Leonard Cohen

«Το "Old Ideas", εκτός συγκλονιστικού απρόοπτου, είναι και το τελευταίο δείγμα μουσικής γραφής που βλέπουμε από τον Cohen [...] Η αγάπη και η αποθέωση που εισέπραξε στην περιοδεία που πραγματοποίησε τα τελευταία χρόνια επέβαλαν μια τελευταία κατάθεση ψυχής από τον Cohen πριν πέσει η αυλαία και αυτός μας την προσέφερε απλόχερα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.»

Tα παραπάνω γραφόμενα προέρχονται από την κριτική που είχε κάνει ο υπογραφών στις αρχές του 2012 στο "Old Ideas" του Leonard Cohen. Έχοντας κατα νου το πόσο αραιά δισκογραφούσε από το 1992 και μετά ο Cohen συν το γεγονός πως η ηλικία του πλησίαζε τα 80 ήμουν πεπεισμένος σε μεγάλο βαθμό πως δε θα ακούγαμε από αυτόν ξανά μια ολοκληρωμένη δουλειά. Βιάστηκα να του σκάψω τον «καλλιτεχνικό» λάκκο, λοιπόν, και... βασικά ξεφτιλίστηκα όταν ξαφνικά τέλη Αυγούστου ανακοινώθηκε η κυκλοφορία του 13ου άλμπουμ του, "Popular Problems".

Τι προβλήματα μπορεί να έχει ένας 80-χρονος, μια μορφή μεγατόνων της καλλιτεχνικής κουλτούρας των τελευταίων έξι δεκαετιών που τον προσκυνάνε όλοι είτε αυτοί είναι hipsters, είτε παλαιοροκάδες, είτε easy-listeners γοητευμένοι από π.χ. το "Dance Me To The End Love"; Με λίγο σαρκασμό θα πούμε προβλήματα υγείας αλλά ο Cohen, όπως και στο προηγούμενο άλμπουμ, έτσι και σε αυτό δεν αφήνει την ηλικία του να φανεί άμεσα στιχουργικά αλλά τη χρησιμοποιεί ως «δεξαμενή» εμπειριών από την οποία αντλεί την έκφρασή του.

Εξάλλου, αν κάτι κατέστησε τεράστιο καλλιτέχνη τον Cohen, σίγουρα αυτό δεν ήταν η όποια πληθωρικότητα που επέδειξε η μουσική του (αν και η «μανούβρα» που έκανε στα '80s του έσωσε την καριέρα) αλλά ο στιχουργικός του πλούτος και αυτή η φωνή που όσο μεγαλώνει ηλικιακά ο Cohen τόσο πιο πολύτιμο asset αποδεικνύεται κι αυτή. Αυτά τα στοιχεία φέρει και το "Popular Problems": σοφία από την οπτική γωνία του Cohen, ερμηνεία - χάιδεμα των «ωτών» και μια σειρά ενορχηστρώσεων που ακολουθώντας το παράδειγμα του "Old Ideas" γλυτώνουν την παγίδα να ακουστούν προχειροδουλεμένες (όπως συνέβη στο "Dear Heather" για παράδειγμα) και άλλοτε λειτουργούν ως ένα ανεπαίσθητο background, ενώ σε άλλες στιγμές αναλαμβάνουν «πρωτοβουλίες».

Όταν στο πρώτο κομμάτι, "Slow", ο Cohen τραγουδάει με χάρη «It's not because I'm old, and it's not what dying does, I always liked it slow, slow is in my blood» η ενορχήστρωση περνάει σε δεύτερη μοίρα και ξεχωρίζει μόνο η γυναικεία φωνή που είναι αρκετά έντονη καθ' όλη τη διάρκεια του "Popular Problems". Αντιθέτως, στο "Did I Ever Love You" ο τρόπος που η country ενορχήστρωση εντάσσεται στο κομμάτι γοητεύει όπως και η αραβική ερμηνεία του "Nevermind" που προσθέτει έναν ethnic χαρακτήρα.

Στιχουργικά, ενώ στο "Old Ideas" ο Cohen έβγαλε μια αναδρομική εικόνα προσωπικών εμπειριών που είχε έναν αιωρούμενο farewell χαρακτήρα (άλλο ένα στοιχείο που ενίσχυσε την τότε πεποίθηση μου πως βιώναμε το τελευταίο δισκογραφικό βήμα του καλλιτέχνη), στο "Popular Problems" δίνει την εντύπωση πως στέκεται περισσότερο ως παρατηρητής καταστάσεων που έχει βιώσει ή που θέλει να ερμηνεύσει / μεταφέρει με τον τρόπο του, αποτινάσσοντας όμως στοιχεία που θα μπορούσαν να αποκρυπτογραφηθούν ως η τελευταία του κατάθεση. Το "Samson In New Orleans" και το "Born In Chains" είναι δύο χαρακτηριστικά δείγματα για τον ιδιαίτερο τρόπο με τον οποίο μπορεί να εκφραστεί ο ποιητικός οίστρος του Leonard Cohen.

Εν τέλει, έχουμε ένα άλμπουμ από τον Leonard Cohen που ηχητικά αψηφά τους τρέχοντες κανόνες της μουσικής βιομηχανίας αλλά καταφέρνει να ακτινοβολεί, όπως και ο προκάτοχος του, μια μοναδική χάρη που το ξεχωρίζει ανάμεσα στις καλές κυκλοφορίες της χρονιάς. Ένα άλμπουμ που αν και φέρει την υπογραφή ενός 80-χρονου μουσικού με τεράστιο background, εν τούτοις δεν παρουσιάζει ούτε το παραμικρό σύμπτωμα καλλιτεχνικής παρακμής. Όσο για το εάν πρόκειται για την τελευταια του κυκλοφορία; Δεν πρόκειται να πω λέξη αυτήν τη φορά...