Rock Culture #13: Μιλήσαμε για τη μουσική βιομηχανία και το progressive rock με τον ιδρυτή της Inside Out, Thomas Waber

To rock δεν είναι μόνο μουσική. Στις αμέτρητες εκφράσεις του, άγγιξε άλλες μορφές τέχνης, μεταμόρφωσε επαγγέλματα, γέννησε τεχνοτροπίες, έδωσε ρυθμό στην ιστορία, εμπνεύστηκε και ενέπνευσε: δημιούργησε μια ολόκληρη κουλτούρα με ποικιλία και δυναμική. Το Rocking.gr, στη στήλη του που βαφτίσαμε «Rock Culture», παρουσιάζει μια σειρά από άρθρα, αφιερώματα και συνεντεύξεις, με κεντρικό άξονα αυτή τη rock κουλτούρα, σαν τμήμα της πολιτιστικής δημοκρατίας της λεγόμενης «pop culture». Θέλουμε να αφηγηθούμε την μυθολογία της μουσικής που αγαπάμε, να αναζητήσουμε την αλληλεπίδρασή της με άλλες τέχνες, με την ιστορία, με την καθημερινότητα. Θέλουμε να μετρήσουμε τα πολιτιστικά της τέκνα και να μοιραστούμε τις απίστευτες εξιστορήσεις που έκαναν το rock ένα πολιτιστικό φαινόμενο.

Το προσωπικό μου ταξίδι ως μουσικόφιλος έχει μια παράλληλη σχέση με την πορεία της Inside Out, της αγαπημένης μου δισκογραφικής εταιρείας. Πρόκειται για την εταιρεία που με τα χρόνια εξελίχθηκε στο σπίτι της progressive rock και metal μουσικής τα τελευταία 20 χρόνια, συμβάλλοντας τα μέγιστα στην αναβίωση και την εκ νέου άνθιση του είδους που βιώνουμε στις μέρες μας. Ως εκ τούτου, θεωρώ πολύ σημαντική και τιμητική την συνέντευξη που μου παραχώρησε ο ιδρυτής και ιδιοκτήτης της εταιρείας, Thomas Waber, ο οποίος μίλησε για την εξέλιξη της εταιρείας όλα αυτά τα χρόνια, παρέθεσε την οπτική γωνία των πραγμάτων από την πλευρά της εταιρείας κι όχι του μουσικού και φυσικά μας μίλησε για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον του progressive ιδιώματος.

Κατ' αρχάς, Thomas, θα ήθελα να σε ευχαριστήσω για αυτή την κουβέντα και να εκφράσω τον σεβασμό μου σε αυτά που έχεις επιτύχει στη μουσική βιομηχανία, καθώς και για αυτά που έχεις προσφέρει στους οπαδούς της μουσικής με την Inside Out.
Σ' ευχαριστώ.

Τι ήταν αυτό που σου έδωσε το κίνητρο ώστε να ξεκινήσεις αρχικά την Inside Out ως μια εταιρεία στοχευμένη στο prog; Είδες κάποιο κενό στην αγορά ή το έκανες απλά επειδή το ήθελες; Πώς ξεκίνησαν όλα;
Ίδρυσα την εταιρεία, διότι ήθελα να βοηθήσω κάποιους φίλους που τύγχανε να είναι μέλη prog συγκροτημάτων. Μεγάλωσα ακούγοντας Genesis, Yes, King Crimson, IQ κλπ, κλπ. Η πρώτη μπάντα με την οποία δούλεψα στην ουσία ήταν οι IQ από το Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτό έγινε πριν 25 χρόνια. Δεν ξεκίνησα να στήσω μια prog δισκογραφική εταιρεία, ήταν κάτι που συνέβη φυσιολογικά.

Το 1996 -από επιχειρηματικής πλευράς- το να ξεκινήσει κάποιος μια δισκογραφική εταιρεία εστιασμένη στο progressive rock / metal ήταν κάπως ριψοκίνδυνη κίνηση, ε; Ποιές ήταν οι κύριες δυσκολίες που συνάντησες εκείνες τις πρώτες μέρες;
Βασικά, ήταν το 1993. Δεν υπήρχε καμία υποδομή για αυτού του είδους την μουσική. Έπρεπε να ανοίξουμε επαγγελματικά κανάλια διανομής, προβολής, marketing, να βοηθήσουμε την ετοιμασία για τις μπάντες. Πολλά από αυτά ήταν πρωτοποριακή δουλειά για τη σκηνή.

Αν δεν κάνω λάθος, ξεκίνησες επανεκδίδοντας prog άλμπουμ για την Ευρώπη. Πότε αποφάσισες να υπογράψεις μπάντες για τη δική σου εταιρεία; Θυμάσαι ποιά είναι η πρώτη που υπέγραψες και ποιό το πρώτο άλμπουμ που κυκλοφόρησε ποτέ η Inside Out; Πώς ήταν το συναίσθημα του να το κρατάς για πρώτη φορά στα χέρια σου και πώς το αντιμετωπίζεις τώρα;
Όχι, ξεκινήσαμε κατευθείαν με νέες μπάντες. Μάλλον, τα δυο πρώτα πραγματικά άλμπουμ πρέπει να ήταν από τους Enchant και τους Symphony X, αλλά για να είμαι ειλικρινής έχει περάσει πολύς καιρός από τότε και δεν θυμάμαι πως ήταν. Τα πάντα γινόντουσαν τόσο γρήγορα, που δεν υπήρχε κανένα χρονικό περιθώριο να σκεφτείς.

Το μουσικό γούστο είναι κάτι το υποκειμενικό, αλλά κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει πως η Inside Out πάντα προσέφερε επιπρόσθετη αξία στον αγοραστή, μέσω της συνολικής αισθητικής των κυκλοφοριών της. Σπουδαίο artwork, περιορισμένες εκδόσεις με bonus tracks, ωραίες χάρτινες συσκευασίες και γενικά μικρές λεπτομέρειες που την έκαναν να ξεχωρίζει από άλλες εταιρείες. Ήταν σκοπός σου να προσφέρετε αυτή την επιπρόσθετη αξία στο συγκεκριμένο κοινό;
Φυσικά. Ταιριάζει με αυτό το είδος μουσικής πολύ καλά. Θυμάμαι πως ξεκινήσαμε να το κάνουμε αυτό, πριν πολύς κόσμος ξεκινήσει να το κάνει κι αυτός. Πλέον, στις μέρες μας, όλοι το κάνουν. Η μουσική είναι μια φόρμα τέχνης και η συσκευασία θα πρέπει να το αντανακλά αυτό.

Είναι κοινά αποδεκτό πως για πολλά χρόνια (όπως τα πρώτα χρόνια της Inside Out) η progressive μουσική ήταν κάτι σαν το παραπαίδι της μουσικής βιομηχανίας. Σήμερα, φαίνεται να διανύει την καλύτερη περίοδο από τα '70s και ύστερα. Τι άλλαξε αυτά τα χρόνια; Είναι ο τρόπος με τον οποίο δουλεύει η βιομηχανία; Ίσως, ο τρόπος με τον οποίο οι ακροατές προσεγγίζουν τη μουσική; Ή μήπως πλέον οι μουσικοί έχουν μεγαλύτερη δημιουργική ελευθερία από παλιότερα; Ποιός είναι ο κύριος παράγοντας;
Η progressive μουσική ήταν πάντα εκεί, ποτέ δεν έφυγε. Αυτό που άλλαξε είναι πως υπάρχει υποδομή πλέον. Παραδείγματος χάριν εμείς δουλεύουμε με τη Universal. Υπάρχουν περιοδικά, φεστιβάλ, περισσότερες εταιρείες κλπ κλπ. Η progressive μουσική δεν πουλάει περισσότερο από πριν, αλλά όλοι οι άλλοι πουλάνε λιγότερο. Υπάρχει μια σημαντική διαφορά...

Η Inside Out έχει γίνει το σπίτι πολλών θρυλικών progressive καλλιτεχνών από τη δεκαετία του '70, αλλά έχει επίσης αποδείξει πως θέτει και τους νέους ηγέτες της σκηνής. Πόσο δύσκολο είναι να κρατηθεί μια ισορροπία στο roster; Επίσης, θεωρείς ότι μπορούν οι μουσικοί από τα ‘70s να δημιουργήσουν ακόμα φρέσκια και καινοτόμα μουσική; Έχουν λόγο ύπαρξης;
Εξαρτάται από τις μπάντες και τους καλλιτέχνες. Κάποιοι καλλιτέχνες από τα παλιά ακόμα θέλουν να σπρώξουν δημιουργικά τους εαυτούς τους, όπως για παράδειγμα ο Steve Hackett, ενώ άλλοι απλά προσπαθούν να βγάλουν τα προς το ζην μένοντας στάσιμοι. Η αντίδραση είναι ανάλογα με το τι προκύπτει κάθε φορά. Δεν είναι δυνατόν να τα σχεδιάζεις αυτά τα πράγματα τόσο πολύ.

Σαν εταιρεία έχετε μεγάλες διαφοροποιήσεις στο roster σας. Από τους οι Flower Kings, τους Spock's Beard και τους Transatlantic, μέχρι συγκροτήματα όπως οι The Safety Fire και καλλιτέχνες όπως ο Devin Townsend. Μήπως εν τέλει το prog είναι τρόπος σκέψης, περισσότερο από ικανότητες και έμπνευση;
Έχω την εντύπωση πως ρωτάς το λάθος άτομο, καθώς ποτέ μου δεν το σκέφτηκα. Μου αρέσει η μουσική που είναι ριζοσπαστική (σ.σ.: με την έννοια του πειραματισμού - leftfield) και όλοι μας οι καλλιτέχνες ταιριάζουν σε αυτή την περιγραφή. Ο όρος «progressive» δεν έχει νόημα έτσι κι αλλιώς.

Ποιά είναι τα standards που θέτετε όταν εξετάζετε να υπογράψετε έναν νέο καλλιτέχνη;
Θα πρέπει να μου αρέσει και οι καλλιτέχνες θα πρέπει να θέλουν να δουλέψουν σκληρά στο να κάνουν την μπάντα τους επιτυχημένη.

Είμαι σίγουρος πως θα έχεις πολλές ιστορίες να διηγηθείς από όλα αυτά τα χρόνια. Θα ήθελα, όμως, να ξέρω αν έχεις μετανιώσει που δεν υπέγραψες κάποιον καλλιτέχνη ενώ είχες την ευκαιρία...
Νομίζω πως ήταν ηλίθιο το ότι δεν υπέγραψα τους Porcupine Tree στα μέσα της δεκαετίας του '90. Παρόλα αυτά δεν μπορείς να ελέγξεις ή να σχεδιάσεις την επιτυχία, οπότε δεν το προσεγγίζω ποτέ με αυτόν τον τρόπο. Η μουσική έρχεται πρώτη, η επιτυχία έρχεται δεύτερη. Υποθέτω πως μετανιώνω που δεν υπέγραψα τους Imagine Dragons. Σχεδόν τους υπέγραψα, αλλά τότε η Interscope του άρπαξε το τελευταίο δευτερόλεπτο. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία...

Έχοντας την ευκαιρία να μιλήσω με πολλούς μουσικούς από την εταιρεία σου, όλοι έχουν ένα καλό λόγο να πουν για την υποστήριξη που παρέχεις και συμφωνούν στο ότι η Inside Out είναι μια πολύ «επεμβατική» εταιρεία, καθώς εκφράζετε την άποψή σας για τις δουλειές τους και δεν διστάζετε να πείτε αν συμφωνείτε ή διαφωνείτε με κάτι και αν κάτι σας αρέσει ή όχι. Συνήθως, οι καλλιτέχνες δεν θέλουν κανέναν να μπλέκεται σε αυτά τα πράγματα, οπότε πώς το επιτυγχάνετε;
Οι καλλιτέχνες έχουν ανάγκη από έναν συνήγορο του διαβόλου ή μια αντίθετη φωνή. Όλα έχουν να κάνουν με την εμπιστοσύνη. Όταν ο ένας εμπιστεύεται τον άλλο είναι εύκολο να είσαι ανοικτός και ειλικρινής. Καμία μπάντα δεν μπορεί να γράφει μόνο φοβερά τραγούδια, δεν πάει έτσι το πράγμα. Οι περισσότερες μπάντες δεν είναι πολύ αντικειμενικές με τη δουλειά τους και χρειάζονται κάποιον άλλο να πάρει αυτό το ρόλο. Η τέχνη των παραγωγών έχει τεθεί εκτός μόδας. Υπήρχε κάποιος λόγος που πολλά σπουδαία άλμπουμ είχαν παραγωγούς που εμπλέκονταν στη δημιουργία τους.

Θα με ενδιέφερε να μάθω ποιό είναι το πρώτο σε πωλήσεις άλμπουμ που έχει κυκλοφορήσει η Inside Out και φυσικά θα ήθελα να ξέρω τη γνώμη σου γιατί το εν λόγω άλμπουμ υπήρξε τόσο επιτυχημένο.
Οπωσδήποτε το "Paradise Lost" των Symphony X. Επενδύσαμε πολύ χρόνο και χρήμα στην μπάντα δουλέψαμε πάνω σε αυτό για μεγάλο χρονικό διάστημα. Με το "Paradise Lost" όλα λειτούργησαν καλά και ήταν η κορυφή της καριέρας τους. Πρόκειται για ένα σπουδαίο άλμπουμ, το οποίο αγκάλιασαν ολοκληρωτικά οι οπαδοί.

Πολλοί καλλιτέχνες στις μέρες μας ισχυρίζονται πως δεν χρειάζονται μια δισκογραφική εταιρεία και είτε μπορούν να χρηματοδοτήσουν τα άλμπουμ μέσω του κοινού τους ή μπορούν να προσεγγίσουν μόνοι τους το ακροατήριό τους. Προσωπικά, διαφωνώ με αυτό και θα ήθελα εσύ να εξηγήσεις τους λόγους για τους οποίους μια καλή εταιρεία συνεχίζει να είναι πολύ σημαντική στο να επιτύχει μια μπάντα.
Μια μπάντα μπορεί να είναι είτε πολύ δημιουργική ή πολύ καλή στο να τρέχει την δουλειά. Το να κάνει και τα δυο ταυτόχρονα είναι κάτι πολύ δύσκολο. Γι' αυτό δεν δουλεύει. Αν τρέχεις μια εταιρεία mailorder, απλούστατα δεν σου μένει αρκετός διαθέσιμος χρόνος να επικεντρωθείς στη σύνθεση υλικού. Η όλη φάση γίνεται μια γραμμή παραγωγής. Πάντως, πολλές μπάντες το αντιλαμβάνονται αυτό!

Αν κάποιος δεν είχε ακούσει ποτέ καμία κυκλοφορία της εταιρείας σου και έπρεπε να του υποδείξεις 5 άλμπουμ που έχετε βγάλει και θα έπρεπε να ακούσει, ώστε να πάρει μια καλή εικόνα της δουλειάς σας όλα αυτά τα χρόνια, ποιά θα επέλεγες;
Αυτό είναι σχεδόν αδύνατο, αλλά θα κάνω μια προσπάθεια. Λοιπόν...

Transatlantic - "SMPT:e"
Spock's Beard - "V"
Ayreon - "The Human Equation"
Oceansize - "Frames"
And You Will Know Us By The Trail Of The Dead - "Tao Of The Dead Part 1"

Δημοσιεύσαμε πριν μερικούς μήνες ένα άρθρο, το οποίο το ονομάσαμε «Ο Απόλυτος Οδηγός για το Progressive Metal» και 27 εκ των 100 άλμπουμ που παρουσιάστηκαν έχουν κυκλοφορήσει από την Inside Out, όταν η δεύτερη σε αριθμό εταιρεία δεν έχει περισσότερους από 5 δίσκους. Νομίζω πως είναι ενδεικτικό της συνεισφοράς σας στο είδος, αλλά επίσης είναι ασφαλές να πει κάποιος πλέον πως η Inside Out είναι η πιο σημαντική εταιρεία στην ιστορία του progressive metal. Πώς νιώθεις γι' αυτό;
Δεν έχω ιδέα, για να είμαι ειλικρινής. Το progressive metal ήταν ένα παράπλευρο προϊόν αυτού που προσπαθούσαμε να κάνουμε. Θεωρώ την Inside Out ως μια progressive rock εταιρεία πρωτίστως και κυρίως.

Έχοντας κατά νου την παραγωγικότητά τους, δεν μπορώ να αποφασίσω ποιος είναι ο σπουδαιότερος prog καλλιτέχνης για τα τελευταία 20 χρόνια. Εσύ ποιόν θα ψήφιζες, τον Steven Wilson ή τον Neal Morse;
Δεν μπορείς να τους συγκρίνεις αυτούς τους δυο. Αμφότεροι είναι τελείως διαφορετικοί χαρακτήρες. Ο Neal είναι πολύ εξωστρεφής και ο Steven είναι πολύ πιο εσωστρεφής. Αλλά και οι δύο είναι σπουδαίοι τύποι πάντως!

Αλήθεια, ο Steven Wilson δεν θα ταίριαζε γάντι στο roster της Inside Out; Υπάρχει πιθανότητα μελλοντικής συνεργασίας; Φτάσατε κοντά σε συνεργασία;
Θα έλεγα πως πρέπει να ρωτήσεις τον Steven για αυτό...

Πώς βλέπεις το μέλλον της progressive rock / metal μουσικής και πώς σκοπεύει η Inside Out να το αντιμετωπίσει;
Θα κάνουμε αυτό που πάντα κάναμε, θα προσπαθήσουμε να βρούμε νέους καλλιτέχνες για να κυκλοφορήσουμε και θα φροντίσουμε όλα τα σπουδαία ταλέντα που διαθέτουμε ήδη. Το πώς θα πουλιέται η μουσική στο μέλλον θα αποφασιστεί από τους μεγάλους παίκτες στο τέλος της ημέρας. Η progressive μουσική δεν είναι πλέον απόκληρη, οπότε τι περισσότερο θα μπορούσε να ζητήσει κάποιος;

Ποιές μελλοντικές κυκλοφορίες της Inside Out θα πρέπει να περιμένουμε περισσότερο;
Για το 2014; Θα έλεγα πως το μεγαλύτερο άλμπουμ για αυτή τη χρονιά θα είναι το "Ziltoid 2" του Devin Townsend.