Pearl Jam

«Κάθε εμπόδιο για καλό» λέμε όταν ένα εμφανίζεται ένα αδιέξοδο, μια αναποδιά και φέρνει τα πάνω κάτω στη ζωή μας. Άραγε το ίδιο πέρασε και από το μυαλό του κιθαρίστα Stone Gossard και του μπασίστα Jeff Ament όταν, ως μέλη των Mother Love Bone, έχαναν τον frontman τους Andrew Wood από υπερβολική χρήση ναρκωτικών; Η απώλεια του φίλου τους, αντί να τους κάνει να τερματίσουν τη μουσική τους καριέρα, φαίνεται τους πείσμωσε περισσότερο να δημιουργήσουν ένα νέο group. Με την προσθήκη του τραγουδιστή Eddie Vedder, του κιθαρίστα Mike McCready και του (βραχύβιου) drummer Dave Krusen δημιουργήθηκε μια από τις καλύτερες και σημαντικότερες μπάντες των '90s, οι Pearl Jam.

To πρώτο album των Pearl Jam, το "Ten", κυκλοφόρησε τον Αύγουστο του 1991. Ο τίτλος του ήταν ένα tribute της μπάντας στο νούμερο της φανέλας του τότε star του NBA, Mookie Blaylock. Αξίζει να σημειωθεί πως το συγκρότημα αρχικά είχε το όνομα "Mookie Blaylock", αλλά νομικά προβλήματα υπαγόρευσαν την αλλαγή σε "Pearl Jam".

Ένα μήνα μετά το "Ten", οι «συγχωριανοί» Nirvana κυκλοφόρησαν το "Nevermind" και τίποτα δε θα ήταν το ίδιο πλέον. Η τρομακτική επιτυχία του "Nevermind" συμπαρέσυρε το Seattle και τη ροκ σκηνή του στα φώτα της mainstream δημοσιότητας. Το "Ten", σχεδόν μισό χρόνο μετά την κυκλοφορία του, άρχισε να δέχεται την προσοχή που του άξιζε, φτάνοντας στο νούμερο «2» των αμερικανικών charts και σε βάθος χρόνου ξεπέρασε το "Nevermind" σε συνολικές πωλήσεις. Η επιτυχία όμως των Nirvana ήταν η αφορμή και όχι η αιτία για την επιτυχία του "Ten". Η ποιότητα του δίσκου είναι τέτοια που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο θα έβρισκε τον δρόμο του, όπως και άλλα αριστουργήματα που ξεπήδησαν στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας από τη βορειοδυτική γωνιά των Η.Π.Α..

Πολύ συζήτηση έχει γίνει για το αν οι Pearl Jam είναι grunge μπάντα. Θεωρώντας το grunge ως κίνημα, οι Pearl Jam πράγματι μπορούν να ενταχθούν υπό την ταμπέλα του. Όμως η μουσική τους περισσότερο καθαρόαιμο rock είναι, παρά grunge. Τέτοιο είναι και το "Ten". Ένα καθαρόαιμο rock άλμπουμ, με στοιχεία hard rock, punk. Μια «γέφυρα» που ένωνε ιδανικά την κληρονομιά και το λυρισμό των '70s με τη φρεσκάδα, την αμεσότητα και την επιθετικότητα των '90s. Κάπου εκεί ανάμεσα βρίσκουν έκφραση οι στίχοι-βιώματα του Eddie Vedder...

Σε κάθε τραγούδι από τα έντεκα του δίσκου υποβόσκει μια ιστορία. Από το εναρκτήριο "Once" μέχρι τη λύτρωση του "Release" παρελαύνουν θεματολογίες στις οποίες ο καθένας θα βρει ένα σημείο να πιαστεί. Το "Jeremy" από τότε έθιγε το πως η γονική αδιαφορία μπορεί να οδηγήσει έναν έφηβο στην αυτοκτονία. Το "Black" κατάφερε να ισορροπήσει στο σημείο που μια ερωτική εξομολόγηση είναι τόσο εύθραυστη, ώστε να βουρκώνει τον ακροατή, μα συνάμα να μη θυμίζει «μπαλάντα του αναπτήρα»...

"...I know someday you'll have a beautiful life, I know you'll be a star
In somebody else's sky, but why, why, why
Can't it be, can't it be mine..."

Τα "Alive", "Even Flow" είναι οι «stadium rock» εκδοχές του grunge, ενώ το "Porch" στη live διευρυμένη του εκδοχή αποτελεί πρώτης τάξεως ευκαιρία στον Vedder να αποδείξει ότι, πέρα από μια καλή φωνή, είναι και χαρισματικός performer. Και δίπλα στα προαναφερθέντα, κομμάτια όπως τα "Garden", "Oceans" να μην αφήνουν ούτε ένα ελάχιστο περιθώριο «κοιλιάς» σε αυτό το άλμπουμ-ύμνο μιας ολόκληρης γενιάς.

Είναι τελικά το "Ten" ο καλύτερος δίσκος των Pearl Jam; Μπορεί και να είναι, μπορεί και όχι, καθώς ακολούθησαν οι επίσης σπουδαίοι δίσκοι "Vs." και "Vitalogy", οι οποίοι ήταν και πιο προσεγμένοι σε θέμα παραγωγής. Αναμφισβήτητα όμως είναι ο πιο σημαντικός (όχι μόνο για αυτούς, αλλά ίσως και για το rock των '90s), ο πιο αυθόρμητος, αυτός που τους έπλασε αυτό που είναι: μια μπάντα που ζει κάθε live της σα να είναι το τελευταίο.

Σημ.: Το "Ten" επανακυκλοφόρησε το Μάρτιο του 2009 σε τέσσερις remastered εκδόσεις με bonus υλικό.