Rock Culture #20: Μιλήσαμε με τον Παναγιώτη Σταθόπουλο για το νέο fanzine Lung

Το νέο μέλος της ελληνικής οικογένειας των fanzine έχει λόγο ύπαρξης

Από τον Κώστα Σακκαλή, 02/05/2019 @ 13:13

Δεν υπάρχει καμμία λογική, θα υποστήριζε κάποιος. Καμμία σοβαρή εξήγηση γιατί κάποια πράγματα να επιβιώνουν και κάποια άλλα να εξαφανίζονται. Η ψηφιακή εποχή θα έπρεπε κανονικά να είχε από καιρό στείλει στο περίφημο «χρονοντούλαπο της Ιστορίας» (να μου επιτρέψουν οι αθλητικοί συντάκτες να δανειστώ την έκφρασή τους) απολιθώματα άλλων εποχών όπως τα βινύλια, για να μην πω και τις κιθάρες ή ακόμα και τα live (ξέρετε, αυτά στα οποία ο μουσικός είναι όντως ζωντανός μπροστά σας). Πρώτα πρώτα όμως θα έπρεπε να είχε εξαφανίσει τα έντυπα Μέσα αφού η αμεσότητα, ευκολία και ποικιλία που προσφέρει το ίντερνετ θα έπρεπε θεωρητικά να μην αφήνει κανένα περιθώριο για τη δική τους ύπαρξη. Και σε μεγάλο βαθμό τα έχει καταφέρει, στέλνοντας στην γενική αδιαφορία οτιδήποτε δεν έχει κάποιο προσωπικό μεράκι ή προσωπικότητα για να δώσει στο κοινό μία άλλη εκδοχή του τι θα πει να ασχολείσαι με κάτι που αγαπάς.

Lung Independent Music Fanzine

Για όσους είναι πολύ νέοι να καταλάβουν τι ακριβώς είναι ένα fanzine και τι ρόλο έχουν διαδραματίσει στη μουσική Ιστορία να πούμε ότι πρόκειται για ένα περιοδικό (zine εκ του magazine) που βγαίνει συνήθως από μία μικρή μερίδα ανθρώπων που δεν διεκδικούν απαραίτητα κάποια (δημοσιογραφική) ιδιότητα πέρα του ότι είναι οπαδοί (εξού και το fan) της μουσικής που παρουσιάζουν. Είναι έντυπα συνήθως παραγόμενα με ισχνά μέσα και πολύ προσωπικό κόπο, αλλά με άποψη και αισθητική που καλύπτει όλες τις άλλες «αδυναμίες».

Μόλις στο δεύτερο τεύχος του, το Lung είναι ένα νέο μέλος σε μία μεγάλη παράδοση ελληνικών fanzine και εις εκ του δημιουργικού πυρήνα του, ο Παναγιώτης Σταθόπουλος, αποτέλεσε τη φωνή που θα το εκπροσωπήσει στη στήλη μας Rock Culture, τώρα που αισίως έφτασε να κυκλοφορεί το δεύτερο τεύχος του. Mας είπε λοιπόν ότι «με αφορμή μια ανάρτηση στο facebook από το Βασίλη Μπέκα τον Ιούνιο» γεννήθηκε η ομάδα που είχε ως κοινό στοιχείο ότι «τους είχε λείψει να διαβάζουν προσηλωμένα μπροστά από ένα χαρτί, να δουν πάλι ένα έντυπο στη γλώσσα τους που θα τους συναρπάσει όπως μουσικά έντυπα πριν την τρέχουσα δεκαετία». Η ομάδα αυτή αποτελείται από ανθρώπους που είχαν ενασχόληση με τα μουσικά site αλλά και «ορισμένοι είχαν ήδη δει τυπωμένα τα κείμενά τους σε χαρτί κάποιου εντύπου» αλλά δε γνωρίζονταν απαραιτήτως όλοι μεταξύ τους. Παρ' όλα αυτά, με κάποιες προσθήκες αλλά και κάποιες αποχωρήσεις, έφτασαν να δημιουργήσουν κάτι «ολοδικό τους». Φαντάζομαι ότι η, μάλλον αχρείαστη, επισήμανση "independent" στο υπότιτλο του εντύπου μάλλον αυτό κυρίως θέλει να τονίσει.

Lung Independent Music Fanzine

Τι κάνει το έντυπο καλύτερο μέσο όμως κατά την ομάδα του Lung; «Πέρα και έξω από φετιχιστικές λογικές και στιγμές ποτισμένες σε κάποια καταχωνιασμένη νοσταλγία, θεωρούμε ότι το ίδιο το υλικό, το χαρτί στο οποίο αποτυπώνονται οι λέξεις, διαβάζεται σίγουρα πιο ξεκούραστα από μια οθόνη στη γενική περίπτωση. Παρέχει μια υφή, δημιουργώντας μια απτή σχέση με αυτόν που το ακουμπά. Επίσης το ότι όλο αυτό δεν συντίθεται από πίξελ, αλλά από φυσικό χρώμα και μορφή, δίνει μια άλλη ένταση σε όλες τις αισθήσεις. Από το ξεφύλλισμα μέχρι τελικά την προσηλωμένη ανάγνωση και εν γένει προσοχή σε κάθε λεπτομέρεια.» Φυσικά η φιλοδοξία είναι το έντυπο να παραμείνει για πολύ καιρό στη βιβλιοθήκη του αναγνώστη ως πηγή γνώσης. Εξάλλου πέρα από την απαραίτητη αλλά όχι εμμονική κάλυψη της επικαιρότητας, κεντρικό σημείο σε κάθε τεύχος του Lung είναι ένα αφιέρωμα που ετοιμάζουν οι συντάκτες, το Post-Punk της τρέχουσας δεκαετίας στο πρώτο, το noise rock στο δεύτερο.

Δεν είναι λίγα τα fanzine που έχουν στηθεί καθαρά γύρω από μία συγκεκριμένη μουσική κουλτούρα, για να μην πω τον πιο περιοριστικό όρο «είδος». Τα ψυχεδελικά έντυπα των '60s και τα punk των '70s-'80s είναι χαρακτηριστικά. Παρότι στα πρώτα του δείγματα το Lung επίσης φαίνεται να προσανατολίζεται ξεκάθαρα προς τον εναλλακτικό χώρο και αναφέρομαι εδώ σε αυτό που ονομάζουμε alternative rock, o Παναγιώτης δε συμμερίζεται απαραιτήτως την άποψή αυτή. «Δεν έχουμε οριοθετήσει κάποια συγκεκριμένη κατεύθυνση, κινούμαστε με βάση τις ζυμώσεις που προκύπτουν μεταξύ των ιδεών και επιδιώξεών μας κάθε φορά. Το ουσιαστικότερο της όλης υπόθεσης είναι ότι θέλουμε να βάλουμε σε λειτουργία τόσο τα δικά μας αντανακλαστικά απέναντι στη μουσική κίνηση των ημερών όσο και αυτά του κοινού, των προσηλωμένων προς καθετί συναρπαστικό και άξιο λόγου ακροατών και κατ' επέκταση αναγνωστών, να συσπειρωθούμε, να φτιάξουμε κάτι που θα φέρει κόσμο γύρω του». Με αυτόν τον τρόπο φαντάζομαι ότι εισβάλλουν στην ύλη τους στο δεύτερο τεύχος που κυκλοφορεί τώρα και κάποια δισέλιδα για τον Marc Ribot, το Heavy Rock ή, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα (αλλά και δυστυχώς υπο-ανεπτυγμένο) από τα θέματα του τεύχους, το αφιέρωμα για την jazz του σημαδιακού έτους 1959.

Lung Independent Music Fanzine

Ένα από τα προβλήματα φυσικά που αντιμετωπίζει ένα έντυπο σε σχέση με το διαδίκτυο είναι η περιορισμένη χωρητικότητα. Για να συνεχίσουμε ως παράδειγμα την αναφορά στο δισέλιδο της jazz, δεν μπορώ να μην παρατηρήσω ότι μέχρι να γίνει η απαραίτητη εισαγωγή και το επίσης απαραίτητο κλείσιμο, το βασικό περιεχόμενο φλερτάρει με το name dropping. Το δεύτερο μειονέκτημα είναι τα αντανακλαστικά της άμεσης ενημέρωσης αλλά για το Lung δεν πρόκειται για αγώνα δρόμου. To Lung έχει την απάντηση στο πώς αντισταθμίζονται αυτά. «Στο διαδίκτυο η πληροφορία ορισμένες φοράς φτάνει γρήγορα αλλά χάνεται εξίσου γρήγορα δίχως να προσληφθεί στην ολότητά της από τον δέκτη, βλέπεις οι ρυθμοί που κινείται, το scrolling στις οθόνες που εντείνεται, το αλισβερίσι πληροφοριών που ορισμένες φορές δεν μπορείς να ελέγξεις, έρχεται από παντού. Στον αντίποδα, θα πει κανείς ότι δεν μπορείς να συνταχθείς με τις αλλαγές εκεί έξω, με την ταχύτητα που εκδίδονται και μεταφέροντα τα ηχητικά έργα πια και πολλά αλλά. Δεν είναι όμως αυτός ο σκοπός, απλώς να είσαι full updated, ανά πάσα ώρα και στιγμή. Σκοπός είναι να μπορείς σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα να δώσεις την οπτική σου και να επιχειρηματολογήσεις βάσιμα για θέματα και καταστάσεις, εν προκειμένω μουσικά. Να προτείνεις και να μεταδώσεις άποψη και ενθουσιασμό για κάποιο καλλιτεχνικό γεγονός, έργο κλπ. Είτε βρεις είτε όχι κι άλλους που θα το αγκαλιάσουν».

Αν όμως τα fanzine υπήρξαν πάντα μέρος της όποιας τοπικής σκηνής, η σχέση τους μαζί της δε θα μπορούσε να εξαντλείται σε απλή αναφορά των ονομάτων της, κάποιες παρουσιάσεις δίσκων ή συνεντεύξεις. Το Lung έδωσε πολύ γρήγορα το στίγμα του πάνω σε αυτό, όχι μόνο με το πολύ ενδιαφέρον CD που το συνοδεύει και παρουσιάζει αξιόλογα εγχώρια συγκροτήματα αλλά και με ένα μίνι φεστιβάλ με σημαντικά ονόματα όχι μόνο από τη νέα σκηνή όπως επιβεβαιώνουν οι παλιοσειρές (αν όχι και θρυλικοί) πλέον Bokomolech (ένα από τα δύο συγκροτήματα παγκοσμίως με όνομα-αναφορά στο έργο του Νίκου Νικολαΐδη και αυτό αρκεί για να είναι πάντα στις καρδιές μας - οι άλλοι είναι οι Singapore Sling) και Sigmatropic. «Δεν εμμένουμε αποκλειστικά στο να δημιουργούμε και να εκδίδουμε αυτό το έντυπο, αλλά και να επιδιδόμαστε και σε δρώμενα, εκδηλώσεις δηλαδή που θα μας φέρνουν κοντά και θα δημιουργούν καταστάσεις υγιούς επικοινωνίας με άλλους, όχι κατ' ανάγκη όμοιούς μας, αλλά ανθρώπους που αρέσκονται στο να προσέχουν τον απέναντι και να στήνουν ειλικρινή διάλογο μαζί του.»

Lung Independent Music Fanzine

Φυσικά η ερώτηση που παραμονεύει στη γωνία είναι πώς διατηρείς την προσωπικότητά του και το χαρακτήρα σου σε μία τόσο μικρή σκηνή όσο η ελληνική (αν όχι αθηναϊκή) όπου στο μπαρ που θα πιεις το ποτό σου θα συναντήσεις να βάζει μουσική ο μουσικός του οποίου το δίσκο παρουσίασες στο fanzine σου. Τα παιδιά του Lung φαίνεται να έχουν την απάντηση, τουλάχιστον στη θεωρία: «Γράφουμε για καλλιτέχνες και σχήματα τα οποία μας αρέσουν και πιστεύουμε ότι μέσα από το έργο τους καταθέτουν ιδέες ολοκληρωμένες και με ιδιαιτερότητα που αξίζει να επικοινωνηθεί προς πάσα κατεύθυνση. Έτσι στο Lung θα βρεις ό,τι πραγματικά μας θέλγει και μας καίει να το στείλουμε έξω από μας για πρόσληψη. Οπότε και για τα εγχώρια πράγματα το ίδιο ισχύει: δεν θα παρουσιάζαμε τίποτα που δεν θεωρούμε πως είναι άξιο προσοχής και έχει βάθος ως αποτέλεσμα. Κι έτσι δεν θα μπαίναμε επίσης σε καμιά διαδικασία να χαριεντιζόμαστε και να προσπαθούμε σώνει και καλά να βρούμε σημείο επαφής με καλλιτέχνες που είναι κοντά μας επειδή θα μας δώσει πόντους στον όλο βηματισμό μας, θα ωθήσει το σχέδιό μας αλλού κλπ. Γράφαμε και θα γράφουμε πέρα από λογικές στυγνής προώθησης και προσυνεννοημένων απόψεων. Σε ό,τι αφορά το επίπεδο και την γενικότερη ουσία της ηχητικής πραγματικότητας στην Ελλάδα, θα λέγαμε ότι διανύουν μια καταπληκτική περίοδο, με πολλά και ποικίλα, ετερόκλητα μεταξύ τους ιδιώματα, στυλ, φόρμες, να παρουσιάζουν αρκετούς σημαντικούς και ιδιαίτερους από μπόλικες απόψεις εκπροσώπους. Από την ντόπια παράδοση, την ηλεκτρονική σύνθεση, την ποπ γραφή, το ευρύτερο ροκ πεδίο, τις αυτοσχεδιαστικές τάσεις του πειραματικού ας πούμε χώρου, την τζαζ, ακόμη και την μοντέρνα κλασική αντίληψη κα, δεν μοιάζει να υστερεί, αλλά να προτείνει πράγματα που άπτονται ενός παγκόσμιου ενδιαφέροντος.»

Lung Independent Music Fanzine

Η μία ερώτηση που ίσως δε θα μπορούσαν να απαντήσουν οι ίδιοι οι δημιουργοί του fanzine είναι αν και γιατί αξίζει το Lung της στήριξης των μουσικόφιλων. Αυτό που μπορεί να φαντάζει ως μειονέκτημα γίνεται τελικά το πλεονέκτημα του Lung. Απαλλαγμένο από κάποια υποχρέωση να αποτελέσει βασική πηγή ενημέρωσης για όποιον θέλει να παρακολουθεί τις εξελίξεις άμεσα, αναλαμβάνει έναν ρόλο ίσως εξίσου σημαντικό. Το Lung είναι εκείνος ο φίλος σου που «ξέρει πολύ μουσική» και από τις συζητήσεις σου μαζί του αντλείς απόλαυση και γνώσεις. Και ως φίλος έχει τη δική του προσωπικότητα, τις αδυναμίες, τις προτιμήσεις ακόμα και τις καλώς εννοούμενες εμμονές του (φαντάζομαι, αν και είναι νωρίς ακόμα να το διαπιστώσουμε), τον τρόπο έκφρασης και προσέγγισης, τη δική του αισθητική τελικά. 

  • SHARE
  • TWEET