Λίστες, λίστες, λίστες: Τα καλύτερα άλμπουμ του 2012 για τον διεθνή μουσικό Τύπο
Από τον Παντελή Μαραγκό, 06/02/2013 @ 15:12
Εξωγήινος με φρικαλέα όψη -αλλά και καλλιτεχνικές ανησυχίες- καταφθάνει στη Γη και έχω την ατυχία να προσγειωθεί μπροστά μου. Ξεπερνώντας τον αρχικό μου τρόμο, διαπιστώνω ότι έρχεται με ειρηνικές προθέσεις και πολύ συγκεκριμένη αποστολή: θέλει τους 30 σημαντικότερους δίσκους του 2012 από το μακρινό μπλε πλανήτη. Δεν έχει πολύ χρόνο και μπαίνει κατευθείαν στο ψητό.
- «Εε, εσύ εκεί άνθρωπε.»
- «...», έχω κοκαλώσει, κατουριέμαι πάνω μου και τα δόντια μου κοντεύουν να σπάσουν από το κροτάλισμα. Αδυνατώ να πω οτιδήποτε.
- «Σε εσένα μιλάω ρε χλωμέ μπούφε»
- «...», χεσμένος από το φόβο μου, μόλις και μετά βίας καταφέρνω να στέκομαι. Βιώνω το χειρότερο εφιάλτη στην ιστορία των κακών συναναστροφών του ανθρώπινου είδους ή απλώς βλέπω ένα (εξωφρενικά) κακό όνειρο; Η μίζερη ζωή μου τελειώνει κι εύχομαι να είχα προλάβει να κάνω ένα κάρο πράγματα.
- «Μη φοβάσαι ρε μπόμπο, μια δουλίτσα θέλω να μου κάνεις μόνο. Βρες μου τους 30 σημαντικότερους δίσκους της γήινης παραγωγής για τη χρονιά που πέρασε και όλα θα πάνε καλά.»
Μια ηλιαχτίδα ελπίδας με λούζει. Δεν πιστεύω στην τύχη μου! Μαζεύω δίσκους από μικρό παιδί κι είμαι μανιακός με τις μουσικές λίστες - ιδιαίτερα με εκείνες που έχουν να κάνουν με τα καλύτερα άλμπουμ. Ξέρω πέντε πράγματα και γράφω στο Rocking.gr, όπου τα παιδιά έχουν από καιρό πάρει πρέφα το ψώνιο μου και με φωνάζουν Παντελίστα, με κράζουν ότι ακούω τη μουσική που προτείνουν οι άλλοι, ότι δε «νιώθω» και άλλα τέτοια φαιδρά, τα οποία, όμως, στη συγκεκριμένη περίσταση πρόκειται να μου φανούν ιδιαιτέρως χρήσιμα. Ξαφνικά αναθαρρώ, πιστεύω ότι μπορώ να τα καταφέρω!
- «Εμ, μ-μ-μάλιστα κύριε εξωγήινε. Ό,τι-ό,τι θέλετε. Θα κάνω αυτό που ζητήσατε, αρκεί να με αφήσετε να ζήσω», καταφέρνω να ψελλίσω με τα πολλά.
Παρ' ότι σε ακτίνα 3 μέτρων γύρω μου αναβλύζει ανυπόφορο άρωμα ...μέντας (τοξικότατης παραγωγής μου), καταφέρνω να ανασυντάξω τις δυνάμεις μου:
- «Αν επιτρέπετε κύριε, ποιό είδος σας ενδιαφέρει για να σας παραδώσω κάτι που θα ταιριάζει στα γούστα σας»;
- «Δεν ξέρω εγώ τέτοια πράγματα! Για την κακομαθημένη την κόρη μου τα θέλω, την τρελλή τη μάνα της και την ψευτοκουλτουριάρα την πεθερά μου που έχουν κόλλημα με τα δικά σας τα τριτοκοσμικά. Βάλε από όλα, αλλά πρόσεξε, ΜΗΝ με παπατζιλικώσεις, γιατί αν δε μείνουν ικανοποιημένες θα ξανάρθω και θα το μετανιώσεις.»
- «Δε θα χρειαστεί κύριε, δεν πρόκειται να σας απογοητεύσω. Χάρηκα πολύ για τη γνωριμία, αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα ήθελα να σας ξαναβάλω σε κόπο. Σε δυο μέρες θα έχετε αυτό που ζητήσατε και δε θα χρειαστεί να ξανάρθετε», λέω με το θράσος της πιο επίπλαστης διπλωματικότητας στην ιστορία της ανθρωπότητας.
Calculating Quality
Φανταστικό το σενάριο, αλλά υπαρκτό το ερώτημα: Ποιούς δίσκους του 2012 θα προτείνατε σε κάποιον, αν κρεμόταν η ζωή σας από την ορθότητα της απάντησης; Ποιά μέθοδο θα ακολουθούσατε για να δώσετε μια όσο το δυνατόν αντικειμενικότερη λίστα και πώς θα εξαλείφατε τον παραπλανητικό παράγοντα της υποκειμενικότητας;
Το κοντό μου το μυαλό δεν μπόρεσε να σκεφτεί άλλον τρόπο από την παραγωγή μιας συγκεντρωτικής λίστας, η οποία θα αποτελεί αθροιστικό προϊόν από τις λίστες των γνωστότερων μουσικών Μέσων (περιοδικών, websites, καναλιών, δισκοπωλείων κλπ.) από όλον τον κόσμο, τα οποία καλύπτουν τα επικρατέστερα μουσικά ρεύματα. Πίσω από κάθε μια από αυτές τις λίστες βρίσκεται ένας μεγάλος αριθμός από αφοσιωμένους μουσικογραφιάδες (κατά τεκμήριο «ειδικούς»), που άκουσαν πολλά και πρόκριναν τα καλύτερα. Ας τους βάλουμε να ψηφίσουν όλοι μαζί στην ίδια κάλπη να δούμε τί θα βγει. Δημοκρατικά πράγματα.
Σε καμία περίπτωση δεν έχω πρόθεση να οικειοποιηθώ την ιδέα (μην ξεχνάτε ότι το κίνητρό μου είναι απλώς η επιβίωση...). Διεθνώς αυτή η προσέγγιση ακολουθείται εδώ και χρόνια, από sites όπως το metacritic.com ή το albumoftheyear.org. Ωστόσο, εδώ στο Rocking.gr μπορούμε να ισχυριστούμε με καμάρι, ότι στο παρόν άρθρο συνυπολογίσαμε περισσότερες λίστες από οποιονδήποτε άλλο επιχείρησε κάτι παρόμοιο για το 2012 και -το κυριότερο-, ότι μεριμνήσαμε ώστε τα παραμελημένα μέσα του «σκληρού» ήχου να έχουν την εκπροσώπηση που τους αρμόζει, κάτι το οποίο δε συμβαίνει στις λίστες των δύο προαναφερθέντων sites, που για κάποιο λόγο επέλεξαν είτε να τις αγνοήσουν ή να συμπεριλάβουν ελάχιστες από αυτές. Στο σημείο ευχαριστώ αυτό τον Μανώλη Κληρονόμο για τις λίστες που μου υπέδειξε.
Ούτε λίγο, ούτε πολύ, συγκεντρώθηκαν 100 λίστες (ένα ικανοποιητικότατο δείγμα, ακόμη και με όρους στατιστικής), χωρίς μάλιστα, να συμπεριληφθούν λίστες που προέρχονται από ένα και μόνο άτομο. Ως προς τη βαθμολόγηση εφαρμόστηκε «απλή αναλογική». Ο υπολογισμός περιορίστηκε στο top10 κάθε λίστας και δόθηκαν δέκα πόντοι στο #1 και ένας πόντος στο #10.
Αυτές είναι οι λίστες που συνυπολογίστηκαν (με κλικ μπορείτε να μεταβείτε στην πρωτότυπη λίστα κάθε Μέσου, όπου αυτή υπάρχει διαθέσιμη):
All Music, Alternative Press, Amazon.com, Amazon.co.uk, American Songwriter, Antiquiet, A.V. Club, BBC, Beats Per Minute, Billboard, Bleep, Clash, Classic Rock, Classic Rock Revisited, Cokemachineglow, Complex Music, Concequence Of Sound, Craveonline.com, Decibel, DIY, Drowned In Sound, eMusic.com, Entertainment Weekly, Epitonic, Exclaim!, FACT, Fast 'n' Bulbous, Faster Louder, FILTER, Gigwise, Global Grind, Gorilla Vs. Bear, Guitar World, Hellbound.ca, Hot Press, Humo, Idolator, Insound, Invisibleoranges.com, Kerrang!, Les Inrockuptibles, Loudwire (Rock), Loudwire (Metal), Magnet, Metal Hammer (Germany), Metal Hammer (Norway), Metal Hammer (UK), Mixmag, MOJO, Mondosonoro, MTV.com, MusicOMH, NME, No Ripcord, NPR (Listeners), NPR (Metal), Obscure Sound, OOR, Paste, Piccadilly Records, Pitchfork, Pitchfork (Metal), Pop Matters, Pretty Much Amazing, Q (μόνο το #1, δεν υπήρχε σειρά), Rateyourmusic.com (όπως ήταν στις 26/01/2013), Record Collector (δεν υπήρχε σειρά, οι πόντοι μοιράστηκαν εξ ίσου στα 12 άλμπουμ), Revolver, Rhapsody, Roadburn.com, Rock Sound, Rockerilla, Rolling Stone, Rolling Stone (Readers), Rough Trade, Rumore, Slant Magazine, SPIN, Spinner, State, Stereogum, Terrorizer, The 405, The Fly, The Guardian, The Line Of Best Fit, The Needle Drop, The Obelisk, The Quietus, The Stool Pigeon, The Wounded Jukebox, The Wire, TIME, Tiny Mix Tapes, Uncut, Under The Radar, VH1, Village Voice (Pazz And Jop).
Θα μου πείτε τώρα «μα καλά, ίδια βαρύτητα έχουν οι λίστες του Pitchfork, του Rolling Stone ή του MOJO με εκείνη π.χ. Idolator και τις συνυπολογίζεις με τον ίδιο συντελεστή βαρύτητας;» και πιθανότατα θα έχετε δίκιο. Αλλά, όπως συμβαίνει και στον πραγματικό κόσμο, στη δημοκρατία όλοι ψηφίζουν στην ίδια κάλπη και με την ίδια βαρύτητα, ανεξαρτήτως του ειδικού βάρους της γνώμης τους και της αναγνώρισης που απολαμβάνουν.
Όμως, ας μην σας κρατάω άλλο σε αγωνία˙ πάμε στη λίστα. Για κάποιους η συλλογή πόντων ήταν εύκολη υπόθεση. Για κάποιους άλλους όχι και τόσο, θυμίζοντας τη -μετά κόπων και βασάνων- συγκομιδή βαθμών των ελληνικών συμμετοχών στο πανηγύρι της Eurovision τις χρονιές που οι αποστολές πηγαίνουν με τον αέρα του αδιαφιλονίκητου φαβορί. Οι 30 που ακολουθούν, πάντως, τα πήγαν θαυμάσια. Πάμε στο ψητό.
Ιδού λοιπόν, η μετά-κριτική υπερλίστα για την πληθωρικότατη μουσική παραγωγή του 2012:
Ούτε λίγο - ούτε πολύ, στα top10 των Μέσων που συνυπολογίστηκαν συναντά κανείς 341 διαφορετικά άλμπουμ! Ο μεγάλος αυτός αριθμός αντικατοπτρίζει το ευρύτατο μουσικό φάσμα που καλύφθηκε. Είναι, όμως, ενδεικτικός και της Βαβέλ με την οποία μοιάζει ο μουσικός Τύπος, όπου το κάθε Μέσο έχει τις ιδιαίτερες προτιμήσεις του (και με ζέση προσπαθεί να τις επιβάλλει ως κραταιές). Εκεί ακριβώς, όμως, είναι που έγκειται η αξία αυτής της λίστας. Με ένα εξαιρετικά αποδοτικό «αντι-Βαβελικό» φίλτρο «κατακρατεί» τις ψαγμενιές που -όσο καλές μπορεί να είναι- αφορούν ελάχιστους και, εκ των πραγμάτων, δεν είναι δυνατόν να χαρακτηρίζουν μια χρονιά.
Ιδιαίτερα, δε, σε ό,τι αφορά στο #1 του Frank Ocean, η στατιστική όχι απλώς μίλησε, αλλά βροντοφώναξε: με βάση το κριτήριο της κριτικής αποδοχής, το "Channel Orange" είναι το αδιαφιλονίκητο #1 του 2012. Κανένα άλμπουμ δεν έχει συγκεντρώσει ευρύτερη αποδοχή στις end-of-year λίστες τα τελευταία χρόνια (σύμφωνα με το metacritic.com) μόνο το "My Beautiful Dark Twisted Fantasy" του Kanye West έχει πάρει καλύτερες κριτικές από το 2006 και μετά). Έστω κι αν είναι ακόμη νωρίς, οι συγκρίσεις του Ocean με τον Marvin Gaye δίνουν και παίρνουν και -κακά τα ψέματα-, η αξία του δίσκου είναι αδιαπραγμάτευτη, όπως και όλων των άλμπουμ της 30άδας - ανεξαρτήτως μουσικού ύφους.
(ο τύπος από τα 05:21 και μετά, είναι ο σπουδαίος κιθαρίστας John Mayer)
Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι είναι όλα τα άλμπουμ κατάλληλα για τους πάντες. Ο καθένας από εμάς έχει το ιδιαίτερό του γούστο και όπως λέγαμε και πέρυσι (στο αντίστοιχο άρθρο) «ο καθένας από εμάς διαμορφώνει τη δική του λίστα σύμφωνα με το γούστο, την προσωπική του αντίληψη/προκατάληψη και τις απόψεις εκείνων που συνειδητά ή υποσυνείδητα επηρεάζουν τη γνώμη του».
Εγώ πάντως με ένα τόσο ξεκάθαρο #1 και μια υπερ-λίστα που συνεκτιμά τις απόψεις χιλιάδων «ειδικών» από όλον τον κόσμο, είμαι έτοιμος, πλέον, να υποδεχθώ με σθένος τον εξωγήινο επισκέπτη μου.
Πιστός στο ραντεβού του εμφανίζεται και πάλι εμπρός μου. Δείχνει κάπως κουρασμένος από το ταξίδι. Ποιός ξέρει, ίσως τον παιδεύει η πεθερά του πίσω στο σπίτι (δίπλα σε φωτογραφία από τα νιάτα της, τότε που πρωταγωνιστούσε στο Alien).
- «Τι έγινε άνθρωπε, ετοίμασες αυτό που ήθελα;»
- «Καλησπέρα σας κύριε εξωγήινε. Καλωσορίσατε και πάλι στο γεμάτο μουσική πλανήτη μας. Ορίστε, εδώ έχω τη λίστα που ζητήσατε.»
Την έχω ψωνίσει εντελώς και νιώθω σαν τον Μωυσή, στο ανάποδο. Του εξήγησα, εν τάχει, τη μεθοδολογία που ακολούθησα, για να διαπιστώσω ότι δεν είστε μόνο εσείς˙ και οι εξωγήινοι χασμουριούνται. Δοκίμασα να του πω τί πραγματεύεται το εμφατικό #1 της λίστας (ο Frank Ocean είναι ένας αμφισεξουαλικός καλλιτέχνης που μοιάζει σαν την καλαμιά στον κάμπο μέσα στον ομοφοβικό macho κόσμο του σύγχρονου R&B) και ούτε και τότε τον είδα να δείχνει ενδιαφέρον. Πήρε τη λίστα στα πλοκάμια του και περιεργάστηκε το πορτοκαλί εξώφυλλο του Ocean, σαν να έκανε κάποιου είδους χημική ανάλυση.
- «Εε, χλωμό πρόσωπο, έχω μια φιλική συμβουλή για σένα. Δεν σε βλέπω καθόλου πράσινο. Πρέπει να τρως περισσότερο σπανάκι και τουλάχιστον δύο ακτινίδια την ημέρα. Σε κορόιδεψαν. Αυτό το "Channel Orange" που μου λες, δεν έχει αρκετή βιταμίνη C».
Τον ευχαρίστησα για τη συμβουλή και για να τον αποχαιρετήσω, του έβαλα να ακούσει δυο κομμάτια από το "The Seer" των Swans και καθώς τα άκουγε απορροφημένος, η μορφή του άλλαξε δραστικά. Κατά τη διάρκεια της μετάλλαξης βρήκα την ευκαιρία να τον απαθανατίσω. Όσο περισσότερο τον κοιτάζω στη φωτογραφία, τόσο περισσότερο αποσβολωμένος μου φαίνεται και πλέον έχω σβήσει κάθε ίχνος αμφιβολίας που υπήρχε μέσα μου: τελικά όταν θέλουμε, εμείς-εδώ οι Γήινοι, δεν κολλάμε μπρίκια.
Άντε και του χρόνου (να είμαστε καλά).
- «Εε, εσύ εκεί άνθρωπε.»
- «...», έχω κοκαλώσει, κατουριέμαι πάνω μου και τα δόντια μου κοντεύουν να σπάσουν από το κροτάλισμα. Αδυνατώ να πω οτιδήποτε.
- «Σε εσένα μιλάω ρε χλωμέ μπούφε»- «...», χεσμένος από το φόβο μου, μόλις και μετά βίας καταφέρνω να στέκομαι. Βιώνω το χειρότερο εφιάλτη στην ιστορία των κακών συναναστροφών του ανθρώπινου είδους ή απλώς βλέπω ένα (εξωφρενικά) κακό όνειρο; Η μίζερη ζωή μου τελειώνει κι εύχομαι να είχα προλάβει να κάνω ένα κάρο πράγματα.
- «Μη φοβάσαι ρε μπόμπο, μια δουλίτσα θέλω να μου κάνεις μόνο. Βρες μου τους 30 σημαντικότερους δίσκους της γήινης παραγωγής για τη χρονιά που πέρασε και όλα θα πάνε καλά.»
Μια ηλιαχτίδα ελπίδας με λούζει. Δεν πιστεύω στην τύχη μου! Μαζεύω δίσκους από μικρό παιδί κι είμαι μανιακός με τις μουσικές λίστες - ιδιαίτερα με εκείνες που έχουν να κάνουν με τα καλύτερα άλμπουμ. Ξέρω πέντε πράγματα και γράφω στο Rocking.gr, όπου τα παιδιά έχουν από καιρό πάρει πρέφα το ψώνιο μου και με φωνάζουν Παντελίστα, με κράζουν ότι ακούω τη μουσική που προτείνουν οι άλλοι, ότι δε «νιώθω» και άλλα τέτοια φαιδρά, τα οποία, όμως, στη συγκεκριμένη περίσταση πρόκειται να μου φανούν ιδιαιτέρως χρήσιμα. Ξαφνικά αναθαρρώ, πιστεύω ότι μπορώ να τα καταφέρω!
- «Εμ, μ-μ-μάλιστα κύριε εξωγήινε. Ό,τι-ό,τι θέλετε. Θα κάνω αυτό που ζητήσατε, αρκεί να με αφήσετε να ζήσω», καταφέρνω να ψελλίσω με τα πολλά.Παρ' ότι σε ακτίνα 3 μέτρων γύρω μου αναβλύζει ανυπόφορο άρωμα ...μέντας (τοξικότατης παραγωγής μου), καταφέρνω να ανασυντάξω τις δυνάμεις μου:
- «Αν επιτρέπετε κύριε, ποιό είδος σας ενδιαφέρει για να σας παραδώσω κάτι που θα ταιριάζει στα γούστα σας»;
- «Δεν ξέρω εγώ τέτοια πράγματα! Για την κακομαθημένη την κόρη μου τα θέλω, την τρελλή τη μάνα της και την ψευτοκουλτουριάρα την πεθερά μου που έχουν κόλλημα με τα δικά σας τα τριτοκοσμικά. Βάλε από όλα, αλλά πρόσεξε, ΜΗΝ με παπατζιλικώσεις, γιατί αν δε μείνουν ικανοποιημένες θα ξανάρθω και θα το μετανιώσεις.»
- «Δε θα χρειαστεί κύριε, δεν πρόκειται να σας απογοητεύσω. Χάρηκα πολύ για τη γνωριμία, αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα ήθελα να σας ξαναβάλω σε κόπο. Σε δυο μέρες θα έχετε αυτό που ζητήσατε και δε θα χρειαστεί να ξανάρθετε», λέω με το θράσος της πιο επίπλαστης διπλωματικότητας στην ιστορία της ανθρωπότητας.
Calculating Quality
Φανταστικό το σενάριο, αλλά υπαρκτό το ερώτημα: Ποιούς δίσκους του 2012 θα προτείνατε σε κάποιον, αν κρεμόταν η ζωή σας από την ορθότητα της απάντησης; Ποιά μέθοδο θα ακολουθούσατε για να δώσετε μια όσο το δυνατόν αντικειμενικότερη λίστα και πώς θα εξαλείφατε τον παραπλανητικό παράγοντα της υποκειμενικότητας;Το κοντό μου το μυαλό δεν μπόρεσε να σκεφτεί άλλον τρόπο από την παραγωγή μιας συγκεντρωτικής λίστας, η οποία θα αποτελεί αθροιστικό προϊόν από τις λίστες των γνωστότερων μουσικών Μέσων (περιοδικών, websites, καναλιών, δισκοπωλείων κλπ.) από όλον τον κόσμο, τα οποία καλύπτουν τα επικρατέστερα μουσικά ρεύματα. Πίσω από κάθε μια από αυτές τις λίστες βρίσκεται ένας μεγάλος αριθμός από αφοσιωμένους μουσικογραφιάδες (κατά τεκμήριο «ειδικούς»), που άκουσαν πολλά και πρόκριναν τα καλύτερα. Ας τους βάλουμε να ψηφίσουν όλοι μαζί στην ίδια κάλπη να δούμε τί θα βγει. Δημοκρατικά πράγματα.
Σε καμία περίπτωση δεν έχω πρόθεση να οικειοποιηθώ την ιδέα (μην ξεχνάτε ότι το κίνητρό μου είναι απλώς η επιβίωση...). Διεθνώς αυτή η προσέγγιση ακολουθείται εδώ και χρόνια, από sites όπως το metacritic.com ή το albumoftheyear.org. Ωστόσο, εδώ στο Rocking.gr μπορούμε να ισχυριστούμε με καμάρι, ότι στο παρόν άρθρο συνυπολογίσαμε περισσότερες λίστες από οποιονδήποτε άλλο επιχείρησε κάτι παρόμοιο για το 2012 και -το κυριότερο-, ότι μεριμνήσαμε ώστε τα παραμελημένα μέσα του «σκληρού» ήχου να έχουν την εκπροσώπηση που τους αρμόζει, κάτι το οποίο δε συμβαίνει στις λίστες των δύο προαναφερθέντων sites, που για κάποιο λόγο επέλεξαν είτε να τις αγνοήσουν ή να συμπεριλάβουν ελάχιστες από αυτές. Στο σημείο ευχαριστώ αυτό τον Μανώλη Κληρονόμο για τις λίστες που μου υπέδειξε.
Ούτε λίγο, ούτε πολύ, συγκεντρώθηκαν 100 λίστες (ένα ικανοποιητικότατο δείγμα, ακόμη και με όρους στατιστικής), χωρίς μάλιστα, να συμπεριληφθούν λίστες που προέρχονται από ένα και μόνο άτομο. Ως προς τη βαθμολόγηση εφαρμόστηκε «απλή αναλογική». Ο υπολογισμός περιορίστηκε στο top10 κάθε λίστας και δόθηκαν δέκα πόντοι στο #1 και ένας πόντος στο #10.
Αυτές είναι οι λίστες που συνυπολογίστηκαν (με κλικ μπορείτε να μεταβείτε στην πρωτότυπη λίστα κάθε Μέσου, όπου αυτή υπάρχει διαθέσιμη):
All Music, Alternative Press, Amazon.com, Amazon.co.uk, American Songwriter, Antiquiet, A.V. Club, BBC, Beats Per Minute, Billboard, Bleep, Clash, Classic Rock, Classic Rock Revisited, Cokemachineglow, Complex Music, Concequence Of Sound, Craveonline.com, Decibel, DIY, Drowned In Sound, eMusic.com, Entertainment Weekly, Epitonic, Exclaim!, FACT, Fast 'n' Bulbous, Faster Louder, FILTER, Gigwise, Global Grind, Gorilla Vs. Bear, Guitar World, Hellbound.ca, Hot Press, Humo, Idolator, Insound, Invisibleoranges.com, Kerrang!, Les Inrockuptibles, Loudwire (Rock), Loudwire (Metal), Magnet, Metal Hammer (Germany), Metal Hammer (Norway), Metal Hammer (UK), Mixmag, MOJO, Mondosonoro, MTV.com, MusicOMH, NME, No Ripcord, NPR (Listeners), NPR (Metal), Obscure Sound, OOR, Paste, Piccadilly Records, Pitchfork, Pitchfork (Metal), Pop Matters, Pretty Much Amazing, Q (μόνο το #1, δεν υπήρχε σειρά), Rateyourmusic.com (όπως ήταν στις 26/01/2013), Record Collector (δεν υπήρχε σειρά, οι πόντοι μοιράστηκαν εξ ίσου στα 12 άλμπουμ), Revolver, Rhapsody, Roadburn.com, Rock Sound, Rockerilla, Rolling Stone, Rolling Stone (Readers), Rough Trade, Rumore, Slant Magazine, SPIN, Spinner, State, Stereogum, Terrorizer, The 405, The Fly, The Guardian, The Line Of Best Fit, The Needle Drop, The Obelisk, The Quietus, The Stool Pigeon, The Wounded Jukebox, The Wire, TIME, Tiny Mix Tapes, Uncut, Under The Radar, VH1, Village Voice (Pazz And Jop).
Θα μου πείτε τώρα «μα καλά, ίδια βαρύτητα έχουν οι λίστες του Pitchfork, του Rolling Stone ή του MOJO με εκείνη π.χ. Idolator και τις συνυπολογίζεις με τον ίδιο συντελεστή βαρύτητας;» και πιθανότατα θα έχετε δίκιο. Αλλά, όπως συμβαίνει και στον πραγματικό κόσμο, στη δημοκρατία όλοι ψηφίζουν στην ίδια κάλπη και με την ίδια βαρύτητα, ανεξαρτήτως του ειδικού βάρους της γνώμης τους και της αναγνώρισης που απολαμβάνουν.
Όμως, ας μην σας κρατάω άλλο σε αγωνία˙ πάμε στη λίστα. Για κάποιους η συλλογή πόντων ήταν εύκολη υπόθεση. Για κάποιους άλλους όχι και τόσο, θυμίζοντας τη -μετά κόπων και βασάνων- συγκομιδή βαθμών των ελληνικών συμμετοχών στο πανηγύρι της Eurovision τις χρονιές που οι αποστολές πηγαίνουν με τον αέρα του αδιαφιλονίκητου φαβορί. Οι 30 που ακολουθούν, πάντως, τα πήγαν θαυμάσια. Πάμε στο ψητό.
Ιδού λοιπόν, η μετά-κριτική υπερλίστα για την πληθωρικότατη μουσική παραγωγή του 2012:
| Θέση | Άλμπουμ | Πόντοι | Παρουσίες σε top10 | Πρωτιές | |
|---|---|---|---|---|---|
| 30. | The XX "Coexist" Είδος: Indie Pop Δείγμα |
41 | 9 | 0 |  |
| 28. (tie) | Goat "World Music" Είδος: Psychedelic Rock Δείγμα |
41 | 6 | 1 |  |
| 28. | Leonard Cohen "Old Ideas" Είδος: Singer-Songwriter Δείγμα |
44 | 8 | 0 |  |
| 27. | Bob Dylan "Tempest" Είδος: Singer-Songwriter Δείγμα |
45 | 8 | 1 |  |
| 26. | Neurosis "Honor Found In Decay" Είδος: Sludge Metal Δείγμα |
46 | 8 | 0 |  |
| 25. | Baroness "Yellow & Green" Είδος: Heavy Psych Δείγμα |
47 | 8 | 0 |  |
| 24. | Bruce Springsteen "Wrecking Ball" Είδος: Rock Δείγμα |
48 | 9 | 0 |  |
| 23. | Killer Mike "R.A.P. Music" Είδος: Hip Hop Δείγμα |
49 | 14 | 0 |  |
| 22. | Sharon Van Etten "Tramp" Είδος: Folk Δείγμα |
50 | 9 | 2 |  |
| 21. | Dirty Projectors "Swing Lo Magellan" Είδος: Experimental Δείγμα |
51 | 10 | 1 |  |
| 20. | Pallbearer "Sorrow And Extinction" Είδος: Doom Metal Δείγμα |
52 | 7 | 3 |  |
| 19. | Godspeed You! Black Emperor "Allelujah! Don't Bend! Ascend!" Είδος: Post-Rock Δείγμα |
54 | 11 | 1 |  |
| 18. | Grizzly Bear "Shields" Είδος: Indie Folk Δείγμα |
59 | 15 | 1 |  |
| 16. (tie) | Cloud Nothings "Attack On Memory" Είδος: Indie Rock Δείγμα |
60 | 11 | 0 |  |
| 16. | Django Django "Django Django" Είδος: Indie Pop Δείγμα |
60 | 13 | 0 |  |
| 14. (tie) | Miguel "Kaleidoscope Dream" Είδος: R&B Δείγμα |
69 | 12 | 1 |  |
| 14. | Flying Lotus "Until The Quiet Comes" Είδος: Electronic Δείγμα |
69 | 10 | 3 |  |
| 13. | Chromatics "Kill For Love" Είδος: Synthpop Δείγμα |
77 | 14 | 1 |  |
| 12. | Jessie Ware "Devotion" Είδος: Contemporary R&B, Neo-Soul Δείγμα |
83 | 12 | 2 |  |
| 10. (tie) | Beach House "Bloom" Είδος: Dream Pop Δείγμα |
85 | 20 | 0 |  |
| 10. | Converge "All We Love We Leave Behind" Είδος: Metalcore Δείγμα |
85 | 15 | 2 |  |
| 09. | Jack White "Blunderbuss" Είδος: Blues Rock Δείγμα |
99 | 17 | 1 |  |
| 08. | Δ (Alt-J) "An Awesome Wave" Είδος: Art Pop Δείγμα |
110 | 16 | 6 |  |
| 07. | Japandroids "Celebration Rock" Είδος: Indie Rock Δείγμα |
123 | 20 | 1 |  |
| 06. | Grimes "Visions" Είδος: Indietronica Δείγμα |
132 | 21 | 3 |  |
| 05. | Swans "The Seer" Είδος: Experimental Rock Δείγμα |
145 | 23 | 3 |  |
| 04. | Tame Impala "Lonerism" Είδος: Psychedelic Rock Δείγμα |
158 | 26 | 4 |  |
| 03. | Fiona Apple "The Idler Wheel..." Είδος: Art Pop Δείγμα |
171 | 29 | 4 |  |
| 02. | Kendrick Lamar "good kid, m.A.A.d. city" Είδος: Hip Hop Δείγμα |
281 | 37 | 6 |  |
| 01. | Frank Ocean "Channel Orange" Είδος: R&B, Neo-Soul Δείγμα |
398 | 51 | 17 |  |
Ούτε λίγο - ούτε πολύ, στα top10 των Μέσων που συνυπολογίστηκαν συναντά κανείς 341 διαφορετικά άλμπουμ! Ο μεγάλος αυτός αριθμός αντικατοπτρίζει το ευρύτατο μουσικό φάσμα που καλύφθηκε. Είναι, όμως, ενδεικτικός και της Βαβέλ με την οποία μοιάζει ο μουσικός Τύπος, όπου το κάθε Μέσο έχει τις ιδιαίτερες προτιμήσεις του (και με ζέση προσπαθεί να τις επιβάλλει ως κραταιές). Εκεί ακριβώς, όμως, είναι που έγκειται η αξία αυτής της λίστας. Με ένα εξαιρετικά αποδοτικό «αντι-Βαβελικό» φίλτρο «κατακρατεί» τις ψαγμενιές που -όσο καλές μπορεί να είναι- αφορούν ελάχιστους και, εκ των πραγμάτων, δεν είναι δυνατόν να χαρακτηρίζουν μια χρονιά.
Ιδιαίτερα, δε, σε ό,τι αφορά στο #1 του Frank Ocean, η στατιστική όχι απλώς μίλησε, αλλά βροντοφώναξε: με βάση το κριτήριο της κριτικής αποδοχής, το "Channel Orange" είναι το αδιαφιλονίκητο #1 του 2012. Κανένα άλμπουμ δεν έχει συγκεντρώσει ευρύτερη αποδοχή στις end-of-year λίστες τα τελευταία χρόνια (σύμφωνα με το metacritic.com) μόνο το "My Beautiful Dark Twisted Fantasy" του Kanye West έχει πάρει καλύτερες κριτικές από το 2006 και μετά). Έστω κι αν είναι ακόμη νωρίς, οι συγκρίσεις του Ocean με τον Marvin Gaye δίνουν και παίρνουν και -κακά τα ψέματα-, η αξία του δίσκου είναι αδιαπραγμάτευτη, όπως και όλων των άλμπουμ της 30άδας - ανεξαρτήτως μουσικού ύφους.
(ο τύπος από τα 05:21 και μετά, είναι ο σπουδαίος κιθαρίστας John Mayer)
Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι είναι όλα τα άλμπουμ κατάλληλα για τους πάντες. Ο καθένας από εμάς έχει το ιδιαίτερό του γούστο και όπως λέγαμε και πέρυσι (στο αντίστοιχο άρθρο) «ο καθένας από εμάς διαμορφώνει τη δική του λίστα σύμφωνα με το γούστο, την προσωπική του αντίληψη/προκατάληψη και τις απόψεις εκείνων που συνειδητά ή υποσυνείδητα επηρεάζουν τη γνώμη του».
Εγώ πάντως με ένα τόσο ξεκάθαρο #1 και μια υπερ-λίστα που συνεκτιμά τις απόψεις χιλιάδων «ειδικών» από όλον τον κόσμο, είμαι έτοιμος, πλέον, να υποδεχθώ με σθένος τον εξωγήινο επισκέπτη μου.
Πιστός στο ραντεβού του εμφανίζεται και πάλι εμπρός μου. Δείχνει κάπως κουρασμένος από το ταξίδι. Ποιός ξέρει, ίσως τον παιδεύει η πεθερά του πίσω στο σπίτι (δίπλα σε φωτογραφία από τα νιάτα της, τότε που πρωταγωνιστούσε στο Alien).- «Τι έγινε άνθρωπε, ετοίμασες αυτό που ήθελα;»
- «Καλησπέρα σας κύριε εξωγήινε. Καλωσορίσατε και πάλι στο γεμάτο μουσική πλανήτη μας. Ορίστε, εδώ έχω τη λίστα που ζητήσατε.»
Την έχω ψωνίσει εντελώς και νιώθω σαν τον Μωυσή, στο ανάποδο. Του εξήγησα, εν τάχει, τη μεθοδολογία που ακολούθησα, για να διαπιστώσω ότι δεν είστε μόνο εσείς˙ και οι εξωγήινοι χασμουριούνται. Δοκίμασα να του πω τί πραγματεύεται το εμφατικό #1 της λίστας (ο Frank Ocean είναι ένας αμφισεξουαλικός καλλιτέχνης που μοιάζει σαν την καλαμιά στον κάμπο μέσα στον ομοφοβικό macho κόσμο του σύγχρονου R&B) και ούτε και τότε τον είδα να δείχνει ενδιαφέρον. Πήρε τη λίστα στα πλοκάμια του και περιεργάστηκε το πορτοκαλί εξώφυλλο του Ocean, σαν να έκανε κάποιου είδους χημική ανάλυση.- «Εε, χλωμό πρόσωπο, έχω μια φιλική συμβουλή για σένα. Δεν σε βλέπω καθόλου πράσινο. Πρέπει να τρως περισσότερο σπανάκι και τουλάχιστον δύο ακτινίδια την ημέρα. Σε κορόιδεψαν. Αυτό το "Channel Orange" που μου λες, δεν έχει αρκετή βιταμίνη C».Τον ευχαρίστησα για τη συμβουλή και για να τον αποχαιρετήσω, του έβαλα να ακούσει δυο κομμάτια από το "The Seer" των Swans και καθώς τα άκουγε απορροφημένος, η μορφή του άλλαξε δραστικά. Κατά τη διάρκεια της μετάλλαξης βρήκα την ευκαιρία να τον απαθανατίσω. Όσο περισσότερο τον κοιτάζω στη φωτογραφία, τόσο περισσότερο αποσβολωμένος μου φαίνεται και πλέον έχω σβήσει κάθε ίχνος αμφιβολίας που υπήρχε μέσα μου: τελικά όταν θέλουμε, εμείς-εδώ οι Γήινοι, δεν κολλάμε μπρίκια.
Άντε και του χρόνου (να είμαστε καλά).
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΤΩΡΑ
ROCKING FEATURED
