Anna Calvi

Anna Calvi

Domino (2011)
Από τον Παντελή Μαραγκό, 04/03/2011
Πώς βαθμολογείτε το δίσκο;
Ο Bob Dylan έλεγε πάντοτε ότι το "Tangled Up In Blue" από το "Blood On The Tracks" (1974) του πήρε 10 χρόνια για να το ζήσει και δύο χρόνια για να το γράψει. Εδώ έχουμε να κάνουμε με μια 28χρονη Βρετανίδα ιταλικής καταγωγής, η οποία έζησε το μεγαλύτερο μέρος των τελευταίων τριών χρόνων σε ένα υπόγειο, γράφοντας μουσική και παλεύοντας με τους δαίμονες που καραδοκούσαν, στοιχειώνοντας τις μοναχικές της στιγμές. Αφοσιωμένη σε αυτή την επίπονη προσπάθεια, αποτραβηγμένη από τον κόσμο, φλέρταρε με την παράνοια και κινήθηκε οριακά στα σύνορα της λογικής, φτιάχνοντας, τελικά, ένα από τα εντυπωσιακότερα ντεμπούτο των τελευταίων χρόνων, αντλώντας έμπνευση από αυτήν ακριβώς την εσωτερική διεργασία. Περιττό να αναφέρω ότι, έστω κι αν κυκλοφόρησε νωρίς-νωρίς στο 2011, πρόκειται για σίγουρο στοίχημα για υψηλή θέση στα καλύτερα της χρονιάς και πόσο ταιριαστό φαντάζει αυτό πράγματι, μέρες που είναι, με τη Natalie Portman να έχει μόλις κερδίσει το Όσκαρ για την ερμηνεία της στο "Black Swan", για ένα ρόλο που αφορά στον (επαχθή) βιωματικό χαρακτήρα που μπορεί να προσλάβει η αλληλεπίδραση του καλλιτέχνη με το ρόλο/έργο του.

Ο δίσκος ξεκινάει με το ορχηστρικό "Rider To The Sea", το οποίο φέρνει στο μυαλό το Calexico, στα σύνορα Η.Π.Α. (Καλιφόρνια) και Μέξικο, με τους ήχους που φτάνουν στα αυτιά να μην απέχουν και πολύ από εκείνους του περιώνυμου συγκροτήματος. Κροταλίες γυρεύουν τη λεία τους και το Mariachi είναι έτοιμο να ξεσπάσει στη γωνιά χωρίς, τελικά, αυτό να συμβαίνει πότε. Το "No More Words" θυμίζει το "Marquee Moon" των Television, παιγμένο α-λά "Wicked Games" του Chris Isaak, ρίχνει επιπλέον λάδι στη φωτιά, δημιουργώντας μια ιδιαιτέρως sexy (αλήθεια λέω!) ατμόσφαιρα και προετοιμάζει το έδαφος για κάτι πραγματικά καλό. Και αυτό πράγματι έρχεται. Το λυτρωτικό "Desire" είναι ένα από τα καλύτερα κομμάτια που έχω ακούσει τον τελευταίο καιρό και -το δίχως άλλο- θα πρέπει να κάνει ιδιαιτέρως υπερήφανη τη μεγάλη Siouxsie για την παρακαταθήκη που έχει αφήσει. Η φωνή της Calvi μοιάζει να έρχεται από τα έγκατα της γης και από εκεί φτάνει στα ουράνια. Ακολουθεί το "Susan And I" (με εισαγωγή πανομοιότυπη με εκείνη του "I Know There's Something Going On" της Frida των ΑBBA), το οποίο συνιστά το πρώτο δείγμα αμφιλεγόμενου σεξουαλικού προσανατολισμού.

Συγκλονιστική είναι η ερμηνεία της στο "First We Kiss", το οποίο κλιμακώνεται υποδειγματικά. Ειδικότερα, τα όσα συμβαίνουν μετά το 01:46 με έκαναν να σηκωθώ στις μύτες των ποδιών μου για να «βλέπω» καλύτερα. Κι αυτό δεν ήταν τυχαίο. Χωρίς υπερβολές, πρόκειται για δίσκο που «ακούς» με όλες τις αισθήσεις. Η μουσική της δημιουργεί έντονες παραστάσεις και φέρνει ανατριχίλες. Πατώντας play ο χώρος γεμίζει αρώματα και φερομόνες που δεν αφήνουν αδιέγερτα ούτε τα έπιπλα του δωματίου. Στιγμιαίος εκσφεν(η)δονισμός σε κακόφημα στέκια. Συναισθήματα απόγνωσης και λύτρωσης εναλλάσσονται σαν τον ήλιο που ξεπροβάλλει μέσα από τα σύννεφα μετά την καταιγίδα. Με όχημα ένα υπέροχο συνονθύλευμα από καπνισμένα blues, goth, garage, flamenco και κλασικούς ήχους, επιτυγχάνεται συγκίνηση και λυρισμός επιπέδου όπερας.

Με αυτά τα τέσσερα τελευταία tracks έχουμε μια απίθανη σειρά κομματιών -κυριολεκτικά το ένα καλύτερο από το άλλο- τα οποία σε ένα δίκαιο κόσμο θα έπρεπε όλα τους να ήτανε hits. Μικρή παύση για μια ωδή στον εξαποδώ, που μας θυμίζει ότι η κοπελιά τελεί υπό κατάληψη, και μετά έρχεται το "Blackout" (πρώτο single) με έναν καλπασμό που μοιάζει με σαγηνευτική βόλτα αποπλάνησης, καβάλα σε άγριο άλογο. Ακολουθεί το "I'll Βe Υour Μan", που δεν αφήνει πολλά περιθώρια για παρερμηνείες σχετικά με τις υποψίες που μας μπήκαν στο κομμάτι με τη Susan. Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφερθεί ότι η Calvi εμφανίζεται συνήθως ντυμένη σα χορευτής -και όχι χορεύτρια- του flamenco, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι στερείται χάριτος. Τοσοδούλα, μα μια κούκλα πράγματι. Άλλωστε, δε στάζει τυχαία μέλι για χάρη της ο Karl Lagerfeld. Ακουλουθούν post-rock ηχοχρώματα ("Morning Light") και το άλμπουμ οδεύει γλυκά και ατμοσφαιρικά προς το κλείσιμο. Αυτό που δεν πρόκειται να φύγει είναι ένας ανίατα αρρωστημένος και ανεκπλήρωτος ρομαντισμός, ο οποίος έχει απλωθεί σαν ιός που καίει τα σωθικά: "Love Won't Be Leaving" και δε μένει άλλη επιλογή από το να ξαναπατήσω play.

Ακούγοντάς την ξανά και ξανά (με χαρακτηριστική ευκολία, πιστέψτε με!), υπάρχουν στιγμές που νοιώθω ότι την έχουν καταλάβει τα πνεύματα του Django Reinhardt, του Serge Gainsbourg, του Roy Orbison, του Claude Debussy και της Edith Piaf (πρώτο single της Calvi η διασκευή της "Jezebel" της Piaf) και κάθονται μέσα της, παίζοντας μπαρμπούτι. Θυμίζω ότι όλοι οι προαναφερθέντες είχαν ιδιαιτέρως ατυχείς βίους. Μόλις πριν λίγες μέρες, ένας μυστηριώδης τραυματισμός, για τον οποίο δε δίνονται περαιτέρω εξηγήσεις, κοινοποιήθηκε μέσω twitter ως ο λόγος για τον οποίο αναβάλλεται το υπόλοιπο της (sold out) βρετανικής της περιοδείας. Οποία σύμπτωσις!

Ίσως οφείλεται στον αυτοεπιβαλλόμενο εγκλεισμό, ίσως σε σωρεία καταπιεσμένων παθών, αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι το άλμπουμ ξεχειλίζει από επιθυμία για ζωή και λύτρωση, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι μιλάμε για κάτι το ενάρετο. Αντιθέτως. Μια σειρά από μυστηριοπαράξενους μεγάλους έχουν σπεύσει να υποκλιθούν στο ταλέντο της. O Brian Eno την αποκάλεσε «ό,τι καλύτερο έχει βγει μετά την Patti Smith», της προσέφερε τα φωνητικά του στο "Desire", αλλά παράλληλα αρνήθηκε να τη βοηθήσει στην παραγωγή, καθώς διέγνωσε ότι η Calvi διαθέτει ένα τόσο ξεκάθαρο και ισχυρό όραμα, «γεμάτο ρομαντισμό και νοημοσύνη», που δε χρειάζεται βοήθεια. Ο Nick Cave, σαγηνευμένος από τις καθηλωτικές της ερμηνείες, την κάλεσε προσωπικά να συνοδεύσει τους Grinderman στην ευρωπαϊκή περιοδεία τους.

Αξίζει να γίνει αναφορά στον -επί χρόνια συνεργάτη της PJ Harvey- Rob Ellis, που τη βοήθησε στην παραγωγή, έστω κι αν δεν είναι ξεκάθαρο το πόσοστό που πρέπει να του αποδοθεί για αυτό το αρτιότατο και άκρως σαγηνευτικό ηχητικό αποτέλεσμα. Υπάρχουν στιγμές που η ενορχήστρωση είναι πλούσια και μεγαλειώδης. Δύσκολα αντιλαμβάνεται κανείς ότι πρόκειται για μια τριμελή μπάντα. Εμπνευσμένο παίξιμο στην κιθάρα και φωνή -ω!, τι φωνή- από την ίδια, μαγευτικό vintage αρμόνιο από τη Mally Harpaz και πολύ καλά drums από τον Daniel Maiden-Wood. Με το μπάσο να απουσιάζει, η Calvi δουλεύει -κατ' επιλογήν- υπερωρίες στην Fender Telecaster και οι πολύ χαμηλές συχνότητες παράγονται με πετάλια από την Harpaz, μόνον όταν αυτό είναι απολύτως απαραίτητο.

Φτάνοντας σε εκφραστικά βάθη που ελάχιστοι δίσκοι έχουν πλησιάσει τα τελευταία χρόνια, η Calvi παράγει μουσική που δεν προορίζεται για να λυτρώσει από τις μύχιες, σκοτεινές στιγμές, αλλά για να κρατήσει συντροφιά σε αυτές. Δίσκος που αξίζει να υπάρχει σε κάθε δισκοθήκη, καθώς όλοι έχουμε τους δαίμονές μας και με αυτόν, αν μη τι άλλο, τα πράγματα ακούγονται πιο ανεκτά. Μια ξελογιάστρα (αν και κάτι μου λέει ότι -δεδομένης της υπερσεξουαλικότητας που εκπέμπει- ο όρος «αφέντρα» την περιγράφει πιο εύστοχα), που ήρθε για να μας πάρει τα μυαλά. Ελληνικό κοινό που έχεις «ταξιδέψει» με τη Siouxsie, την PJ Harvey, τον Nick Cave ή τον Scott Walker, ιδού η νέα σου αγαπημένη.
  • SHARE
  • TWEET