[Βιβλίο]: Essential Modern Progressive Rock Albums

Έχοντας μεγαλώσει με μια διαφορετική γενιά progressive καλλιτεχνών συχνά σκέφτομαι ότι η υπερβολική «παρελθοντολατρεία» του χώρου δεν επιτρέπει στους prog καλλιτέχνες που δεν προέρχονται από τα '70s να εκτιμηθούν όπως πρέπει. Κι αν λίγο-πολύ οι ασχολούμενοι λίγο πιο επισταμένα με τον progressive rock/metal χώρο ισχυριζόμαστε ότι ζούμε την δεύτερη χρυσή εποχή του ιδιώματος, λίγοι τολμούν να ισχυριστούν ότι υπάρχουν κυκλοφορίες της τελευταίας 25ετίας-30ετίας που κοιτάνε τα κλασσικά αριστουργήματα στα μάτια, κάτι που προσωπικά πιστεύω ακράδαντα.

Φαντάζομαι πως μια παρόμοια πεποίθηση ώθησε τον Roie Avin να προχωρήσει στην έκδοση ενός βιβλίου που θα ξεχωρίζει τα πιο σπουδαία/σημαντικά progressive rock και metal άλμπουμ, βάζοντας την αρχή του χρονομέτρου στο 1990 και φτάνοντας ως και το 2016. Τολμηρό επιχείρημα για δύο λόγους...

Αφενός γιατί το prog ως ιδίωμα έχει γίνει ένας πολύ ιδιαίτερος όρος που στην ουσία έχει «ξεχειλώσει» σε σημείο που μερικοί εκ των σημαντικότερων πρεσβευτών του τον αποτάσσουν. Ο Roie αναφέρεται σε αυτό στον πολύ όμορφο πρόλογο που έχει γράψει, αποδίδοντας τον όρο prog σε «μουσικές που διακατέχονται από άριστη μουσικότητα (musicianship), είτε σε τεχνικό επίπεδο είτε σε επίπεδο μοναδικότητας και μουσικές που αγνοούν τις τρέχουσες τάσεις ή την εμπορική επιτυχία».

Αφετέρου, γιατί στην εποχή του internet όλοι έχουν πρόσβαση και συνεπώς άποψη στα πάντα και ειδικά για αυτές τις μουσικές δεν έχει βγει τυχαία ο όρος «prog snob». Δυστυχώς, ο χώρος έχει μεγάλο ποσοστό ελιτιστών οπαδών που πάντα ξέρουν καλύτερα και το κριτήριό τους είναι συχνά το πόσο underground είναι αυτό που προτείνουν, συνεισφέροντας μόνο ειρωνεία στην όποια κουβέντα. Οπότε, φαντάζομαι πολλούς που θα απαξιώνουν την προσπάθεια πριν καν διαβάσουν το βιβλίο...

Έχοντας προσπαθήσει (μαζί με τον φίλο Πάνο) ένα συναφές εγχείρημα το 2012, στον σαφώς πιο ευρύ σε επιλογές και εξειδικευμένο στο metal, "Απόλυτο Οδηγό του Progressive Metal" ξέρω ότι οι επιλογές είναι δύσκολες και οι ισορροπίες που πρέπει να κρατηθούν είναι πολλές όταν συντάσσεται μια τέτοια δουλειά, και θα ήταν αδύνατο να μην είχα κάποιες διαφωνίες με τις επιλογές των άλμπουμ που παρουσιάζονται στο βιβλίο. Αλλά, ειλικρινά, ολοκληρώνοντας την ανάγνωση, οφείλω να να βγάλω το καπέλο στον συγγραφέα για την εξαιρετική δουλειά που έχει κάνει σε όλα τα επίπεδα.

Ξεκινώντας από τις συστάσεις, ο Roie τρέχει ένα εξειδικευμένο site για τις progressive rock/metal μουσικές, το The Prog Report, ενώ έχει συνεργαστεί με το βρετανικό περιοδικό Prog και με διάφορες δισκογραφικές εταιρείες στο παρελθόν. Ζει στις Η.Π.Α. και αυτός θεωρώ ότι είναι μια παράμετρος που ίσως εξηγεί την απουσία κάποιων δίσκων, καθότι υπάρχει σημαντική διαφορά στην απήχηση που έχουν  κάποιοι καλλιτέχνες μεταξύ Η.Π.Α. και Ευρώπης.

Επίσης, πολύ ορθά κατά τη γνώμη μου, ο συγγραφέας εξηγεί ότι θέλει να δώσει χώρο σε πιο σύγχρονα ονόματα κι έτσι δεν συμπεριλαμβάνει σημαντικά ή πολύ καλά άλμπουμ που μπορεί να κυκλοφόρησαν τα αριστουργήματά τους στην δεκαετία του '70 (βλέπε Rush).

Όμως, το σημαντικότερο στοιχείο του βιβλίου είναι ότι οι ίδιοι οι δημιουργοί των άλμπουμ είναι που μιλάνε για αυτά, δίνοντας σε πολλές περιπτώσεις όμορφες πληροφορίες και λεπτομέρειες που καθιστούν την ανάγνωση ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα. Ακόμα κι αν μέσες-άκρες κάποιες ιστορίες είναι γνωστές, οι απόψεις που μοιράζονται μουσικοί  όμως ο Steven Wilson, ο Mike Portnoy ή ο Mikael Akerfeldt έχουν πάντα κάτι το ιδιαίτερο να προσφέρουν και βάζουν τον αναγνώστη ακόμα πιο μέσα στην ουσία του κάθε παρουσιαζόμενου δίσκου.

Τέλος, αξίζει να γίνει ειδική αναφορά στην ποιότητα της εκτύπωσης και το πλούσιο φωτογραφικό υλικό, που αμφότερα δίνουν έξτρα πόντους και καθιστούν ακόμα πιο επιβεβλημένη την απόκτηση του βιβλίου από τους φίλους του σύγχρονου progressive rock.

Μεταξύ των πολλών καλλιτεχνών που περιλαμβάνονται στο άλμπουμ, δεσπόζουν οι Neal Morse (με δουλειές από Spock’s Beard, Transatlantic, Neal Morse Band και Flying Colors), ο Steven Wilson (τόσο με τους Porcupine Tree, όσο και με τα προσωπικά του άλμπουμ), μαζί με τους Dream Theater και τους Opeth. Φυσικά, υπάρχουν ονόματα, όπως οι Fates Warning, οι The Flower Kings, ο Devin Townsend, οι Enchant, οι Haken, οι Marillion, οι Pain Of Salvation, οι Riverside και αρκετοί ακόμα στα 54 βασικά άλμπουμ που παρουσιάζονται, ενώ η νέα γενιά του prog αντιπροσωπεύεται με ονόματα όπως οι Periphery, οι Karnivool και οι The Dear Hunter.

Επιπρόσθετα, στο τέλος του βιβλίου υπάρχει μια μικρότερη αναφορά σε δεκαπέντε επιπλέον άλμπουμ από μπάντες όπως οι Tool, οι Mastodon, οι The Mars Volta, οι Radiohead, οι Coheed And Cambria κοκ που για διάφορους λόγους δεν χώρεσαν στον βασικό πυρήνα των παρουσιαζόμενων άλμπουμ.

Πολλές φορές έπιασα τον εαυτό μου να σταματάει την ανάγνωση και να πηγαίνω να βάζω στο στερεοφωνικό το άλμπουμ για το οποίο μόλις διάβασα την ιστορία του ή να σημειώνω να επαναξιολογήσω ένα άλμπουμ που προσωπικά μάλλον δεν θεωρούσα τόσο σημαντικό ώστε να συμπεριληφθούν σε ένα τέτοιο αφιέρωμα και βρήκα όλη την διαδικασία πολύ διασκεδαστική.

Κατέχοντας σχεδόν το σύνολο των παρουσιαζόμενων άλμπουμ (μερικά ανήκουν στα αγαπημένα μου όλων των εποχών) και έχοντας πραγματοποιήσει συνεντεύξεις με τους περισσότερους καλλιτέχνες όταν τα κυκλοφόρησαν, ήμουν σκεπτικός στο τι παραπάνω θα μπορούσε να μου προσφέρει ως γνώση ή άποψη, αλλά το βιβλίο πραγματικά το απήλαυσα. Φαντάζομαι ότι θα αξίζει ακόμα περισσότερο για κάποιον που θα ανακαλύπτει τα άλμπουμ μέσα από την ανάγνωση του  Essential Modern Progressive Albums...

Οι όποιες ενστάσεις είναι λίγες και αμελητέες, με το βιβλίο να αποτελεί συμπληρωματικό κόσμημα στη δισκοθήκη κάθε οπαδού της progressive rock/metal μουσικής, αποτελώντας φόρο τιμής σε άλμπουμ και καλλιτέχνες που θα έπρεπε να θεωρούνται κλασσικοί ήδη. Κι όχι μόνο για το prog ιδίωμα.

Μπορείτε να το προμηθευτείτε από εδώ.