Wyatt / Atzmon / Stephen

Το εξώφυλλο του δίσκου λέει πολλά για το περιεχόμενό του. Χρησιμοποιώντας την τυπική αισθητική που έχουν τα άλμπουμ του Robert Wyatt, μας ενημερώνει μέσω του σχεδίου του ότι αυτή τη φορά ο Wyatt θα περιοριστεί στη φωνή του, ενώ η Ros Stephen θα αναλάβει τα έγχορδα και ο Gilad Atzmon τα πνευστά. Μετά ο τίτλος... «Για τα εσώτερα φαντάσματα (ή πνεύματα;)». Δε δίνει έναν τόνο μελαγχολίας και εσωστρέφειας, μία πνευματική αναζήτηση; Και αν γυρίσουμε το δίσκο, στο οπισθόφυλλο δε θα εντοπίσουμε γνωστά jazz standards όπως έχουμε συνηθίσει να τα αποκαλούμε;

Όσα πολλά κι αν λέει το εξωτερικό του δίσκου, είναι απλώς μία ιδέα σε σχέση με τη βαθύτητα των συναισθημάτων που τελικά σου δημιουργεί η ακρόασή του. Βουτώντας στη soft jazz (ακόμα) πιο βαθιά από ό,τι συνήθως, ο Wyatt, αλλά διατηρώντας το ιδιαίτερο ενορχηστρωτικό βλέμμα των δίσκων του, αποδίδει με τη χαρακτηριστικά πονεμένη φωνή του μελωδίες που βρίσκουν διάνα σε μυαλό και καρδιά. Και αναφέρω και τη σκέψη ως μέσο απόλαυσης, διότι είναι φανερό ότι ακόμα και στις πιο «αθώες» συνθέσεις η τριάδα κάνει statement.

Και πώς θα μπορούσε δηλαδή να είναι διαφορετικά όταν από τη μία έχουμε τον γνωστό για τις πολιτικές του πεποιθήσεις Wyatt και από την άλλη τον πολιτικό ακτιβιστή και Ισραηλινό που έχει απαρνηθεί την πατρίδα του, Atzmon; Οι ιδέες τους κοινωνούνται στον ακροατή άλλοτε άμεσα, όπως στο "Where Are They Now", το οποίο περιλαμβάνει και πολιτικό ραπάρισμα από Παλαιστίνιο καλλιτέχνη, άλλοτε πιο έμμεσα, όπως η σκεπτική και πανέμορφα μελαγχολική εκτέλεση του κλασικού και υπερεκμεταλλευμένου "What A Wonderful World" ή τα ισραηλοαραβικά πνευστά που κατακλύζουν το δίσκο.

Και αυτό μας φέρνει σε ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του άλμπουμ που δεν είναι άλλο από το κλαρινέτο και το σαξόφωνο του Atzmon. Ουσιαστικά αποτελεί τον έναν από τους δύο μουσικούς στυλοβάτες του δίσκου. Ο δεύτερος είναι τα έγχορδα του κουαρτέτου των Sigamos, που διευθύνεται από την Stephen, και τα οποία ντύνουν με σύνεση και χωρίς να ξεφεύγουν σε μελό καταστάσεις όλες τις συνθέσεις. Ο τρίτος παράγοντας είναι φυσικά η ιδιαίτερη φωνή του Wyatt που είναι αγαπητή και πάντα αλλάζει τις ισορροπίες, αλλά, όπως αποδεικνύει τόσο το ομώνυμο (και καλύτερο τραγούδι του δίσκου), που ερμηνεύεται υπέροχα από την Tali Atzmon, όσο και οι υπόλοιπες συνθέσεις που δεν περιλαμβάνουν τη φωνή του, ο δίσκος θα στεκόταν και χωρίς αυτόν.

Σε καμία περίπτωση βέβαια αυτό δε σημαίνει ότι η απουσία του δε θα άλλαζε το τελικό αποτέλεσμα. Μπορεί να μη συνεισφέρει παρά με μία μόνο (παλαιότερη) σύνθεση, το "Maryan", αλλά η μουσική του φιλοσοφία είναι διάχυτη στο άλμπουμ και δε θα μπορούσα να πιστέψω ότι δεν έχει συμβολή σε αυτό. Και αν δεν αρκεί η υπέροχα ιδιαίτερη φωνή του για να σας πείσει, ακούστε και το σφύριγμά του στο "Round Midnight" του Monk. Τέλος, ας μη γελιόμαστε, αν η δουλειά αυτή δεν έφερε το όνομά του, πολλοί, ανάμεσα στους οποίους και εγώ, δε θα είχαμε ασχοληθεί με αυτό το άλμπουμ και θα ήταν πραγματικά πολύ κρίμα.

Μέσα στα είκοσι καλύτερα άλμπουμ που κυκλοφόρησαν μέσα στο έτος, κατ' εμέ και άξιος ακόλουθος του προηγούμενου αρισουργήματος που έφερε το όνομα του Wyatt, το "Comicopera" του 2007.