School Of Rock #4: Muddy Waters - "Electric Mud"

Συστατική Επιστολή (αντί προλόγου)

1990.
Μετρώντας ήδη επτά χρόνια ως φωτορεπόρτερ στην εφημερίδα «Έθνος» (1983-1985) και ως υπεύθυνος φωτογραφικού τμήματος στο «Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων» (1989-1996) μεταξύ άλλων, άγγιξα τα βαθύτερα όνειρά μου καταρχήν χάρη σε δυο ανθρώπους: την τότε σύντροφό μου Jane Σαμπανίκου που έγραφε στο Metal Hammer και τον τότε διευθυντή σύνταξης και πλέον φίλτατο Χάρη Καραολίδη.
Το πάντρεμα Μουσικής & Φωτογραφίας υπήρξε ανέκαθεν διακαής πόθος μου και η «Μουσικοεκδοτική Α.Ε.» ήταν το καταλληλότερο πεδίο δράσης ως κραταιά, κατέχοντας στο portfolio της ιστορικά έντυπα όπως τα «Ποπ & Ροκ», «Metal Hammer» και λίγο αργότερα τα «Zoo» και «Δίφωνο».
Τούτη μου η εξειδίκευση όμως έμελλε να επεκταθεί «ακούσια» τέσσερα χρόνια αργότερα. Ήταν Σεπτέμβρης του '94 όταν ο τότε διευθυντής του Metal Hammer, ο αγαπητός Γιώργος Φλωράκης, μου πρότεινε να αναλάβω τη σκυτάλη της αγαπημένης μου μόνιμης στήλης του περιοδικού που άλλωστε ήμουν αναγνώστης από το 1984. Τα "Forgotten Jewels" των Στεργίου/Στέφα που μας μάθαιναν Μουσική χρόνια και χρόνια αποζητούσαν «πατέρα»! «Εγώ;» τον ρώτησα, «που έγραφα στην Α' δημοτικού το εγώ με όμικρον και περισπωμένη;;;». Κι όμως. Ήταν να μην κάνω τη βουτιά... Έρως ανίκατε μάχαν. Τα "Monuments" ξεκίνησαν για να μετατραπούν αργότερα σε "One by One" με εμβόλιμο τον «Τρελό του Χωριού», και πλέον ο χρόνος θέλει του χρόνου τη μόνιμη στήλη μου να σβήσει είκοσι κεράκια, γεγονός που σίγουρα χρωστώ επίσης στον συνοδοιπόρο και μακροβιέστερο διευθυντή σύνταξης Κώστα Χρονόπουλο.
Η «συγγραφική» μου ιδιότητα επεκτάθηκε αυτές τις δυο δεκαετίες και στα άλλα ιστορικά έντυπα («Ποπ & Ροκ», «Zoo», και ενίοτε στο «Δίφωνο»).
Είκοσι χρόνια ανεκτίμητων εμπειριών, χιλίων και βάλε συνεντεύξεων με ήρωές μου και το πιο σημαντικό, ατέρμονου πάρε-δώσε με δυο γενιές αναγνωστών που άνοιξαν τα φτερά τους αναζητώντας με τη σειρά τους τον επόμενο κρυμμένο θησαυρό... 

2013.
Σε καιρούς χαλεπούς, έως και εχθρικότατους σε κάθε μορφή Τέχνης και Πολιτισμού τολμώ να πω, τούτη η συνεργασία του Rocking.gr με το Rock House έρχεται να δώσει αντίστοιχα μια νέα ευκαιρία στις νέες γενιές ανήσυχων ακροατών. Ακροατών που ίσως δεν είχαν καν γεννηθεί το 1990! Η ευθύνη που αναλαμβάνω με χαρά περίσσια για άλλη μια φορά, είναι τεράστια, και εύχομαι να ανταπεξέλθω.
Και όπως μέχρι τώρα, έτσι και από σήμερα, σκοπός μου/μας είναι να σας προτείνουμε «τροφή για σκέψη», εξειδικευμένη και εμπεριστατωμένη ενημέρωση, φιλτραρισμένες γνώσεις και εμπειρίες, έτσι ώστε να ανοίξτε και σεις με τη σειρά σας τα δικά σας φτερά στο ατέρμονο Σύμπαν της Μουσικής.
Όσο για το μουσικό «στίγμα» και τα όρια της στήλης που ονομάσαμε "School Of Rock", (καθ)ορίζονται από αυτά καθαυτά τα ονόματα των παραπάνω ναών του Rock 'n' Roll. Άρα εδώ θα κοιτάξω να σας προτείνω κάθε βδομάδα ένα ξεχωριστό μουσικό έργο της εποποιίας της Rock, ορίζοντας ως απαρχή την «ηλεκτροδότηση» του αγαπημένου μας ιδιώματος που επιχείρησε μαζικά πρώτος ο Muddy Waters στα '40s και ουχί το "You Really Got Me" των Kinks που θεωρείται δικαίως το πρώτο σκληρό riff, φτάνοντας έως τις ξεχωριστές κυκλοφορίες του... αύριο. Ναι, του αύριο, αφού ως μουσικοί συντάκτες κατέχουμε το προνόμιο της πρώιμης παραλαβής τους από τις δισκογραφικές εταιρίες. «Ταβάνι» μας ορίζεται επίσης το ακραίο heavy metal και οι ογκόλιθοί του. Αν τώρα «ξεφεύγω» πού και πού και στα χωράφια της soul, funk, fusion, πιστέψτε με, θα είναι για καλό!

Σημείωση: ξεκαθαρίζουμε ότι η στήλη ΔΕ θέλει να είναι «ελιτιστική», παρουσιάζοντας αυστηρά και μόνο πανσπάνια, vintage, πανάκριβα βινύλια! Δίπλα σε αυτά, θα παρελάσουν από εδώ και κάποια μνημειώδη μα πολυπλατινένια albums που έγραψαν ιστορία. Άρα «mainstream» θησαυροί έως και αυτοχρηματοδοτούμενες δουλειές πρωτοεμφανιζόμενων ντόπιων σχημάτων/καλλιτεχνών που δεν κατέχουν καν δισκογραφικό συμβόλαιο, όλα τους θα έχουν τη θέση που τους αξίζει στο "School Of Rock".

Τέλος, ως καίριο συμπλήρωμα κάθε προτεινόμενου έργου, το section "Rock 'n' Roll Stories" θα εμπλουτίζει ακόμη περισσότερο τις γνώσεις μας, είτε με ενδιαφέρουσες Ιστορίες που μου έχουν εκμυστηρευτεί οι ίδιοι οι καλλιτέχνες σε συνεντεύξεις τους, ή με προσωπικές εμπειρίες μου από τη συναναστροφή μου με αυτούς, είτε με καταγεγραμμένα ιστορικά γεγονότα που θα αντλώ κατά περίπτωση από την πλουσιότατη εξειδικευμένη βιβλιοθήκη της ιδιωτικής συλλογής μου.

«...Είθε να είναι μακρύς ο δρόμος μας στο πηγαιμό για την Ιθάκη...»
(Ομήρου «Οδύσσεια»)

Χρήστος Κισατζεκιάν
kissadjekian@yahoo.com

---

Muddy Waters
"Electric Mud"
(Cadet Concept – 1968)

Line-up:
Muddy Waters (φωνητικά), Phil Upchurch, Roland Faulkner & Pete Cosey (κιθάρες), Gene Barge (σαξόφωνο), Charles Stepney (πλήκτρα), Louis Satterfield (Μπάσο), Morris Jennings (τύμπανα)

«Ο Muddy Waters είχε την τύχη να μεγαλώσει δίπλα στον άνθρωπο που πήρε τα blues από τα χωράφια και τα έκανε γλώσσα διεθνικών παραπόνων, τον Son House. Όμως αυτός ήταν ο πρώτος που επέβαλε τον ηλεκτρισμό στα αυτιά μας. Και από την ώρα που άνοιξε το διακόπτη, δεν ξαναβρήκαμε ποτέ την ησυχία μας!» ("Jazz & Blues" ένθετο του ιστορικού περιοδικού "Zoo" το Γενάρη του 2000, τεύχος No21, το οποίο δυστυχώς έμελλε να είναι και το τελευταίο).

Έτσι ακριβώς τελείωνε το αφιερωματικό μου κείμενο στο πέμπτο κατά σειρά ένθετο του αγαπημένου μου περιοδικού, και πιστεύω πως δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να ξεκινήσω τούτη τη νέα προσπάθεια επαναπροσδιορισμού της διαχρονικής αξίας του αείμνηστου bluesman στις νεότερες γενεές ανήσυχων μουσικόφιλων. Άλλωστε, αυτό ακριβώς έκανε και το παρουσιαζόμενο διαμάντι στα τέλη των '60s για τη Γενιά των Λουλουδιών με την περίπτωση του έγχρωμου γίγα την εποχή της Αφύπνισης.

Όπως το είπα, έτσι και θέλω να γίνει. Υποσχεθήκαμε ένα Ανοικτό Βιβλίο της Ηλεκτροδοτούμενης Μουσικής για τα εξήντα χρόνια ύπαρξης της, αυτό και θα υποστηρίξουμε παρέα!
Πριν συνεχίσω όμως ας προσθέσω πως, συνυπεύθυνα της Μαγείας του Ηλεκτρικού Άγγελου που τιμάμε εδώ, θεωρώ τα λασπωμένα νερά του Δέλτα του Mississippi όπου κυλιόταν πιτσιρικάς (και τον βάπτισαν δια παντώς), αφού στα σταυροδρόμια τους περπάτησε ο Αρχιερέας Robert Johnson κι ας διάλεξε μονοπάτι διαβολικό, επιλογή που τον ήθελε τελικά «ιδρυτή» του πασίγνωστου πλέον 27Club (σ.σ.: οι επώνυμοι rock stars που έφυγαν επίσης στα 27 τους χρόνια, βλέπε Jimi Hendrix, Janis Joplin, Jim Morrison, Brian Jones, έως και Kurt Cobain και Amy Winehouse).

Τον μικρό McKinley ανακάλυψε πρώτος ο ερευνητής-μουσικολόγος Alan Lomax στην προσπάθειά του να καταγράψει, να ηχογραφήσει και εν γένει να ανακαλύψει τα γεννοφάσκια των Αμερικάνικων Blues το 1941 για λογαριασμό της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου των Η.Π.Α.. Ακολουθώντας τα χνάρια του Johnson, ο Alan έφτασε «συστημένος» στον τότε εικοσιεξάχρονο μα πάλαι ποτέ κάτοικο της Φυτείας Stovall του οποίου η ανέχεια γέννησε όνειρα μεγάλα.

Η μικροσκοπική, ξύλινη καλύβα που έμενε στη μέση του πουθενά υπήρξε ικανή και αναγκαία ώστε να πυροδοτήσει το άσβεστο πείσμα του να μάθει φυσαρμόνικα στα δεκατρία του και εν συνεχεία, κιθάρα. Όμως η πιο σημαντική του γνωριμία υπήρξε αυτή με τους αδελφούς Chess αφού μετακόμισε στο πολλά υποσχόμενο Chicago, εκεί δηλαδή όπου είχαν στήσει τη δισκογραφική εταιρία Aristocrat. Την απορριπτέα ηχογράφηση για λογαριασμό της κραταιάς Columbia Records το 1946 ακολούθησε το επτάιντσο της στέγης των Phil & Leonard Chess όπου συνυπήρχαν δυο τραγούδια που θα άλλαζαν κυριολεκτικά τον ρου του rock 'n' roll: "I Can't Be Satisfied" / "Feel Like Going Home"! Και αν η σχέση του με τον Phil ήταν αδελφική, η αντίστοιχη με τον Leonard δε χωρά σε λόγια... Αυτός τον στήριξε, τον έστησε στα πόδια του, τον έκανε τεράστιο, τον καθοδήγησε σοφά, προσέξτε, δίχως ΠΟΤΕ να υπογράψουν εκατέρωθεν συμβόλαιο! Επρόκειτο για μια συμφωνία κυρίων, ή ακόμη καλύτερα, για μια συμφωνία αδελφών ψυχών. Και μέχρι και τη διάλυση της Chess παρακαλώ, ο Muddy παρέμεινε πιστός στρατιώτης όσες κι αν ήταν οι δελεαστικές προτάσεις που ακολούθησαν τη διθυραμβική του πορεία από ανταγωνιστικές πολυεθνικές όπως π.χ. η Mercury Records.

Το ειδοποιό "Electric Mud" παρότι αρκετά μεταγενέστερο και ουχί από τον κατάλογο της Chess, επιλέγεται εδώ ως κομβικό σημείο γεφύρωσης γενεών. Οραματιστής του επαναπροσδιορισμού του Waters τούτη τη φορά ήταν ο γόνος του Leonard, Marshall Chess. Ως ιδρυτής της πρωτοποριακής για την εποχή Cadet Concept, τον πήρε από το χέρι και τον οδήγησε σε δρόμους σύγχρονους: αυτούς του Ψυχεδελικού κινήματος που δέσποζε παγκοσμίως με γενέτειρα το San Francisco. Περιστοιχίζοντας τον με μουσικάρες της εν λόγω σκηνής, όπως μέλη των ονομαστών Rotary Connection μα και μόνιμους session μουσικούς της Chess όπως ο υποτιμημένος μάγος της ηλεκτρικής κιθάρας Phil Upchurch και ο ντράμερ Morris Jennings, έχτισε έντεχνα τούβλο-τούβλο την επανένταξή του σε ένα νέο, επαναστατημένο κοινό της rock που κάτω από άλλες συνθήκες θα τον αγνοούσε παντελώς ως γραφικό και ξεπεσμένο ήρωα... Το πείραμα πέτυχε!
Να σημειώσω και το εξής εδώ. Τραγουδίστρια των RC υπήρξε η εξωγήινη Minnie Riperton, receptionist της Chess που γνώρισε παγκόσμια επιτυχία αργότερα ως solo καλλιτέχνης/ερμηνεύτρια με μια υπερφυσική έκταση φωνής που έφτανε τις πεντέμιση οκτάβες! Ετοιμαστείτε κι έρχεται αφιέρωμα σε αυτήν επίσης.

Αντίστοιχος λοιπόν είναι εδώ και ο επαναπροσδιορισμός ιστορικών συνθέσεων του γιγάντιου (από κάθε άποψη!) Willie Dixon που υπήρξε εξ αρχής μόνιμος συνεργάτης, εμπνευστής και συνοδοιπόρος του Morganfield. Τα "I Just Want to Make Love To You", "(I'm Your) Hoochie Coochie Man", "Mannish Boy" μετουσιώνονται, ζωντανεύουν, αποκτούν νεύρο και τσαγανό περίσσιο αφού ηλεκτρίζονται και ως εκ τούτου, μαγνητίζουν νέους ακροατές και βλέμματα. Αυτά, μαζί με τη ευφάνταστη διασκευή του "Let's Spend The Night Together" των δυο μαθητών του, Mick Jagger/Keith Richards, οδήγησαν το album έως και τη θέση #127 του Billboard, μα το πιο σημαντικό, στο να θεωρείται από τους μεταγενέστερους ήρωες των ηρώων μας ως πρώτιστη επιρροή!

Θα κλείσω συνειδητά καταγράφοντας την αντίστοιχη μοναδικότητα της λεγόμενης Μεγάλης του Waters Σχολής, αφού ήταν αμέτρητοι εκείνοι που κυνήγησαν να βρεθούν δίπλα στον αείμνηστο ερμηνευτή και αρκετοί αυτοί που με τον Muddy στο βιογραφικό τους πέρασαν με τη σειρά τους στην Ιστορία. Ενδεικτικά; Οι γνώστες πάρετε μια βαθιά ανάσα και διαβάστε: Buddy Guy, Junior Wells, James Cotton, Carey Bell, Jimmy Rogers, Otis Spann, Walter Horton κ.ά.
Πραγματικός τζέντλεμαν έως το τέλος, παρέμεινε πιστός στις αρχές του και απέφυγε «ξύδια» και ναρκωτικά, κρατώντας την ουσία: να ερμηνεύει από Ψυχής τον Ανθρώπινο Πόνο και τις Σκοτούρες της Ζωής! Φωνή ηλεκτρική, «ξύλινη», πηγαία, στίχοι απέθαντοι, πικροί, διαχρονικοί, ύμνοι αξέχαστοι, ίσως και μεγαλύτεροι στην τελική από αυτόν τον ίδιο.

Στις 30 Απριλίου του 1983, ο 68χρονος οικογενειάρχης έφυγε ήσυχα στον ύπνο του ως άρχοντας που ήταν, έχοντας αφήσει πίσω του ανυπέρβλητο έργο και κληρονομιά. Μα τι να λέμε τώρα! Το τραγούδι "Rolling Stone" και μόνο βάπτισε α) μια από τις μεγαλύτερες μπάντες τις σύγχρονης μουσικής, β) το σημαντικότερο μουσικό περιοδικό της Υφηλίου και γ) το πασίγνωστο, ομώνυμο άσμα του Bob Dylan... 
Αυτά τα ολίγα.