«A Buyer's Guide»: Stratovarius

Οι Φινλανδοί πρωτομάστορες του ευρωπαϊκού power metal

Από τον Χρήστο Καραδημήτρη, 07/10/2015 @ 11:12
Η ιστορία των Stratovarius είναι συνυφασμένη με τον όρο power metal, στην ευρωπαϊκή εκδοχή του. Ξεκίνησαν από τα μέσα της δεκαετίας του '80 αν και το ντεμπούτο άλμπουμ τους, "Fright Night", ήρθε στο τέλος της. Τον Timo Tolkki έφερε μερικά χρόνια νωρίτερα στην μπάντα ο drummer (και τότε τραγουδιστής) Tuomas Lassila, από τον οποίο ο Tolkki πρώτα πήρε τα φωνητικά και μετά από κάποια χρόνια τον έδιωξε κι από την μπάντα για να φέρει κάποιον καλύτερο στη θέση του.

Βέβαια, εξαρχής έδειξε τις ηγετικές του διαθέσεις και μέχρι να αποχωρήσει από την μπάντα θορυβωδώς το 2008 υπέγραφε το σύνολο της μουσικής και των στίχων των Stratovarius, οπότε το να πούμε ότι είναι ο κύριος υπεύθυνος για ότι πέτυχαν οι Φινλανδοί μάλλον αποδίδει δικαιοσύνη.

Πριν από την αποχώρηση του Timo Tolkki και όλη την άσχημη φιλολογία γύρω από την ψυχολογική του κατάσταση και την πνευματική του διαύγεια, υπάρχουν δυο ακόμα πολύ σημαντικές ημερομηνίες στην ιστορία της μπάντας.

Η πρώτη είναι το 1994 όταν ο νεαρός Timo Kotipelto που σπούδαζε φωνητικά στο Ελσίνκι πήγε για οντισιόν στην μοναδική μπάντα εκείνη την εποχή στη Φινλανδία που έπαιζε μελωδικό metal και με την σαφώς πιο καταρτισμένη και ψηλή φωνή του, έδωσε άλλη πνοή στην (εμπορική) πορεία της μπάντας.

Η δεύτερη είναι το 1995 όταν μετά την περιοδεία για το πρώτο άλμπουμ με τον Kotipelto, ο Tolkki αποφασίζει να φέρει στην μπάντα τον Γερμανό Jorg Michael πίσω από τα τύμπανα και τον Σουηδό Jens Johansson (που είχε ήδη διαπρέψει με τον Malmsteen) στα πλήκτρα και δημιουργεί το πιο σταθερό lineup στην ιστορία του συγκροτήματος, με το οποίο θα κυκλοφορήσουν τα πιο επιτυχημένα άλμπουμ τους.

Η πορεία των Stratovarius ακολουθεί την ακμή και την παρακμή της εμπορικότητας του power metal ιδιώματος, με την μπάντα να βγάζει τα καλύτερα και πιο επιτυχημένα άλμπουμ της την περίοδο 1995-2000, ενώ η μουσική τους είναι συνυφασμένη με μερικές από τις καλύτερες στιγμές του, αλλά και το σύνολο των κλισέ που το χαρακτηρίζουν.

Το 2008 ο Tolkki αποχωρώντας πήρε και το έτοιμο άλμπουμ που είχε υπό τον τίτλο "Revolution Renaissance" και το κυκλοφόρησε με guest μουσικούς υπό το ομώνυμο συγκρότημα που έφτιαξε. Από το 2009 με πυλώνες τους Timo Kotipelto και Jens Johansson η μηχανή των Stratovarius έχει μπολιαστεί με νέο αίμα και συνεχίζει ακάθεκτη, παρουσιάζοντας ποιοτικές δουλειές και τιμώντας το όνομα της μπάντας, με τις εποχές της δόξας να μοιάζουν πλέον ανέπαφες.

Ο δε Tolkki παραμένει ενεργός μέσω διαφόρων δουλειών κατά καιρούς, ενώ είχε πει πως θα κυκλοφορήσει ένα τελευταίο άλμπουμ με το lineup του "Dreamspace" και μετά θα αποχωρούσε, κάτι που δεν έχει κάνει ακόμα.

Στο τέλος της ημέρας, μέσα από όλα τα σκαμπανεβάσματα της πορείας, μένουν κυρίως οι θετικές στιγμές που οι Stratovarius έχουν προσφέρει.

Buy Or Die
Stratovarius - Dreamspace Dreamspace
Noise (1994)

Το πρώτο σημείο καμπής στην ιστορία των Stratovarius και για ένα μεγάλο μέρος των οπαδών τους η καλύτερη δισκογραφική στιγμή τους. Ο Kotipelto δεν έχει μπει ακόμα στο παιχνίδι και ο Tolkki έχει πάρει πάνω του πέραν του συνθετικού και το ερμηνευτικό κομμάτι. Παρά το γεγονός ότι δεν έχει και καμιά ιδιαίτερη φωνή, όσο ταλέντο του λείπει τόσο πάθος βγάζει, παραδίδοντας μια σειρά από ύμνους πάνω στους οποίους πολλοί έκαναν καριέρα μετέπειτα. Από το συγκλονιστικό ομώνυμο άσμα, ως την ψυχωτική μπαλάντα "Tears Of Ice" κι από το άμεσο, εναρκτήριο "Chasing Shadows" ως το ανατολίτικο "Magic Carpet Ride" ή το «μπασκετικό» "Wings Of Tomorrow", εδώ βρίσκει κανείς πολλά δείγματα της ιδιοφυούς και εμπνευσμένης πλευράς του Tolkki, σε ένα άλμπουμ που δεν επαναλήφθηκε ποτέ.
Stratovarius - Episode Episode
Noise (1996)

Με το "Fourth Dimension" σήμανε η απαρχή μιας νέας, anthemικής, πιο αισιόδοξης και πιο επιτυχημένης περιόδου για τους Stratovarius, καθώς η φωνή του Timo Kotipelto προσέφερε το κάτι παραπάνω. Όμως, τις πραγματικές δυνατότητες με αυτόν στην μπάντα τις είδαμε δυο χρόνια αργότερα στο εμβληματικό "Episode", όταν παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το «κλασικό» lineup της μπάντας με τον Jorg Michael στα τύμπανα και τον Jens Johansson στα πλήκτρα. Ένα άλμπουμ πλήρες, πολυδιάστατο, σχεδόν πρότυπο για το πώς θα πρέπει να παίζεται το ευρωπαϊκό power metal, άλλοτε με τέρμα τα γκάζια ("Speed Of Light"), άλλοτε με πιο λυρική διάθεση ("Season Of Change"), άλλοτε πομπώδες ("Will The Sun Rise") ή ακόμα και με ακουστικές μπαλάντες γεμάτες συναίσθημα ("Forever"). Έτσι είναι οι μεγάλοι δίσκοι.
 
Must Have
Stratovarius - Visions Visions
Noise (1997)

Με τις μετοχές σε limit up, το "Visions" ήρθε να κεφαλαιοποιήσει την υπεραξία της μπάντας, βγάζοντας ένα άλμπουμ που τότε έκανε τον κόσμο να παραμιλάει και σήμερα είναι εμφανές ότι πέραν από την έμπνευση που διέθετε, στήθηκε πολύ έξυπνα. Το single / προπομπός "Kiss Of Judas" σου κέντριζε το ενδιαφέρον, είχε μέσα έναν από τους απόλυτους power metal ύμνους, το "Black Diamond", είχε την ωραία μπαλάντα στο "Coming Home", είχε τα τυπικά Stratovarius τραγούδια με τα "Forever Free" και "Legions", το παιχνιδιάρικο instrumental "Holy Light", το πιο pop / πιασάρικο "Paradise" και τέλος το δεκάλεπτο ομώνυμο που έδειχνε ότι η μπάντα προχωράει μπροστά και φέρνει εις πέρας τα ρίσκα που παίρνει. Ένα προς ένα, τα παραπάνω συνέθεταν ένα εξαιρετικό άλμπουμ και τέτοιο παραμένει ως σήμερα.
Stratovarius - Elements Pt.1 Elements Pt.1
Nuclear Blast (2003)

Πάνω που είχαν αρχίσει να γίνονται λίγο παραπάνω προβλεπόμενοι από όσο θα έπρεπε (χωρίς να έχουν όμως δείξει σημάδια έντονης παρακμής) και με το power metal να είναι στο όριο της αλλαγής προς την κατηφόρα, o Tolkki και η παρέα του βγάζουν ένα πανέμορφο άλμπουμ, επιστρατεύοντας χορωδίες και ορχήστρα που άλλοτε προστίθενται πάνω από το χαρακτηριστικό ύφος της μπάντας κι άλλοτε το συμπληρώνουν. Οι συνθέσεις φτάνουν μέχρι το υπερβολικό / μεγαλεπήβολο του δωδεκάλεπτου ομώνυμου τραγουδιού, αλλά υπάρχουν και πιο άμεσες στιγμές σαν το "Eagleheart", κλασικά γρήγορα τραγούδια σαν το "Learning To Fly", όπως και πιο riff oriented σαν το "Soul Of A Vagabond" ή πιο ιδιαίτερες ενορχηστρωτικά σαν το "Fantasia". Τα έχει όλα και ως επί τω πλείστον τα έχει όμορφα αποδιδόμενα, οπότε αξίζει.
 
Other Essentials
Stratovarius - Fourth Dimension Fourth Dimension
Noise (1995)

Και μόνο το γεγονός πως στο πρώτο άλμπουμ με τον Timo Kotipelto στα φωνητικά οι Stratovarius διπλασίασαν τις πωλήσεις τους, σε σχέση με το "Dreamspace", λέει πολλά από μόνο του. Η πιο ντελικάτη φωνή του Kotipelto, το βίντεο του anthemικού "Against The Wind" και η φήμη της μπάντας που ανέβαινε σταθερά, οδήγησαν στην επιτυχία που χαρακτηρίζει το "Fourth Dimension", το οποίο όμως δεν μπορεί να χαρακτηριστεί και αψεγάδιαστο συνθετικά. Γι' αυτό και μετά το τέλος της περιοδείας που το ακολούθησε ο Tolkki έδιωξε από την μπάντα τo ιδρυτικό μέλος Tuomo Lassila (ντραμς) και τον Antti Ikonen (πλήκτρα) που επίσης ήταν μέλος από το 1988, καθώς θεωρούσε ότι δεν μπορούσαν να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις που έρχονταν. Και η ιστορία τον δικαίωσε...
Stratovarius - Infinite Infinite
Nuclear Blast (2000)

Μετά από ένα άλμπουμ σαν το "Destiny", κι ενώ το ιδίωμα ήταν ακόμα στο εμπορικό απόγειό του, οι Stratovarius έπρεπε να φέρουν ξανά πιο κοντά τον πυρήνα τον οπαδών τους, με ένα πιο ξεκάθαρο power metal άλμπουμ. Το "Infinite" είναι μοιρασμένο, με κάποιες πολύ δυνατές συνθέσεις σαν το (κλασικό πλέον) "Hunting High And Low", το "A Million Miles Away" ή τα μακροσκελή "Mother Gaia" και "Infinity", αλλά και συνθέσεις σαν τα "Millenium", "Phoenix" και "Glory To The World", όπου για πρώτη φορά οι δυσανασχετήσεις λόγω επαναληψιμότητας άρχισαν να γίνονται πιο έντονες, καθώς η μπάντα όση ποιότητα κι αν είχε, έμοιαζε εγκλωβισμένη και περιχαρακωμένη από την ίδια τη μουσική της ταυτότητα.
Stratovarius - Nemesis Nemesis
Edel Music (2013)

Στην τρίτη δουλειά της μετά-Tolkki εποχής οι Stratovarius παρουσιάζονται πιο πειστικοί και ώριμοι, αποδεικνύοντας ότι δεν συνεχίζουν απλά για να συνεχίσουν, αλλά έχουν ακόμα κάτι να προσφέρουν στον χώρο του μελωδικού / power metal. Δεν ανακαλύπτουν ξανά τον τροχό, αλλά προσπαθούν να προσθέσουν και λίγες πιο τεχνικές -ως και prog- πινελιές χωρίς να απομακρύνονται πολύ από το κλασικό τους ύφος. Η περίοδος μπορεί να μην είναι πλέον ιδανική για μια μπάντα που παίζει ένα φαινομενικά παρωχημένο στυλ, αλλά το όνομα των Stratovarius συνεχίζει να έχει το ειδικό βάρος να τους κρατήσει ζωντανούς. Με τραγούδια σαν το "Halcyon Days" και το "Unbreakable" οι Strats κυκλοφορούν ένα αξιοπρεπές άλμπουμ και αυτό μοιάζει αρκετό για τους φίλους της μπάντας.
 
Nerd Alert
Stratovarius - Destiny Destiny
Noise (1998)

Το "Destiny" αποτέλεσε μια ακόμα έξυπνη κίνηση από τους Stratovarius, γιατί μετά από τα "Episode" και "Visions" ήταν δύσκολο να βγάλουν κι ένα τρίτο εξίσου καλό άλμπουμ στο ίδιο ύφος. Εδώ αφήνουν να περάσουν κάποια AOR στοιχεία (που δεν άρεσαν και σε όλους), αφήνουν τις διάρκειες να τραβήξουν λίγο παραπάνω, δίνουν επιπρόσθετο χώρο σε μπαλάντες και γενικά το γλυκαίνουν όσο τους παίρνει, ώστε να μην προγκήξουν και πολύ τους οπαδούς τους, ούτε να απολέσουν τα βασικά στοιχεία του χαρακτήρα τους. Παρ' όλα αυτά, πρόκειται για ένα ποιοτικότατο άλμπουμ που δεν έκατσε καλά σε όλους τους οπαδούς, αλλά άφησε παρακαταθήκη τραγούδια σαν το ομώνυμο, το "S.O.S." και το "4000 Rainy Nights", οπότε μια χαρά.
 
Only On Discount
Stratovarius - Stratovarius Stratovarius
Sanctuary Records (2005)

Ένα άλμπουμ που δεν θα έπρεπε να βγει ποτέ, σε μια περίοδο που όλοι στη μπάντα θα ήθελαν να ξεχάσουν. Ο Tolkki παθαίνει νευρικό κλονισμό, διώχνει τον Kotipelto και τον Michael, θεωρεί ότι τον απήγαγαν εξωγήινοι, φέρνει και μια Miss K για τραγουδίστρια (μόνο στις φωτογραφίες ευτυχώς) και η κατάσταση θυμίζει παρατράγουδα. Κάποια στιγμή προφανώς κάποιος επενέβη, επανέφερε δυο μέλη στη θέση τους, αλλά το άλμπουμ που κυκλοφόρησαν προκαλεί απορία στην καλύτερη των περιπτώσεων. Δεν είναι power metal, είναι hard rock / heavy, δεν υπάρχουν πλήκτρα, δεν υπάρχουν δίκασες και ο Kotipelto μοιάζει να προσπαθεί να τραγουδήσει σε ένα ύφος που ούτε ξέρει, ούτε μπορεί. Όμως, το πρόβλημα είναι πως συνθετικά το άλμπουμ δεν ακούγεται, για να μην πω τίποτα χειρότερο.
 
Live
Stratovarius - Visions Of Europe Visions Of Europe
Noise (1998)

Ευρισκόμενοι στην καλύτερή τους φάση και σε μια περίοδο που στη χώρα μας όπου θεωρούνται Θεοί του power metal, οι Stratovarius ανακοινώνουν ότι θα ηχογραφήσουν την εμφάνισή τους στην Αθήνα και θυμάμαι ακόμα την φασαρία που επικρατούσε γύρω από αυτό, αν και πιτσιρικάς και από απόσταση. Το "Visions Of Europe" τελικά περιέχει μερικά τραγούδια από την Αθήνα και μερικά από το Μιλάνο σε δύο κοντινές εμφανίσεις της μπάντας, τον Σεπτέμβρη του 1997. Περισσότερο από όλα διαθέτει την συναισθηματική αξία μιας εποχής που πέρασε και δεν ξανάρχεται, ενώ παράλληλα αποτυπώνει ζωντανά την μπάντα στο peak της. Αν το ότι τελικά δεν ήταν ηχογραφήθηκε εξολοκλήρου εδώ ξενέρωσε κάποιους, το ότι δεν έπαιξαν τελικά οι Conception support όπως προβλεπόταν να δείτε πόσο ξενέρωσε κάποιους άλλους.


A Compilation
Αν και η μακριά δισκογραφία τους και τα αρκετά αξιόλογα μακροσκελή τραγούδια τους καθιστούν σχετικά δύσκολο τον περιορισμό των 80 λεπτών, εντούτοις παρουσιάζουμε μια συλλογή με μερικά κλασσικά τραγούδια των Stratovarius, πολλά εκ των οποίων μοιάζουν πλέον ανεξίτηλα στον χρόνο, ακόμα και για όσους έχουν απομακρυνθεί πλήρως από το εν λόγω ύφος.

1. Chasing Shadows (Dreamspace)
2. Tears Of Ice (Dreamspace)
3. Dreamspace (Dreamspace)
4. Against The Wind (Fourth Dimension)
5. Father Time (Episode)
6. Seasons Of Change (Episode)
7. Forever (Episode)
8. Kiss Of Judas (Visions)
9. Black Diamond (Visions)
10. Visions (Southern Cross) (Visions)
11. S.O.S. (Destiny)
12. 4000 Rainy Nights (Destiny)
13. Hunting High And Low (Infinite)
14. Eagleheart (Elements Pt.1)
15. Shine In The Dark (Eternal)
  • SHARE
  • TWEET