σας στην Ελλάδα που διαβάζουν αυτήν την συνέντευξη.
Απ’ ό,τι φαίνεται, σας ξαναρχόμαστε! Δεν ξέρω αν έχει ανακοινωθεί ακόμη... Ερχόμαστε στις αρχές τις επόμενης χρονιάς, οπότε υποθέτω ότι θα τα πούμε σύντομα από κοντά! Χεχε!
Πού βρίσκεται αυτό το μέρος στο οποίο και σπουδαιότεροι άνθρωποι έχουν πέσει;
Πού είναι; Θα μπορούσε να είναι οπουδήποτε. Θα μπορούσε να είναι ο πόλεμος, η πολιτική, ο έρωτας, η δύναμη ή η οικονομία... Θα μπορούσε να είναι πολλά μέρη. Η βασική αρχή είναι ότι, οπουδήποτε βρίσκεσαι, κάποιος πιο σπουδαίος από σένα απέτυχε προσπαθώντας να κάνει το ίδιο πράγμα. Αυτό είναι το βασικό νόημα, υποθέτω. Δεν είναι ένα συγκεκριμένο μέρος.
Έχει κάποιο συγκεκριμένο θέμα ο καινούργιος σου δίσκος;
Όχι, δεν είναι σαν τα προηγούμενα. Τον άφησα κάπως πιο ανοιχτό. Χοντρικά, υπάρχει μια θεματική σύνδεση σε μερικά κομμάτια, όπως οι θρυμματισμένες ελπίδες, οι σπασμένες υποσχέσεις, τα κούφια λόγια κενά νοήματος και περιεχομένου... Κι αυτό είναι όλο. Υπάρχουν ένα-δυο κομμάτια που εξερευνούν αυτό το θέμα, ότι έχουν περάσει εκατό χρόνια από τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Και ότι το χτίσιμο του πρώτου παγκόσμιου πολέμου στα τέλη του 19ου αιώνα είναι σχεδόν ίδιο με το χτίσιμο στα τέλη του 20ου αιώνα... Αλλά δεν υπάρχει κάποιο ενιαίο συγκεκριμένο θέμα.
Το "Seed Of Tyrants" μοιάζει σαν να βγήκε μέσα από αγνό, πηγαίο μίσος. Ακούγεσαι βαθιά θυμωμένος.
Ναι, υποθέτω έτσι είναι!
Θα ήθελα να μάθω πώς νιώθεις γι' αυτό το κομμάτι.
Στην πραγματικότητα είναι εμπνευσμένο από την Αραβική Άνοιξη. Και εν μέρη από τις αφελείς απόψεις για τη δημοκρατία στη Δύση. Ορισμένα τμήματα της δυτικής κοινωνίας, κάπως αφελώς, πίστεψαν ότι άνθρωποι, όπως ο Assad ή ο Gaddafi, θα έλεγαν απλά «Ναι, ξέρετε τι; Έχετε δίκιο. Θα παραδώσω την βασιλεία της δύναμης και της ισχύος και θα έχουμε μια ειρηνική δημοκρατία απλά επειδή μοιραστήκατε ένα γαμημένο meme στο Facebook ή κάτι τέτοιο. Ή επειδή αποφασίσατε να κάνετε like μια σελίδα..." Αυτό είναι ένα στοιχείο του κομματιού, αλλά αν το αναλύσουμε βαθύτερα, λέει ότι αν αφαιρέσουμε έναν τύραννο, τότε δώδεκα θα πάρουν τη θέση του -με δώδεκα φορές περισσότερη δίψα για αίμα. Γι’ αυτό, είναι μια γροθιά στο πρόσωπο των αφελών απόψεων περί αναίμακτης επανάστασης. Είναι μια δήλωση ότι πάντα υπάρχει αίμα σε μια επανάσταση. Και θα υπάρξει ακόμα περισσότερο αίμα στο μέλλον, ενώ ο μοναδικός λόγος που τα πράγματα είναι διαφορετικά τώρα είναι ότι έχουμε την δυνατότητα να το δούμε στο YouTube 30 δευτερόλεπτα αφού έχει συμβεί. Αλλά πάντα συνέβαινε το ίδιο σε όλες τις κοινωνίες. Είναι μια δήλωση ότι δεν υπάρχει μέλλον, πέρα από την βαριά στρατιωτική μπότα που πατάει πάνω στο ανθρώπινο πρόσωπο (σ.σ.: there is no future other than the jackboot stamping on a human face - quote από το βιβλίο «1984» του George Orwell)... Είναι αρκετά θυμωμένο, υποθέτω, ναι. Χαχα!
Άρα, πιστεύεις ότι δεν υπάρχει μέλλον και ότι η ανθρώπινη βλακεία πάντα θα κρατάει τα σκήπτρα; Θα αναδυθεί ποτέ η ειλικρίνεια στην επιφάνεια;
Πιστεύω ότι στα τέλη της δεκαετίας του ’90 κοιτούσαμε σε ένας μέρος μιας κοινωνίας... Η Ευρώπη κινούνταν προς μια κατεύθυνση όπου φαινόταν να υπάρχει μια νέα αναδυόμενη μεσαία τάξη. Μιλάμε για την απαράμιλλη ευρωπαϊκή ευημερία, καθώς το πρότυπο της ευρωπαϊκής Ένωσης φάνηκε να λειτουργεί. Όμως, τα τελευταία δέκα χρόνια βλέπουμε, εν ολίγοις, αυτό το πρότυπο να καταρρέει. Έχουμε δει την άνοδο της αριστεράς και της δεξιάς, την άνοδο του θρησκευτικού φονταμενταλισμού, την άνοδο του ισλαμικού φονταμενταλισμού, πόλεμο στα σύνορα της Ευρώπης, εντάσεις στους δρόμους, έχουμε δει την ISIS να αναδύεται από τα τουρκικά σύνορα... Φαίνεται ότι, τώρα, το μέλλον φαντάζει λίγο πιο σκοτεινό απ’ ό,τι πριν από δέκα χρόνια. Έτσι κάναμε και ένα πιο σκοτεινό άλμπουμ.
Τώρα θα ήθελα να μιλήσουμε για ένα εκπληκτικό κομμάτι, κατά τη γνώμη μου. Το "Wield Lightning To Split The Sun". Εάν το ερμηνεύω σωστά, μας λες ότι όποιο εξευγενισμένο προσωπείο κι αν επιλέξουμε να φοράμε, ο πραγματικός εαυτός μας πάντα θα είναι το μενόμενο ζώο που βρίσκεται μέσα μας. Σωστά;
Ναι, περίπου. Ήθελα να κλείσω το άλμπουμ με μια νότα αισιοδοξίας. Προσπάθησα να εξισορροπήσω λίγο τη μαυρίλα που βγάζει ο δίσκος δηλώνοντας ότι εξακολουθεί να υπάρχει ένα απλό ζώο που είναι ικανό να νιώσει αγνή άδολη χαρά μέσα μας. Και όλα αυτά τα πράγματα που τοποθετούμε γύρω από αυτό στη σύγχρονη κοινωνία μπορούν να καθιστούν το μέρος πολύ δύσκολα κατοικήσιμο, μερικές φορές. Το κομμάτι λέει απλά ότι χρειαζόμαστε διαλείμματα, να παίρνουμε λίγο χρόνο και να αφήνουμε το ζώο πίσω μερικές φορές για να καταλάβουμε κάποια διαφορετικά πράγματα...
Είσαι ένας άνθρωπος που βρίσκει το θείο στοιχείο στη φύση; Θα ήθελα να μου δώσεις μια μικρή εικόνα για τις πνευματικές σου πεποιθήσεις.
Είναι περίπλοκη λέξη, η πνευματικότητα. Στην πραγματικότητα, δεν είμαι ένα πολύ πνευματικό άτομο, εννοώντας κάποιες πρώιμες μορφές της πνευματικότητας... Κοιτάζω πίσω στην ηλικία των είκοσι. Πλέον δεν αισθάνομαι το ίδιο. Στα τριάντα μου, όλο αυτό έχει αντικατασταθεί με ένα είδος σκληρού πραγματισμού. Είμαι ένας άνθρωπος της λογικής που δεν αποδίδει τα πράγματα που δεν μπορεί να καταλάβει σε κάποια εξωτερική δύναμη ή κάτι παρεμφερές. Είναι προφανές ότι υπάρχει ένας ηλεκτρικός παλμός που συνδέεται με τη ζωή και μας συνδέει με τον κόσμο που ζούμε. Αλλά να τοποθετήσω τη δομή του θείου πάνω σε αυτό; Δεν μπορώ, όντως, να φτάσω εκεί, διανοητικά. Έτσι, δεν είμαι πραγματικά ένα ιδιαίτερα πνευματικό πρόσωπο, με την έννοια που μερικοί άνθρωποι το εννοούν. Υπάρχουν στιγμές μεγάλης διορατικότητας και ηρεμίας, αλλά ίσως είμαι διανοητικά πολύ πολιτικοποιημένος για να μείνει χώρος για πίστη σε κάτι τέτοιο...
Άρα, δεν τοποθετείς το θείο στη φύση. Είναι οι νόμοι της φύσης που μας καθοδηγούν και είναι αφελές να τοποθετούμε την πίστη μας σε ψεύτικους θεούς...
Ναι. Αυτό ακριβώς. Δημιουργήσαμε τους θεούς για να εξηγήσουμε τη σχέση μας με τα στοιχεία της φύσης. Τα πράγματα που δεν μπορούσαμε να καταλάβουμε. Είχαμε ένα θεό του δάσους, ένα θεό του κρασιού, ένα θεό του πολέμου, ένα θεό της θάλασσας, ένα θεό για κάθε πράγμα. Απλώς τα ονόματα άλλαζαν από πολιτισμό σε πολιτισμο. Η θεμελιώδης νόρμα ήταν πάντα η ίδια. Και αν τα πάρουμε έτσι, δηλαδή σαν μεταφορές σχετικά με το πώς να ζούμε τη ζωή μας, τότε είναι εντάξει. Αν τους πάρουμε ως αλληγορίες που αντιπροσωπεύουν ένα ταξίδι, τότε είναι εντάξει. Αλλά το να πιστεύουμε ότι όντως παίρνουν μορφή και έχουν υπόσταση... Αυτό είναι αφέλεια.
Επίσης, σου αρέσει να τραγουδάς για το ιρλανδικό πένθος. Είμαι της γνώμης ότι η ελληνική και ιρλανδική κουλτούρα μοιράζονται το βάρος αυτής της μορφής θλίψης. Συμφωνείς;
Ναι, νομίζω ότι το πένθος μπορούμε να το βρούμε σχεδόν σε κάθε χώρα. Αυτό που ισχύει για τους Primordial είναι ότι δεν τραγουδούν για την ιρλανδική ιστορία τόσο πολύ. Όταν τραγουδώ για τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, δεν μιλάω για τους ιρλανδούς νεοσύλλεκτους που πήγαν εκεί ή κάτι τέτοιο. Σκέφτομαι καθολικά, παγκόσμια πράγματα. Όταν τραγουδώ για κάτι μοναδικό, όπως αυτό, συνηχεί με τους άλλους ανθρώπους, επειδή μπορούν να το βρουνε και στη δική τους κουλτούρα.
Πόσο σημαντικό, πιστεύεις, είναι για έναν άνθρωπο να αγαπάει την πατρίδα του και την καταγωγή του;
Είναι σημαντικό να ξέρει, τουλάχιστον, από που προήλθε. Για να μπορέσει να χρησιμοποιήσει την αξία της κουλτούρας του ως εφαλτήριο για το μέλλον. Θα πρέπει να γνωρίζουμε κάτι για την ιστορία μας. Και ζούμε σε μια εποχή και μια κοινωνία που, ως επί το πλείστον, προσπαθεί να μας απαγκιστρώσει από αυτήν. Από πολλές διαφορετικές οπτικές γωνίες. Αλλά εγώ νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε από πού ήρθαμε. Η δυσκολία επέρχεται όταν οι άνθρωποι χρησιμοποιούν αυτή την ιστορία για αρνητικούς σκοπούς. Αλλά, αυτό είναι περίπλοκο. Ζούμε σε μια εποχή όπου ο καθένας δρα χτυπώντας τον αντίπαλο. Προσπαθώντας να αγωνιστούμε για αυτή τη γωνιά, για εκείνο το κομμάτι χώμα που νομίζουμε ότι κατέχουμε, κάθε φορά και πιο επιθετικά. Όσο φτωχότεροι γινόμαστε, τόσο πιο πολύ στρεφόμαστε σε δραστικές μεθόδους.
Κατά τα τελευταία χρόνια, από τότε που εξαπλώθηκε η κρίση, παρατηρούμε δυστυχώς την άνοδο της άκρας δεξιάς. Ανθρώπους να γίνονται ξαφνικά υπερβολικά προσκολλημένοι στη χώρα τους. Όμως, έχουμε επίσης δει ανθρώπους να παραμελούν και να περιφρονούν εντελώς την ιστορία τους...
Κοίτα. Όταν ένας άνδρας και μια γυναίκα έχουν αρκετά χρήματα για να βάλουν φαγητό στο τραπέζι για τα παιδιά τους και τους ίδιους, τότε, αισθάνονται ότι έχουν μέλλον. Σε γενικές γραμμές, δεν έχουν ανάγκη ούτε την αριστερά ούτε τη δεξιά. Το είδαμε αυτό ως επί το πλείστον στην εποχή της σχετικής ευημερίας σε ολόκληρη την Ευρώπη, όταν μεγάλωσε η νέα αναδυόμενη μεσαία τάξη. Είχαν διαφορετικές θεμελιώδεις ανησυχίες. Ήταν λίγο πιο βαθύ στη Βόρεια Ευρώπη παρά στη Νότια Ευρώπη, θα συμφωνούσα. Όμως, αυτή η πολικότητα της αριστεράς ή της δεξιάς, δεν χρειαζόταν να υπάρχει. Εάν ένας βοσκός σε αυτές τις γαμημένες πεδιάδες της -δεν ξέρω πού- Σομαλίας μπορεί να ταΐσει το παιδί του, αυτός δεν έχει ανάγκη να προστρέξει στον ισλαμικό φονταμενταλισμό. Όλα προέρχονται από κάτι πολύ πιο βαθύ. Και υπάρχουν άνθρωποι που επωφελούνται από αυτή τη διαδικασία και προσπαθούν να χειραγωγήσουν τους ανθρώπους. Ζούμε σε επικίνδυνες εποχές. Ενδιαφέρουσες, αλλά πολύ επικίνδυνες. Επειδή οι άνθρωποι δεν αισθάνονται ότι έχουν πια μέλλον. Οι νέοι ψάχνουν δουλειά ενώ υπάρχει 40% ή 50% ανεργία και δεν έχουν μέρος να μεταναστεύσουν, μέρος να πάνε, ή ελπίδα να έχουν κάποιο δικό τους μέρος να ζήσουν.
Αυτή ακριβώς η κατάσταση επικρατεί εδώ.
Ναι. Και υπάρχουν πολλές περιοχές στην Ιρλανδία που είναι ακριβώς το ίδιο. Η Ιρλανδία είναι μια χώρα που παραδοσιακά πάντα μετανάστευε. Πάμε σε άλλα μέρη που μιλούν αγγλικά. Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία. Αλλά με 50% ανεργία, οι άνθρωποι απλά περιφέρονται άσκοπα χωρίς να έχουν κάτι να κάνουν. Έτσι, αν κάποιος έρθει και πει «Εη, δες τη σημαία μου, σου έχω μια λύση»... «Λοιπόν, αν μου δώσεις δωρεάν φαγητό θα συσπειρωθώ κάτω από τη γαμημένη σημαία σου». Είναι πολύ απλά τα πράγματα.
Μερικές φορές δεν είναι ούτε καν το φαγητό. Είναι απλά η υπόσχεση, η ελπίδα.
Ναι, η υπόσχεση, ακριβώς. Η υπόσχεση για κάποιο μέλλον. Όπως βλέπουμε, το ευρωπαϊκό θεσμικό όργανο έχει αποτύχει στην εξασφάλιση μέλλοντος για τους ανθρώπους.
Αυτό είναι αλήθεια. Αρκετά όμως με αυτά, ας επιστρέψουμε στη μουσική.
Χαχα, και βέβαια! Αλλιώς θα είμαστε εδώ όλο το βράδυ.
Πρόσφατα άκουγα το "A Journey's End". Πόσο διαφορετικοί είστε σήμερα σε σχέση με τους Primordial του 1998;
Είμαστε αρκετά διαφορετικοί. Είμαστε μεγαλύτεροι. Αν δεν είχα μεγαλώσει λίγο και εξελιχθεί ως ανθρώπινο ον εδώ και 16 ή 17 χρόνια, αυτό θα είχε και πολύ κακή αντανάκλαση στην προσωπικότητά μου. Αν ήμουν ακόμα κολλημένος στα 21... Αλλά ποτέ δεν ξέχασα τι σημαίνει να είσαι 21, καθώς επίσης και τι αντίκτυπο είχε το “A Journey’s End”. Ξέρω ότι υπάρχει κόσμος που δεν αντέχει τις παλιές μας δουλειές, όμως αποτελούν σημαντικό μέρος της προσωπικής μας πορείας και εξέλιξης.
Και όσον αφορά στον ήχο σας;
Νομίζω ότι είμαστε πιο βαριοί και πιο σκοτεινοί. Είμαστε πολύ πιο συγκεντρωμένοι και συνειδητοποιημένοι ως προς το τι θέλουμε να κάνουμε. Σήμερα, ακούω κάποια από τα πράγματα του "A Journey's End" και σκέφτομαι «καλά τι σκεφτόμασταν;». Αλλά αυτά είναι που κάνουν το συγκεκριμένο άλμπουμ αυτό που είναι.
Αυτήν την περίοδο, απ' όλα τα project που συμμετέχεις, έχεις επικεντρωθεί στους Primordial...
Ναι.
Ποιό είναι το επόμενο βήμα; Οι Dread Sovereign, οι Twilight Of The Gods ή κάτι άλλο;
Θα ήθελα να κάνω κάτι που να μην είναι heavy metal. Μίλησα με τον Addi των Solstafir για να φτιάξουμε κάτι περίεργο. Έναν lo-fi, ακουστικό, blues δίσκο. Επίσης, ίσως βγάλω κάτι ακόμα με τους Blood Revolt σε πιο industrial κατεύθυνση. Δεν ξέρω! Όσο μεγαλώνεις, τόσο απολαμβάνεις περισσότερο την πρόκληση του να συνεργάζεσαι με άλλους ανθρώπους. Ίσως τα ερχόμενα χρόνια να κάνω πράγματα σε άλλα μουσικά είδη, γιατί μέχρι τώρα έχω κάνει 12 ή 14 γαμημένους heavy metal δίσκους...
Αυτό θα ήταν πολύ ενδιαφέρον. Μιας και το ανέφερες, ποιός είναι ο αγαπημένος σου καλλιτέχνης εκτός heavy metal;
Είναι πολλοί. Όπως ο Leonard Cohen, ο Nick Cave... Ειδικά οι Wovenhand! Ο David Eugene Edwards...
Έβγαλε φοβερό δίσκο φέτος.
Ναι, κατ' εμέ τον καλύτερο. Βασικά, για μένα οι δύο καλύτεροι δίσκοι της χρονιάς είναι το Wovenhand και το Nick Cave (σ.σ.: Το Nick Cave είναι περσινό). Μου αρέσει αυτός ο συμπυκνωμένος ήχος. Επίσης μου αρέσουν οι Cure και ο Robert Smith. Τα λατρεύω αυτά...
Τι άλλους δίσκους ακούς τελευταία;
Τελευταία; Ακούω πολύ τον τελευταίο καιρό μια μπάντα από την Ελλάδα. Ονομάζονται Universe217. Μου αρέσουν. Έχουν μέχρι και επιρροές Diamanda Galas. Είναι πολύ καλή μπάντα.
Και είναι ακόμα καλύτεροι επί σκηνής.
Ναι, σκέφτηκα να τους ζητήσω να παίξουν μαζί μας του χρόνου που θα έρθουμε εκεί.
Τέλεια. Οι τελευταίες λέξεις σου ανήκουν για να απευθυνθείς στους οπαδούς σας στην Ελλάδα που διαβάζουν αυτήν την συνέντευξη.
Απ’ ό,τι φαίνεται, σας ξαναρχόμαστε! Δεν ξέρω αν έχει ανακοινωθεί ακόμη... Ερχόμαστε στις αρχές τις επόμενης χρονιάς, οπότε υποθέτω ότι θα τα πούμε σύντομα από κοντά! Χεχε!
ΣΧΕΤΙΚΑ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΤΩΡΑ
ROCKING FEATURED
