The Beatles: Get Back - Τρεις συντάκτες αναλύουν σε τι γίναμε σοφότεροι

Πίσω στο 1969, οι Beatles αποφασίζουν να επιτρέψουν σε ένα κινηματογραφικό συνεργείο να τους καταγράψει ενώ θα δημιουργούν και ηχογραφούν αυτό που θα είναι το επόμενο άλμπουμ του συγκροτήματος, με την ελπίδα να ολοκληρωθεί το project με την πρώτη τους συναυλία μετά από χρόνια. Εν τέλει οι ηχογραφήσεις κατά κύριο λόγο θα αποτελέσουν το "Let It Be", η συναυλία θα πραγματοποιηθεί στην ταράτσα της Apple στο κέντρο του Λονδίνου και η μαγνητοσκόπηση που θα προβληθεί μετά τη διάλυσή τους θα μονταριστεί εκτενώς και θα εστιάσει στο δεδομένο πλέον τέλος τους. Μετά από 50 χρόνια, το πλήρες μαγνητοσκοπημένο υλικό θα δοθεί με επίσημη έγκριση στον Peter Jackson ώστε να το αξιοποιήσει και να αναδείξει την ιστορική του αξία. Και εγένετο "Get Back".

Είναι δύσκολο για όποιον είδε το ντοκιμαντέρ του "Get Back" να μην γυρνάει διαρκώς η σκέψη του σε σκηνές του και στα γεγονότα που εξιστορεί (αλλά κι αυτά που ακολούθησαν). Φυσικά πρέπει να είσαι οπαδός των Beatles για να δεις σχεδόν οκτώ ώρες από τις πρόβες του συγκροτήματος, όμως στην πραγματικότητα, το να βλέπεις σαν μέσα από κλειδαρότρυπα το κατά γενική ομολογία σπουδαιότερο μουσικό σχήμα του 20^ου αιώνα είναι μία πολύ λιγότερο απαιτητική διαδικασία από όσο θα περίμενε κάποιος. Και κυρίως, είναι μία εμπειρία που σε αφήνει με πολλές εικόνες και σκέψεις για αυτό που είδες. Απευθύναμε λοιπόν σε τρεις συντάκτες μας, γνωστούς για την αγάπη τους στα Σκαθάρια, τις εξής ερωτήσεις:

Α. Ποιες τρεις σκηνές σας έμειναν περισσότερο από το "Get Back";

Β. Ποια τρία κύρια συμπεράσματα προκύπτουν από την παρακολούθησή του;

Είναι σαφές ότι το κείμενο παρακάτω περιέχει spoilers, αν μπορεί να θεωρηθεί ότι υπάρχουν τέτοια σε ένα ντοκιμαντέρ την κατάληξη του οποίου όλοι ήδη γνωρίζουμε. Αν θέλετε κάθε στιγμή του να είναι ιδωμένη πρώτα υπό τη δική σας οπτική, τότε δείτε τα ντοκιμαντέρ, διαβάστε για την περίοδο αυτή, ακούστε παλιές και νέες συνεντεύξεις των πρωταγωνιστών του και επιστρέψτε έπειτα στο κείμενο. Εμείς τα κάναμε όλα αυτά και ακολουθεί η άποψή μας.

Αντώνης Αντωνιάδης

Σκηνή πρώτη: Κάθε οπαδός που σέβεται τον εαυτό του, κάποια στιγμή της ζωής του έχει αναρωτηθεί πως γεννήθηκε το τάδε τραγούδι και τι μπορεί να σκεφτόταν ο δημιουργός του όταν το έγραφε. Το ντοκιμαντέρ για τους Beatles χαρίζει απλόχερα απαντήσεις σε τέτοια ερωτήματα καθώς σε αυτό παρακολουθούμε να πετιούνται στο τραπέζι διάφορες σπουδαίες ιδέες που θα κατέληγαν σε τραγούδια που σήμερα θεωρούμε «κλασσικά». Ανάμεσα σε αυτές, ξεχωρίζει η σκηνή που ο Paul McCartney γρατζουνάει το μπάσο του, περιμένοντας τα υπόλοιπα μέλη του συγκροτήματος να φτάσουν στο στούντιο, και μέσα από τα μουρμουρητά του παρακολουθούμε τη γέννηση του "Get Back". Και είναι πραγματικά υπέροχο το να βλέπουμε την εξέλιξη του, ειδικά δε από τη στιγμή που μπαίνει στο στούντιο ο Billy Preston και το απογειώνει.

Σκηνή δεύτερη: Ο George Harrison του "Get Back" είναι ένας καλλιτέχνης σε μετάβαση. Από τη μία, μετά από μια δεκαετία υπό τη σκιά των John και Paul, η επίσκεψη του στις Η.Π.Α. του είχε ανεβάσει το ηθικό με αποτέλεσμα να είναι έτοιμος να δείξει στον κόσμο πως εκτός από καλός κιθαρίστας, είναι και εξίσου καλός συνθέτης. Από την άλλη όμως, φαίνεται να δυσκολεύεται να ισορροπήσει την ατομική του εξέλιξη με το ρόλο του μέσα στο συγκρότημα. Εξαντλημένος από αυτήν τη συνεχή εσωτερική πάλη αλλά και από την έλλειψη συνεννόησης και κατανόησης που επικρατούσε στους Beatles, ο George πιάνεται από μια, φαινομενικά ασήμαντη, αφορμή για να εγκαταλείψει το συγκρότημα. Είχε προηγηθεί βέβαια ένας άγριος καυγάς με τον John. Σύμφωνα μάλιστα με τον μύθο (και όταν λέμε μύθο εννοούμε τον George Martin) κατά τη διάρκεια του καυγά έπεσαν και κάτι μπουνιές. Ίσως να μην μάθουμε ποτέ αν η αποχώρησή του George αποτελούσε μια κίνηση απελπισίας ή την τέλεια μπλόφα για να επιβάλει τους όρους του στους άλλους 3 - ίσως και 4 εδώ που τα λέμε- , όμως, χωρίς αμφιβολία, η αποτύπωσή της στην κάμερα αποτελεί μια από τις δυνατές σκηνές του ντοκιμαντέρ.

Σκηνή τρίτη: Οι Beatles στην ταράτσα. Μετά από 3 χρόνια παύσης από τις ζωντανές εμφανίσεις, και ύστερα από συνεχείς διαφωνίες για το που και το πως θα παίξουν ξανά, το συγκρότημα επανέρχεται με μια 40λεπτη συναυλία στην ταράτσα της Apple Corps, η οποία έμελλε να είναι και η τελευταία τους. Το τρίτο επεισόδιο του ντοκιμαντέρ αποτελεί αναμφίβολα και την κορύφωση της σειράς καθώς μετά από μέρες προετοιμασίας, επιτέλους παρακολουθούμε το συγκρότημα να παίζει τα νέα τραγούδια του στο κοινό. Και παρά το παρασκήνιο, όταν οι Beatles ξεκινάνε να παίζουν, δείχνουν να περνάνε καλά, να διασκεδάζουν και να χαμογελούν. Στα bonus, η παράλληλη αφήγηση με όλα όσα συμβαίνουν στον δρόμο, οι αντιδράσεις του κόσμου καθώς και η αμήχανη παρουσία της αστυνομίας, η οποία φυσικά, παρά τις προθέσεις της, δεν κατάφερε τελικά να σταματήσει το live.

Συμπέρασμα 1: Το ντοκιμαντέρ κάνει τόσο καλή δουλειά στο να φωτίσει άγνωστες πτυχές του συγκροτήματος, όσο και να αποκρύψει κάποιες άλλες. Πως αλλιώς να δικαιολογήσουμε το πόσο έντεχνα αποφεύγει να θίξει τη σχέση του John και της Yoko με την ηρωίνη και το πως αυτό επηρέαζε εκείνη την περίοδο το συγκρότημα; Γιατί ο Jackson προσπαθεί τόσο πολύ να αποδείξει πως οι υπόλοιποι τρεις Beatles ήταν απολύτως ok με τη συνεχή παρουσία της Yoko στις πρόβες και στις ηχογραφήσεις, όταν ξέρουμε καλά πως τα πράγματα δεν ήταν ακριβώς έτσι; Γιατί π.χ. δεν γίνεται καμιά αναφορά στους λόγους που η πρώτη τους συνάντηση, προκειμένου να πείσουν τον George να επιστρέψει, στέφθηκε με απόλυτη αποτυχία; Η ιστορία βέβαια, ειδικά όταν αφορά ανθρώπινες σχέσεις, δεν είναι ποτέ μονοδιάστατη. Το "Get Back" μάλλον μας δείχνει μια ελαφρώς καλογυαλισμένη εκδοχή της πραγματικότητας, όμως, στην τελική, αυτή είναι απολύτως καλοδεχούμενη αρκεί να μην θεωρήσει κανείς πως "έτσι ακριβώς έγιναν τα πράγματα".

Συμπέρασμα 2: Μας αρέσει, δεν μας αρέσει, το "Get Back" έχει πρωταγωνιστή και αυτός λέγεται Paul McCartney. Μέσα από τις εντάσεις, τις αναβολές, τις παρεξηγήσεις και τις συγκλίσεις, αναδύεται η προσωπικότητα του Paul και ο τρόπος που πλέον κουβαλάει όλο το συγκρότημα στους ώμους του. Ο John, παρόλο που παραμένει ένας κινούμενος μύθος, δείχνει να έχει χάσει το ενδιαφέρον του για το συγκρότημα, και ίσως και για τη ζωή, με αποτέλεσμα η θέση του αρχηγού να μένει άδεια. Ο George, όπως όλοι οι καλλιτέχνες που βρίσκουν τη φωνή τους, θέλει να φωνάξει όμως οι υπόλοιποι τρεις, εμμένοντας στην ισορροπία δυνάμεων που επικρατούσε μέχρι τότε, δυσκολεύονται να τον ακούσουν. Ο Ringo, έχοντας πλέον συμφιλιωθεί με τον ρόλο του στο συγκρότημα αλλά και με το ποιοι είναι οι άλλοι τρεις, δεν δείχνει να αγχώνεται ιδιαίτερα. Ο Paul όμως, το 1969, είναι στο απόλυτο δημιουργικό ζενίθ του σε βαθμό που φυσάει τη μύτη του και γεννάει τραγούδια ενώ, παράλληλα, γνωρίζει πως ο θάνατος του Brian Epstein άφησε ένα κενό το οποίο κανένας δεν θέλει να καλύψει οπότε καλείται να το κάνει αυτός. Και πρακτικά και καλλιτεχνικά, τη συγκεκριμένη περίοδο, είναι σαφές πως ο McCartney είναι αυτός που τραβάει το συγκρότημα μπροστά. Και, ναι, ώρες- ώρες το κάνει άγαρμπα. Και, ναι, θα μπορούσε να δώσει στους άλλους, και ειδικά στον George, περισσότερο χώρο. Όμως, αν κάτι είναι σαφές στο ντοκιμαντέρ, είναι πως ο McCartney είχε καλές προθέσεις και, με όποια λάθη προέκυψαν, προσπάθησε πάρα πολύ να κρατήσει τους Beatles ενωμένους.

Συμπέρασμα 3: Το "Get Back" αποτυπώνει ίσως την πιο δύσκολη περίοδο του συγκροτήματος. Και πάλι όμως, τα πράγματα δεν γίνονται ποτέ πολύ σκοτεινά. Παρά τις εντάσεις, τις καλλιτεχνικές διαφωνίες, την ενόχληση για τις προσωπικές επιλογές του καθενός και την έλλειψη κοινού οράματος για το που πάνε, η αγάπη κυριαρχεί στο ντοκιμαντέρ. Οι τέσσερις Beatles περνάνε καλά όλοι μαζί και συνεχίζουν να γράφουν τραγουδάρες αβίαστα ενώ, παράλληλα, οι πρόβες τους διατηρούν αυτό το χαρακτηριστικό μιας παρέας που τζαμάρει, σαχλαμαρίζει και πειραματίζεται παρόλο που αποτελούν εκείνη τη στιγμή το σημαντικότερο συγκρότημα του πλανήτη. Χωρίς αμφιβολία, η χημεία τους έχει διαταραχθεί όμως όλα τα συστατικά που τους έκαναν αυτό που είναι, βρίσκονται εκεί. Και μπορεί ο McCartney να δηλώνει πως έγραψε το "Two of Us" με αφορμή τις εκδρομές του με τη Linda, όμως, ειδικά μετά το "Get Back", είναι αδύνατο να ακούσουμε το τραγούδι και να μην σκεφτόμαστε τον Paul και τον John να κοιτιούνται στα μάτια καθώς τραγουδάνε " You and I have memories, longer than the road that stretches out ahead ".

Αντώνης Καλαμούτσος

Σκηνή πρώτη: Ο πρώτος καυγάς του ντοκιμαντέρ. Θα περίμενε κανείς από ένα γκρουπ που είχε ήδη συνθέσει μερικές εκατοντάδες εξαιρετικά τραγούδια, η διαδικασία να είναι λίγο στον αυτόματο. Ενώ όμως δουλεύουν πάνω σ' ένα από τα ωραιότερα love songs τους (το "Don't Let Me Down") και το πράγμα μοιάζει για λίγο να κολλάει, η διαφωνία που προκύπτει ανάμεσα σε Paul και George για το πως πρέπει να προχωρήσουν μοιάζει με πόλεμο ανάμεσα σε δύο διαφορετικές κοσμοθεωρίες: Από τη μία η πειθαρχημένη, οργανωμένη, μουσικά καταρτισμένη προσέγγιση του Paul, από την άλλη η πιο ενστικτώδης, «ας παίξουμε κι ότι βγει» νοοτροπία του George μοιάζει να είναι και η βαθύτερη αιτία του διαρκούς συνθετικού παραγκωνισμού του δεύτερου. Κι όσο κι αν ο τύπος της εποχής έβλεπε τον πόλεμο στο δίπολο Paul και John, το πραγματικό power struggle φαίνεται ότι ήταν αλλού.

Σκηνή δεύτερη: Στο τέλος του πρώτου επεισοδίου, ο George δηλώνει ότι αποχωρεί από την μπάντα. Οι υπόλοιποι τρεις το πληροφορούνται επιστρέφοντας από το μεσημεριανό τους και ακολουθεί μια αμήχανη κι εντελώς ανθρώπινη αντίδραση. Επιδίδονται σε όργιο τζαμαρισμάτων και χαβαλέ, η Yoko παίρνει το μικρόφωνο και κάνει τα δικά της, προσπαθούν με κάθε τρόπο να πείσουν τους εαυτούς τους ότι δεν τρέχει τίποτα, ότι είναι εκεί και περνάνε καλά, ότι είναι ακόμα ομάδα. Εκείνη τη στιγμή δεν βλέπεις την αντίδραση που θα περίμενες από φτασμένους δισεκατομμυριούχους αλλά μια που θα έβλεπες σε μια μικρή μπάντα που αποτελείται από φιλαράκια, στην μπάντα της γειτονιάς που ισορροπεί ανάμεσα στην πίστη, τη φιλία, τη ματαιότητα. Όποιος έχει παίξει σε μπάντα, καταλαβαίνει. Κατ' εμέ, η πιο ανθρώπινη στιγμή του "Get Back".

Σκηνή τρίτη: Βρήκα συγκινητική κάθε σκηνή που πρωτοπαρουσιάζεται η βασική ιδέα που θα κατέληγε σε κάποιο Beatles τραγούδι, σαν να βλέπεις την pop ιστορία του 20ου αιώνα εν τη γενέσει. Έχει ενδιαφέρον που κάποιες από αυτές τις ιδέες συναντούν αρχικά μια σχετική αδιαφορία ή ακόμα και ελαφρύ «δούλεμα» στην περίπτωση του υπέροχου "I Me Mine". Περισσότερο όμως μου έμεινε ο τρόπος που όλα σταματούν όταν ο Paul παίζει στους υπόλοιπους για πρώτη φορά το "Let It Be", λες και αντιλαμβάνονται από το πρώτο δευτερόλεπτο ότι αυτό είναι πραγματικά καλό. Στην κορυφή όλων, η μαγεία της στιγμής: το να χαζολογάς με το όργανο σου - το μπάσο στην προκειμένη - και ξαφνικά να προκύπτουν από το πουθενά οι πρώτες γραμμές του "Get Back". Το μεγαλείο της τέχνης που χωράει στο μικρό δευτερόλεπτο κι όλο αυτό caught on camera. Αξία ανεκτίμητη.

Και ως bonus, η πιο σουρεάλ σκηνή στην ιστορία της pop κουλτούρας. Οι Beatles να κάνουν πρόβα και η Yoko Ono να ράβει. Να ράβει, για τ' όνομα του θεού.

Σκόρπιες σκέψεις για το Get Back. Καταρχάς, η δυνατότητα να δούμε πως έγραφε μουσική η μπάντα με τα, ίσως, περισσότερα καλά τραγούδια όλων των εποχών, οδηγεί σε κάποιες μουσικές διαπιστώσεις: βρήκα εντυπωσιακό (αν και λογικό) ότι δουλεύοντας τα τραγούδια δοκίμαζαν πράγματα τραγουδώντας. Η εύρεση του κατάλληλου στίχου - εκείνου που ηχεί καλά -και του κατάλληλου ρυθμού των λέξεων φαίνεται ότι ήταν η βασική επιδίωξη των Σκαθαριών κι αυτό είναι ένα εξαιρετικό μάθημα για κάθε επίδοξο songwriter. Στο ίδιο πλαίσιο, δεν κάνει εντύπωση ότι όποτε η μπάντα σκάλωνε το έριχνε λίγο στα classics, από Chuck Berry και Bob Dylan μέχρι τη μουσική από το "Third Man". Η μουσική είναι μια τεράστια δεξαμενή δημιουργίας κι έμπνευσης αλλά και αρκετά απλή στους νόμους της, για όσους θέλουν να διαπρέψουν.

Κρατάω επίσης το work ethic της μπάντας, την προσήλωση στον κοινό στόχο ακόμα κι όταν κανείς δεν είχε ιδέα ποιος ακριβώς ήταν αυτός. Οι Beatles του 69 είναι κάτι ζάπλουτοι, πολυδοξασμένοι Μίδες που αρχίζουν να παίρνουν πολύ διαφορετική τροπή σαν άνθρωποι στα πρόθυρα των 30. Πέραν του αξιοθαύμαστου, απόλυτου επαγγελματισμού του Ringo, οι υπόλοιποι τρεις έχουν πια διαφορετικές προσεγγίσεις σε πολλά ζητήματα - ο George και η θρησκεία, η business προσέγγιση του Paul, η hippie προσωπικότητα του John. Οι πιθανότητες δεν έμοιαζαν και πολύ υπέρ, κι όμως τα τέσσερα Σκαθάρια απέδειξαν ότι η εργατικότητα κι η αφοσίωση είναι μάλλον οι ανώτερες αξίες κάθε καλού συνεργατικού εγχειρήματος, με τη βαθιά φιλία να παίζει κι αυτή τον σπουδαίο αλλά και κρυφότερο ρόλο της.

Κι ένα γράμμα υπεράσπισης στο αγαπημένο μου σκαθάρι, τον Paul. Είναι μάλλον εύκολο να τον κρίνει κανείς ως λίγο bossy, λίγο τυραννικό, άδικο προς τον George κι εμφανώς ως αρκετά αλαζόνα. Ας μπει όμως κάποιος για λίγο στη θέση του: ο Paul έχοντας πια και τον ρόλο του manager μετά τον θάνατο του Epstein, καλείται να κρατήσει τους Beatles ενωμένους και να ανανεώνει συνεχώς το καλλιτεχνικό τους όραμα, χωρίς να εκφράζει ούτε για μία στιγμή το πόσο πιεστικό μπορεί να είναι κάτι τέτοιο. Και όχι μόνο το κατάφερε για κάποιο διάστημα αλλά, σε αυτήν την περίοδο, η μπάντα έγραψε ίσως και το καλύτερο της υλικό. Πρόκειται για την απόδειξη του πόσο εμπιστοσύνη είχε στις δυνάμεις του αυτός ο τύπος και η αλήθεια είναι ότι κι εγώ δεν είχα αντιληφθεί πόσο ανώτερος σε μουσική κατάρτιση ήταν από τους υπόλοιπους - και μιλάμε για songwriting ιδιοφυίες όλοι τους, για να μην ξεχνιόμαστε.

Κώστας Σακκαλής

Σκηνή πρώτη: Ο George Harisson έχει αποχωρήσει από το συγκρότημα και έχει φύγει για διακοπές. Οι άλλοι τρεις μετά από μία (πρώτη) αποτυχημένη προσπάθεια να τον πείσουν να γυρίσει, προσπάθεια η οποία δεν είναι μέρος του ντοκιμαντέρ έχοντας γίνει απολύτως ιδιωτικά, δεν είναι καν σίγουροι αν πρέπει να επιστρέψουν στο στούντιο που έκαναν τις πρόβες. Ταυτόχρονα φαίνεται ότι κατά τη διάρκεια της συζήτησης το πρόβλημα από τον George μετατοπίστηκε (και) στον John. Εμφανίζονται τελικά ο Ringo και ο Paul και ενώ περιμένουν τον John που έχει πει ότι θα αργήσει συζητάνε τις εξελίξεις με συνεργάτες και φίλους. Και τότε ο Paul πετάει την ατάκα: «πρέπει να συζητήσουμε μεταξύ μας ανοιχτά για το τι φταίει, αλλιώς σε πενήντα χρόνια από τώρα ο κόσμος θα νομίζει ότι διαλύσαμε γιατί ο John έφερνε μαζί του στις πρόβες την κοπέλα του». Μπαμ! Πιο προφητικά λόγια δεν έχουν ειπωθεί από μουσικό για την καριέρα του! Να ‘μαστε πενήντα χρόνια μετά να συζητάμε ακριβώς αυτό. Τουλάχιστον μέχρι να δούμε το "Get Back" και να καταλάβουμε λίγο περισσότερο τι (δε) συνέβη.

Σκηνή δεύτερη: Αυτήν τη φορά οι ρόλοι αντιστρέφονται. Ο Ringo και ο Paul λείπουν από το στούντιο, ο George με τον John και τη Yoko έχουν παραμείνει. Και ο George ανοίγεται σε αυτόν που εμφανώς νιώθει πιο άνετα να μιλήσει. Του λέει ότι έχει εκατό τραγούδια που έχει γράψει, ότι θέλει να εκφραστεί μέσα από τους Beatles αλλά δεν υπάρχει χώρος, ότι σκέφτηκε να δώσει τα τραγούδια του σε άλλους καλλιτέχνες αλλά ότι τελικά, fuck it, θέλει να κάνει solo δίσκο. Έναν κανονικό solo δίσκο, με τραγούδια ραδιοφωνικής, εμπορικής προοπτικής, όχι τις πειραματικές και παντελώς αντιεμπορικές δουλειές που είχαν κάνει εκτός Beatles μέχρι τότε. Η ιδέα πέφτει σαν κεραυνός στο δωμάτιο. Ένας solo δίσκος ενώ ταυτόχρονα το συγκρότημα συνεχίζει κανονικά; Μπορεί να υπάρχει ζωή έξω ή/και παράλληλα με τους Beatles; Το ζεύγος είναι υποστηρικτικό, εγκρίνουν την ιδέα, ένας σπόρος έχει φυτευτεί, η πρώτη ρωγμή έχει ξεκινήσει. Φτάσαμε στο σήμερα για να πει ο Paul ότι αν είχε δει αυτήν τη σκηνή τότε, ίσως είχε καταφέρει να σώσει το συγκρότημα.

Σκηνή τρίτη: Οι ηχογραφήσεις έχουν μείνει πίσω, ο Paul, ως πιο οργανωτικός, παροτρύνει τους άλλους να στρωθούν να τελειώσουν ένα τραγούδι, η πίεση για το αποτέλεσμα είναι μεγάλη. Αλλά μόλις πιάνει η τετράδα τα όργανα γίνονται πάλι παιδιά, η ανάγκη για διασκέδαση μέσα από τη μουσική επικρατεί οποιουδήποτε επαγγελματισμού. Παίζουν το "Two Of Us", ολόκληρο, πλήρες μουσικά, αλλά ο Paul και ο John το τραγουδούν μέσα από τα δόντια τους, με σφιγμένα σαγόνια και βραχνές φωνές. Δεν είναι μόνο μία σκηνή ενδεικτική του δεσίματος και της επαφής που είχαν οι δύο τους αλλά και αντιπροσωπευτική του πόσο διασκέδαζαν στις ηχογραφήσεις, τουλάχιστον όταν όλα τα άλλα παραμερίζονταν και ερχόταν η ώρα να πιάσουν τα όργανα στα χέρια τους. Όποιος νόμιζε ότι το ντοκιμαντέρ είναι γεμάτο ώρες διαπληκτισμών και έλλειψης επικοινωνίας έχει πέσει έξω. Η χαρά της δημιουργίας, η αγνή αγάπη για τη μουσική από 4 παιδιά που κατάφεραν στη ζωή τους περισσότερα από οποιονδήποτε συνομήλικό τους πριν ή μετά από αυτούς, είναι εντυπωσιακή.

Συμπέρασμα πρώτο: Ο Paul McCartney ανέλαβε ηθελημένα ή μη το ρόλο που άφησε ο Brian Epstein με το θάνατό του. Φαίνεται ότι ο «Mr. Epstein», όπως με χαρακτηριστικό σεβασμό αν όχι και φόβο, τον αποκαλούν ακόμα και μετά τον θάνατό του, ήταν η κόλλα που χρειάζονταν, η καθοδήγηση που είχαν ανάγκη ή απλά το χαλάκι κάτω από τα οποία έκρυβαν τα προβλήματα. Ο ρόλος του αφεντικού γρήγορα ξεφεύγει από το οργανωτικό κομμάτι και επεκτείνεται στο μουσικό. Η προσπάθεια του Paul να δείξει στον George πώς να παίξει ακόμα και το solo του είναι χαρακτηριστική και οδηγεί και στον πρώτο καυγά που γινόμαστε μάρτυρες. Από την άλλη είναι σαφές ότι ο Paul είναι και ο μόνος που έχει ταυτόχρονα την προσωπικότητα, την έμπνευση αλλά και τη διάθεση να ηγηθεί του συγκροτήματος. Όσες ευκαιρίες και να παρουσιάστηκαν, όσο κι αν οι υπόλοιποι τρεις έδειχναν δυσαρέσκεια με κάποιες ιδέες του McCartney, δε βρέθηκε κάποιος άλλος να αντιπαραθέσει κάτι στο όραμά του. Όχι απαραίτητα συνθετικά, με κάθε άλλο τρόπο όμως, το 1969, οι Beatles είναι το συγκρότημα του McCartney.

Συμπέρασμα δεύτερο: Τουλάχιστον σε αυτήν την περίοδο, ο πιο ξενερωμένος, το πιο δυσαρεστημένο σκαθάρι, ο πιο «εκτός ομάδας» μουσικός, αυτός με τις εντονότερες τάσεις φυγής, είναι ο George Harrison. Η δημιουργικότητά του δε βρίσκει διέξοδο, το παίξιμό του υποδεικνύεται από τους δύο βασικούς συνθέτες, δε συμμετέχει στη διασκέδαση, οι Ινδουιστικές του αντιλήψεις σχεδόν γελοιοποιούνται από τους υπόλοιπους Beatles και (όπως δε δείχνει το ντοκιμαντέρ αλλά γνωρίζουμε εκ των υστέρων) ο γάμος του είναι προβληματικός.

Συμπέρασμα τρίτο: Ειδικά στο πρώτο επεισόδιο του "Get Back", είναι σαφές ότι παρατηρούμε ένα συγκρότημα υπό κατάρρευση. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι τα αίτια αυτής της κατάρρευσης δε γίνονται ποτέ ξεκάθαρα. Ο George όπως είπαμε είναι δυσαρεστημένος και με τάσεις φυγής αλλά δε φαίνεται τολμηρός να αναλάβει την ευθύνη διάλυσης των Beatles. Ο Ringo φαίνεται να συμμετέχει λιγότερο από όλους σε ίντριγκες και διαξιφισμούς, και όμως μαθαίνουμε ότι είναι ο πρώτος που έχει κάνει κίνηση να αποχωρήσει, σε απροσδιόριστη στιγμή, πριν πάντως τα γεγονότα του ντοκιμαντέρ. Ο John έχει χαθεί σε έναν μεγάλο έρωτα αλλά αυτό, όπως αποδεικνύουν και τα λόγια του ίδιου του McCartney, δε θα μπορούσε ποτέ να είναι ο λόγος να διαλυθούν. Ο δε Paul φαίνεται να είναι ο πιο καταπιεστικός, ο πιο κουρασμένος από τις ευθύνες που (ελλείψει άλλου;) ανέλαβε, αλλά ξεκάθαρα και αυτός που περισσότερο θέλει να κρατήσει το συγκρότημα ενωμένο, έστω και προς την κατεύθυνση που αυτός οραματίζεται. Το δε τέλος του ντοκιμαντέρ, αν ήταν ταινία, θα ήταν σχεδόν happy end. Η τετράδα φαίνεται να βρίσκει στόχο, να ανακαλύπτει τρόπο να συμβιώσει, να ολοκληρώνει ηχογραφήσεις, να ξαναγίνεται οικογένεια. Όπως όμως ξέρουμε αυτό δεν κρατάει πολύ. Γιατί λοιπόν διέλυσαν οι Beatles; Όποιος περιμένει ξεκάθαρη, ασπρόμαυρη απάντηση από το "Get Back" δε θα την έχει. Και πώς να την έχει άλλωστε, όταν η ίδια η ζωή δεν είναι ποτέ ασπρόμαυρη.