Winter Plissken Festival (Swans, Simian Mobile Disco, Lee 'Scratch' Perry κ.ά.) @ Ιερά Οδός, 04/12/14

Ο ήχος των Swans είναι ένα τείχος που υψώνεται απειλητικά από πάνω μας και μας καταπίνει

Από τους Μανώλη Κληρονόμο, Θεοδόση Γενιτσαρίδη, Τόνια Πετροπούλου, Μάνο Πατεράκη, 06/12/2014 @ 15:02
Τo Plissken Festival βρίσκεται υποψήφιο για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά στην κατηγορία Best Indoor Festival, του οργανισμού European Festival Awards - και το αξίζει με το παραπάνω. Πρόκειται, όχι μόνο για ένα φεστιβάλ που μπορεί να σταθεί με το κεφάλι ψηλά δίπλα στα υπόλοιπα ευρωπαϊκά αδέρφια του, αλλά και για μια προσπάθεια πρωτόγνωρη για τα δεδομένα της Ελλάδας, η οποία εν δυνάμει θα μπορούσε να μας καθιερώσει στο μέλλον ως ένα μουσικό προορισμό. Αλήθεια, υπάρχει αυτή η δυναμική. Το Plissken έχει φρέσκια πνοή, επίκαιρα ονόματα και καλύπτει κάθε λογής γούστο, διεστραμμένο και μη. Η διοργάνωση βελτιώνεται συνεχώς και το κοινό αυξάνεται. Δεν νοείται να μην είσαι παρών σ' αυτή την πορεία της εγχώριας πολιτισμικής αναβάθμισης.

Μετά το υπέροχο καλοκαιρινό διήμερο (ίσως το συναυλιακό highlight του καλοκαιριού), η χειμερινή έκδοση του Plissken ενισχύει εμφατικά την προσπάθεια των διοργανωτών του να φέρουν στην Ελλάδα κάτι που λείπει: την φεστιβαλική νοοτροπία. Να μας «μπριζώσει» να παρευρεθούμε σε μια διοργάνωση επειδή έχει σημαντικά και ανερχόμενα ονόματα και θα περάσουμε καλά, έστω και αν δεν τα έχουμε ακούσει διεξοδικά. Να μας μπολιάσει με τη συνείδηση «άλλο φεστιβάλ, άλλο συναυλία ενός καλλιτέχνη» και να μας εξηγήσει ότι οι λόγοι που θα πας στο πρώτο μπορούν (και ορισμένες φορές πρέπει) να είναι αντιδιαμετρικοί με τους λόγους που θα πας στο δεύτερο...

Μάνος Πατεράκης / Τόνια Πετροπούλου

Η αρχή έγινε με τους Son Lux, οι οποίοι είχαν εμφανιστεί και το καλοκαίρι στο Plissken, εντυπωσιάζοντας όσους ανυποψίαστους τους παρακολούθησαν. Ο κύριος Ryan Lott είχε ξεκινήσει ως one man band αποτίνοντας φόρο τιμής σε Massive Attack, Portishead και Radiohead της ηλεκτρονικής εποχής τους, σε ένα εξαιρετικό ντεμπούτο που είχα ακούσει κατά τύχη τότε και μου είχε μείνει στο μυαλό.

Son Lux

Τώρα πια, οι Son Lux έχουν γίνει πολύ πιο groove-άτοι, λειτουργούν ως κανονική μπάντα και ο Lott πλαισιώνεται από δύο μουσικάρες - όπως μας απέδειξαν επί σκηνής για δεύτερη φορά. Ο Rafiq Bhatia στην κιθάρα σκορπάει αναίσχυντα τους πανέμορφους σόλο αυτοσχεδιασμούς του a la Mars Volta και ο Ian Chang στα drums καθηλώνει με τους προοδευτικούς ρυθμούς του και τα υψηλής δυσκολίας περάσματα. Αυτοί οι δύο είναι που δίνουν εντελώς διαφορετική τροπή στις υπέροχες συνθέσεις του υπερταλαντούχου Ryan Lott, ο οποίος αναλάμβανε όλα τα υπόλοιπα, δίνοντάς μας την πιο ζωντανή συναυλιακή εμπειρία που θα μπορούσαμε να περιμένουμε από έναν καλλιτέχνη ηλεκτρονικής μουσικής.

Son Lux

Το ξεκίνημα ήταν μουδιασμένο και άχαρο, όπως συμβαίνει συνήθως με τους καλλιτέχνες που ανοίγουν τα φεστιβάλ. Ο ήχος ήταν αρχικά ολίγον τι κάκιστος, όμως δύο τραγούδια μετά έστρωσε και η εμφάνισή ρόλαρε για τα καλά. Εντυπωσιακοί, όπως τους περιμέναμε, προσέθεσαν ακόμη ένα λιθαράκι στη νεόδμητη σχέση τους με το ελληνικό συναυλιακό κοινό.

Son Lux

Το φανταστικό "Lost It To Trying" (ίσως το καλύτερο κομμάτι τους), με το οποίο έκλεισε η συναυλία σε εκρηκτικούς ρυθμούς, αποτελεί δίχως αμφιβολία ένα από τα highlight του Winter Plissken και ο κόσμος από κάτω, έστω και αν το άκουγε για πρώτη φορά, το εκτίμησε δεόντως. Αναμένω με αγωνία να έρθουν μόνοι τους, πιθανώς για την προώθηση του νέου δίσκου που έχουν στα σκαριά, για να τους απολαύσουμε όπως τους αρμόζει. Μέχρι τότε, ελπίζω να εισήλθαν κι άλλοι μουσικόφιλοι στον όμορφο κόσμο του "Lanterns" του 2013.

Μάνος Πατεράκης

Όταν ακούς το όνομα Lee 'Scratch' Perry, σου έρχονται δύο πράγματα στο μυαλό. Το πρώτο είναι η ηλικία του (78 ετών) και το δεύτερο ότι είναι κάτοχος βραβείου Grammy. Στοιχεία που σίγουρα σου αυξάνουν την περιέργεια... Να δεις πώς θα είναι ο Τζαμαϊκανός που έχει συνεργαστεί με τον Bob Marley πάνω στην σκηνή.  Σε καμία περίπτωση δεν φαντάζεσαι ότι η «θρυλική ιδιοφυία της dub» θα είχε βαμμένα τα μαλλιά και το μούσι σε κόκκινο χρώμα ή ότι θα ψώνιζε απ' το ίδιο μαγαζί με τον Φλωρινιώτη.

Lee 'Scratch' Perry

Επίσης, το είδος της reggae είναι γνωστό ότι δεν φημίζεται για την ποικιλομορφία και τη διαφοροποίησή του, αλλά είχαμε τον Perry να τραγουδάει επί επτά λεπτά το "Happy Birthday" και ούτε που καταλάβαμε σε ποιόν. Διότι, κάθε φορά που μας απευθυνόταν, χρειαζόμασταν Google translate για να αποκωδικοποιήσουμε τα λεγόμενά του.

Lee 'Scratch' Perry

Χωρίς να θέλω, λοιπόν, να προσβάλλω αυτούς -τους λίγους- που γούσταραν, το γεγονός ότι το ολιγόλεπτο παιχνίδι των μπαλονιών ήταν πιο ενδιαφέρον από ολόκληρη την εμφάνισή του, καθιστά την επιλογή αυτού του ονόματος, άστοχη - τουλάχιστον για  το συγκεκριμένο φεστιβάλ.

Υ.Γ: Η μπάντα που τον πλαισίωνε ήταν αρκετά καλή. Ε;

Τόνια Πετροπούλου

Ο Kevin Martin, ή αλλιώς The Bug, είναι δικαιολογημένα ένας εκ των κορυφαίων παραγωγών ηλεκτρονικής μουσικής των ημερών μας. Το φανταστικό "London Zoo" του 2008 και το ιδιαίτερο φετινό "Angels & Devils" μας έχουν δείξει τι μπορεί να κάνει δημιουργικά. Στην σκηνή διαπιστώσαμε πως μπορεί να τα αποδώσει και ζωντανά. Dub ρυθμοί, βιομηχανικός θόρυβος και πειραματική hip hop με την βοήθεια ανάλογων φωνητικών, ταρακούνησαν τον χώρο και βοήθησαν τουλάχιστον τις μπροστινές σειρές να λικνιστούν έντονα στους ρυθμούς του.

The Bug

Τα ηχεία, τα μπάσα και τα πρίμα δεν βοήθησαν καθόλου ώστε ο θόρυβός του και η θέλησή του να περάσουν απόλυτα στον κόσμο. Ωστόσο, πίσω από το εντυπωσιακό deck του, έδειχνε ορεξάτος και έτοιμος για ένταση και μάχη, παρόλη την σκοτεινή του παρουσία, το καπέλο και την κουκούλα που κατά βάση τον έκρυβαν. Ο παραγωγός αυτός ξέρει τι κάνει. Παίζει με τα βινύλια με άμεσο και βίαιο τρόπο και ανεβάζει τους θορύβους όσο τον παίρνει. Δέχεται το εναλλακτικό και παρουσιάζει κάτι πρωτότυπο. Φτιάχνει μουσικές με ό,τι μπορεί να συνδυάσει και για καλή μας τύχη κατάφερνε να κρατάει σταθερό το βόμβο, ώστε να διατηρεί αμείωτο το ενδιαφέρον.

The Bug

Ο Flowdan, με τον ιδιαίτερο τρόπο του, εξύψωσε με την φωνή του τα beat όσο μπορούσε και το τελικό αποτέλεσμα ήταν ανά φάσεις εκρηκτικό. Το εντυπωσιακό είναι ότι ο Martin εξέταζε προσεκτικά την μοναδικότητα της φωνής και τη ροή του Flowdan ώστε να χτίζει τα κομμάτια γύρω του. Αν ο ήχος ήταν πιο καθαρός και σχετικά πιο καλορυθμισμένος, θα θυμόμασταν την δύναμη αυτής της εμφάνισης για πολλά χρόνια.

Θεοδόσης Γενιτσαριδης

Μετά το πέρας της εμφάνισης των The Bug και αφού ξελαρυγγιάστηκα να φωνάζω, με περίσσια γραφικότητα, στον Kevin Martin να παίξει κάτι από τους jazz industrial τιτάνες, GOD, μπάντα την οποία είχε σχηματίσει στις αρχές του '90 με τον έτερο θεούλη Justin Broadrick, ήρθε η ώρα (βασικά οι δυόμιση ώρες!) για τους headliners της βραδιάς, τους μοναδικούς Swans...

Swans

Η εμφάνισή τους ξεκίνησε με τον πλέον άσχημο τρόπο. Πάνω που έχει αρχίσει ο Thor να βαράει το gong και ο ιθύνων νους Michael Gira να περνάει κάτι ατμοσφαιρικά κιθαριστικά drones, συνειδητοποιεί ότι δεν έχει ήχο στο μικρόφωνο και αρχίζει να φωνάζει στον ηχολήπτη να το φτιάξει. Σαν να μην έφτανε αυτό, κάποιο πρόβλημα στον ενισχυτή από πίσω του, τον έκανε να ξεπεράσει τα όριά του, οπότε σταματάει τη μουσική και ωρυόμενος άρχισε να ουρλιάζει στον ηχολήπτη και στα παιδιά που ήταν υπεύθυνα για το στήσιμο. Η συναυλία διεκόπη για μερικά λεπτά μέχρι να διορθωθεί το πρόβλημα και να ηρεμήσει και ο Gira που του είχε ανέβει το αίμα στο κεφάλι. Έπειτα, ξεκίνησαν ξανά.

Swans

Οι Κύκνοι δεν είναι η συμβατική μπάντα που πάνω που έχει κυκλοφορήσει νέο δίσκο, θα τον παίξει σχεδόν ολόκληρο προσθέτοντας διάφορα κομμάτια από το παρελθόν. Είναι η μπάντα που, ενώ έχει κυκλοφορήσει νέο δίσκο, θα παίξει ελάχιστα κομμάτια από αυτόν, δίνοντας βάση σε νέα, ακυκλοφόρητα κομμάτια που αρχικά θα πλαισιώσουν κάποιο live άλμπουμ που λογικά θα κυκλοφορήσει μέσα στο 2015, και μετά, με τις ανάλογες τροποποιήσεις, θα πλαισιώσουν τον επόμενο full length δίσκο, ο οποίος λογικά θα κυκλοφορήσει το 2016. Αυτή είναι η λογική που ακολουθούν από το 2010.

Swans

Η αρχή του σετ τους έγινε με ένα νέο ακυκλοφόρητο κομμάτι που έχουν ξεκινήσει και το παίζουν από τον Μάη και προς το παρόν τιτλοφορείται "Frankie M". Έχει να κάνει με έναν τύπο που τρελάθηκε και σκότωσε τη γυναίκα του και τα παιδιά του, θυμίζοντας συνειρμικά την ιστορία που κρύβεται πίσω από το "Frankie Teardrop" των πρωτοπόρων synth-punk θεών Suicide. Ο Gira συνεχίζει και εξερευνά τις πιο ακραίες πτυχές του θορύβου, παραδίδει μια σοκαριστική άσκηση δραματικού ύφους και δημιουργεί ατμοσφαιρικά ηχοτοπία στα οποία κυριαρχεί το χάος και ουδέποτε η λογική.

Swans

Ακολούθησε το "A Little God In My Hands" από το πρόσφατο, φανταστικό πόνημά τους, "To Be Kind". Αν και δεν πρόκειται για το αγαπημένο μου τραγούδι του δίσκου, ζωντανά απογειώνεται σε εξωπραγματικό βαθμό χάρη στον στιβαρό ρυθμό που δίνει το rhythm section, με το μπάσο του Pravdica, ειδικά, να κοπανάει σαν σφυρί. Από πάνω οι κιθάρες των Gira και Westberg, σχεδόν αυτοσχεδιαστικά κεντούσαν θέματα με πλήρως απελευθερωμένο χαρακτήρα, ενώ ο Thor σιγόνταρε αυτόν τον χαμό άλλοτε με το τρομπόνι του και άλλες φορές με το ξυλόφωνο.

Swans

Η συνολικά αβάσταχτη εμπειρία της μουσικής των Swans μετουσιώθηκε ακόμη πιο εμφατικά στο νέο ακυκλοφόρητο κομμάτι που ακολούθησε. Το "The Cloud Of Unknowing", όπως τιτλοφορείται προς το παρόν, είναι όνομα και πράγμα. Ένα σύννεφο από άρρυθμα θέματα που είναι αδύνατον να ξέρεις τι σε περιμένει μετά από κάθε νότα. Εδώ ο Gira με την παρέα του αφήνονται ολοκληρωτικά και χωρίς να ακολουθούν το παραμικρό groove οδηγούνται σε φρενήρη, εκκωφαντικά ηχοτοπία που θα μπορούσαν κάλλιστα να κριθούν ως σαδομαζοχιστικά. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Gira στα μισά του κομματιού επιδίδεται σε ένα -τρόπον τινά- αυτομαστίγωμα, χαστουκίζοντας αδιάκοπα τον εαυτό του. Κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης, ο Gira αρχικά αρχίζει να επιπλήττει τον Hahn για την έλλειψη ταχύτητας στα drones και μετά επιπλήττει τον Puleo για την έλλειψη δυναμικής στα τύμπανα. Πραγματικά, ο Gira πρέπει να είναι η πιο δύσκολη περίπτωση frontman.

Swans

Έπειτα, ακολούθησε άλλο ένα κομμάτι από το "To Be Kind", το "Just For A Little Boy (A Song For Chester Burnett)". Το συγκεκριμένο κομμάτι είναι ένας φόρος τιμής στον κορυφαίο bluesman με τη λυκίσια φωνή, Howlin’ Wolf (κατά κόσμον Chester Burnett) και, χάρις στον πιο ambient χαρακτήρα του, αποτέλεσε το βάλσαμο μετά τον χειμαρρώδη, χαοτικό θόρυβο του "The Cloud Of Unknowing". Σε παρόμοιο ύφος κινήθηκε και το επόμενο, επίσης ακυκλοφόρητο κομμάτι, "Forget", με τον Gira αυτή τη φορά να παλαβώνει ολοκληρωτικά και να επιδίδεται σε έναν παρανοϊκό χορό. Στο φινάλε, οι Κύκνοι επιδίδονται σε ένα ολοκληρωτικό ξέσπασμα. Είναι θαρρείς και ό,τι είχαν κάνει μέχρι εκείνη τη στιγμή, να το έκαναν αποκλειστικά για να μας προετοιμάσουν για αυτό το επικό τελείωμα.

Swans

Αν έχω μια ένσταση, αυτή έχει να κάνει με την επιλογή να μην παίξουν τίποτα από την πρώτη τους περίοδο. Στην προηγούμενη συναυλία τους, πριν ενάμιση χρόνο, έπαιξαν το "Coward" και πριν τρία χρόνια, όταν μας επισκέφθηκαν για πρώτη φορά, έπαιξαν το "I Crawled". Αυτή τη φορά δεν έπαιξαν κάτι από αυτή την περίοδο αλλά και πάλι αυτό δεν αμαυρώνει, φυσικά, στο ελάχιστο τη μαγεία στην οποία λάβαμε όλοι μας μέρος.

Η συναυλία των Swans δεν είναι μια συμβατική συναυλία. Είναι μια θρησκευτική εμπειρία. Όπως όλες οι θρησκευτικές εμπειρίες, είναι δυσβάσταχτη και μερικές φορές πομπώδης. Είναι απελευθερωτική μουσική με σαδομαζοχιστικές τάσεις και απειλητικές διαθέσεις που την καθιστούν επικίνδυνη. Αλλά στο τέλος έρχεται η κάθαρση.

Μανώλης Κληρονόμος
SETLIST

Frankie M
A Little God In My Hands
The Cloud Of Unknowing
Just A Little Boy (For Chester Burnett)
I Forget
Bring The Sun / Black Hole Man

Μετά την ψυχοφθόρα -αλλά εξαιρετική- παράσταση των Swans, περίμενα πως το μαγαζί θα άδειαζε. Προς έκπληξή μου, διαπίστωσα πως αρκετός κόσμος κάθισε για τους Simian Mobile Disco. Το λονδρέζικο δίδυμο επισκέφτηκε την χώρα μας για πρώτη φορά, για να μας παρουσιάσει το καινούριο του πειραματικό project, "Whorl". Όπλα τους, η ενέργειά τους, ένα sequencer και ένα synth παλαιάς κοπής, με τα καλώδια γυμνωμένα.

Σχεδόν χωρίς καμία διακοπή μεταξύ των αλλαγών, συνδύασαν την αναλογική ηχογράφηση του στούντιο με την δυναμική του Dj live set, χαρίζοντάς μας μια πρωτόγνωρη εμπειρία. Το άκουσμά τους ηλεκτρονικό. Μπλεγμένο με techno και house ρυθμούς και πασπαλισμένο με λίγη ambience, ικανό να ξεκινήσει ένα «ιδιωτικό» πάρτι, γι’ αυτούς που είχαν ακόμα αντοχές. Και αυτό ακριβώς έκανε...

Τόνια Πετροπούλου

Αυτά, λοιπόν, από το βράδυ της Πέμπτης, όταν και μας συστήθηκε η χειμερινή εκδοχή του Plissken Festival, με τα πολλαπλά της προσωπεία και τις ποικιλόμορφες, σχεδόν διπολικές, της διαθέσεις. Το μόνο σίγουρο είναι ότι αναμένουμε με μεγάλη αγωνία να μάθουμε τι ονόματα θα έρθουν στο αντίστοιχο φεστιβάλ του καλοκαιριού. Μας έχουν κακομάθει...

Φωτογραφίες: Χρήστος Κισατζεκιάν / www.livephotographs.com
  • SHARE
  • TWEET