«10»: Underground experimental rock προτάσεις για το 2023

Δέκα καλά κρυμμένα διαμαντάκια πραγματικής rock πρωτοπορίας, δέκα μουσικές ταυτότητες που δεν έχουν όμοιες!

Από τον Αντώνη Καλαμούτσο, 15/11/2023 @ 11:56

Κι ενώ στο επιτελείο του rocking.gr οι διεργασίες για τις τελικές λίστες και τα αφιερώματα της χρονιάς κορυφώνονται, είναι ίσως μια καλή στιγμή να ρίξουμε λίγο φως σε κάποιες από τις χιλιάδες κυκλοφορίες που, παραδοσιακά, μένουν στο παρασκήνιο. Ο προβολέας ας φωτίσει λοιπόν λίγο το experimental rock του 2023 και κάποιες κυκλοφορίες που θα ήταν πραγματικά κρίμα να μείνουν χωρίς σχολιασμό!

Μια μόνο διευκρίνηση: ο καθένας έχει δικαίωμα να δηλώνει «πειραματιστής», τα παρακάτω δέκα άλμπουμ όμως είναι πραγματικά ακραία ως προς τον πειραματισμό τους. Συχνά βρίσκονται στις παρυφές του avant-garde, δεν απευθύνονται λοιπόν σε ανυποψίαστο ακροατήριο αλλά σε ανθρώπους που έχουν την περιέργεια και το ενδιαφέρον για το πόσο «μακριά» μπορούν να πηγαίνουν οι μουσικοί εν έτει 2023. Δέκα πειραματικές rock προτάσεις για όλα τα γούστα λοιπόν, προχωρήστε με προσοχή, αγάπη και δική σας ευθύνη!

Η σειρά είναι χρονολογική.

Terminal - R.A.T.S

Norway, Trepanation
(Industrial/Post-punk)

Τρομερό ντεμπούτο από τους, βασισμένους στο Oslo, Pal Salvesen και Jake Leyland, οι οποίοι ως Terminal κάνουν μια σοβαρότατη πειραματική προσπάθεια. Θεμελιώδης τους επιρροή μοιάζει να είναι το σκοτεινό μεταλλιζέ industrial τύπου Godflesh, χρησιμοποιούν όμως κι ένα σωρό από πιο μελωδικά ηχοχρώματα: ωραία καθαρά φωνητικά, gothic noir πλήκτρα και πνευστά, βαριά riff που συνδυάζουν το doom με το post-punk και διάφορες ακόμα έξυπνες και απρόσμενες ιδέες. Παρά τα σκόρπια στοιχεία του, το "R.A.T.S" έχει απρόσμενη ομοιογένεια και ωριμότητα και η ροή του, γεμάτη ανατροπές κι εκπλήξεις, είναι πραγματικά ενδιαφέρουσα. Στα συν αυτού του άλμπουμ, η ανατριχιαστική συμμετοχή της λατρεμένης Agnete Kirkevaag των Madder Mortem. Όσοι αρέσκονται σε πειραματισμούς ανάμεσα στο post-punk, το metal και το industrial ας σπεύσουν.

Bandcamp

Decolonize Your Mind Society - A Second Invitation To An Uninterrupted Katabatic Lens

Hungary, Self-released
(Microtonal/Psychedelic)

Τα μικροκουρδίσματα είναι από μόνα τους ικανά να μετατρέψουν την ακρόαση σε μια δύσκολη εμπειρία, με τα δυτικά αυτιά μας να είναι τρομερά κουρδισμένα με το καλώς συγκερασμένο σύστημα. Φαντάσου τώρα ότι αυτή η ουγγρική μπάντα στο δεύτερο της άλμπουμ παίζει ένα παντελώς αχαρακτήριστο είδος μουσικής που μοιάζει λίγο με ψυχεδελικό rock, λίγο με jazz και λίγο με παραδοσιακή μουσική της Ανατολικής Ευρώπης. Αυτό όμως που στην αρχή μοιάζει με ένα ακατανόητο υβρίδιο, αρχίζει να αποκτά όλο και περισσότερο νόημα όσο προχωράει η ακρόαση, παρασέρνοντας μας τελικά σε έναν μυστηριακό κόσμο όπου οι νόμοι της φυσικής δεν ισχύουν. Τα άταστα όργανα, τα παράξενα synths και τα σαξόφωνα εγγυώνται μια πραγματική κατάδυση σε αυτό που μοιάζει να είναι το υποσυνείδητο ολόκληρης της δυτικής μουσικής. Microtonal ψυχεδέλεια λοιπόν και τα μυαλά στον αποχυμωτή.

Bandcamp

Deludium Skies - Ichor

Austria, Trepanation
(Drone rock/psych folk)

Ο Karl Pelzmann είναι ένας Αυστριακός κιθαρίστας/multi-instrumentalist που αποφάσισε, τι άλλο; Να ηχογραφήσει έναν drone/doom rock γεμάτο ψυχεδελικά riffs και να τα συνδυάσει με… σαξόφωνο, φλάουτο και τρομπέτα. Ο συνδυασμός μοιάζει τρελός, ειδικά με την μερική απουσία κρουστών, όμως παραδόξως λειτουργεί εξαιρετικά. Διαμορφώνεται τελικά ένας ήχος που είναι παρατεταμένος και «απλωμένος» - χωρίς να είναι πολύ heavy - και μοιάζει να παρασύρεται σε σύντομες jazz και folk περιπλανήσεις, πριν επιστρέψει στις rock αφετηρίες του. Το άλμπουμ αποπνέει έναν χαλαρό και αυτοσχεδιαστικό χαρακτήρα, αν όμως το παρατηρήσεις καλά θα δεις ότι η ατμόσφαιρα που φτιάχνει είναι καλά συγκροτημένη και πυκνή. Πολύ καλό άλμπουμ ενός δύσκολου avant-garde rock που ανταμείβει με την φαντασία και την αρκετά δύσκολη και σκοτεινή του διάθεση.

Bandcamp

Orchestra Of The Upper Atmosphere - Theta Six

UK, Discus Music
(Post/prog/jazz)

Η Discus Music πιθανόν να σου είναι ήδη γνωστή για τις αναρχικές και προοδευτικές μουσικές που κυκλοφορεί. Αυτή εδώ είναι η μπάντα του Martin Archer, αφεντικού της Discus, ο οποίος με επτά ακόμα φοβερούς μουσικούς χαρτογραφούν τα αχαρτογράφητα. Και Canterbury prog, και Zeuhl, και spiritual jazz, και krautrock, και free αυτοσχεδιασμοί και ηλεκτρονική μουσική, όλα παίζουν εντός του "Theta Six". Τρομερά περιπετειώδες album που παντρεύει επιτυχώς την παλιά μουσική γλώσσα (βιολί, πνευστά, κοντραμπάσα, κιθάρες) με τη νέα (midi όργανα, laptop electronics κλπ), χωρίς όμως να παρατηρείται πουθενά κάποια έλλειψη συνοχής. Στην βάση του δίσκου πάντως, ο αυτοσχεδιασμός έχει ισχυρή θέση, αν και δεν μπορείς ποτέ να μαντέψεις με σιγουριά πως θα εξελιχθεί η κάθε σύνθεση. Υπάρχει κι έκδοση που δεν έχει κενά ανάμεσα στα tracks και, ομολογουμένως, η ψυχεδελική οδύσσεια του "Theta Six" καταναλώνεται ολόκληρη.

Bandcamp

Pucemoment - Epic Ellipses

France, Sub Rosa
(Experimental/ambient/drone)

Στην Lille της Γαλλίας συναντάμε το ντουέτο των Nicolas Devos και Penelope Michel, δύο visual και sound artists που, προφανώς, αντιμετωπίζουν την μουσική τους σαν ένα γλυπτό ήχων. Τα πιάνα, τα synths, το cello και οι ηλεκτρονικοί ήχοι χτίζουν ένα σύμπαν αφηρημένο αλλά πολύ ισχυρό σε συναισθηματικό βάθος. Κι ενώ δεν νομίζω πως κάνουν εσκεμμένα οτιδήποτε που μπορεί να χαρακτηριστεί ως rock, το "Epic Ellipses" είναι γεμάτο από τις ποιότητες που αναζητούν πολλά πειραματικά rock, dark gothic ή soft industrial σχήματα. Τα τέσσερα δεκάλεπτα tracks αυτού του υπέροχου άλμπουμ κυλάνε γλυκά σαν κάποιο ξεχασμένο όνειρο - τουλάχιστον μέχρι κάποιο τείχος από συνθετικά distortions το μετατρέψουν σε εφιάλτη. Εξαιρετική δουλειά, η τέταρτη συνολικά studio ηχογράφηση τους και τώρα προσπαθώ να καλύψω το χαμένο έδαφος.

Bandcamp

Ultraphauna - No No No No

USA, Self-released
(Art rock/pop)

Το ότι δηλώνω οπαδός του Toby Driver - ναι, των Maudlin Of The Well/Kayo Dot - δεν σημαίνει πως μεροληπτώ υπέρ του. Απλώς τυχαίνει όπου παίζει μπάσο, να πρόκειται για φοβερούς δίσκους. Βάλε τώρα ότι στους Ultraphauna παίζουν επίσης art rock βετεράνοι με προϋπηρεσία σε σχήματα όπως οι Secret Chiefs 3, Estradasphere, Grails κλπ και καταλαβαίνεις ότι έχουμε σύμπραξη experimental γιγάντων. Κι η μουσική; Το ντεμπούτο λοιπόν των Ultraphauna αποτελεί ένα πολύχρωμο καλειδοσκόπιο ευγενικών ηχοχρωμάτων. Η μουσική είναι κυρίως ήπια, δεν λείπουν οι pop ευαισθησίες και το κυρίαρχο όργανο είναι το βιολί. Ότι όμως του λείπει σε πολύ δυνατές εντάσεις του περισσεύει σε ροή. Ο δίσκος κυλάει απρόβλεπτα και καταπληκτικά, μοιάζει δε σαν ένα καλογραμμένο ηχητικό ποίημα όπου οι λέξεις ξεκλειδώνουν κόσμους. Ίσως και το καλύτερο από τα άλμπουμ που παρουσιάζονται εδώ, φανταστικό!

Bandcamp

Film 2 - Sorge

Switzerland, BlauBlau Records
(Dark Sensual Krautrock)

Κάποια γκρουπ κάνουν τέτοιες παλαβομάρες που δεν γίνεται να μην τα αγαπήσεις. Να, πάρε εδώ τους Ελβετούς Film 2. Έγραψαν ένα 40λεπτο track και το ηχογράφησαν τρεις φορές, με κάθε μία να είναι αρκετά διαφορετική σε διάθεση. Έφτιαξαν και τρία διαφορετικά εξώφυλλα (τα οποία είναι κι αυτά τυχαία, δεν αντιστοιχούν σε συγκεκριμένη version) και κυκλοφορούν τον δίσκο τους “Sorge”. Κανείς δεν ξέρει, ούτε η ίδια η μπάντα, τί περιέχει μέσα η κάθε κόπια. Επίσης δεν υπάρχει πουθενά streaming! Έχουν όμως κι ένα site στο οποίο ανεβαίνει η μουσική κάθε πανσέληνο! Αν δεν έχουν κερδίσει ακόμα το ενδιαφέρον σου, να προσθέσω πως η μουσική τους αξίζει τον κόπο και την τόση εκκεντρικότητα. Την ονομάζουν dark sensual krautrock και δεν έχω αντίρρηση. Αν οι Swans έπαιζαν kraut, θα ακούγονταν κάπως έτσι. Δεν ξέρω ποια version έχω εγώ αλλά σίγουρα αξίζει το κρυφτούλι και το μυστήριο, με τα «χτισίματα» της μουσικής τους μετράνε πολύ.

Bandcamp

All Hands_Make Light - Darling The Dawn

Canada, Constellation
(Experimental, post, drone, freak folk)

Φαντάζομαι όλοι γνωρίζουμε τον τρισμέγιστο Efrim Manuel Menuck. Όσοι λοιπόν δεν έχετε όρεξη να ακούσετε ένα ακόμα project του ηγέτη των μεγάλων Godspeed You! Black Emperor, μην διαβάζετε άλλο. Οι υπόλοιποι καλοδεχτείτε τους All Hands Make Light, νέο project του Efrim με την υπέροχη Ariel Engle. Το “Darling The Dawn” προφανώς περιέχει πολύ φως, τόσο εξαιτίας των αρκετά αιθέριων φωνητικών της Ariel, όσο κι επειδή τα drones είναι πολύ απλωμένα, αέρινα και γλυκά σε συχνότητες. Υπάρχει όμως επίσης κι αρκετά έντονο kraut και folk στοιχείο - οι ίδιοι, λέει, θεωρούν τους εαυτούς τους πρωτίστως freak-folk - καθώς και μπόλικα synth-ια που φτάνουν μέχρι και το darkwave. Γενικώς, ο δίσκος είναι πλούσιος σε συναίσθημα και άποψη, προέρχεται εξάλλου από δύο μουσικούς με άπειρη γνώση κι εμπειρία πάνω στην ουσία του «μετά-rock». Άκουσμα αγγελικό.

Bandcamp

Randam Fatal - Randam Fatal

France, Dur Et Doux
(RIO, anti-folk)

Προφανώς, η γαλλική σκηνή είναι κορυφαία σε πειραματικά rock συγκροτήματα και φυσικά η Dur Et Doux είναι από τις κορυφαίες εταιρείες στον κόσμο, σε παλαβομάρα, ποιότητα και προοδευτικότητα. Νέο της απόκτημα αυτό το σαλταρισμένο σεπτέτο από την Auvergne, το οποίο θα χρησιμοποιήσει ό,τι μπορεί για να ερεθίσει τον συντηρητικό ακροατή. Βιολιά και τρομπόνια, έντονη θεατρικότητα και απαγγελίες στα Γαλλικά, progressive περάσματα και γκροτέσκο rhythm section. Κι ενώ φαίνεται πως το ομώνυμο ντεμπούτο των Randam Fatal θέλει να αντιστρέψει τους όρους μιας παραδοσιακής, σχεδόν gypsy, folk, διαισθάνομαι πως η ουσία του σχήματος βρίσκεται αλλού: στην μακριά παράδοση του Rock In Opposition, στην διάθεση για ρήξη με τις συμβάσεις και στον βαθύ σαρκασμό προς τον ακαδημαϊσμό της δυτικής μουσικής. Πρόκειται για ύπουλο χτύπημα εκ των έσω.

Bandcamp

Water Damage - 2 Songs

USA, 12XU
(Kraut, space, drone)

Κλείνουμε την περιήγηση μας με μια οχταμελή κολεκτίβα από το Texas και στο δεύτερο τους άλμπουμ. Άλλα φιντάνια αυτά: ο δίσκος ονομάζεται “2 Songs” και περιέχει… δύο τραγούδια 20 λεπτών το καθένα, με το ένα να ονομάζεται “Fuck This” και το άλλο “Fuck That”. Απλά και κατανοητά πράγματα. Η μουσική είναι αντίστοιχης πολυπλοκότητας, με μία γιγάντια νότα να πλανάται πάνω και μέσα στην σύνθεση, καταπίνοντας τα πάντα στο drone πέρασμα της, την στιγμή που δύο ντράμερ και δύο μπασίστες δημιουργούν έναν ρυθμικό πανικό επαναληπτικότητας. Η μουσική είναι σαν να ανοίγει δύο πελώριες μαύρες τρύπες που, θες δεν θες, θα σε ξεβράσουν κάπου αλλού στο διάστημα. Αυτό που μου άρεσε περισσότερο είναι που τα δύο μέρη έχουν άλλο κούρδισμα κι άλλη ατμόσφαιρα, ένα πιο σκοτεινό και δυσοίωνο κι ένα πιο θετικό και ταξιδιάρικο. Προετοιμαστείτε για ένα γερό trip.

Bandcamp

Αντώνης Καλαμούτσος

Αν και διατηρεί μια αδυναμία στα progressive και doom ιδιώματα, εξακολουθεί να ακούει κάθε γνωστό και άγνωστο είδος αναζητώντας την περιπέτεια στη μουσική και πιστεύει ότι οι δυνάμεις του χάους και...