Συνέντευξη: Turisas

Είναι γεγονός πως η σκηνή του βορειοευρωπαϊκού folk rock / metal βρίσκεται στα πάνω της τα τελευταία χρόνια. Ένα συγκρότημα που έχει συμβάλλει σημαντικά σ' αυτή την επιτυχία είναι οι Φινλανδοί Turisas, οι οποίοι με δίσκους όπως το "Battle Metal" και το "The Varangian Way" καθόρισαν κατά μεγάλο ποσοστό το υποείδος του επικού / συμφωνικού folk metal ήχου. Με την τρίτη της δουλειά, το περιπετειώδες και επιβλητικό "Stand Up And Fight", η μπάντα δε διστάζει να εξερευνήσει νέες πτυχές του χαρακτήρα της, καταφέρνοντας όμως να διατηρήσει την προσωπικότητά της αναλοίωτη. Το Rocking.gr είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με τον ιθύνοντα νου των Φινλανδών, Mathias "Warlord" Nygård, ο οποίος ανέλυσε το περιεχόμενο του άλμπουμ και μίλησε για την ευρύτερη folk metal σκηνή, καθώς και για την ιδεολογία, τις βλέψεις και το επόμενο κεφάλαιο της μπάντας.

Γεια σου Matthias! Αρχίζοντας, θα ήθελα να σε συγχαρώ για το "Stand Up And Fight". Πώς είναι τα πράγματα για τη μπάντα; Πώς έχει αντιμετωπιστεί το άλμπουμ από τον μουσικό κόσμο έως τώρα;
Σε ευχαριστώ! Τα πράγματα πάνε καλά, αυτή τη στιγμή είμαστε στο tourbus μας στο Τορόντο του Καναδά. Η υποδοχή του άλμπουμ είναι όπως την περιμέναμε. Το "Stand Up And Fight" δεν είναι όμοιο με τους προηγούμενους δίσκους μας, το "Battle Metal" και το "The Varangian Way", και φυσικά αυτό συνεπάγεται ότι οι προσδοκίες και οι αντιδράσεις του κόσμου θα ποικίλουν.

Προσωπικά πιστεύω ότι είναι ένας πολύ καλός δίσκος, παρόλο που διαφοροποιείται αρκετά από τους προηγούμενους. Πιστεύεις ότι θα αποτελέσει ένα εμπορικό breakthrough για σας;
Τίποτα στο άλμπουμ δεν έχει φτιαχτεί με τη βλέψη της εμπορικότητας. Αν θέλαμε κάτι τέτοιο, θα μας ήταν πολύ εύκολο να μην αλλάξουμε πολλά στοιχεία και απλά να περιστρεφόμαστε γύρω από τις ίδιες ιδέες ξανά και ξανά, όπως δυστυχώς κάνουν οι περισσότερες μπάντες. Ωστόσο, από καλλιτεχνικής άποψης, κάτι τέτοιο θα ήταν πολύ βαρετό. Οπότε θα πρέπει απλά να περιμένουμε και να δούμε τι θα γίνει.

Έχετε αλλάξει πολλές πτυχές σας, εκτός από την ίδια τη μουσική. Για παράδειγμα, στο artwork που παραπέμπει σε αφίσα κινηματογραφικής ταινίας, καθώς και στο καινούριο λογότυπο. Όλα αυτά αποτελούν μέρος μιας δήλωσης σχετικά με μεγάλες αλλαγές της μπάντας;
Με το νέο άλμπουμ ξεκινάμε ένα νέο κεφάλαιο. Ποτέ δεν ήμασταν το συγκρότημα που θέλει να επαναλαμβάνει παλιές ιδέες. Για μας είναι κάτι πολύ φυσικό και έτσι ήταν από την αρχή. Βέβαια, καταλαβαίνω ότι όλα αυτά μπορεί να φαίνονται πολύ δραματικά για όσους έχουν σχηματίσει μία συγκεκριμένη αντίληψη για το τι είδους μπάντα είναι οι Turisas.

Το "Stand Up And Fight" ηχογραφήθηκε μέσα σε ένα αρκετά μεγάλο διάστημα. Ήταν τόσο μεγάλη η πρόκληση λόγω των εγχόρδων, των πνευστών και της ορχήστρας ή δουλεύετε πάντα τόσο σκληρά;
Η ηχογράφηση του άλμπουμ ήταν πραγματικά μια πολύ μεγάλη και απαιτητική δουλειά. Ξοδέψαμε περίπου δέκα μήνες δουλεύοντάς το ασταμάτητα. Η παραγωγή ήταν μεγαλύτερη από όσες είχαμε στο παρελθόν, αλλά για να είμαι ειλικρινής έπρεπε και πάλι να συμβιβαστούμε σε πολλά πράγματα, πράγματα που θέλω να δοκιμάσω στο μέλλον. Τελικά, καταλήξαμε ξοδεύοντας πολλά χρήματα στην παραγωγή του, πολύ περισσότερα από αυτά που πήραμε από την εταιρεία μας, όμως δεν είμαι κάποιος που θα σταματούσε αν απλά ξεμέναμε από λεφτά ή μας τελείωνε ο χρόνος που είχαμε για το studio. Έπρεπε να τελειώσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, ακόμα κι αν αυτό σήμαινε ότι έπρεπε να πληρώσουμε και απ' την τσέπη μας.

Στις προηγούμενες δουλειές τα ορχηστρικά μέρη τα είχες αναλάβει εσύ, καθώς επίσης ήσουν (και εξακολουθείς να είσαι) υπεύθυνος για τις παραγωγές, με τον Jens Borgen να αναλαμβάνει τη μίξη στο νέο άλμπουμ. Πόσο δύσκολο είναι όλο αυτό, να είσαι ο επικεφαλής και να προσπαθείς να αντλείς το μέγιστο από τους συνεργάτες σου, ώστε να ταιριάξει με αυτό που είχες αρχικά κατά νου;
Πάντα ήμουν ανοιχτός στην προοπτική της χρησιμοποίησης ενός «κανονικού» παραγωγού, όμως τα project μας είναι τόσο τεράστια που θα χρειάζονταν πραγματικά απόλυτη αφοσίωση από όποιον θα αναλάμβανε να το κάνει, υποθετικά μιλώντας. Έχω ένα δυνατό όραμα του τι θέλω και πώς να το πετύχω, κι έτσι ήταν πάντα πιο εύκολο για μένα να κάνω μόνος μου την παραγωγή. Φυσικά είναι εξουθενωτικό να είσαι υπεύθυνος για τόσα πολλά πράγματα ταυτόχρονα˙ τη σύνθεση, την παραγωγή, το στιχουργικό περιεχόμενο κ.λπ., όμως κατά κάποιον τρόπο νιώθω ότι αυτός είναι ο τρόπος όταν θες να δημιουργείς κάτι ολοκληρωμένο, που η αξία του να είναι μεγαλύτερη από το άθροισμα των επιμέρους κομματιών του. Αν ένιωθα ότι υπάρχει κάποιος που μοιράζεται την ίδια προσέγγιση που έχω εγώ, θα τον άφηνα μετά χαράς να το αναλάβει, όμως μέχρι τώρα δεν έχει τύχει να γνωρίσω κάποιον που να βρίσκεται μέσα στο εύρος των χρημάτων που μπορούμε να διαθέσουμε.

Θέλεις να μας πεις για τους καλεσμένους που συμμετείχαν στο άλμπουμ;
Χρησιμοποιήσαμε ένα δωδεκαμελές τμήμα εγχόρδων και διάφορα τμήματα πνευστών στο δίσκο. Γνωρίζαμε ότι το υλικό θα ενείχε προκλήσεις, γι' αυτό και διαλέξαμε τους καλύτερους επαγγελματίες μουσικούς που θα μπορούσαμε να έχουμε. Επίσης φτιάξαμε τμήμα κλασικής χορωδίας, επιπρόσθετα από την Turisas-χορωδία που είναι σήμα κατατεθέν για μας και αποτελείται βασικά από όλα τα μέλη της μπάντας και όσους φίλους μπορούμε να συγκεντρώσουμε. Στο τραγούδι-μαμούθ "End Of An Empire" είχαμε τον Iiro Rantala, έναν Φινλανδό jazz πιανίστα που μας βοήθησε παίζοντας σε grand piano. Είχε προηγηθεί μία συνεργασία μαζί του το περασμένο καλοκαίρι σε μία τηλεοπτική εκπομπή που προβλήθηκε από τη φινλανδική τηλεόραση και έτσι ήρθε και η συμμετοχή του στο "End Of An Empire", η οποία ήταν πολύ μεγάλη πρόκληση ακόμα και γι' αυτόν, χα χα!

Αλήθεια, τι απέγινε το ακορντεόν; Η συμμετοχή του έχει μειωθεί δραματικά στην μουσική σας.
Πάντα συνέθετα μουσική με βασικό μου κριτήριο να νιώθω εντάξει με αυτήν και όχι απλά για να κρατάω κάποιο μέλος της μπάντας απασχολημένο. Έτσι αρχίσαμε να χρησιμοποιούμε βιολί και ακορντεόν στην αρχή, όταν γράφαμε το "Battle Metal", έγραφα αρκετά μέρη για αυτά τα όργανα και δεν ήταν εκτός της φιλοσοφίας της μπάντας. Μετά, όταν το άλμπουμ είχε ολοκληρωθεί, συνειδητοποίησα ότι έπρεπε να τα συμπεριλάβουμε και στις συναυλίες μας, αφού κατέληξαν να έχουν ένα ειδικό βάρος μέσα στο δίσκο. Οπότε, τώρα που στο "Stand Up And Fight" το μεγαλύτερο ρόλο έχουν τα συμφωνικά στοιχεία, δεν υπήρχε μεγάλος χώρος για το folk ήχο του ακορντεόν. Πάντως, με την τεχνολογία των ημερών μας και τα e-Accordion, μάς δίνεται η δυνατότητα να το χρησιμοποιήσουμε ζωντανά σαν πλήκτρα, κι έτσι μπορούμε να παίζουμε τα ορχηστρικά μέρη με το ακορντεόν, αντίστροφα.

Πάντως πιστεύω πως, ακόμα και χωρίς αυτό, ο χαρακτήρας της μουσικής σας παρέμεινε πρωτίστως folk, ωστόσο αυτή τη φορά προσεγγίζει ακόμα περισσότερο ηχητικά ένα μιούζικαλ ή ένα soundtrack χολιγουντιανής ταινίας.
Το folk ήταν πάντα ένα μέρος της μουσικής μας, όμως ακόμα και στο παρελθόν εγώ προσωπικά δε θα μας περιέγραφα ως folk metal συγκρότημα, αφού στην πραγματικότητα το folk ποτέ δεν αποτέλεσε την βασική μας επιρροή. Είναι απλά μία ακόμα επιρροή ανάμεσα σε άλλες. Επίσης, προσπαθήσαμε να ανακαλύψουμε πιο δημιουργικούς τρόπους για να συμπεριλάβουμε το folk στοιχείο, χωρίς να ακολουθήσουμε το δρόμο τόσων συγκροτημάτων που περιστρέφονται γύρω από φτηνές ημι-κέλτικες μελωδίες της δεκάρας, οπότε στο "The Varangian Way", παραδείγματος χάριν, υπάρχει μία ισχυρή παρουσία από επιρροές του folk της Ανατολικής Ευρώπης και ο ήχος στο σύνολό του -όπως λες- είναι πολύ κινηματογραφικός. Όμως είμαι σίγουρος ότι υπάρχει ακόμα κάπου εκεί στο βάθος. Στην ειδική έκδοση του "Stand Up And Fight" συμπεριλάβαμε κάποια από τα τραγούδια σε ακουστικές εκτελέσεις και εκεί μπορείς να δεις ότι λειτουργούν εξίσου καλά και με μια τέτοια προσέγγιση.

Έχω δει διάφορες δηλώσεις σου, όπου λες ότι «δεν επαναλαμβανόμαστε, δεν αντιγράφουμε αυτά που κάναμε στο παρελθόν απλά για να τροφοδοτούμε την αγορά», ή «μένουμε πιστοί στην ιδεολογία μας, κυκλοφορώντας μουσική μόνο όταν έχουμε κάτι καινούριο να πούμε». Αυτό, αν μη τι άλλο, σας τιμά, αφού δεν είναι πολλές οι μπάντες που σκέφτονται με παρόμοιο τρόπο. Πώς έχει λειτουργήσει αυτή η ιδεολογία έως τώρα;
Νομίζω ότι λειτουργεί τέλεια. Θέλω να πω, φυσικά και ενδέχεται η καριέρα μας να βρισκόταν σε μία εντελώς διαφορετική κατάσταση αν απλά το κυνηγούσαμε περισσότερο. Θα μπορούσαμε να έχουμε εκμεταλλευτεί περισσότερο το momentum που έχει αυτό το είδος της μουσικής τα τελευταία χρόνια, αλλά δε θα νιώθαμε καλά έτσι. Πιστεύω ότι οι άνθρωποι που εκτιμούν αληθινά τη μουσική και την τέχνη θα μας αναγνωρίσουν το γεγονός ότι οι κυκλοφορίες μας βρίσκονται πολύ πάνω από την μέση folk-metal-για-τις-μάζες μπάντα.

Αν όμως δεν είχε λειτουργήσει υπέρ σας; Θα αναθεωρούσατε, κάνοντας προβλέψιμες κινήσεις όπως ένα sequel ενός συγκεκριμένου άλμπουμ του παρελθόντος, ένα "Battle Metal - Pt.2", για παράδειγμα;
Η εμπορική επιτυχία είναι δευτερεύουσα για μας. Οι περισσότερες μπάντες λένε ότι δε νοιάζονται για την εμπορικότητα, όμως στην πραγματικότητα αποφεύγουν να παίρνουν καλλιτεχνικά ρίσκα για να μην χάσουν κάποια μερίδα των οπαδών τους. Φυσικά και αποτελεί ρίσκο όταν κάνεις κάτι διαφορετικό από αυτά που έκανες στο παρελθόν, όμως αυτός είναι ο μόνος τρόπος όταν θες να δημιουργήσεις κάτι καινούριο. Είμαι σίγουρος ότι πολλοί οπαδοί μας μπορούν να το εκτιμήσουν αυτό.

Από πού πηγάζει η έμπνευσή σας, τόσο στο μουσικό, όσο και στο στιχουργικό τομέα;
Όλοι στη μπάντα έχουμε ποικιλία στα μουσικά μας γούστα και στις επιρροές μας. Μερικοί έχουν υπόβαθρο κλασικής παιδείας, ενώ άλλοι είναι αυτοδίδακτοι μουσικοί. Η μουσική που ακούμε όταν ταξιδεύουμε σε μια περιοδεία μπορεί να περιέχει οτιδήποτε από classic rock μέχρι ακραίο grindcore, rap, pop, ή ακόμη και μιούζικαλ ή lounge μουσική. Προσωπικά, θα έλεγα ότι πολλές από τις επιρροές μου προέρχονται εκτός του χώρου της μουσικής, μπορεί να είναι μία καλή ταινία, ένα βιβλίο, μία επίσκεψη σε ένα μουσείο, ή απλά μία σκέψη ενώ ταξιδεύω.

Καταλαβαίνω πως το "Stand Up And Fight" δεν είναι ένας αμιγώς concept δίσκος. Όμως, πώς μπορείς να ταιριάξεις τους στίχους τόσο στο Βυζάντιο του 11ου αιώνα όσο και στη σημερινή εποχή;
Μου παίρνει αρκετό χρόνο να κάνω τις έρευνές μου προτού γράψω στίχους. Θέλω να δημιουργώ κάποιο είδος ιστορικών μυθιστορημάτων, όπου -ακόμα κι αν οι κεντρικοί χαρακτήρες είναι φανταστικοί- το περιβάλλον είναι ιστορικά σωστό, έτσι ώστε η φανταστική ιστορία ΙΣΩΣ και να είχε συμβεί. Έχω κάνει ήδη μεγάλη έρευνα στη Βυζαντινή περίοδο του 11ου αιώνα και σε ό,τι είχε σχέση με την ιστορία των Βαράγγων στο προηγούμενο άλμπουμ, οπότε δε χρειαζόταν να ξοδέψω πάλι τόσο χρόνο για το "Stand Up And Fight". Αντί αυτού, έκανα μελέτες πάνω σε πολύ διαφορετικό υλικό. Για τα τραγούδια που ασχολούνται με την παρακμή και την πτώση μεγάλων δομών που μας περιβάλλουν ανέτρεξα στις τελευταίες φάσεις της Σοβιετικής Ένωσης και την πτώση του τείχους του Βερολίνου πολύ περισσότερο απ' ό,τι στην Άλωση της Κωνσταντινούπολης. Επίσης, εφόσον το ιστορικό μέρος εστιάζεται στην Βαραγγική Φρουρά -τους Σκανδιναβούς μισθοφόρους που υπάγονταν στο βυζαντινό στρατό- διάβασα ημερολόγια από την Γαλλική Λεγεώνα των Ξένων, από την Βοσνία, τη Σιέρα Λεόνε, κ.λπ., απλά για να μπορέσω να πάρω μια ιδέα αυτής της παράξενης κατάστασης. Έτσι κι αλλιώς, η εστίαση στα τραγούδια δεν έγινε μόνο για να εξιστορήσω πραγματικά γεγονότα, αλλά και για να πω κάτι που να έχει μία έννοια και απλά να είναι τυλιγμένο από ένα ιστορικό γεγονός. Και οι άνθρωποι, τα συναισθήματα και τα νοήματα δε διαφέρουν και πολύ στον κόσμο που ζούμε σήμερα από τα αντίστοιχα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας του 11ου αιώνα.

Προσωπικά, τα αγαπημένα μου κομμάτια είναι το "Take The Day" και το "Fear The Fear", παρόλο που θα έλεγα ότι είναι τα «λιγότερο Turisas» τραγούδια στο δίσκο. Αποτελούν μία προσπάθεια απαγκίστρωσης από τα γνώριμα συστατικά του ήχου σας; Ούτως ή άλλως, είναι όσο επικά ήταν πάντα.
Ακριβώς. Νομίζω ότι όλοι θα πουν ότι είναι ξεκάθαρα Turisas αυτό που ακούνε. Η βασική εντύπωση της αισθητικής ενός μιούζικαλ παραμένει ίδια, ακόμη κι αν τα δομικά στοιχεία έχουν αλλάξει κάπως. Αυτό που κάνουμε είναι απλά να χρησιμοποιούμε νέες μεθόδους για να καταλήξουμε σε ένα παρόμοιο αποτέλεσμα.

Αυτή τη στιγμή βρίσκεστε στο μέσο της αμερικανικής περιοδείας μαζί με τους Cradle Of Filth και τους Nachtmystium. Περίεργο πακέτο, θα έλεγαν κάποιοι, αν και δεν είναι η πρώτη φορά που περιοδεύετε με τους πρώτους. Πιστεύεις ότι μπορείτε να βοηθηθείτε, κάνοντας ένα άνοιγμα σε διαφορετικό κοινό;
Νομίζω πως η δύναμη αυτής της μπάντας είναι ότι μπορούμε να παίξουμε πλάι σε οποιαδήποτε άλλη και να κερδίζουμε καινούριους οπαδούς κάθε βράδυ. Μπορούμε να παίξουμε ακόμα και σε indie rock φεστιβάλ ή και να περιοδεύσουμε με (σχεδόν) black metal μπάντες. Πιστεύω ότι είναι υγιές για μας να αντιμετωπίζουμε αυτές τις προκλήσεις κάθε βράδυ, αφού περιοδεύοντας με πολύ διαφορετικά πακέτα γινόμαστε δυνατότεροι ζωντανά. Από την άλλη, σίγουρα είναι πολύ ωραίο να είσαι headliner και να παίζεις μπροστά στο κοινό σου που ξέρει όλα σου τα τραγούδια απ' έξω, αλλά το να παίζεις για κοινό που δεν ξέρει τίποτα για σένα μπορεί να είναι επίσης πολύ καλό.

Ποιάς ταινίας το soundtrack θα ήθελες να γράψεις, αν σου δινόταν μια τέτοια ευκαιρία;
Πιθανότατα θα ήθελα να δουλέψω σε κάτι πιο καλλιτεχνικό, παρά σε ένα blockbuster του Χόλυγουντ. Τα πάντα θα ήταν πιο ελεγχόμενα στο δεύτερο, με την ίδια έννοια που τα συγκροτήματα προσπαθούν να αποφεύγουν τα ρίσκα στη μουσική τους για να μη χάσουν τους οπαδούς τους. Υποθέτω πως σε μία πιο καλλιτεχνική ταινία θα ήμουν πιο ελεύθερος και αληθινά δημιουργικός. Αλλά και πάλι, δεν είμαι σίγουρος αν θα μου άρεσε τόσο πολύ να δουλεύω για τον κινηματογράφο, αφού τα πράγματα θα ήταν αρκετά αυστηρά με τις χρονικές προθεσμίες και όλα αυτά θα ήταν πολύ «τέχνη κατά παραγγελία» για τα γούστα μου.

Ποιά είναι η συνέχεια για τους Turisas; Πόσο πρέπει να περιμένουν οι οπαδοί σας για το επόμενό σας άλμπουμ;
Ο χρόνος θα δείξει. Η σύνθεση μουσικής κατά τη διάρκεια των περιοδειών ποτέ δε λειτούργησε καλά σε μένα, οπότε θα πρέπει να βρω ένα κενό κάπου μέσα στο εξαιρετικά φορτωμένο πρόγραμμα των ζωντανών μας εμφανίσεων, ώστε να ηρεμήσω και να συγκεντρωθώ ξανά στην σύνθεση. Όμως καταρχήν χρειάζομαι χρόνο για να καταλάβω τι θέλω να κάνω και σε ποια κατεύθυνση θέλω να κινηθώ. Αυτή τη στιγμή είναι πολύ νωρίς για κάτι τέτοιο. Βέβαια, θα ήταν ωραίο να συμπιέσω κάπως το μεσοδιάστημα των τριών-τεσσάρων χρόνων ανά άλμπουμ. Θα δούμε.

Σε ευχαριστώ για το χρόνο σου Matthias. Θέλεις να στείλεις ένα μήνυμα στους αναγνώστες του Rocking.gr;
Κι εγώ σε ευχαριστώ! Προμηθευτείτε το νέο μας άλμπουμ, "Stand Up And Fight". Ξέρουμε ότι έχουμε ένα ισχυρό ρεύμα στη χώρα σας και νιώθουμε άσχημα που δεν έχουμε ζήσει ακόμα την εμπειρία του κοινού της Ελλάδας. Είμαι σίγουρος ότι με το νέο αλμπουμ αυτό θα αλλάξει!

Βαγγέλης Ευαγγελάτος