Συνέντευξη: Thunder

Από τον Κώστα Σακκαλή, 21/08/2009 @ 15:13
Η παρουσία του Χρήστου Κισατζεκιάν και εμού στην τελευταία περιοδεία των Thunder, πριν τη διάλυσή τους, δε θα ήταν ολοκληρωμένη αν δεν συνοδευόταν και από μία κουβεντούλα με τον ηγέτη του συγκροτήματος, τον κιθαρίστα Luke Morley. Ξεφεύγοντας στο παρά πέντε από τη δαγκάνα (κυριολεκτικά) του νόμου και με την ψυχή στο στόμα, τον προλάβαμε μόλις τελείωνε το soundcheck στο Wolverhampton (www.rocking.gr/article6206.php) για μία συνομιλία εφ' όλης της 20χρονης καριέρας του.

Θα προσπαθήσουμε μέσα από τη συζήτησή μας να κάνουμε μία ανασκόπηση της καριέρας σας, μία που κλείνει σύντομα αυτός ο κύκλος. Να πούμε δυο λόγια για την πρώτη σας δισκογραφική δουλειά ("Backstreet Symphony") που παραμένει και από τις πιο επιτυχημένες; Πώς προέκυψε;
Έχει πολύ ενέργεια και πολλά καλά τραγούδια. Από την αρχή των Thunder, πριν καν βρούμε όνομα, ξέραμε ότι θέλαμε να κάνουμε ένα άλμπουμ με δυνατό ροκ ήχο. Κάποιος λοιπόν μου έδωσε ένα αντίγραφο του "Permanent Vacation" των Aerosmith και θυμάμαι να σκέφτομαι ότι ακούγεται θαυμάσιο τεχνικά. Ο μηχανικός ήχου ήταν ο Mark Fraser και είπα στον μάνατζερ μας ότι αυτόν πρέπει να πάρουμε και στο δίσκο μας. Ο Fraser άκουσε το demo μας, του άρεσε και συμφώνησε. Είναι όμως μηχανικός και όχι παραγωγός, οπότε έπρεπε να βρούμε και κάποιον για αυτή τη θέση. Έτυχε λοιπόν να έχουμε τον ίδιο λογιστή με τον Andy Taylor (σ.σ. κιθαρίστας των Duran Duran) και επειδή μου άρεσε η δουλειά του με τους Powerstation θέλησα να τον συναντήσω. Θυμάμαι να τον βρίσκω σε ένα κατασκότεινο στούντιο στην κεντρική Αγγλία να φοράει γυαλιά ηλίου, προφανώς λόγω ενός πολύ κακού hangover από την προηγούμενη νύχτα. Του πρότεινα λοιπόν να αναλάβει την παραγωγή στο άλμπουμ μας και ήταν αρκετά ντροπαλός, οπότε μου έκανε μία μόνο ερώτηση. Μου λέει: «Συμπαθείτε ο ένας τον άλλο;», «βέβαια» του λέω. Οπότε μου απαντάει με απορία: «Αλήθεια;» (γέλια). Ήταν στους Duran Duran βλέπεις, δε μπορούσε να καταλάβει πως γίνεται να είσαι σε ένα συγκρότημα όπου γουστάρεις τους ανθρώπους που παίζετε μαζί.

Σου πρότειναν ποτέ μία μόνιμη θέση σε κάποιο άλλο συγκρότημα, στα πρώτα χρόνια των Thunder; Υπάρχει μία έντονη φήμη για τους Whitesnake.
Ειλικρινά δε γνωρίζω από πού έχει βγει αυτή η φήμη. Είναι παντελώς ψέμα. Μου αρέσει ο David (σ.σ. Coverdale) και έχουμε μία φιλική σχέση, αλλά ποτέ δε θα συνέβαινε. Ξέρω ότι του αρέσουν οι Thunder, ίσως επειδή του θυμίζουν τις πρώιμες ημέρες των Whitesnake, και βέβαια είναι Άγγλος οπότε έχει αίσθηση του χιούμορ (γέλια). Η άλλη φήμη ξεκίνησε όταν πέθανε ο Steve Clark, ότι θα προσχωρούσα στους Def Leppard, αλλά δε θα συνέβαινε ποτέ κάτι τέτοιο. Ήταν αμέσως μετά το πρώτο άλμπουμ των Thunder και ήμουν πολύ ευτυχισμένος να παίζω τα τραγούδια μου με τους ανθρώπους με τους οποίους μεγάλωσα.

Κάποια λόγια για την περίοδο ηχογράφησης των δύο επόμενων δουλειών σας;
Είχαμε μόλις συνέλθει από ένα πολύ επιτυχημένο πρώτο άλμπουμ και η δισκογραφική, ως συνήθως, ήθελε γρήγορα ένα διάδοχο. Τους είπαμε ότι δε θα βιαστούμε, πρέπει να είμαστε έτοιμοι. Έζησα για λίγο και στο Λος Άντζελες τότε και συνειδητοποίησα πόσο δε μου αρέσει να ζω εκεί. Κάποια τραγούδια, όμως, δε θα είχαν γραφτεί αν δεν είχα αυτή την εμπειρία. Μας έδωσαν μάλιστα και μεγάλο budget αν και εμείς δεν το ξοδέψαμε. Είμαστε λιτοί άνθρωποι και δεν καταναλώνουμε πολύ χρόνο στο στούντιο, το θεωρώ άσκοπο. Τα τραγούδια πρέπει να είναι έτοιμα από πριν. Η μόνη μου κριτική για το "Laughing On Judgment Day" είναι ότι θα μπορούσε να είναι μικρότερο κατά μερικά τραγούδια. Το "Behind Closed Doors", από την άλλη, ήταν περίεργο άλμπουμ για εμάς. Μοιράσαμε το χρόνο μας ανάμεσα στην Ατλάντα και το Λος Άντζελες. Περίεργη εποχή να βρισκόμαστε στο L.A. τότε γιατί πέσαμε πάνω στις διαδηλώσεις για την αστυνομική βία και τις ρατσιστικές επιθέσεις. Ταυτόχρονα ήταν η δίκη του O.J. Simpson και θυμάμαι και δύο μεγάλους σεισμούς. Οπότε ήμασταν σε φάση «τι σκατά γυρεύουμε εδώ;».

Δεν ήταν και πολύ ευχάριστη η διαδικασία ηχογράφησης, μάλλον.
Δεν ήταν. Μουσικά ήταν μια χαρά, αλλά το να βρίσκεσαι στο Λος Άντζελες εκείνη την εποχή... Κοίτα, ζω στο κέντρο του Λονδίνου και μου αρέσει πολύ. Μπορώ να χτυπήσω την Tower Bridge με μία πέτρα από το παράθυρό μου. Αλλά δε μου αρέσει να δουλεύω εκεί. Μου αρέσει να ηχογραφώ μακριά από τη φασαρία, κάπου ήρεμα, όπου το τηλέφωνο δε χτυπάει και η φιλενάδα σου δε σου γκρινιάζει όλη την ώρα. Εκεί λοιπόν ήμασταν στο κέντρο της πόλης και ομολογώ ότι ήταν μία εμπειρία που δεν ευχαριστήθηκα. Επίσης το άλμπουμ μου ακούγεται λίγο στεγνό, δυσκίνητο. Έχει πολλά καλά κομμάτια, δε λέω. Το "River Of Pain", το "Castles In The Sand"... Απλά κάναμε τη παραγωγή εγώ και ο Mark Fraser, που είναι εξαιρετικός μηχανικός ήχου, έχει καταπληκτικό αυτί αλλά δε γράφει τραγούδια και τελικά νομίζω ότι ήταν λάθος η συμπαραγωγή. Δεν ήθελα ακόμα τότε να πάρω την ευθύνη πάνω μου, αλλά αυτή ήταν και η τελευταία φορά.



Ακολούθησαν δύο ακόμα άλμπουμ και διαλύσατε. Ποιος ήταν ο βασικός λόγος;
Δεν είχε να κάνει με τη μπάντα ή τη μουσική. Απλά πίσω στο 1999, ενώ μπορούσαμε να βγούμε στο δρόμο και να περιοδεύσουμε με επιτυχία εδώ (Βρετανία), στην Ιαπωνία, κτλ., από άποψη πωλήσεων η κατάσταση ήταν δύσκολη. Αυτό είχε να κάνει με το πώς ήταν η μουσική σκηνή τότε. Το ραδιόφωνο και η τηλεόραση δεν ήθελαν να μας ξέρουν και νιώθαμε ότι δε μπορούσαμε να επεκταθούμε. Ήταν απογοητευτικό. Νιώθαμε σα χάμστερ σε τροχό. Τρέχαμε, τρέχαμε αλλά παραμέναμε στάσιμοι. Σταματήσαμε, κάναμε άλλα πράγματα στο ενδιάμεσο και όταν επανενωθήκαμε δύο - τρία χρόνια μετά η μουσική βιομηχανία είχε αλλάξει δραματικά λόγω του internet.

To downloading;
Όχι μόνο αυτό. Από τη σκοπιά μίας μπάντας το θετικό ήταν ότι μπορούσαμε να διευθύνουμε οι ίδιοι τη δουλειά μας, να επικοινωνούμε με τους οπαδούς απ' ευθείας... Βασικά δε χρειαζόμασταν πλέον δισκογραφική εταιρία. Ουσιαστικά δεν έπαιζαν πλέον ρόλο το ραδιόφωνο και η τηλεόραση. Αλλά αυτό έχει αλλάξει και πάλι γιατί έχεις εκατοντάδες σταθμούς και κανάλια και, ορισμένα που κυριαρχούν, πολύ μεγάλα και ειδικευμένα στο ροκ.

Ποιες οι δραστηριότητές σου στο κενό διάστημα των Thunder;
Όταν οι Thunder σταμάτησαν την πρώτη φορά, ένας καλός φίλος μου που δουλεύει στην ΕΜΙ της Ιαπωνίας μου τηλεφώνησε και είπε «πρέπει να κάνεις ένα solo άλμπουμ!». Οπότε κι εγώ του απάντησα «πρέπει να μου δώσεις κάποια λεφτά» (γέλια). Είχα λοιπόν κάποια τραγούδια να κάθονται που δεν ήταν ακριβώς κατάλληλα για τους Thunder και αυτή ήταν η βάση για το "El Gringo Retro". Στη συνέχεια πήγα στην Ισπανία, κάθισα ένα μήνα πίνοντας κρύα μπύρα και χαζεύοντας τη θάλασσα και έγραψα τα υπόλοιπα. Ίσως για αυτό έχει και μία χαλαρή, ξέγνοιαστη ατμόσφαιρα το άλμπουμ. Ήταν διασκεδαστικό αλλά είναι και μεγάλη ευθύνη να τα κάνεις όλα μόνος σου, και το τραγούδι ήταν κάτι που γενικά δεν κάνω.

Θα πρέπει να περιμένουμε κάτι παρόμοιο τώρα που σταμάτησαν ξανά οι Thunder;
Δε νομίζω, όχι. Εμπλέκομαι σε κάποιο άλλο project. Υπάρχει μία μπάντα που λέγεται Winterville, έκαναν ένα άλμπουμ πριν λίγο καιρό, αλλά δεν πήγε πολύ καλά. Ο άνθρωπος όμως που ήταν ο βασικός συνθέτης, τραγουδιστής και κιθαρίστας, λέγεται Peter Shoulder και τον ξέρω καμιά δεκαριά χρόνια τώρα. Ήταν 17 όταν τον γνώρισα και είναι πολύ ταλαντούχος με φανταστική φωνή. Μέσα στα χρόνια τον βοήθησα, έχουμε γράψει και μαζί, έχω κάνει παραγωγές για αυτόν και κάθε χρόνο την τελευταία εξαετία στο Χριστουγεννιάτικο show που κάνουμε πάντα ερχόταν και έπαιζε έξτρα κιθάρα με τους Thunder. Όταν λοιπόν αποφασίσαμε να σταματήσουμε μου τηλεφώνησε και μου πρότεινε να κάνουμε κάτι μαζί. Δεν έχουμε βρει όνομα ακόμα αλλά στο site των Thunder υπάρχει ήδη ένα demo του τι ετοιμάζουμε.

Μετά την πρώτη διακοπή βγάλατε και δύο δίσκους με τον Danny (σ.σ. Bowes, ο τραγουδιστής των Thunder).
Ο Danny επίσης είχε υπογράψει κάτι στην ΕΜΙ για σόλο κυκλοφορία. Αλλά δε γράφει τραγούδια και όταν προσπάθησε με άλλους συνθέτες δεν έμεινε ικανοποιημένος. Οπότε ζήτησε τη βοήθειά μου και κάπως έτσι εξελίχθηκε σε άλμπουμ και των δύο μας. Είχε πλάκα γιατί αποφασίσαμε να συμπεριλάβουμε και πνευστά, καθώς είμαστε και οι δύο φίλοι της soul μουσικής, οπότε δοκιμάσαμε και την κατεύθυνση αυτή. Ο τίτλος μάλλον είχε να κάνει με το γεγονός ότι προχωρούσαμε χωρίς τους Thunder. Ήταν διασκεδαστικός δίσκος και ήταν ωραίο να φοράω κουστούμι για αλλαγή (γέλια)! Σοβαρά, μου αρέσει να φοράω κουστούμι. Είναι αστείο γιατί σε όλη την ιστορία του rock n roll δεν υπάρχουν πολλοί που μπόρεσαν να φορέσουν κουστούμι και μάλιστα καλά. Ο Bryan Ferry, ο Robert Palmer...

O Elvis Costello ίσως.
Ναι. Έχω δουλέψει μάλιστα με τον Robert Palmer μέσω του φίλου μου Andy Taylor για δύο χρόνια. Ήταν ανάμεσα στις δουλειές των Thunder σε μία αμερικανική και ιαπωνική περιοδεία το 96-97 με τους Powerstation. Φορούσε λοιπόν πάντα κουστούμι, αλλά όλα κι όλα είχε τρία ίδια. Θα φορούσε ένα τη μία ημέρα, το δεύτερο την επόμενη και το τρίτο την τρίτη και εν τω μεταξύ θα καθαρίζονταν τα προηγούμενα και θα ξανάρχιζε από την αρχή. Και σκεφτόμουνα πόσο εύκολο είναι αυτό, να μη σκέφτεσαι ποτέ τι θα φορέσεις στη σκηνή.

Και το επόμενο άλμπουμ; Το "Mo's Barbeque";
Το δεύτερο άλμπουμ που έκανα με τον Danny ήταν πολύ ευχάριστο στη δημιουργία του. Σκεφτήκαμε να κάνουμε μερικές διασκευές σε αγαπημένα τραγούδια και μερικά δικά μου κομμάτια και έτσι και έγινε. Έγινε πολύ απλά και ζωντανά στο στούντιο. Χρησιμοποιήσαμε πολύ καλούς μουσικούς και απλά μπήκαμε και ηχογραφήσαμε, τόσο απλά. Πολύ διασκεδαστικό και χαλαρό άλμπουμ στη δημιουργία του. Εκτός από τον Danny, εμένα και τον Chris από τους Thunder, συμμετέχει ακόμα ο Mark Taylor στα πλήκτρα, που συνεργάστηκε με τους Simple Minds, και ο Mario Goosens των Hooverphonics.

Μία ερώτηση για την εξαιρετική διασκευή στους Free ("Come Together In The Morning"). Πάντα στο μυαλό μου είχα τους Thunder ως τη συνέχεια των Free, Bad Company πρώτης περιόδου κτλ. Πολύς κόσμος όμως σας συνδέει με συγκροτήματα όπως οι Motley Crue κτλ. Οφείλεται σε κακό promotion των δισκογραφικών που δεν ήξεραν πώς να σας «πουλήσουν»;
Βασικά νομίζω ότι ο περισσότερος κόσμος δεν ξέρει από μουσική. Όσοι γνωρίζουν από το '70s hard rock, το αγγλικό blues rock κτλ. γνωρίζουν που είναι οι ρίζες μας. Τα συγκροτήματα που είπες, οι Led Zeppelin, οι Who όλη η αγγλική blues rock σκηνή των '70s... Με αυτά μεγαλώσαμε. Νομίζω ότι ο λόγος που τοποθετηθήκαμε μαζί με τους Motley Crue, τους Poison και όλους αυτούς ήταν επειδή ήμασταν εκεί την ίδια περίοδο. Και ο κόσμος είναι τεμπέλης. Σκέφτεται, «ok, μακρυμάλλικη μπάντα που παίζει rock 'n' roll» βάλ' τους μαζί με τους άλλους.

Η δισκογραφική εταιρία δεν έπαιξε ρόλο;
Εκείνη την εποχή, το 1989, με την επιτυχία που είχαν οι Guns Ν' Roses, ειδικά στη Βρετανία, ήταν εύκολο για αυτούς, και με όλα τα περιοδικά που υπήρχαν, να πούνε «ok, οι Thunder είναι μία ροκ μπάντα», χωρίς να κοιτάξουν παραπέρα. Εστίασαν περισσότερο στο ροκ κομμάτι και παρέβλεψαν το blues στοιχείο.

Ο πιο πρόσφατος «κανονικός» δίσκος σας είναι το "Bang". Λίγα λόγια για αυτό;
Επίσης ένα από τα αγαπημένα μου, γιατί διασκεδάσαμε πολύ δημιουργώντας το. Έχει μερικά πολύ καλά κομμάτια μέσα... (σ.σ. παύση ενώ ξεφυλλίζει το βιβλιαράκι του cd). Βασικά είναι τόσο καλό άλμπουμ που δεν παίζουμε ούτε ένα τραγούδι από αυτά σήμερα (γέλια)! Εντάξει, ουσιαστικά αλλάζουμε το set κάθε βράδυ και σήμερα δεν παίζουμε από αυτό το δίσκο. Αλλά βγήκε πολύ άνετα και χωρίς να παιδευτούμε πολύ, σχεδόν live. Η θεωρία μου λέει ότι οι περισσότεροι καλοί δίσκοι γράφονται πριν μπεις στο στούντιο. Πρέπει να έχεις προετοιμάσει τα τραγούδια για τη μπάντα, ώστε το μόνο που θα απομένει να είναι η εκτέλεση και η ηχογράφηση να βγει πολύ εύκολα.

Προβάρετε επί σκηνής νέα τραγούδια μέχρι να καταλήξετε στη δομή τους και να δείτε τις αντιδράσεις του κοινού;
Όχι, γενικά προτιμούμε τις πρόβες σε στούντιο. Υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις, όπως το "Low Life In High Places", που ήταν έτοιμο πριν το δεύτερο δίσκο μας και το παίζαμε στην πρώτη μας περιοδεία. Ο κανόνας όμως είναι ότι μαζευόμασταν στο στούντιο στο σπίτι μου και δοκιμάζαμε εκεί.



Όταν γράφεις τραγούδια, έχεις κατά νου το πώς θα παίζονται ζωντανά; Ή ακόμα και να φτιάχνεις κάποια ακριβώς για να παίζονται ζωντανά;
Μπα, όταν γράφω ένα τραγούδι δε νοιάζομαι για τίποτα άλλο. Από τη στιγμή που θα ολοκληρωθεί και θα ηχογραφηθεί τότε το ξανακοιτάμε και αναρωτιόμαστε πώς θα μπορούσαμε να το βελτιώσουμε στο live. Συχνά η ενορχήστρωση ενός κομματιού θα αλλάξει επί σκηνής, ώστε να ταιριάξει με το περιβάλλον. Αν κοιτάξεις όλους τους μεγάλους performers, όπως οι Who, οι Zeppelin ή ο Springsteen -αυτός είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα- ,γράφουν τη στούντιο εκδοχή του τραγουδιού και στις συναυλίες αφαιρούν ή προσθέτουν σημεία για να το «δραματοποιήσουν» όσο πιο πολύ μπορούν.

Ίσως αν μία μπάντα έχει στο DNA της τις ζωντανές εμφανίσεις αυτό να βγαίνει και στη συγγραφή των τραγουδιών.
Σίγουρα. Τα δύο αυτά πάνε μαζί. Πάντα μου άρεσε το δυναμικό rock n roll που μπορεί να αλλάζει από δυνατό σε ήσυχο, δε μου άρεσαν οι μπάντες που παίζουν μονοδιάστατα. Για να είσαι καλός μουσικός πρέπει να μπορείς να παίξεις και στις δύο καταστάσεις, αλλιώς αν δεν παίζεις και ήσυχα, τα δυνατά σημεία δεν ακούγονται τόσο δυνατά και αντίστροφα.

Λίγο λόγια για το "EP Sessions" που κυκλοφόρησε φέτος; Αν ήταν κανονική κυκλοφορία θα ήταν από τις καλύτερες που έχετε βγάλει, τουλάχιστον τελευταία. Όλα τα στούντιο τραγούδια είναι εξαιρετικά.
Ευχαριστώ. Δεν υπήρχε η πρόθεση να γίνει κανονικό άλμπουμ, πόσο μάλλον το κύκνειο άσμα. Απλά γράφω γενικά πολλά τραγούδια και κάποια τα συμπεριλάβαμε σε eps που κυκλοφόρησαν ανάμεσα σε άλμπουμ. Ένας τύπος στη Γερμανία μας πρότεινε να τα εκδώσει σε ένα cd και είπαμε «γιατί όχι»;

Τελικά γιατί το διαλύετε;
Ο βασικός λόγος είναι ότι ο Danny, που εργαζόταν μερικώς ως ατζέντης κλείνοντας συγκροτήματα, ήρθε αρχικά και μου είπε ότι ο εργοδότης του τού πρότεινε μόνιμη εργασία και ότι αυτό ήταν κάτι που τον ενδιέφερε να προσπαθήσει. Αν αυτό είναι που νιώθει ότι οφείλει να κάνει, ασφαλώς και πρέπει και δυστυχώς δε συνδυάζονται και τα δύο. Οπότε μίλησα και με τους υπόλοιπους και είδαμε ότι οι επιλογές μας ήταν ή να συνεχίσουμε με άλλον τραγουδιστή ή να σταματήσουμε. Και να σου πω την αλήθεια δεν έχω την ψυχική δύναμη να αναζητήσω καινούργιο τραγουδιστή. Μπορεί να γίνει, οι AC/DC το κάνανε, οι Genesis το κάνανε, αλλά δεν ήθελα να το κάνω. Ξέρω όλους τους τραγουδιστές στην Αγγλία που τραγουδάνε σε αυτό το Paul Rodgers, blues rock στυλ και δε μπορούσα να σκεφτώ κάποιον που να ταιριάζει και μάλιστα και με τους ανθρώπους, που είναι πολύ σημαντικό.

Ίσως τον ίδιο τον Paul Rodgers;
Δεν υπάρχει ούτε μία στο εκατομμύριο! Δε θα μπορούσα να είμαι στο ίδιο συγκρότημα με κάποιον που φοράει περούκα (γέλια)! Δεν το μάθατε από εμένα αυτό (νέα γέλια)! Για μένα οι προσωπικές σχέσεις ανάμεσα στους μουσικούς είναι πολύ σημαντικές και τον Danny τον ξέρω από τότε που ήμαστε 11 χρονών. Οπότε το να ξαναφτιάξω μία αντίστοιχη σχέση με οποιονδήποτε άλλο είναι πολύ δύσκολο. Βέβαια και τον άνθρωπο με τον οποίο θα σχηματίσω το νέο project τον ξέρω ήδη 10 χρόνια αλλά και πάλι δε θα είναι ο τραγουδιστής των Thunder, είναι διαφορετικό. Αυτή τη στιγμή κάνουμε μία από τις πιο επιτυχημένες μας περιοδείες και θα αποχωρήσουμε με ψηλά το κεφάλι.

Μία τελευταία ερώτηση. Μετάνιωσες για κάτι όλα αυτά τα χρόνια;
Μόνο ότι η Αγγλία δεν κέρδισε ακόμα το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στο ποδόσφαιρο (γέλια)!

Σωστά, αλλά η Ελλάδα κέρδισε το Ευρωπαϊκό (σ.σ. και δε σε χάλασε...)!
Όντως (γέλια)!

Κώστας Σακκαλής
  • SHARE
  • TWEET