Senyawa

Alkisah

Various Labels (2021)
Από τον Αντώνη Καλαμούτσο, 01/04/2021
Ένα άβολο κομψοτέχνημα πειραματικής μουσικής, η επανάσταση του bamboo κι ένας κόσμος που πρέπει ν' αλλάξει
Πώς βαθμολογείτε το δίσκο;

Ακόμα κι αν μιλήσουμε αποκλειστικά για μουσική, υπάρχουν φορές που αισθάνομαι ότι ο καθένας μας είναι ο Edward Norton στην έναρξη του Fight Club. Θα διαλέξουμε τις μουσικές που μας ταιριάζουν, που εκφράζουν την προσωπικότητα που (θέλουμε να πιστεύουμε ότι) έχουμε, μέσα απόillustrated καταλόγους, φανταχτερά video και αστραφτερές περιγραφές. Ακούμε και συνεχίζουμε ικανοποιημένοι. Το κούτελο μας είναι καθαρό, το χρέος προς το Εγώ έχει πληρωθεί. Το κενό ακόμα χάσκει ορθάνοιχτο.

Κι όμως, υπάρχουν και οι μουσικές που σε κουνάνε από τον καναπέ σου. Σου τρίβουν στη μούρη ότι η αντίληψη σου είναι ανεπαρκής, ότι το κριτήριο σου είναι safe, ότι η αλήθεια και στην τέχνη βρίσκεται σε έναν κόσμο που βρίσκεται εκεί έξω, σε έναν κόσμο που δεν γνωρίζεις ή κάνεις πως δεν καταλαβαίνεις. Αυτές τις στιγμές, οι μουσικές μπορούν να γίνουν ο δικός σου Tyler Durden. Οι Senyawa δεν έχουν πρόβλημα να αναλάβουν έναν τέτοιον ρόλο, κι ας μην έχουμε ιδέα για το πως μοιάζει ο ουρανός πάνω από το νησί Java της Ινδονησίας, τη γενέτειρα τους.

Οι Senyawa δεν είναι φυσικά το πρώτο σχήμα που αντιλαμβάνεται την παγκόσμια δυναμική της τοπικής παράδοσης κι επιχειρεί μια ένωση των δυτικών πειραματικών διδαχών με την προφορικότητα των αυτοχθόνων. Δεν είναι καν οι πρώτοι φέτος που μας συγκλονίζουν με την καλλιτεχνική προσπάθεια ανατροπής του αποικιοκρατικού τρόπου σκέψης. Είναι όμως οι πρώτοι (που γνωρίζω εγώ τουλάχιστον) που κάνουν πράξη την Αποκέντρωση που προτείνουν: το "Alkisah" άλμπουμ κυκλοφορεί από 44 διαφορετικά label σε όλο τον κόσμο, η κάθε έκδοση μάλιστα μπορεί να είναι διαφορετική, με διαφορετικό artwork, να περιλαμβάνει remixes κλπ. Το "Alkisah" δεν ανήκει καν στους δημιουργούς του. Αν αυτό δεν είναι ο απόλυτος καλλιτεχνικός ακτιβισμός, δεν ξέρω τί άλλο μπορεί να είναι.

Η παραπάνω είναι η κορυφαία ιδιαιτερότητα γύρω από αυτό το σχήμα, είναι όμως προφανές ότι και η μουσική τους δεν θα έμπαινε σε εύκολες κατηγοριοποιήσεις. Ας πούμε λοιπόν ότι βασίζεται στο τρίπτυχο avant garde - tribal folk και drone metal. Πριν εξηγήσουμε τα τρία αυτά στοιχεία, να πούμε ότι οι Senyawa είναι δύο άνθρωποι: ο τραγουδιστής Rully Shabara χρησιμοποιεί τη φωνή του με χίλιους δυο τρόπους, σαν κήρυκας, σαμάνος, δαίμονας και ποιητής, πάντα σε ινδονησιακές διαλέκτους. Και ο πολυοργανίστας Wukir Suryadi που παίζει δεκάδες ιδιοκατασκευασμένα, χειροποίητα όργανα, φτιαγμένα από bamboo και άλλα φυσικά υλικά. Δεσπόζει το έγχορδο Bamboo Spear, ένα κομμάτι του φυτού με συρμάτινες χορδές που μπορεί να παράγει έναν παραμορφωμένο κιθαριστικό ήχο.

Με αυτά τα υλικά, είναι εξασφαλισμένο το γεγονός ότι ο ήχος των Senyawa είναι κυριολεκτικά μοναδικός. Σε αυτό το άγνωστο ηχητικό περιβάλλον για τον δυτικό ακροατή, η μπάντα ξετυλίγει μια post-apocalyptic ιστορία για έναν κόσμο που καλείται να ξαναφτιαχτεί - αφού ο τωρινός έχει ήδη καταστραφεί - για να αντιμετωπίσει ξανά τα ίδια διλήμματα γύρω από την έννοια της δύναμης, της διακυβέρνησης και της ελευθερίας. Τραγουδώντας για τις μάταιες κι επαναλαμβανόμενες πορείες από την κάθε Πολιτεία ως την κάθε Βαβέλ, οι Senyawa στέκονται πάνω στα χαλάσματα και φωνάζουν: "Αποκέντρωση".

Τα οκτώ tracks του "Alkisah" αφήνουν πρωτίστως την αίσθηση τελετουργικών tribal ύμνων μιας μυητικής, υποβλητικής, συχνά σκοτεινότατης avant folk. Πριν όμως τολμήσεις να ξεστομίσεις τη λέξη «εξωτικό», το άκουσμα είναι γεμάτο από κρουστά-μεταλλικά κατάλοιπα ενός νεκρού πολιτισμού, που παραπέμπουν απευθείας στα experimental μονοπάτια της Δύσης. Ακούγοντας το εννιάλεπτο "Alkisah I", είναι πιθανόν να σκεφτείς ότι αυτά τα πράγματα τα έχεις από τους Einsturzende Neubauten και λοιπούς industrial προφήτες. Ναι, τα έχεις ξανακούσει, το context όμως είναι εντελώς διαφορετικό.

Το drone στοιχείο είναι όμως αυτό που δίνει στο "Alkisah" μια στιλιστικά επίκαιρη αίσθηση, φέρνοντας τους πιο κοντά σε μουσικούς κόσμους που ίσως μας αφορούν περισσότερο. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου ότι η μπάντα έχει συνεργαστεί με τον Stephen O' Malley κι ότι στα προηγούμενα άλμπουμ τους το metal στοιχείο έμοιαζε πιο παρόν. Εδώ δεν υπάρχει metal, συχνά όμως υπονοείται. Οι distorted μαχαιριές του Bamboo Spear εμφανίζονται άτακτα, δίνοντας στα τραγούδια ένα στιγμιαίο doom/drone βάθος χωρίς προηγούμενο. Στο καταπληκτικό "Istana", όπου το χορωδιακό μέρος και η σπουδαία ερμηνεία του Shabara ντύνονται με το παρατεταμένο drone "riff", συνειδητοποιείς ότι οι μεγάλοι και τρανοί Sunn O))), ίσως και να ξεπεράστηκαν. Το συγκεκριμένο track, μαζί με το μελωδικό, διαλογιστικό "Kabau" αποτελούν και τις κορυφαίες στιγμές του δίσκου.

Ο δίσκος ρέει πολύ γρήγορα - είναι εξάλλου μόλις 37 λεπτά - και αφήνει την αίσθηση μιας τραχιάς προφητείας. Το φως δεν είναι πολύ, υπάρχει όμως μια παράξενη αίσθηση ελπίδας και μιας ανθρώπινης σοφίας που, κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες, είναι εφικτό να αφυπνιστεί. Κι ένας άγνωστος αλλά, παραδόξως, οικείος μουσικός ήχος. Άγνωστος σαν τα βάθη της ανθρώπινης ιστορίας. Οικείος σαν τη γη.

Το "Alkisah" συγκεντρώνει γύρω του την αύρα ενός ιδιαίτερα σημαντικού experimental άλμπουμ, όντας ισόποσα άβολο, παράξενο και εύστοχα διδακτικό. Για να είμαι ειλικρινής ο ενθουσιασμός μου γι αυτό δεν οφείλεται τόσο στην «αντικειμενική» του μουσική ομορφιά όσο στη δύναμη του λόγου και των ιδιαιτεροτήτων του. Όμως και ο Tyler Durden δεν είναι ούτε όμορφος, ούτε καλός. Είναι απλώς ο τύπος που μπορεί να σε ξυπνήσει και να σε σπρώξει να κάνεις το απαραίτητο βήμα. Οι Senyawa είναι αυτός ακριβώς ο τύπος. Αν τους ακούσουμε, ίσως τελικά καταλάβουμε τελικά ότι ο ουρανός μας δεν έχει κέντρο και είναι μόνο ένας.

Bandcamp

  • SHARE
  • TWEET