Gazpacho

Fireworker

Kscope (2020)
Από τον Μάνο Πατεράκη, 12/10/2020
Όλος ο δίσκος διακατέχεται από μια μεγάλη λογοτεχνική αξία. Τίποτα δεν αφήνεται στην τύχη. Όλα διαφεντεύονται από το μεράκι του δημιουργού.
Πώς βαθμολογείτε το δίσκο;

Έχοντας ήδη κλείσει και βάλει στην άκρη την πρώτη τους δεκάδα full-length δίσκων με μεγάλη συνέπεια από το 2003 έως το 2018, η πορεία των Νορβηγών art/prog rockers είναι τουλάχιστον αξιοθαύμαστη. Με τις κορυφές της, αλλά και τις λιγότερο δυνατές της στιγμές, η δισκογραφία των Gazpacho τους έχει καθιερώσει δικαιωματικά ως μια παγιωμένη δύναμη στον χώρο. Καλύπτουν ένα κένο στα προοδευτικά ηχοτοπία, που αφορά μουσικούς οι οποίοι βουτάνε δίχως καμία αυτοσυγκράτηση στην άκρως συναισθηματική πλευρά της μουσικής, όπως αυτή διδάχθηκε από τους πολυαγαπημένους τους Marillion - κυρίως της ύστερης εποχής.

Είναι γεγονός πως όταν επιλέγεις να κινείσαι σε τόσο συναισθηματικά φορτισμένα μονοπάτια, αλλά ταυτόχρονα με τρόπο αρτιστικό, ήπιο και διακριτικό, υπάρχουν πολλές παγίδες. Δεν είναι πάντα εύκολο να κρατήσεις αγκυστρωμένο τον ακροατή. Όσο διατεθειμένος και αν είναι. Όσο και αν είναι δυνατό το καλλιτεχνικό σου όραμα και αξιοζήλευτη η προσέγγισή σου. Εξ ου και οι δύο προηγούμενες δουλειές τους, το "Molok" του 2015 και το "Soyuz" του 2018 δεν κατάφεραν να περάσουν το τεστ του χρόνου - σίγουρα όχι συγκριτικά με τον φοβερό προκάτοχό τους, το "Demon" του 2014 ή ακόμα παλιότερες δουλειές τους σαν το κορυφαίο "Tick Tock" που αποχαιρέτησε τα ‘00s εμφατικά.

Με μεγάλη χαρά διαπιστώνουμε πως το "Fireworker", με το οποίο υποδέχονται τα '20s, ξεπερνάει εμφανώς τα "Molok" και "Soyuz" σε ποιότητα. Αυτό οφείλεται εν πολλοίς στο εναρκτήριο 20-λεπτο "Space Cowboy", σύνθεση που αποτελεί το centerpiece του δίσκου και θα μείνει στην ιστορία ανάμεσα στις μεγάλες τους στιγμές. Ο space cowboy δεν είναι παρά ακόμα ένα όνομα, μια μετενσάρκωση του fireworker, το κυρίως θέμα του concept. Πρόκειται για τη ζωώδη, ενστικτώδη δύναμη που υπάρχει μέσα μας από την αρχή της ανθρωπότητας και ελέγχει την ελεύθερη βούληση μας, όπως εξήγησε ο ίδιος ο Thomas Andersen στη συνέντευξη που μας έδωσε.

Όλη η μαγεία του "Space Cowboy" είναι δύσκολο να συλληφθεί με τις πρώτες ακροάσεις, καθότι οι απανωτές και επιτηδευμένα μη-οργανικές μεταβάσεις από το ένα μουσικό θέμα στο άλλο δεν κάθονται εξαρχής καλά στο αυτί. Ωστόσο, η εμβάθυνση δεν μπορεί παρά να οδηγήσει σε ανεξίτηλο θαυμασμό για τις μελωδίες του πιάνου/πληκτρών, που παρουσιάζονται άλλοτε στα κρυφά και άλλοτε στα φανερά. Αυτές οι μικρές μελωδικές λεπτομέρειες είναι που κάνουν τη μουσική των Gazpacho να ξεχωρίζει ουσιαστικά. Όχι πως τα χορωδιακά μέρη αλα-καθεδρικού ναού που φέτος εισήγαγαν δεν αποτελούν από μόνα τους τρανταχτό πόλο έλξης. Ειδικά στα σημεία όπου εξάρουν την τραγικότητα και φέρνουν στο νου μέχρι και τις παλιές στιγμές των Therion ή και Trans-Siberian orchestra, προφανώς στο πιο ιντελεκτουέλ τους.

Όλος ο δίσκος διακατέχεται από μια μεγάλη λογοτεχνική αξία. Τίποτα δεν αφήνεται στην τύχη. Όλα διαφεντεύονται από το μεράκι του δημιουργού. Ακόμα και τα χορωδιακά μέρη που δεν περιλαμβάνονται στους στίχους (αναπαριστούν τις φωνές των στοιχείων του συνειδητού του πρωταγωνιστή που τον καλούν να μην επιχειρήσει να βρει τον fireworker μέσα του) έχουν την ιστορία τους: Πρόκειται για τυχαίες προτάσεις από ένα άρθρο σχετικά με το πώς πρέπει να μεταφερθεί ένα μήνυμα κινδύνου σε χώρο ταφής πυρηνικών αποβλήτων, ώστε να γίνει κατανοητό ακόμα και μετά από χιλιάδες χρόνια. Το δε εξώφυλλο αναπαριστά σε στυλ wimmelbilder, γεμάτο λεπτομέρειες, τους νευρώνες του ανθρώπινου εγκεφάλου.

Η έτερη μεγάλη σε έκταση σύνθεση, το 15-λεπτο "Sapien", κλείνει τον δίσκο τρία κομμάτια αργότερα εξηγώντας πως η ύπαρξή μας είναι το μέσο (sapien) που το πλάσμα αυτό χρησιμοποιεί όσο χρειάζεται για να πετύχει τον σκοπό του. Μετά συνεχίζει αφήνοντας μας να πεθάνουμε, μεταφερόμενο απ’ τη μια γενιά στην άλλη. «Αν πας με τα νερά του, θα αισθανθείς φανταστικά, αλλιώς...», εξηγεί ο πληκτράς Thomas Andersen. Στις μικρές συνθέσεις, ο χαρακτηρισμός art pop, παρά prog, γίνεται ταιριαστός για να τους περιγράψει, πράγμα φανερό στα μπαλαντοειδή "Hourglass" και "Antique" - το δεύτερο ωστόσο αποτελεί την πιο αδύναμη στιγμή του δίσκου. Αντίθετα, το ομώνυμο "Fireworker", πρώτο single που ακούσαμε απ’ τον δίσκο και τοποθετημένο επιμελώς στο μέσο του άλμπουμ ξεφεύγει με μια φολκ εσάνς και έξυπνες ιδέες.

Η κατακλείδα έχει ένα γνωστό μέρος και μια ευχάριστη έκπληξη. Το γνωστό μέρος είναι πως έχουμε ακόμα έναν δίσκο γεμάτο βάθος απ’ τους Gazpacho να ξεκοκαλίσουμε. Η ευχάριστη έκπληξη είναι πως δείχνει συνθετική άνοδο στην πορεία τους. Ακρόαση με ακρόαση, η ομορφιά που κρύβεται στις νότες των πληκτρών έχει τόσο πολλά να δώσει...

  • SHARE
  • TWEET