Yossi Sassi: «Το ζεϊμπέκικο είναι τα blues των Ελλήνων»

Ο συμπαθέστατος Yossi μας μίλησε για την καλύτερη απόφαση της ζωής του, την αγάπη του για τον Στέλιο Καζαντζίδη και πολλές άλλες χαριτωμένες εκπληξούλες

Από τον Νικόλα Ρώσση, 18/07/2016 @ 12:44

Πάλι το κάναμε το κονέ μας. Στο τέλος ή θα παίζω εγώ με τον Yossi στην μπάντα του ή θα βγούμε ξαδέρφια, αφού η σκούφια του κρατάει και από τα μέρη μας. Όχι επειδή την έκανα εγώ, αλλά διαβάστε μια υπέροχη συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης με τον εξαιρετικό Yossi Sassi -την κάποτε πρώτη μούρη στους Orphaned Land- να μιλάει για την ελληνική καταγωγή του, να στέλνει χαιρετίσματα σε έναν Έλληνα που τον λένε Μπάμπη Κατσιώνη, αλλά και για την κρίση στη Μέση Ανατολή. Όμως, πάνω από όλα έχουμε την επιστροφή της αγαπημένης μου μπουζουκιθάρας.

Yossi Sassi

Πρώτα απ' όλα συγχαρητήρια για τον νέο σου δίσκο, με τον χρόνο μου φαίνεται όλο και καλύτερο. Είναι μια πραγματικά περίτεχνη και περίπλοκη δουλειά, αλλά πώς το βλέπεις εσύ, τώρα που κυκλοφόρησε πλέον; Θα έκανες κάτι διαφορετικά;

Ευχαριστώ πολύ (στα ελληνικά). Είμαι πολύ χαρούμενος με το πώς ήρθε στη ζωή το "Roots And Roads", αλλά φυσικά πάντα θα θέλω να κάνω κάτι διαφορετικά, αφού το έχω ακούσει πλέον εκατοντάδες φορές, χαχα! Σοβαρά, όμως, ο ίδιος μου ο εαυτός είναι και ο πιο αυστηρός κριτής μου. Έτσι είναι οι καλλιτέχνες, πάντα θα έχουν νέες ιδέες για τις δημιουργίες τους. Γι' αυτόν τον λόγο άλλωστε, πάντα μου θέτω ένα deadline να τελειώνω τον δίσκο και να μην κοιτάω πίσω, εκτός και αν πρέπει να αλλάξω κάποιες ενορχηστρώσεις για κάποιο live ή ακουστική εκτέλεση. Αν δεν το έκανα έτσι, δεν θα τελείωνα ποτέ τίποτα.

Τι σημαίνει για σένα ο τίτλος "Roots And Roads" και πώς προέκυψε η ελληνική ονομασία στο "Rizes Kai Dromoi";

Έχω ελληνική καταγωγή, καθώς ο παππούς μου, από την πλευρά του πατέρα μου, ο Yossef Sassi, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, αλλά μετανάστευσε στη Βόρεια Αφρική και μετά στο Ισραήλ. Η ελληνικοί και οι βαλκανικοί ρυθμοί ήταν πάντα μέρος της παιδικής μου ηλικίας. Φυσικά, αυτό είναι προφανές και στη δουλειά μου 25 χρόνια τώρα. Το "Roots And Roads" αφορά τον καθένα μας, αφού εμείς είμαστε οι δικές μας ρίζες και δρόμοι που επιλέγουμε να περπατήσουμε. Η οικογένεια, η κληρονομιά κτλ μαζί με τα πάθη μας και τις καρδιές μας.

Το τραγούδι "Rizes Kai Dromoi" ονομάστηκε έτσι, λοιπόν, γιατί εξερευνά τις ελληνικές μου ρίζες και μουσικά με τον ρυθμό και τη σύνθεση, αλλά και στιχουργικά, αφού μιλάνε προσωπικά για μένα.

Τώρα λοιπόν που μιλάμε για το "Rizes Kai Dromoi", εδώ στην Ελλάδα το να χορεύεις στον ρυθμό των 9/8 ενός ζεϊμπέκικου, σύμφωνα με τον «θρύλο», υποτίθεται πως είναι η απόλυτη ένδειξη ανδρισμού, ειδικά στις δημοφιλείς δραστηριότητες επίδειξης και αναζήτησης συντρόφου, που κάποιοι ονομάζουν γάμους. Συμβαίνει το ίδιο και στο Ισραήλ; Πώς θα αισθανόσουν αν κάποιος όντως χόρευε με το "Rizes Kai Dromoi" σε έναν γάμο;

Χα, χα! Θα ήταν τιμή μου, προφανώς, αν ο κόσμος χόρευε με τη μουσική μου σε τέτοιες σημαντικές στιγμές. Ο σκοπός της μουσικής είναι να βρίσκεται εκεί όταν τη χρειάζεσαι, στις καλές και στις κακές στιγμές. Εξερευνώ τους ελληνικούς ρυθμούς και λατρεύω το απτάλικο για παράδειγμα. Στο "Rizes Kai Dromoi" δημιούργησα τη δική μου εκδοχή του ρυθμού, βαθύτατα επηρεασμένος από την παραδοσιακή ελληνική μουσική. Άλλωστε είμαι και μεγάλος fan του Στέλιου Καζαντζίδη.

Έχω γεννηθεί στην Ελλάδα, όπου το μπουζούκι παίζει, ακόμα, σημαντικό ρόλο στο pop culture και αντιλαμβάνομαι ότι η συμπερίληψη πολλών παραδοσιακών οργάνων μπορεί να μην εκτιμηθεί από τους πιο old school rock και metal fans. Πώς αντιλαμβάνονται την εκτεταμένη χρήση μπουζουκιού οι συμπατριώτες σου και πώς νομίζεις ότι το βλέπει ο υπόλοιπος κόσμος;

Πράγματι, από τον «Ζορμπά» νομίζω ο περισσότερος κόσμος συνδέει τον ήχο του μπουζουκιού με την Ελλάδα. Για εμένα, όμως, είναι κάτι περισσότερο από αυτό. Το ρεμπέτικο είναι ευρύ και δεν πρέπει να το συγχέουμε αποκλειστικά με τον ήχο του μπουζουκιού μόνο. Είναι τα blues των Ελλήνων. Ενσωματώνει τόσα συναισθήματα, μηνύματα και ιδέες. Πάντα βλέπω το μπουζούκι σαν κάτι μεγαλύτερο από τον χαρακτηριστικό ήχο του. Εγώ, επίσης, παίζω με τη δική μου εκδοχή του μπουζουκιού, τη λεγόμενη μπουζουκιθάρα, που είναι ένα ειδικά για μένα custom όργανο με διπλό λαιμό και τον δικό του ήχο.

Και μιλώντας τώρα για μπουζούκι, πρέπει να είσαι πολύ περήφανος γι' αυτήν την μπουζουκιθάρα για την οποία -συγχώρεσε με- πρέπει να σου πω ότι ακούγεται πολύ αστεία ως λέξη στα ελληνικά, αλλά τι σε ενέπνευσε ακριβώς ώστε να σκεφτείς αυτό το μουσικό όργανο; Μπορείς να μου πεις ποιος το έφτιαξε, πώς κτλ;

Η μπουζουκιθάρα φτιάχτηκε καθαρά από ανάγκη. Συνθέτω και παίζω δεκαεπτά διαφορετικά μουσικά όργανα, αν και στα live επικεντρώνομαι στην ηλεκτρική και στην ακουστική κιθάρα, αλλά και στο μπουζούκι. Έπρεπε, λοιπόν, να βρω έναν τρόπο να συνδυάζω τα τρία αυτά όργανα στις ζωντανές εμφανίσεις. Είχα προσπαθήσει διάφορες περίεργες και αστείες λύσεις και εκεί κατάλαβα ότι έπρεπε να τη φτιάξω. Παρόλο που διάφοροι κατασκευαστές με απέτρεψαν, εγώ δεν τους άκουσα και προχώρησα με τη βοήθεια του Benjamin Millar και σήμερα παίζω με την YS II, δηλαδή τη δεύτερη προσωπική μου signature σειρά μπουζουκιθάρας. Ακούγεται πανέμορφα, ανταποκρίνεται καλά σε ό,τι θέλω να κάνω και δεν μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου χωρίς αυτήν. Έχει γίνει κολώνα του προσωπικού μου ήχου.

Yossi Sassi

Γι' αυτό το άλμπουμ είχες πάρα πολλές συνεργασίες και πάω στοίχημα ότι ήταν όλες υπέροχες, αλλά ποια από όλες ήταν η πιο ξεχωριστή για εσένα; Εγώ σου πετάω τώρα την αποψάρα μου και θέλω να σου πω ότι o Zaher (Myrath) στο "Religion Of Music" τα ισοπέδωσε όλα.

Ευχαριστώ! (πάλι στα ελληνικά) Πράγματι ο Zaher τραγουδάει φανταστικά στο "The Religion Of Music". Όλος ο δίσκος έχει την τύχη να είναι γεμάτος παρουσίες εκπληκτικών καλλιτεχνών, όπως τον φίλο μου Ron 'Bumblefoot' Thal (ex Guns 'n' Roses), την Diana Golbi, φοβερή τραγουδίστρια και νικήτρια του αντίστοιχου American Idol εδώ στο Ισραήλ, τον Yoav Efron, ταλαντούχο πληκτρά και συνθέτη, και φυσικά τον Bob Katsionis, γεια μας φίλε (και αυτό στα ελληνικά, μην ξεχνιόμαστε)!!!

Όλοι τους βέβαια προσέθεσαν χρώμα και υψηλή τεχνική στη γενικότερη εικόνα, κάνοντας το "Roots Αnd Roads" ένα ταξίδι σε όλον τον κόσμο.

Είσαι βολικό άτομο στις συνεργασίες σου ή είσαι από εκείνους τους εκνευριστικούς τελειομανείς που σπάνε τα νεύρα σε όλους γύρω τους;

Φαντάζομαι κάπου στη μέση, χαχα! Γενικά είμαι εύκολος άνθρωπος, αλλά έχω τον δικό μου τρόπο να κάνω κάποια πράγματα. Το να γνωρίζεις πού πας και να έχεις ξεκάθαρα όνειρα είναι ευλογία και κατάρα ταυτόχρονα.

Αναρωτιέμαι, βρίσκεις προβληματική ή απελευθερωτική την έλλειψη μιας εταιρείας να υποστηρίζει τον δίσκο σου γενικά;

Έχω υπάρξει σε μεγάλες και σε μικρές εταιρείες, έχω υπογράψει στο παρελθόν συμφωνίες διανομής με τη Warner και έχω πάει και πλήρως ανεξάρτητος. Θα έλεγε κανείς ότι υπάρχουν ξεκάθαρα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα σε κάθε επιλογή. Τελικά, όμως, το να χρηματοδοτείς έναν δίσκο είναι δύσκολο πράμα. Συνήθως παίρνω δάνεια που προσπαθώ να επιστρέψω στην ώρα τους, γιατί η καλλιτεχνική ελευθερία και η γρήγορη ροή ευκαιριών γύρω από τη μουσική μου είναι πάρα πολύ σημαντική, επομένως για την ώρα προτιμώ να είμαι ανεξάρτητος.

Βρίσκεσαι τώρα στη μουσική βιομηχανία κάμποσο καιρό. Τι βρίσκεις σε αυτήν πιο αποκρουστικό και τι σε κρατάει ακόμα ενεργό και παραγωγικό;

Η μουσική βιομηχανία είναι ένα οικοσύστημα και αυτή και δεν έχει διαφορά από το να δουλεύεις στον τομέα της τεχνολογίας ή στις κατασκευές. Η επιχειρηματική πλευρά των πραγμάτων δεν είναι πάντα γυαλιστερή και η έλευση του mp3 έφερε πολλά εμπόδια στους βετεράνους καλλιτέχνες, αλλά και φοβερές ευκαιρίες προόδου. Εγώ κοιτάω πάντα το ποτήρι μισογεμάτο. Έχει τα πάνω της και τα κάτω της, αλλά αγαπώ το γεγονός ότι μπορούμε οι καλλιτέχνες να γινόμαστε σημαντικοί για κάποιους άλλους. Η μουσική είναι μια παγκόσμια γλώσσα. Ανοίγει καρδιές και γεφυρώνει κόσμο που έρχεται από διαφορετικούς τόπους και πιστεύω και όλοι μαζί αγαπούν την ίδια μουσική, στίχους και ιδέες. Είναι ο σκοπός της ζωής μου να σμίγω τον κόσμο μαζί και εγώ να είμαι οπλισμένος μόνο με το μπουζούκι μου και τον ενισχυτή της κιθάρας.

Τώρα κάτι που μπορεί να έχεις βαρεθεί να απαντάς όλη την ώρα, αλλά νιώθω σχεδόν ακαταμάχητα υποχρεωμένος να ακολουθήσω την τάση για ζουμερά σχόλια. Μπορείς λοιπόν να ρίξεις λίγο φως στην αποχώρηση σου από τους Orphaned Land μετά από 22 χρόνια; Τουλάχιστον μέχρι το σημείο που αισθάνεσαι άνετος να μιλήσεις.

Ξεκίνησα τους Orphaned Land το 1991 και από τότε που τους συν-δημιούργησα έχω κάνει τα πάντα σε αυτό το συγκρότημα. Έχω υπάρξει μάνατζερ, βασικός συνθέτης, παραγωγός, ενορχηστρωτής, ερμηνευτής πολλαπλών μουσικών οργάνων, πηγή έμπνευσης με τις ιδέες του πατέρα μου για τραγούδια και τη μουσική κατεύθυνση των Orphaned Land και είχα βάλει όλη μου την οικογένεια, αδερφή, παππού, γιαγιά, πατέρα, θείο και άλλους να συμμετάσχουν. Μερικές φορές συνειδητοποιείς ότι πρέπει να προχωρήσεις προς το επόμενο προσωπικό σου βήμα, αφού το υπάρχον όχημα πλέον δεν μπορεί να σε οδηγήσει εκεί που θες. Έτσι έπρεπε να προχωρήσω. Πολλοί λόγοι, λοιπόν, πίσω από μια μοναδική αλήθεια: Νιώθω φανταστικά, παίρνοντας την καλύτερη απόφαση της ζωής μου, η οποία συνεχίζει να ανθίζει και να καινοτομεί κάθε μέρα και πιο δυνατή. Βέβαια, κρατάω επαφή με τα παιδιά από τους OL, αφού περάσαμε πολλά όμορφα χρόνια μαζί και τους εύχομαι καλή τύχη.

Μου αρέσει πολύ το γεγονός ότι ακούγεσαι πιο σίγουρος για τον εαυτό σου ως τραγουδιστής σε αυτόν τον δίσκο, καθώς και ότι αυτό το άλμπουμ έχει γενικότερα πολύ περισσότερο από τη φωνή σου σε σχέση με τους προκατόχους του. Αυτό ήταν, πιστεύεις, μόνο γι' αυτόν τον δίσκο ή θα ακούμε τη φωνή σου περισσότερο από εδώ και πέρα;

Σε ευχαριστώ (σ.σ. όχι στα ελληνικά αυτήν τη φορά). Νιώθω ότι τα φωνητικά μου βελτιώνονται με τον καιρό και έχω αρχίσει να συνηθίζω να τραγουδάω lead. Από τότε που άφησα τους OL, τα τραγούδια που γράφω βρήκαν τον δρόμο τους στη σόλο μου μπάντα. Η πιο εμφανής αλλαγή στο "Roots And Roads", είναι η μίξη των παλαιότερων σόλο δίσκων μου ("Desert Butterflies", "Melting Clocks"), με το υλικό που έγραφα στους Orphaned Land.

Yossi Sassi Band

Το Ισραήλ είναι συνεχώς στο επίκεντρο εκρηκτικών και αρκετά αμφιλεγόμενων πολιτικών καταστάσεων, αλλά εσύ, και διόρθωσε με αν κάνω λάθος, υποθέτεις πως η μουσική έχει τη δυνατότητα να συνεισφέρει προς ένα πιο εποικοδομητικό και ειρηνικό περιβάλλον, κρίνοντας από τον τίτλο της TED ομιλίας σου για τη δύναμη της μουσικής στο να ενώνει τον κόσμο. Μιας και δουλεύω πάνω σε ένα παρόμοιο πρότζεκτ, ενδιαφέρομαι βαθύτατα για την οπτική σου στο θέμα. Έχεις, λοιπόν, κάποιες συμπαγείς ενδείξεις, ως μουσικός και πολίτης του κόσμου, που υποστηρίζουν ότι η μουσική έχει τέτοιες δυνατότητες; Ποιες είναι οι παρατηρήσεις σου επί του θέματος, ειδικά για μια προβληματική περιοχή σαν τη Μέση Ανατολή;

Η διαχείριση συγκρούσεων, ειδικά από διαφωνίες που προέρχονται από παλιές ιστορικές και θρησκευτικές επιπλοκές είναι μια πρόκληση για να αντιμετωπίσεις. Ενώ υπάρχουν απλές λύσεις, μέχρι στιγμής το βασικό εμπόδιο έγκειται στα πολιτικά και κοινωνικά συμφέροντα που κατευθύνουν όλες τις πλευρές. Πιστεύω ότι η παρούσα κατάσταση με τις συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή επιτρέπει σε πολύ λίγους ανθρώπους να έχουν θέσεις εξουσίας, ενώ πολλοί υποφέρουν από την αμφιβολία για το μέλλον τους. Οι άνθρωποι είναι άνθρωποι και θέλουν να ζουν απλές ζωές, να πηγαίνουν στη δουλειά και να τους σέβονται, αλλά και να σέβονται και αυτοί τους άλλους και να γυρνούν σπίτι στην οικογένεια τους, να φάνε ένα πιάτο φαγητό. Αυτή είναι η βασική αλήθεια. Τα κακά νέα ταξιδεύουν γρήγορα και όταν συνδυάζεις την εξουσία με τα λεφτά, τα ΜΜΕ και τα συμφέροντα, θα συμβούν πολλά για να σε κάνουν να πιστέψεις ότι η αλήθεια δεν είναι αυτό που είπα παραπάνω. Η ειρήνη δεν πουλάει διαφημίσεις, ούτε προϊόντα. Πιστεύω στους παράγοντες και τους ανθρώπους που μπορούν να φέρουν αλλαγή αργά, αλλά στα σίγουρα και αυτοί είναι οι καλλιτέχνες, οι ηθοποιοί και όποιοι είναι αρκετά γενναίοι, όχι μόνο να μιλήσουν για τις βασικές αλήθειες, αλλά και να δράσουν επαρκώς για να τις πετύχουν. Ελπίζω σε καλύτερες μέρες για όλους μας. Στο μεταξύ, δυστυχώς, οι συγκρούσεις σε όλον τον κόσμο θα μεγαλώνουν. Κοίτα για παράδειγμα τη Συρία και προσπάθησε να συνειδητοποιήσεις σε πόσο μεγάλο και απίστευτο κίνδυνο βρίσκονται οι άνθρωποι εκεί και βάλε και μετά την ISIS και όλα τα σχετικά.

Οι Orphaned Land χάραξαν τον δρόμο σε πολλά πράγματα και ένα από αυτά είναι ότι έδειξαν στον κόσμο ότι η καλή μουσική μπορεί να προέρχεται από παντού και έκαναν τον κόσμο πιο δεκτικό στα ανατολίτικα στοιχεία στη rock και το metal. Επίσης, νέες εξαιρετικές μπάντες, όπως οι Subterranean Masquerade, αναδύθηκαν από το Ισραήλ (τουλάχιστον κάποια μέλη τους δηλαδή), αλλά υπάρχει κατά τη γνώμη σου κάποιο άλλο ντόπιο γκρουπ στα μέρη σου που πιστεύεις ότι αξίζει την προσοχή μας στο μέλλον. Εκτός από το συγκρότημα σου βέβαια...

Νιώθω προνομιούχος να είμαι μέρος σε κάτι που χάραξε πορεία για άλλους καλλιτέχνες από τα μέρη μου και γενικά είναι φοβερό να βλέπεις τις ντόπιες σκηνές στη Μεσόγειο και την Μέση Ανατολή να εξελίσσονται και να βγάζουν περισσότερες επαγγελματικές μπάντες. Δεν έχω συγκεκριμένα ονόματα να σου πω, αλλά από τη Σαουδική Αραβία στο Ντουμπάι και το Ιράν και από την Τουρκία στην Ελλάδα, ακούω πολύ καλή και φρέσκια μουσική από πολλά εξαιρετικά σχήματα. Ο κόσμος μου στέλνει συνέχεια demo να ακούσω και υπάρχουν μερικά πολύ συναρπαστικά πράγματα εκεί έξω.

Πες μου σε παρακαλώ τους πέντε αγαπημένους ή πιο επιδραστικούς δίσκους της ζωής σου.

Ααα, δύσκολη ερώτηση, αλλά καλή. Χμμ... Δύσκολο να διαλέξω μόνο πέντε δίσκους και αν με ρωτήσεις αύριο, θα έχω θυμηθεί κάτι φοβερό που με έχει επηρεάσει, αλλά για τώρα θα έλεγα το "Into the Labyrinth" από τους Dead Can Dance, το "Seventh Son Of A Seventh Son" από Iron Maiden, το "The Extremist" από Joe Satriani, το "Mystical Garden" από τον Omar Faruk Takbilek και το "Images And Words" από τους Dream Theater.

Επομένως τι επιφυλάσσει το μουσικό μέλλον για τον Yossi;

Πολύ απασχολημένος, αφού πολλά φανταστικά πράγματα προέκυψαν ταυτόχρονα και για τα επόμενα δύο χρόνια θα είμαι συνέχεια busy με μουσικές παραγωγές εντός και εκτός Ισραήλ, έχω να γράψω μουσική για μια τηλεοπτική σειρά, αλλά και για μια ταινία στο Hollywood, που ξεκινάει γυρίσματα το 2017, έχω διαλέξεις και εργαστήρια να παραδώσω στο εξωτερικό, περιοδεία για μαθήματα κιθάρας και ευρωπαϊκή περιοδεία με την Yossi Sassi Band για την προώθηση του "Roots And Roads" και μερικά ειδικά shows στο Τελ Αβίβ για τα δέκα χρόνια από την κυκλοφορία του "Melting Clocks".

Θα σε δούμε καθόλου στην Ελλάδα; Και σου πετάω και μια φανταστική ιδέα τώρα. Εάν όντως έρθεις, θα είναι μια φοβερή ευκαιρία να προσελκύσεις μουσικούς από όλη την Ελλάδα και από όλα τα είδη μουσικής για ένα μεγάλο jam session, αφού το "Roots And Roads" πραγματικά συνυπάρχει ανάμεσα στους δύο μουσικούς κόσμους που κυριαρχούν στην ελληνική σκηνή. Τι λες; Εγώ ήδη δηλώνω συμμετοχή για να παίξω κρουστά!

Πραγματικά θέλουμε να έρθουμε και να παίξουμε στην Ελλάδα. Μου λείπε το σουβλάκι και το φοβερό κρασί σας, χαχα! Αλλά, σοβαρά τώρα, το μόνο που θέλουμε είναι ένας καλός promoter. Φυσικά, γνωρίζουμε μερικούς ωραίους τύπους που έφεραν και στο παρελθόν τους OL, αλλά είμαστε ανοιχτοί σε κάθε πρόταση. Αν μας καλέσετε, θα έρθουμε και θα κάνουμε μια συναυλία που δεν θα ξεχάσετε. Ανεξάρτητα από αυτό, θα ήθελα να σε ακούσω να παίζεις κρουστά. Στείλε μου κάποιο λινκ για YouTube ή κάποιο mp3, παρακαλώ! (σ.σ. στα ελληνικά ε;)

Εγώ αυτά είχα για εσένα Yossi, ήταν χαρά μου και ελπίζω να σε δω σύντομα από κοντά. Σου εύχομαι τα καλύτερα για τον νέο σου δίσκο και συμπλήρωσε ό,τι θα ήθελες εσύ για να κλείσουμε αυτήν τη συνέντευξη.

Σε ευχαριστώ για τη φοβερή συνέντευξη και προς όλους τους φίλους και fans στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο: ακούστε και διασκεδάστε με το "Roots And Roads" και ελπίζω να έρθουμε να παίξουμε για εσάς σύντομα. Γεια μας! (σ.σ. ξέρετε τώρα, στα ελληνικά το είπε)

Διαβάστε εδώ την κριτική του δίσκου "Roots And Roads" από τον Νικόλα Ρώσση.

  • SHARE
  • TWEET